جزئیات طرح کالابرگ الکترونیکی

 

 

سوال: خیلی این روز‌ها صحبت از کالابرگ الکترونیک شده است و وقتی یارانه‌ها افزایش پیدا کرد دولت ملزم بود که به جای یارانه نقدی، طی یک بازه‌ای حتما این را به صورت کالابرگ در اختیار مردم قرار دهد حالا این طرح در یکی از شهر‌های کشور بصورت آزمایشی انجام می‌شود. آقای توسلی این کالابرگ چقدر شبیه کوپن‌های دهه شصتی است؟ اصلا شبیه آن هست یا نه فقط اسمش وام گرفته از آن است.  

آقای توسلی: در صحبت هایتان اشاره کردید اصلا داستان کالابرگ الکترونیکی پس از حذف ارز ترجیحی بود، حذف ارز ترجیحی یک اقدام بسیار سختی برای دولت بود و این دولت مصمم شد که این کار را انجام دهد به هرحال باید جبران می‌شد عوارضی که ناشی از حذف ارز ترجیحی بود و این اتفاق افتاد به واسطه کالابرگ الکترونیکی که در قانون بودجه امسال هم پیش بینی شده بود و دولت باید این کار را میکرد و ترتیبات جبران رفاه مصرف کننده را انجام می‌داد. این که گفتید آیا کالابرگ الکترونیکی همان کوپن قدیمی است، این طور نیست. در واقع اعتباری اختصاص داده می‌شود به خانوار‌ها که به واسطه آن بتوانند جبران کنند و به گونه‌ای اگر بخواهم خیلی ساده عرض کنم این طوری است که مردم موقع خرید وقتی خرید می‌کنند گویا به یک قیمت ثابتی در یک بازه زمانی دارند این خرید را انجام می‌دهند فرض بفرمائید فردی که به یک فروشگاه می‌رود و میخواهد خرید کند معمولا با خریدی که از طریق کارت بانکی و از طریق کارتخوان این کارت را انجام می‌دهد گویا دارد کالایی را به قیمت شهریور ۱۴۰۰ خرید می‌کند امروز خرید میکند، اما آن چیزی که از حساب او کسر می‌شود به قیمت شهریور ۱۴۰۰ است و ما به التفاوت آن از محل اعتبار یارانه‌ها است یعنی همان مبلغی که دولت مکلف بوده ترتیبات جبران رفاه مصرف کننده را تامین کند از آن محل تامین می‌شود.

سوال: یعنی من مثلا پنیر می‌گیریم قیمتش ۳۷ هزار تومان است شهریور قیمتش ۱۷ هزار تومان بوده است.

 

آقای توسلی: اگر ۳۷ تومان باشد قیمت شهریور ۱۴۰۰ یک پنیر مشخص در سبد حالا توضیح خواهم داد که اگر همکارانتان بتوانند جدول را نمایش دهند در سبد مشخص شده که نوع کالای مبنا یا مرجع چیست؟ آن چیزی که به واسطه آن می‌شود گفت این اعتبار و محاسبات انجام شده است، همین مثالی که زدید به قیمت ۳۷ تومان در شهریور ۱۴۰۰ به قیمت ۱۷ تومان بوده است فردی که خرید می‌کند وقتی کارت می‌کشد این عدد ۱۷ هزار تومان از حسابش کسر می‌شود و ما به التفاوت ۲۰ هزار تومان از محل یارانه برداشت می‌شود، کدام یارانه؟ یارانه ماه بعدی که زودتر به حسابش شارژ و پر شده است. سوال: حتما در فروشگاه خاصی این اتفاق باید بیفتد یا نه هر مغازه‌ای که مراجعه کنند این اتفاق می‌افتد، حتما پوز مخصوصی باید داشته باشند که این محاسبات را انجام دهد و وقتی من کارت می‌کشم شناسایی کند این کارت سرپرست خانواری است که متصل به حساب یارانه است و بتواند آن ۲۰ هزار تومان را ببرد روی حساب یارانه و مابقی را نقد کند درست است؟ توسلی: بله، فروشگاه‌هایی که به این طرح پیوسته باشند می‌توانند این کار را انجام دهند نکته خوبی که دارد این است که فرآیند پیوستن به این طرح هم رایگان است برای فروشگاه‌ها و پذیرنده‌ها و هم به نوعی می‌شود گفت تسهیلاتی در این زمینه شرکت‌های پرداخت قائل هستند به این ترتیب که هر فروشگاهی که اعلام آمادگی کند از طریق برنامه کاربردی شما که در واقع مخفف شبکه ملی اعتبار است، وقتی به این طرح بپیوندنددستگاه کارتخوانی که دارند این‌ها را به روزرسانی می‌کنند و متناسب آن نوع فروشگاه و آن نوع صنف اگر نیازی باشددستگاه بارکدخوان هم در اختیارشان قرار می‌گیرد و به صورت رایگان به این طرح می‌پیوندندو هر فروشگاهی در اقصی نقاط استان هرمزگان که بصورت آزمایشی این طرح آن جا در حال انجام است کل استان و شهرستان هرمزگان هر فروشگاهی که پیوسته باشد می‌توانند مردم در اقصی نقاط فروشگاه‌های محلی و جا‌هایی که خرید می‌کنند و به این طرح پیوسته باشند می‌توانند خریدشان را انجام دهند.

