برگزاری نشست «چیستی سواد سلامت و ابزار‌های سنجش آن»

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی پژوهشکده علوم بهداشتی جهاددانشگاهی، پژوهشکده علوم بهداشتی جهاددانشگاهی با هدف انتقال دستاورد‌های علمی خود در زمینه سلامت، اقدام به برگزاری سلسله نشست‌های علمی و تخصصی نیم رخ سلامت ایرانیان کرده است.

 

در سومین نشست که با موضوع «چیستی سواد سلامت و ابزار‌های سنجش آن» روز دوشنبه ۳ بهمن با سخنرانی دکتر علی منتظری، رئیس پژوهشکده علوم بهداشتی و با حضور جمعی از متخصصان و صاحبنظران حوزه سلامت و بخش‌های مرتبط با سلامت برگزار شد، نکاتی در خصوص سواد سلامت و سنجش آن مطرح شد.

 

قدمت موضوع سواد سلامت و تعاریف اولیه آن به سال ۱۹۷۴ برمی‌گردد. با گذشت زمان موضوع سواد سلامت و تعاریف آن توسعه پیدا کرد. یکی از جامع‌ترین تعاریف موجود در این زمینه را سازمان بهداشت جهانی مطرح کرده است که عبارت است از: مهارت‌های شناختی و اجتماعی که انگیزه و توانایی افراد برای دسترسی، درک و استفاده از اطلاعات موجود برای حفظ و ارتقاء سلامت را فراهم می‌کند.

 

بررسی شواهد علمی نشر شده در این زمینه نشان می‌دهد که در ده سال اخیر توجه به سواد سلامت و ابعاد آن در مطالعات افزایش قابل توجهی یافته است.

 

ابزار‌های مختلفی برای سنجش سواد سلامت معرفی شده است که ابعاد مختلفی را با روش‌های گوناگون مورد بررسی قرار می‌دهند. ابزار‌هایی نیز در این زمینه توسط پژوهشگران پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی و با همکاری دفتر آموزش سلامت وزارت بهداشت طراحی شده است که ویرایش‌های مختلفی از آن تاکنون عرضه شده است. برخی از این پرسشنامه‌ها به زبان‌های دیگر نیز ترجمه و در سطح بین‌المللی مورد استفاده قرار گرفته است.

 

ابزار‌های سنجش سواد سلامت در چهار گروه ابزار‌های عمومی، ابزار‌های اختصاصی برای بیماری یا موضوع خاص سلامت، ابزار‌های اختصاصی برای گروه‌های جمعیتی مشخص و ابزار‌های سنجش سواد سلامت دیجیتال قابل طبقه‌بندی هستند.

 

سواد سلامت انواع متفاوتی دارد که در مطالعه‌های انجام شده در داخل کشور بیشتر سطح اول که شامل سواد سلامت پایه و عملکردی است مورد توجه و بررسی قرار گرفته است.

 

رییس پژوهشکده علوم بهداشتی در این زمینه اشاره کردند که نتایج مطالعات انجام شده در این زمینه به سه راهکار ساده سازی و ارتقا محتوا‌های نوشتاری در زمینه سلامت، استفاده از ویدئو‌ها وسایر رویکرد‌های متناسب‌سازی شده برای آموزش بیماران و ارتقا ارتباط پزشک بیمار برای ارتقا سواد سلامت جمعیت اشاره کرده اند.

 

به نظر می‌رسد که سواد سلامت می‌تواند نقش مهمی در ارتقا سلامت و در نهایت سلامت افراد جامعه داشته باشد. در این راستا انجام فعالیت‌های منسجم و هم راستا در حوزه‌های علمی و اجرایی در دستیابی به دستاورد‌های مطلوب سلامت مؤثر است. امید است با ارتقا سطح سواد سلامت جامعه مهارت و توانمندی افراد در زمینه حفظ و ارتقای سلامت و بهبود عملکرد خویش افزایش یابد.