مه مغزی چیست و چگونه درمان می شود؟

به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز سمنان، این عارضه یک علامت است که در نتیجه استرس، تغییرات خواب، مصرف دارو و عوامل دیگر ایجاد می‌شود. این عارضه باعث گیجی، مشکلات حافظه و عدم تمرکز می‌شود. در این مطلب در مورد علائم، دلایل ابتلا، درمان و تشخیص آن صحبت خواهیم کرد. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری از این عارضه داشته باشید حتماً تا آخر این مطلب همراه ما باشید.

مه مغزی چیست؟
این عارضه به نوبه خود بیماری به شمار نمی‌آید، ولی علامت بیماری‌های دیگر است و یک نوع اختلال عملکرد شناختی است که شامل موارد زیر می‌شود:
• مشکلات حافظه
• وضوح ذهنی پایین
• تمرکز پایین
• عدم تمرکز
کسانی که دچار این عارضه شده‌اند، آن را همانند حس گیجی، به‌هم‌ریختگی و بی‌قراری توصیف کرده‌اند. آن‌ها می‌گویند که از نظر ذهنی قوی نیستند، سرعت پردازششان پایین است، بی‌دقت و دچار اختلال حافظه می‌شوند. بعضاً افراد مه مغزی را نوعی فرسایش ذهنی می‌دانند. بسته به‌شدت این عارضه، رفتن به مدرسه و یا سرکار دشوار می‌شود؛ ولی بدانید که این وضعیت همیشگی نیست.
دلایل ابتلا به مه مغزی چیست؟
دلایل متعددی برای ابتلا به این نوع مه وجود دارند. زمانی که منشأ اصلی را پیدا کردید، می‌توانید درمان را شروع کنید. در این بخش به دلایل احتمالی اشاره می‌کنیم:

اثر استرس بر مه مغزی
استرس مزمن باعث افزایش فشارخون، تضعیف سیستم ایمنی و افسردگی می‌شود. استرس همچنین باعث فرسودگی ذهنی می‌شود؛ زمانی که ذهن شما خیلی خسته شود فکر کردن، استدلال آوردن و تمرکز کردن سخت‌تر می‌شود.

کمبود خواب و ابتلا به مه مغزی
طبق تحقیقات انجام شده کمبود خواب عملکرد مغز را مختل می‌کند. حتماً هر شب ۸ الی ۹ ساعت خواب مفید داشته باشید. خواب کم منجر به کاهش تمرکز و عدم توانایی در درست فکرکردن و عاقلانه رفتار کردن می‌شود.

اختلالات هورمونی
طبق تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۱۸، اختلالات هورمونی نیز ممکن است موجب بیماری مه مغزی شود. میزان هورمون‌های استروژن و پروژسترون در طی بارداری افزایش پیدا می‌کنند. این تغییرات بر حافظه تأثیر می‌گذارد و موجب اختلال شناختی کوتاه‌مدت می‌شود. طبق تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۱۹، کاهش هورمون استروژن در طی یائسگی باعث فراموشی، کاهش تمرکز و عدم توانایی در درست فکرکردن و عاقلانه رفتار کردن می‌شود.

رژیم غذایی
طبق تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۲۱ رژیم غذایی نیز در ایجاد این عارضه نقش دارد. ویتامین B۱۲ به عملکرد صحیح مغز کمک می‌کند و کمبود آن موجب مه مغزی می‌شود. اگر حساسیت غذایی و یا آلرژی دارید، این عارضه ممکن است بعد مصرف غذا‌های خاص مانند بادام‌زمینی، اسپارتام (شیرین‌کننده کم کالری)، لبنیات ظاهر شود. حذف غذا‌های محرک از رژیم غذایی‌تان ممکن است باعث بهبودی علائم شود.

عوارض دارو‌ها و مه مغزی
اگر زمان مصرف دارویی متوجه این عارضه شدید، حتماً به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید. بر اساس تحقیقات سال ۲۰۲۱ این عارضه ممکن است عوارض جانبی دارو باشد. پایین آوردن دز دارو و یا تغییر آن ممکن است علائم را بهبود بخشد. این مشکل احتمال دارد بعد از درمان سرطان اتفاق بیفتد که با نام اختلال مغز شیمیایی نیز شناخته می‌شود.

مشکلات سلامتی و مه مغزی
مشکلات سلامتی و بیماری‌هایی که با التهاب، خستگی و تغییرات در سطح گلوکز خون ارتباط دارند نیز ممکن است منجر به این عارضه شوند؛ برای مثال، مه مغزی علامت سندروم خستگی مزمن است که موجب خستگی پایدار طولانی‌مدت می‌شود.

بیماری آلزایمر و مه مغزی
به دلیل داشتن آلزایمر تغییراتی در مغز شکل می‌گیرد که اغلب موجب ایجاد مه مغزی می‌شود.

