افزایش حضور دانشگاه‌های جمهوری اسلامی ایران به ۶۳ دانشگاه

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از مؤسسه استنادی و پایش علم وفناوری جهان اسلام (ISC) ، آقای فاضل زاده اظهار داشت: رتبه‌­بندی جهانی ISC (ISC World University Rankings) یکی از نظام‌های رتبه بندی است که برای اولین بار در سال ۲۰۱۸ به همت گروه رتبه بندی ISC  و براساس تجربه ۱۰ ساله در رتبه بندی دانشگاه‌ها در سطح ملی و با هدف ارزیابی دانشگاه‌های کشور و نیز کشور‌های اسلامی در سطح جهان صورت گرفته است.  
جدول زیر دانشگاه‌های حاضر در رتبه­ بندی را به تفکیک قاره در سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ نشان می‌دهد.

فاضل زاده اظهار داشت: رتبه بندی دانشگاه‌های جهان توسط ISC بدون خوداظهاری دانشگاه­ها انجام می‌­شود و بر این اساس، پایگاه داده معتبری طی ۵ سال رتبه بندی دانشگاه‌های جهان در این سازمان شکل گرفته است که منبع موثقی برای سیاست گذاری­های پژوهشی و ترسیم نقشه راه جهت هدایت دانشگاه‌های ایران و سایرکشور‌های اسلامی به سمت دانشگاه­های تراز جهانی  است.

روش شناسی رتبه بندی ISC
رئیس ISC گفت: مؤسسه استنادی و پایش علم وفناوری جهان اسلام (ISC) به منظور رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان در معیار‌های خود، مهم‌ترین مأموریت دانشگاه‌ها که عبارتند از پژوهش (با وزن ۶۰ درصد)، آموزش (با وزن ۱۰ درصد)، فعالیت‌های بین‌المللی (با وزن ۱۵ درصد) و فناوری و نوآوری (با وزن ۱۵ درصد) را در نظر می‌گیرد و بر این اساس دانشگاه‌ها را  سنجش و ارزیابی می کند..
وی افزود: همچنین، تعداد مقالات سلب اعتبار شده (Retractions) دانشگاه­ها، با نمره منفی محاسبه می‌شود، که در شاخصی تحت عنوان اعتبار منفی (Negative Reputation) آورده می­‌شود.
در رتبه بندی دانشگاه‌های جهان ISC، دانشگاه‌هایی  بررسی می شوند که حداقل ۸۵۰ مدرک در سال‌های ۲۰۱۸-۲۰۲۰ در پایگاه وب آو ساینس به ثبت رسانیده باشند. اطلاعات این رتبه‌بندی از پایگاه‌های اطلاعاتی USPTO،  WOS،  InCite گردآوری شده است.

جایگاه دانشگاه‌های جهان در رتبه بندی ۲۰۲۲ ISC
فاضل زاده در ادامه گفت: در رتبه بندی جهانی ISC ۲۰۲۲، تعداد ۲۴۲۲ دانشگاه برتر از ۱۱۱ کشور و ۶ قاره دنیا وجود دارند.  در این رتبه بندی، سه دانشگاه هاروارد، انستیتو فناوری ماساچوست (MIT) و دانشگاه استنفورد در رتبه‌های اول تا سوم قرار دارند که به همراه دانشگاه‌های کالیفرنیا سانفرانسیسکو، جان هاپکینز، پنسیلوانیا، کالیفرنیا لس آنجلس، میشیگان،  واشنگتن سیاتل، کالیفرنیا برکلی و کالیفرنیا سندیگو جزء ۱۰ دانشگاه برتر جهان محسوب می‌شوند.
وی افزود: کشور چین با ۳۷۳ دانشگاه، آمریکا ۳۱۸ دانشگاه، هند ۱۲۰ دانشگاه، ژاپن ۱۱۹ دانشگاه، انگلستان ۱۰۰ دانشگاه،  ترکیه ۹۰ دانشگاه، فرانسه ۷۶ دانشگاه،  آلمان ۷۳ دانشگاه، برزیل ۷۰ دانشگاه، کره جنوبی ۶۷ دانشگاه، ایران ۶۳ دانشگاه و ایتالیا ۶۲ دانشگاه در این رتبه‌بندی حضور داشته‌اند.
رئیس ISC در ادامه گفت: بهترین رتبه بین المللی دانشگاه‌های برتر دنیا در کشور‌های آمریکا رتبه یک، انگلستان رتبه ۱۳، چین رتبه ۱۴، کانادا رتبه ۱۸، ژاپن رتبه ۲۴، فرانسه رتبه ۲۵، کره جنوبی رتبه ۲۹، دانمارک رتبه ۳۲،  سنگاپور رتبه ۳۴، استرالیا رتبه ۳۹، سوئیس و بلژیک مشترکا رتبه ۴۳، آلمان رتبه ۵۱، هلند رتبه ۵۲، سوئد رتبه ۶۸، اسپانیا رتبه ۷۴،  برزیل رتبه ۸۷، تایوان رتبه ۸۸،  فنلاند رتبه ۹۷ را کسب کرده اند.

جایگاه جهانی دانشگاه‌های کشور‌های آسیایی
فاضل زاده اظهار داشت: در رتبه بندی سال ۲۰۲۲ ISC کشور چین با دانشگاه تسینگ هوا،  کشور ژاپن با دانشگاه توکیو و کشور کره جنوبی با دانشگاه ملی سئول به ترتیب در رتبه‌های ۱۴، ۲۴ و ۲۹ قرار دارند و بهترین رتبه‌های دانشگاه‌های آسیا را از آن خود کرده اند.  بهترین رتبه دانشگاه کشور سنگاپور رتبه ۳۴ و تایوان رتبه ۸۸ در رده‌های بعد قرار دارند.

