آیت‌الله کعبی: تحقق اهداف حکومت دینی نیازمند شبکه‌سازی است

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آیت‌الله عباس کعبی در همایش ملی حکمرانی اسلامی که در سالن اجتماعات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قم برگزار شد با تبیین ماهیت حکمرانی اظهار کرد: حکمرانی به معنای پیشبرد امر حکومت و تحقق اهداف و وظایف، سیاست ها و خط مشی ها و تلاش برای حل مسائل حکومت براساس مبانی، سازکارها، فرآیندها، ساختار، روش و فنون، سبک های مدیریتی و قواعد و معیارهای حاکم است.

وی افزود: متناسب با وضعیت فعلی کشور، حکمرانی در مقام اجرا و عمل پیش نیازهایی دارد و سازماندهی و شبکه‌سازی برای تحقق اهداف، وظایف و ماموریت‌های حکومت دینی لازم است، در این راستا پیشگامی نیروهای مومن و انقلابی حاضر در صحنه در همه عرصه‌ها نیز از پیش‌ نیازهای حکمرانی اسلامی است.

عضو مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: نام دیگر حکومت همان حکومت رانی است، اگر با حکومت مقایسه کنیم می‌بینیم حکومت دارای سه مولفه اقتدار، ساختار و وظایف است، در واقع حکمرانی، اعمال این حکومت به صورت هوشمندانه و حکیمانه اقتدار در یک ساختار مناسب برای تحقق وظایف است.

آیت الله کعبی اضافه کرد: حکمرانی با استفاده از همه ظرفیت ها و همه افراد ذی نفع در حکم و قدرت چه بخش عمومی و خصوصی و یا دولتی و غیر دولتی را شامل می شود، همچنین حکمرانی به خوب و بد نیز تقسیم می شود و حکمرانی خوب براساس مدل لیبرال دموکراسی شاخصه های معروفی دارد.

وی تصریح کرد: اما وجه ممیز این شاخصه ها از حکمرانی اسلامی چند ویژگی دارد، نخست مشروعیت الهی است نقطه عزیمت حکمرانی اسلامی توحید است و همان اصول در اصل 2 قانون اساسی آمده و در نظام جمهوری اسلامی 5 اصل مهم ذکر شده است.

عضو جامعه مدرسین گفت: ویژگی دیگر مردم باوری و حضور مردم در متن حکم و فرمانروایی است، در اندیشه اسلامی همه موظف به اجرای احکام هستند و پیوند بین امامت و امت وجود دارد؛ نقش مردم در حکمرانی و مشارکت آنها و جلب رضایت مردم اهمیت زیادی دارد زیرا ساخت حکومت مردمی است.

آیت الله کعبی ادامه داد: تمرکز بر حل مشکل‌های جامعه و گره‌های کور زندگی مردم به ویژه مسائل معیشتی نیز از دیگر نیازهای حکمرانی اسلامی است و این اقدام باید برای همراهی مردم انجام شود.

لزوم اجتهاد مستمر و متناسب با مقتضیات زمان در حکمرانی اسلامی

وی اضافه کرد: اجتهاد مستمر و متناسب با مقتضیات زمان و اجتهاد تمدن‌ ساز متناسب با گام پنجم انقلاب اسلامی از دیگر ویژگی هاست و باید کشور را با مدیریت علمی و بر پایه علم و فن پیش بُرد.

عضو مجلس خبرگان رهبری در خصوص دیگر ویژگی های حکمرانی اسلامی گفت: علاوه بر تعهد، تخصص هم لازم است، از طرفی مقاومت و مقابله با نظام سلطه و طراحی عبور از غرب بر اساس شعار نه شرقی نه غربی از دیگر شرایط حکمرانی اسلامی است.

آیت الله کعبی تصریح کرد: ممیز میان حکمرانی اسلامی و حکمرانی غربی مردم باوری و حضور در متن حکم و فرمانروایی است که از جمله تفاوت‌های این ۲ حکمرانی به شمار می‌آید.