فشارخون بالا
فشارخون بالا احتمال دارد که به رگ‌های خونی آسیب وارد کرده و در انتقال خون، اکسیژن و مواد مغذی اختلال ایجاد کند و در نتیجه موجب اختلال در کارکرد سلول‌ها در مغز می‌شود. افرادی که دچار فیبرومایالژی هستند ممکن است همچین مهی را تجربه کنند.
عوامل دیگری که ممکن است موجب مه مغزی شوند عبارتند از:
۱. کم‌خونی و مه مغزی
۲. افسردگی و احتمال ابتلا به مه مغزی
۳. سندروم شوگرن
۴. میگرن
۵. کم‌کاری تیروئید
۶. بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس، آرتروز و ام اس
۷. کم‌آبی بدن
۸. عفونت ویروسی مثل کووید ۱۹

چگونه مه مغزی تشخیص داده می‌شود؟
حال که دانستید بیماری مه مغزی چیست بهتر است به سراغ نحوه تشخیص آن برویم. اگر احساس کردید وضوح فکری ندارید و به‌جای بهترشدن بدتر می‌شوید، حتماً به روانپزشک یا دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید. تنها با یک آزمایش، پزشک متوجه این عارضه نمی‌شود. مه مغزی ممکن است دلیل نهفته دیگری داشته باشد، بنابراین پزشک شما برای تست مه مغزی، معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و درمورد موارد زیر از شما سؤال می‌کند:
• سلامت روان
• رژیم غذایی
• سطح فعالیت‌های فیزیکی
• دارو‌های مصرفی اخیر
اگر علائم دیگری نیز دارید حتماً با پزشک خود در میان بگذارید. برای مثال کسی که کم‌کاری تیروئید دارد، ممکن است در کنار مه مغزی ریزش مو، خشکی پوست، افزایش وزن و ناخن‌های شکننده هم داشته باشد.
آزمایش خون به پزشک شما در تشخیص علت این عارضه کمک می‌کند. آزمایش خون موارد زیر را شناسایی می‌کند:
• سطح نامنظم خون
• عملکرد ضعیف کلیه، کبد و تیروئید
• سو تغذیه
• عفونت
• التهاب
بر اساس نتایج، پزشک شما تصمیم می‌گیرد که بررسی بیشتری انجام دهد یا خیر. دیگر ابزار موردنظر برای تشخیص این بیماری شامل تصویربرداری، پرتو ایکس، ام‌آرآی یا سی‌تی‌اسکن می‌شود. دکتر ممکن است تست آلرژی و تست خواب نیز انجام دهد تا مشکلات خواب را بررسی کند.

روش درمان مه مغزی به چه صورت است؟
درمان این عارضه بستگی به علت مه مغزی دارد. برای مثال اگر شما دچار کم‌خونی هستید، مکمل‌های آهن ممکن است تولید سلول‌های خونی را افزایش دهد و این مشکل را کاهش دهد. اگر تشخیص داده شود که خودایمنی دارید، دکتر احتمال دارد داروی کورتون یا دارو‌های دیگری برای کاهش عفونت و فرونشاندن سیستم ایمنی تجویز کند. گاهی اوقات ازبین‌بردن مه مغزی تنها با اصلاح سوء تغذیه، تغییر دارو و یا بالابردن کیفیت خواب شما امکان‌پذیر است. در صورت نیاز به دارو برای مه مغزی، پزشک آن‌ها را تجویز می‌کند.

درمان‌های خانگی برای بهبود مه مغزی

خواب کافی برای درمان مه مغزی

بر اساس مطالعات انجام شده داشتن خواب کافی تأثیر زیادی در سلامت شما از جمله عملکرد شناختی و هوشیاری شما دارد. طبق گفته یک متخصص بهترین توصیه برای مقابله با این علامت خواب کافی است.

مدیریت استرس

مدیریت استرس از طریق مدیتیشن و یا راه‌های دیگر در کاهش مه مغزی مؤثر است.

در اجتماع بودن
در انزوا بودن نیز بر عملکرد مغز تأثیر می‌گذارد. حتماً در اجتماع باشید و زمانی را با دوستانتان و کسانی که دوست دارید بگذرانید، این کار موجب می‌شود که مغز شما به‌درستی فعالیت کند.

تقویت حافظه و درمان مه مغزی
فعالیت‌های تقویت حافظه سرعت پردازش مغز را افزایش می‌دهد و علائم مه مغزی را کاهش می‌دهد.

رژیم غذایی مه مغزی
همیشه این را گفته‌اند آنچه که برای قلب خوب است برای مغز نیز خوب است؛ بنابراین بسیاری از متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند که برنامه غذایی سالم را دنبال کنید. مصرف پروتئین، میوه، سبزیجات و چربی سالم را در برنامه غذایی خود بگنجانید.

ورزش منظم برای مه مغزی
یکی از بهترین کار‌هایی که برای کاهش این علامت می‌توانید انجام دهید، ورزش منظم است. طبق تحقیقات انجام‌گرفته، رابطه مستقیمی بین فعالیت بدنی، سلامت مغز و عملکرد شناختی وجود دارد. کسانی که بیشتر ورزش می‌کنند عملکرد شناختی بهتری دارند.

ورزش منظم درمان خانگی برای مه مغزی
عوامل دیگری که می‌توانند به بهبودی کمک کنند:
• آگاهی نسبت به کمبودهایتان
• دوری از الکل و کافئین زیاد
• انجام فعالیت‌های لذت‌بخش
• امتحان کردن فعالیت‌های جدید
• کنارگذاشتن انجام هم‌زمان چند کار

مه مغزی در کرونا
کووید ۱۹ ممکن است موجب التهاب در مغز شود و در نتیجه بر توانایی نورون‌های مغز برای ارتباط برقرار کردن با یکدیگر تأثیر گذاشته و موجب این عارضه شود. اگرچه استرس، اضطراب، انزوا و دیگر خطر‌های ناشی از بیماری فراگیر کووید نیز ممکن است غیرمستقیم موجب مه مغزی شوند.