سوال: شاید الان بیننده‌ها نگرانی در ذهنشان بیاید، کسانی که علاقمند هستند به دولت کمک کنند که این طرح درست انجام شود سوگیری از این طرح چقدر می‌تواند رواج داشته باشد؟ من الان می‌روم سوپرمارکت و می‌گویم این کارت را بکش و بزن ۲۰ تا پنیر خریدم مثلا می‌شود ۳۰۰ هزار تومان و کل یارانه ماه بعد من می‌شود ۳۰۰ تومان و این پنیر را آزاد بفروش و این ۳۰۰ را به من بده نیاز دارم، این کجا راستی آزمایی می‌شود یا برای جلوگیری از این گونه سوگیری‌ها چه پیش بینی‌هایی شده است؟

 

آقای توسلی: طرح کالابرگ الکترونیکی، حذف ارز ترجیحی در یک ساختار بزرگی به اسم ساختار نظام جامع رفاه تامین اجتماعی است در راستای تامین رفاه اجتماعی افراد است براساس اعتبار به هر کد ملی، چیزی که شما گفتید به یک نوعی واقعیتش اصلا موضوعیتی ندارد، چون فردی که کالایی را خرید می‌کند به قیمت روز خریداری می‌کند مانند کوپن‌های قدیمی نیست که فرض کنید در بازار یک قیمتی داشته باشد و در بازار سیه بخواهد درست شود و احتکار شود، همان خرید روزمره است منتها با تزریق یک ماه زودتر اعتبار یارانه می‌توانند افراد این خرید را انجام دهند این اولین امکان و مزیت این طرح است، اینکه در این مثال فرمودید، فرد در واقع به قیمت واقعی می‌خرد و از محل اعتبار خودش هم برداشت می‌شود و اگر به هر میزان که از اعتبار، این را عرض کنم که سبدی که در نظر گرفته شده بسیار نزدیک است به سبدی که در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی تدوین شده است که هر فردی چقدر انرژی، پروتئین و چه سبد غذایی برای سلامت خودش نیاز دارد براساس آن و نزدیک به آن این سبد چیده شده که مثلا فرض کنید در گروه‌های پروتئینی، گروه‌های انرژی و مواد مغذی که هر فردی به صورت متوسط نیاز دارد این سبد چیده شده است. فرض کنید اگر فردی در یکی از روستا‌های استان هرمزگان مثلا در یک خانه روستایی فرد خودش مثلا شیر دارد یا تخم مرغ دارد، اما مثلا برنج را ندارد یا روغن را ندارداز کالا‌های اساسی، چون ده قلم کالای اساسی است آن مواردی که نیاز دارد می‌تواند از آن‌ها بیشتر خرید کند، در هر صورت از سهمیه خودش و یارانه خودش است، اما به قیمت روز.

 

 

آقای توسلی: بله، من جدولش را خدمت همکاران شما دادم اگر بتوانند نمایش دهند البته در خود برنامه کاربردی شما که عرض کردم مخفف شبکه ملی اعتبار و یک رویدادی است برای ایجاد جریان اعتباری و تقویت جریان اعتباری به نفع مصرف کنندگان، افراد می‌توانند استفاده کنند از این مزیت. کالا‌های ما در واقع کالا‌های مبنا و مرجع ما که براساس آن اختلاف قیمت محاسبه می‌شود درسوئیچ رفاهی مربوطه، شیر کم چرب است به میزان یک لیتر، پنیر ۴۰۰ گرمی پنیر سفید ایرانی، ماست کم چرب، مرغ گرم، تخم مرغ و روغن مایع مخصوص پخت و پز مبنا قرار گرفته و ماکارونی ۷۰۰ گرمی، قند، شکر و برنج که به میزان مشخص است و انشاالله که بشود در نوبت‌های بعدی در مراحل بعدی این طرح هر چقدر که بشود تقویت شود. 