جایگاه جهانی دانشگاه‌های کشور‌های اسلامی
وی گفت: در رتبه بندی سال ۲۰۲۲ ISC تعداد ۳۴۷ دانشگاه از ۲۸ کشور اسلامی در رتبه بندی حضور داشتند  که ترکیه با ۹۰ دانشگاه و ایران ۶۳ دانشگاه بیشترین تعداد حضور را داشته اند.
رئیس ISC در ادامه گفت: در بین سایر کشور‌های اسلامی، مالزی و پاکستان ۲۶ دانشگاه، عربستان سعودی ۲۵ دانشگاه، مصر ۲۳ دانشگاه، اندونزی ۲۰ دانشگاه، مراکش ۱۱ دانشگاه، تونس و نیجریه ۸ دانشگاه، الجزایر ۷ دانشگاه، عراق و اردن و امارات  عربی متحده هر کدام ۵ دانشگاه، بنگلادش، لبنان و قطر هرکدام ۴ دانشگاه، قزاقستان ۳ دانشگاه، و سایر کشور‌های آذربایجان، بنین، برونئی، کامرون، کویت، عمان،  فلسطین، سنگال، سودان و اوگاندا هر کدام با یک دانشگاه در این رتبه بندی قرار گرفته اند.
در میان دانشگاه‌های برتر کشور‌های اسلامی، عربستان سعودی با بهترین رتبه ۱۶۰، مصر در بازه ۴۰۰-۳۵۱،  ایران در بازه ۴۵۰-۴۰۱ و پاکستان در بازه ۵۰۰-۴۵۱ بهترین رتبه جهانی را کسب نموده اند.
فاضل زاده گفت: در مجموع،  تنها ۸ دانشگاه از میان کشور‌های اسلامی رتبه زیر ۵۰۰ داشتند. این در حالی است که طبق برنامه ۱۰ ساله علم، نوآوری و فنآوری کشور‌های اسلامی عضو (OIC مصوب ۲۰۱۷ در قزاقستان) لازم است تا سال ۲۰۲۶، تعداد ۵۰ دانشگاه از کشور‌های اسلامی در میان ۵۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار گیرند. به همین دلیل باید تلاش‌های جدی همراه با تهیه برنامه راهبری و نقشه راه مناسب با اقدام دانشگاه‌های این کشور‌ها صورت گیرد تا علاوه بر افزایش تعداد دانشگاه‌ها رتبه و جایگاه مناسب را در سطح بین المللی کسب نمایند.

حضور دانشگاه‌های ایران در رتبه­ بندی جهانی ISC ۲۰۲۲
رئیس  ISC گفت: از جمهوری اسلامی ایران ۶۳ دانشگاه در رتبه‌­بندی جهانی ۲۰۲۲ ISC حضور دارند که نسبت به سال­های گذشته رشد چشمگیری داشته است. نمودار زیر حضور دانشگاه‌های ایران را در طی ۵ سال رتبه بندی جهانی ISC نشان می‌دهد.
وی افزود: براساس مأموریت­های دانشگاه­ها،  ۳۲ دانشگاه جامع کشور در این رتبه بندی حضور دارند. دانشگاه‌های جامع حاضر در این رتبه بندی عبارتند از: تهران، تربیت مدرس، شهید بهشتی، شیراز، تبریز، فردوسی مشهد، شهید باهنر کرمان، گیلان، اصفهان، یزد، بوعلی سینا، رازی، سمنان، شهید چمران اهواز، کاشان، کردستان، زنجان، ارومیه، یاسوج، شهید مدنی آذربایجان، بین المللی امام خمینی، خوارزمی، شهرکرد، مازندران، محقق اردبیلی، الزهرا، اراک، لرستان، شاهد، تربیت معلم شهید رجایی، بیرجند، سیستان و بلوچستان‌ .
این در حالی است که در رتبه بندی ۲۰۲۱ ،  ۲۵ دانشگاه جامع حضور داشته اند.
رئیس ISC گفت: از دانشگاه‌های علوم پزشکی نیز ۲۰ دانشگاه حضور داشتند که شامل: دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی شهید بهشتی، علوم پزشکی مشهد، علوم پزشکی شیراز، علوم پزشکی تبریز، علوم پزشکی اصفهان، علوم پزشکی کرمانشاه، علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، علوم پزشکی بقیه الله، علوم پزشکی گلستان، علوم پزشکی مازندران، علوم پزشکی بابل، علوم پزشکی کرمان، علوم پزشکی کردستان، علوم پزشکی لرستان، علوم پزشکی ارومیه، علوم پزشکی زاهدان، علوم پزشکی سمنان و علوم پزشکی شهرکرد می شود.
این در حالی است که در رتبه بندی ۲۰۲۱ تعداد ۱۷ دانشگاه پزشکی حضور داشته اند.
از دانشگاه‌های صنعتی نیز ۱۱ دانشگاه شامل: دانشگاه‌های صنعتی شریف، صنعتی امیرکبیر، صنعتی اصفهان، علم و صنعت ایران، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، صنعتی نوشیروانی بابل، صنعتی شاهرود، صنعتی سهند، تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان، صنعتی مالک اشتر و صنعتی شیراز در این نظام رتبه بندی قرار دارند.
حضور دانشگاه‌های صنعتی در رتبه بندی ۲۰۲۱ تعداد ۹ دانشگاه بوده است.