به صدا درآمدن زنگ خطر کمبود دارو در کشور‌های اروپایی

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛  پایگاه اینترنتی نشریه پولیتیکو در گزارشی نوشت: زنگ خطر کمبود دارو در کشور‌های عضو اتحادیه اروپایی به صدا درآمده و برخی دارو‌های ویژه‌ی فصل سرما در بسیاری از این کشور‌ها نه تنها کمیاب بلکه نایاب شده است!
در این گزارش آمده است: «هنگامی که فردی بیمار می‌شود آخرین کاری که می‌خواهد انجام بدهد رفتن از این داروخانه به داروخانه دیگر در جستجو برای یافتن دارو‌های اصلی همچون شربت ضدسرفه و آنتی بیوتیک هاست. با این وجود، بسیاری از مردم سراسر اروپا، در شرایطی که با آب و هوای بسیار سرد زمستانی روبرو شده اند، به ناچار درگیر چنین وضعیتی هم هستند!»
کشور‌های عضو اتحادیه اروپایی از اواخر سال ۲۰۲۲ تاکنون با مشکلات جدی در تامین دارو‌های مهم روبرو شده اند و بیشترشان هم اکنون دارند کمبود دارو را تجربه می‌کنند.
نشریه‌ی پولیتیکو در گزارشی به بررسی وضعیت نابسامان دارو در کشور‌های اروپایی پرداخته و مهمتر از آن به این مهم پرداخته که دولت‌ها چه تدابیری برای برطرف ساختن کمبود دارو اندیشیده اند!
پس از پرس و جو از گروه‌هایی که داروخانه‌ها را در ۲۹ کشور اروپایی نمایندگی می‌کنند – از جمله کشور‌های عضو اتحادیه اروپایی و کشور‌های ترکیه، کوزوو، نروژ و مقدونیه‌ی شمالی – به این نتیجه رسیدند که تقریبا یک چهارم این کشور‌ها در زمینه‌ی ذخایر بیش از ۶۰۰ قلم دارو کمبود دارند و ۲۰ درصدشان هم از کمبود ۲۰۰ تا ۳۰۰ قلم دارو خبر دادند. سه چهارم این کشور‌ها گفتند کمبود ذخایر دارویی شان در زمستان سال جاری میلادی بدتر از سال پیش از این است. گروه‌هایی در چهار کشور هم گزارش دادند کمبود دارو سبب افزایش مرگ و میر بیماران در آن کشور‌ها شده است.
داده‌های دستگاه‌های ناظر تهیه و پخش دارو، این توصیف از رویداد را پشتیبانی می‌کند. مقام‌های مسئول در بلژیک کمبود ذخایر نزدیک به ۳۰۰ قلم دارو را گزارش کرده اند. در آلمان این رقم ۴۰۸ قلم دارو را در بر می‌گیرد و این در حالی است که اتریش اعلام کرده هم اکنون بیش از ۶۰۰ قلم دارو در داروخانه‌های این کشور یافت نمی‌شود. فهرست دارو‌های نایاب در ایتالیا بسیار طولانی است و بیش از ۳ هزار قلم دارو را در بر می‌گیرد؛ اگرچه بسیاری از داروها، ترکیبات متفاوتی از همان دارو هستند.
آنتی بیوتیک‌ها – بویژه آموکسی سیلین که در درمان عفونت‌های تنفسی کاربرد دارد – در اروپا کمیاب شده است. دیگر دارو‌ها از جمله شربت ضدسرفه، پارستامول (استامینوفن) کودکان، و داروی فشار خون هم کمیاب است.
علت کمیاب و نایاب شدن دارو را در کشور‌های اروپایی می‌توان به افزایش تقاضا و کاهش عرضه نسبت دارد.
عفونت‌های فصلی – مهمتر از همه آنفلوآنزا و ویروس سرماخوردگی بزرگسالان – خیلی زود فراگیر شده و قوی‌تر از میزان معمول است. همچنین گونه‌ی غیرمعمول از بیماری گلودرد در میان کودکان رایج شده است. کارشناسان بر این باورند که سطح فعالیت عامل بیماری زا به شکلی غیرمعمول بالاست و علت آن هم ضعف سیستم ایمنی بدن افرادی است که به علت قرنطینه‌های پی در پی و طولانی با ملغمه‌ای از میکروب‌هایی که در زندگی روزانه‌ی ما پرسه می‌زنند آشنایی ندارند.
سرمای شدید فصل زمستان جاری، پس از یکی دو سال به نسبت عادی (به استثنای گسترش همه گیری عفونت ویروسی کووید-۱۹)، سبب شد داروسازان آمادگی نداشته باشند. تورم و بحران انرژی هم بر شرکت‌های داروسازی اثرگذار بوده و عرضه‌ی دارو را کاهش داده است.
سال گذشته، شرکت داروسازی سِنترایِنت، تولید کننده‌ی ترکیبات فعال دارویی در هلند اعلام کرد میزان تولیدش در مقایسه با سال ۲۰۲۱ به علت افزایش بهای انرژی تا یک چهارم کاهش یافته است. اینوجِنِریکز، تولید کننده‌ی دیگری در هلند، پس از اعلام ورشکستگی در تلاش برای بازنگاه داشتن کارخانه، با وثیقه گذاری دولت به کارش ادامه داد.
برخی کشور‌ها دارند ترمز صادرات را می‌کشند تا میزان عرضه را در بازار‌های داخلی شان افزایش بدهند. دستگاه تنظیم کننده‌ی بازار دارو در یونان در ماه نوامبر اعلام کرد فهرست دارو‌هایی که بازفروش آن‌ها به کشور‌های دیگر – مشهور به تجارت موازی – ممنوع است گسترده‌تر می‌شود. رومانی در اقدامی موقتی صادرات انواع مشخصی از آنتی بیوتیک‌ها و مُسکن‌های کودکان را متوقف کرد. دولت بلژیک هم در ابتدای ژانویه فرمانی صادر کرد که به مقام‌های مسئول اجازه می‌داد در صورت بروز بحران (در داخل)، صادرات (دارو) را متوقف سازند.
دولت آلمان هم در نظر دارد الزامات تهیه و تدارک دارو را تسهیل سازد؛ بر این اساس، هم اکنون شرکت‌های بیمه‌ی درمانی ملزم هستند دارو را از ارزان‌ترین تولید کننده بخرند، در نتیجه تامین دارو در دستان چند تولید کننده محدود می‌شود. بر پایه قانون جدید، خریداران می‌توانند دارو را از انواع تولید کننده‌ها از جمله آنانی که محصول شان را گرانتر عرضه می‌کنند تهیه نمایند تا عرضه‌ی دارو با اطمینان بیشتری اتفاق بیافتد. در هلند به تازگی قانونی تصویب شده که فروشندگان را ملزم می‌کند تا شش هفته ذخیره سازی داشته باشند تا کمبود را جبران کنند؛ سوئد هم قوانین مشابهی در دستور کار قرار داده است.
فرض را بر این می‌گیریم که اتحادیه اروپایی بایستی برای برخورد با بحرانی فراگیر، آماده‌تر از همیشه ظاهر شود. این اتحادیه به تازگی قوانین خود را بروزرسانی کرده تا با تهدید‌های بهداشتی و درمانی از جمله کمبود دارو مقابله کند. نهادی هم به نام اداره‌ی واکنش و آمادگی در موارد اضطراری بهداشتی و درمانی تشکیل شده و اختیار تام دارد برای کلیه‌ی کشور‌های عضو اتحادیه اروپایی از بازار دارو خریداری کند.»