سازمان بهداشت جهانی چاقی را به عنوان یک همه گیری جهانی مطرح کرده که بروز آن در حال افزایش است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز کهگیلویه و بویراحمد، چاقی تبدیل به یک مشکل سلامت همگانی شده است، به طوری که تخمین زده میشود در جهان حدود یک میلیارد بزرگسال مبتلا به اضافه وزن و بیش از ۴۰۰ میلیون نفر مبتلا به چاقی هستند. با توجه به نقش چاقی در بیماریهای مختلف همچون بیماریهای قلبی و عروقی، فشارخون، استئوآرتریت و سرطان ها، سازمان جهانی بهداشت، چاقی را یکی از ۱۰ عامل خطر مهم بیماریهایی میداند که موجب مرگ و میر میشود. امروزه مطالعات نشان داده است که عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز بر چاقی موثر است. شیوع بیشتر چاقی در زنان نسبت به مردان شیوع چاقی میان مردان و زنان در بین کشورها و حتی در میان مردم یک کشور متفاوت است. اما به طور کلی شیوع چاقی در زنان نسبت به مردان بیشتر است که با افزایش سن نیز افزایش مییابد. این تفاوت جنسیتی در کشورهای در حال توسعه به ویژه در خاورمیانه و آفریقای شمالی در میان زنان تشدید یافته است. در بانوان میانسال فاکتورهای بیولوژیکی و تغییرات هورمونی، توزیع چربی را تحت تاثیر قرار میدهد که امکان خطر یا اثر منفی چاقی بر سلامتی را افزایش میدهد. عوامل فرهنگی و چاقی عادتهایی که در خانواده شکل میگیرد میتواند بر وزن و سلامت بدن تاثیر بگذارد. برخی از خانوادهها غذا و نوشیدنیهایی با چربی، نمک یا شکر بالا در دورهمیها یا به عنوان وعدهی اصلی غذاهای خود مصرف میکنند. همچنین خانوادهها زمان زیادی را برای تماشای تلویزیون، استفاده از رایانه یا گوشیهای تلفن همراه صرف میکنند. فرهنگ مذهبی، نژادی و اجتماعی به دلیل شکل دادن به عادتهای زندگی بر وزن و سلامت بدن تاثیر میگذارد. در برخی فرهنگها غذا و نوشیدنیهایی مصرف میشود که از لحاظ چربی، قند و نمک مقادیر فراوانی دارد. عاداتی از جمله سرخ کردن غذا، از عاداتی است که میتواند موجب افزایش دریافت کالری در خانوادهها شود. مصرف غذاهای پرکالری، چربی و قند به طور منظم موجب اضافه وزن در افراد میشود. تفاوتهای محیط زندگی (شهری در برابر روستایی) تفاوت واضحی در میزان شیوع اضافه وزن و چاقی نشان داده است. در اغلب مطالعات، اضافه وزن و چاقی به طور قطعی با سکونت در شهر مرتبط است. گسترش شهرنشینی، افزایش درآمد و سرانه دریافت انرژی در کنار کاهش تحرک فیزیکی، از علتهای افزایش شیوع چاقی در جوامع در حال توسعه به شمار میرود. ایران یک کشور در حال توسعه با درآمد متوسط تحت تغییرات فرهنگی، محیطی و اقتصادی است. شیوه زندگی و رژیم غذایی در چند سال اخیر به طور قابل ملاحظهای تغییر یافته است؛ این تغییرات به صورت منفی مصرف انرژی و هزینهها را تحت تاثیر قرار داده است. طبقه اجتماعی و عوامل فرهنگی در چاقی دخالت دارد. در کشورهای توسعه یافته زنان طبقات پایین جامعه چاقتر از زنان طبقات بالای جامعه هستند. در کشورهای توسعه یافته، تصور بر این است که افراد تحصیلکرده با پیامهای بهداشتی مربوط به رژیم غذایی و فعالیت بدنی آشنا بوده و این آگاهی را در رفتارشان منعکس میکنند. همچنین تحصیلات دانشگاهی میتواند توجه به سلامت، وزن و ظاهر فیزیکی خاص (و در نتیجه تلاش برای دستیابی به یک اندازه یا شکل بدنی خاص) را به دنبال داشته باشد. ویژگی محل زندگی نیز از عوامل مؤثر بر چاقی و اضافه وزن شناخته شده است. به طور کلی محلههایی که دارای محلهایی برای پیاده روی و پارک است، با افزایش فعالیت بدنی ساکنان و در نتیجه کاهش بروز چاقی همراه است. اما بررسیها نشان میدهد هرچه محلهای دارای محرومیت بیشتری باشد، تعداد فروشگاههای کمتری داشته باشد، شیوع چاقی و اضافه وزن در ساکنان آن بیشتر است.