افزایش موارد ابتلا به کبد چرب ایرانیان، در سایه چاقی و کم تحرکی
فوق تخصص بیماریهای کبد و گوارش بالغین دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی گفت: بیماری کبد چرب در کشور حتی از متوسط نرم جهانی بالاتر است، طبق برخی آمار شیوع کبد چرب در ایران حدود ۴۰-۳۰ درصد در جمعیت بالای ۱۸ سال گزارش شده است.
به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی وزارت بهداشت؛ دکتر بهزاد حاتمی با اشاره به این که به طور کلی کبد چرب به دو نوع الکلی و غیر الکلی تقسیم میشود، گفت: کبد چرب الکلی در پی مصرف طولانی الکل ایجاد میشود و کبد چرب غیرالکلی بیشتر در زمینه سندرم متابولیک مثل چاقی، دیابت و چربی خون بالا فرد را مبتلا میکند.
فوق تخصص بیماریهای کبد و گوارش بالغین دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با اشاره به این که کبد چرب یعنی رسوب چربی در کبد به میزان بیش از پنج تا ۱۰ درصد وزن کل آن را تشکیل میدهد، افزود: پیشرفت رسوب چربی در کبد ممکن است باعث ایجاد التهاب در سلولهای کبدی و به دنبال آن به مرور باعث ایجاد فیبروز پیشرفته کبدی و سیروز شود.
دکتر حاتمی ادامه داد: کبد چرب در اکثر موارد علامتی ندارد و بیماران اغلب بطور اتفاقی که سونوگرافی شکم به دلایل دیگر انجام میدهند متوجه چرب بودن کبد خود میشوند و یا در طی بررسی علت افزایش آنزیمهای کبدی، کبد چرب تشخیص داده میشود.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی با بیان این که کبد چرب در صورتی که علامتدار شود با نشانه هایی، چون احساس کسالت و خستگی، تهوع و درد یا ناراحتی مبهم در سمت راست بالای شکم خود را نشان میدهد تأکید کرد: در صورتیکه کبد چرب باعث التهاب و آسیب پیشرونده کبد شود میتواند منجر به بیماری پیشرفته کبدی یا سیروز شود.
دکتر حاتمی ادامه داد: کبد چرب شایعترین علت بیماری مزمن کبدی در کشورهای غربی به حساب میآید و شیوع آن بین ۱۰ تا بیش از ۴۰ درصد (بطور متوسط ۲۵ درصد) است.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی به شیوع بالای کبد چرب در ایران اشاره کرد و افزود: این بیماری در کشور حتی از متوسط جهانی بالاتر است، طبق برخی آمار موجود شیوع کبد چرب در ایران حدود ۴۰-۳۰ درصد در جمعیت بالای ۱۸ سال است.
دکتر حاتمی شایعترین سن بروز کبد چرب را دهه چهار و پنج زندگی عنوان کرد و گفت: بیماری کبد چرب در مردان شایع استتر است، ولی در عین حال برخی مطالعات نیز شیوع بالاتر کبد چرب در زنان را گزارش کردهاند.
فوق تخصص بیماریهای کبد و گوارش بالغین دانشگاه ادامه داد: با توجه به سیر روز افزون شیوع اضافه وزن و چاقی در کودکان، به نظر میرسد که سن شیوع کبد چرب پایینتر شده است وافزایش شیوع کبد چرب در کودکان زنگ خطری است که باید توجه جدی به آن معطوف داشت.
دکتر حاتمی ادامه داد: پیروی از سبک غلط زندگی، کم تحرکی و استفاده روزافزون از تنقلات و غذاهای آماده پر کالری (فست فود) از عوامل مهم افزایش شیوع کبد چرب در کودکان و بزرگسالان است.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با بیان این که اضافه وزن و چاقی، دیابت، چربی خون بالا و سندرم متابولیک از عوامل خطر عمده ابتلا به کبد چرب هستند ادامه داد: برخی بیماریها نیز از جمله کم کاری تیروئید، سندرم تخمدان پلیکیستیک، آپنهی انسدادی در موقع خواب ممکن است با کبد چرب همراه باشند همچنین برخی داروها نیز ممکن است باعث ایجاد کبد چرب شوند.
دکتر حاتمی گفت: عوامل ژنتیکی و تفاوتهای قومی نژادی نیز در ایجاد کبد چرب نقش دارند.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی ادامه داد: کبد چرب در صورت درمان نشدن علاوه بر این که ممکن است باعث آسیب پیشرونده کبدی، سیروز کبدی، نارسایی کبدی و بالاخره سرطان کبد شود به عنوان عامل خطر عمده برای بیماریهای قلبی عروقی به شمار میرود
دکتر حاتمی گفت: نخستین و اساسیترین اقدام درمانی برای کبد چرب، ورزش و کاهش وزن است.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با اشاره به این که بیمارانی که اضافه وزن یا چاقی دارند باید با اصلاح شیوه زندگی خود، ورزش و رژیم غذایی به کاهش وزن مبادرت کنند افزود: در این افراد کاهش وزن سریع به هیچ وجه توصیه نمیشود، بطوریکه حتی ممکن است باعث تشدید آسیب کبدی نیز شود.
دکتر حاتمی ادامه داد: میزان توصیه شده مجاز برای کاهش وزن نیم تا یک کیلوگرم در هفته است و در عین حال بهتر است این افراد روزانه حداقل ۴۵-۳۰ دقیقه ورزش متوسط (حداقل ۵ روز در هفته) داشته باشند.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی گفت: در درصدی از افراد که اضافه وزن و چاقی نیز دارند (حدود ۲۰-۱۰ درصد) ممکن است کبد چرب ایجاد شود که در این گروه نیز ورزش منظم به بهبود کبد چرب کمک میکند.
کنترل مناسب قند خون در بیماران دیابتی و کنترل فشار خون و چربی خون توصیه دیگر دکتر حاتمی به مبتلایان به کید چرب است. وی گفت: در برخی موارد نیز با تجویز پزشک استفاده از درمان دارویی ضرورت دارد.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی ادامه داد: توصیه میشود افراد مبتلا به کبد چرب از مصرف غذاهای پرکالری و پرچرب و به ویژه پرکربوهیدرات مانند فست فود، شیرینی جات و نوشابههای گازدار و بویژه الکل اجتناب کنند. مصرف میوهها و سبزیجات تازه در این بیماران توصیه میشود، البته باید توجه داشته باشند مصرف بیش از حد میوههایی که محتوای فروکتوز بالایی دارند نیز باید خودداری کنند.
دکتر حاتمی با بیان این که مصرف قهوه نیز در بیماران مبتلا به کبد چرب مفید است گفت: البته مصرف بیش از حد قهوه به هیچ وجه توصیه نمیشود.