 

 

آقای توسلی: بله ما طبق یارانه‌ای که مشخص شده دهک‌های یک تا سه، ۴۰۰ هزار تومان و دهک‌های ۴ به بالا ۳۰۰ هزار تومان هر نفری براساس آن یارانه اعتبارش شارژ می‌شود.

 

 

آقای توسلی: استقبال طبق گزارش‌های محلی که دیروز هم از استان هرمزگان ارتباط تصویری برقرار شد اعلام کردند استقبال خوبی بوده البته این را هم عرض کنم که ما در یکی دو سه روز اول که داشتیم اختلال اینترنت داشتیم به خصوص جریان کنکور سراسری و قطع اینترنت و برای مردم درسراسر دچار اشکال کرد، اما استقبال خوب است ومتناسب استقبال خود مردم این طرح می‌تواند موفق پیش رود، ما کلا تجربه هم داریم که هرجا مشارکت مردم باشد آن طرح می‌تواند موفق باشد و انشالله طرحی است به نفع مردم و بتواند گام‌های ترقی خودش را هم طی کند.

 

 

آقای توسلی: بله براساس مصوبه‌ای که دولت داشته و هماهنگی‌ها و برنامه ریزی‌هایی که در ستاد هماهنگی اقتصادی دولت به عمل آمده الان یک سبدی با یک مبلغ اعتباری و یک هزینه ثابتی که فقط مردم باید پرداخت کنند و ما به التفاوتش از محل اعتبار به نوعی سهم دولت برای تامین آن است الان طراحی و برنامه ریزی شده است و این سهم ثابت مردم می‌ماند این که بیشتر از آن عدد را نباید پرداخت کنند براساس سبد، این به نوعی تضمین و تعهد شده و ما به التفاوت دولت، در این دوره آزمایشی هم انشالله که تغییر قیمت و یا افزایش قیمتی نخواهیم داشت، می‌دانیم که کالا‌ها روزمره بعضا تغییرات قیمتی دارند انشاالله تغییر خاصی نخواهیم داشت، اما اگر هم باشد دولت برنامه ریزی می‌کند و ترتیباتش جبرانش را طبق تکلیف قانونی که دارد به عمل می‌آورد.

 

 

آقای توسلی: همانطور که وزیر محترم تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کردند انشاالله این بازخورد‌های این طرح گرفته می‌شود به لحاظ فنی کارهایش انجام شده و تکمیل می‌شود بررسی‌های فنی و داده‌ای اطلاعاتش انجام می‌شود و متناسب بازخوردی که گرفته می‌شود می‌تواند گسترش ملی اتفاق بیفتد طبق برنامه ریزی که خواهد شد.

 

 

آقای توسلی: بستگی به بازخورد طرح دارد و تصمیمی که براساس این بازخوردگیری انجام خواهد شد اراده دولت این بود ه که بتواند در راستای رفاه اجتماعی که در صدد است تامین کنید این کار به زودی گسترش یابد و انجام شود.

 

 

توسلی: اصلاح کنم، براساس قانون بودجه و تبصره یک که به نوعی حذف ارز ترجیحی و ترتیبات جبران رفاه مصرف کننده که از طریق کالابرگ الکترونیکی قرار بوده برای کالا‌های اساسی انجام شود تعیین زمان نشده است و آن زمان بندی سه ماهه که می‌فرمائید در ارتباط با تبصره ۱۴ و حذف دهک‌های پردرآمد است و مربوط به تکلیف قانونی آن سه ماهه بوده و به دولت اجازه و اختیار داده شده بود که این کار را انجام دهد و دولت هم همت کرد و این کار را با همه دشواری‌ها و با همت جوانان و بصورت کاملا بومی طراحی‌های نرم افزاری این کار انجام گرفت، در دنیا تجربه حمایت‌های غذایی و رفاهی را ما داریم تجربه اش مطالعه شد در کشور‌های مختلف حتی در کشور‌های اروپایی و آمریکایی تجربیاتش بررسی شد، اما این کار بصورت کاملا بومی متناسب با شرایط کشور انجام شد و به نوعی می‌شود گفت دولت تا زمانی که این کار می‌خواست انجام شود از طریق واریز یارانه‌ها این کار را انجام داد و الان هم این طرح دارد انجام می‌شود و در راستای این بوده که طرح بتواند به خوبی آن جنبه رفاهی و جبران کنندگی را ایفا کند.

 

مجری: انشاالله که مردم طعم خوش این خدمت دولتمردان را بچشند و ناراحت نباشند که اگر کالایی خریداری می‌کنند که گران است، ولی مابه التفاوتش را دولت پرداخت می‌کند و خودشان به قیمت شهریور ۱۴۰۰ که رئیس جمهور گفتند باید قیمت‌ها روی آن ثابت بماند پرداخت می‌کنند.