پیوند ناگسستنی اُمت و امامت در حکمرانی اسلامی
وی اظهار کرد: در نظام‌های لیبرال دموکراسی، جامعه کلان سیاسی به دو بخش فرمانروایان و فرمانبران تقسیم می‌شود، اما در منظومه اندیشه اسلامی بر اساس قرآن و روایت‌ها و سیره اهل‌ بیت (ع) تنها یک بخش وجود دارد و همه به یک میزان موظف به اجرای اهداف و برنامه‌های اسلام هستند، در واقع در حکمرانی اسلامی بین اُمت و امامت پیوند ناگسستنی وجود دارد، و هویت جدا و مستقلی بین آنان نیست.

عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: مردم باوری حداقل هفت مولفه دارد که در نظام‌اسلامی مورد توجه است، نخست رای مردم، حضور مردم، مشارکت مردم، نظارت مردم، لزوم جلب رضایت عمومی و توجه به افکار عمومی، رشد دادن مردم همچنین کادرسازی و چرحش نخبگان و جوان گرایی از جمله این مولفه‌ها است.

آیت الله کعبی در خصوص مهم ترین محورهای رشد مردم اظهار کرد: این محورها شامل رشد عقلانی، هدایت دینی، آگاهی‌های عمومی، بصیرت افزایی خصوصا بصیرت سیاسی، انسجام اجتماعی و هم‌افزایی، اخلاق و معنویت و تعالی فرهنگی است که باید مردم را علاوه بر رشد در بخش‌های زندگی و ابتکار و خلاقیت، در این موارد نیز به رشد رساند.

عضو مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: مردم باوری، عرصه‌هایی دارد که باید در حکمرانی اسلامی عملیاتی شود، اگر بگوییم حکمرانی اسلامی مردم محور و ولایت پایه است، شاید سخن گزافی نباشد.

کارآمدی و فساد ستیزی از تفاوت های حکمرانی اسلامی با حکمرانی لیبرال است
وی ادامه داد: کارآمدی و فساد ستیزی دیگر تفاوت حکمرانی اسلامی با حکمرانی لیبرال است و کارآمدی و کارآیی باید متناسب با اهداف و وظایف حکومت در اسلام مورد توجه قرار گیرد، از طرفی امانت محوری تفاوت دیگر حکمرانی اسلامی و غربی است و قدرت در اسلام امانت و ابزاری برای خدمت، کارآمدی، پیشرفت و عدالت و تحقق حیات طیبه است.

آیت‌الله کعبی گفت: کرامت بخشی به انسان و توجه به کرامت انسانی در مسیر رشد، همچنین احیای ظرفیت‌های مردمی در همه عرصه‌ها نیز از تفاوت‌هایی میان این دو حکمرانی است، ضمن اینکه حضور مردم را نباید فقط سیاسی یا اقتصادی تفسیر کنیم.

اول و آخر حرکت پیامبر در حکمرانی اسلامی، بحث نظام سیاسی بر مدار ولایت است
وی در خصوص سیره پیامبر اسلام در حکمرانی افزود: روشن بودن اهداف و وظایف و تاکید بر تحقق آن، جذابیت مطلق بر پایه رحمت‌الهی، محقق شدن اخلاق و معنویت در حکمرانی، مدیریت جهادی اعم از جهاد قتالی، جهاد کبیر و مبارزه با نفس و تلاش خستگی ناپذیر برای خدمت و پیشرفت و عدالت حائز اهمیت است.

عضو مجلس خبرگان رهبری قاطعیت در مقابله با جرم و جنایت و فساد و فتنه را از موارد تامل برانگیز در سیره پیامبر برشمرد و عنوان کرد: در این رابطه، بحث محاربه و بغی اهمیت زیادی دارد، نبی مکرم اسلام وجود ناامنی و قتل را در جامعه بر نمی‌تافت.

وی در خصوص حکمت و تدبیر در حکمرانی، در سیره پیامبر اسلام اضافه کرد: امکانات موجود در جامعه از قبیل منابع طبیعی، منابع انسانی و سرمایه‌های اجتماعی باید بر پایه حکمت و فرزانگی مدیریت شود، بدون تردید اول و آخر حرکت پیامبر، بحث نظام سیاسی بر مدار ولایت است.