سیاستهای تشویقی دولت راهی برای تسریع در اسقاط خودرو

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، آقای محمود مشهدی شریف ، رئیس انجمن مراکز اسقاط و بازیافت خودرو در مصاحبه  با رادیو گفت: برای حل مشکل آلودگی هوا و تسریع در روند اسقاط خودرو ، دولت باید هم سیاست های تشویقی داشته باشد هم سیاست های تنبیهی و اگر هر دوی اینها با همدیگر نشود ، مساله آلودگی هوا حل نخواهد شد.

سوال: در خبرها داشتیم که با این سیاست و با این مدیریت اجرا برای اسقاط خودرو نیاز به ۴۰۰ سال زمان داریم چرا این اتفاق افتاده است؟

مشهدی شریف : تعداد خودروهای فرسوده ما حدود ۱۴ میلیون دستگاه است نزدیک به ۹ تا ۱۰ میلیون موتور سیکلت فرسوده داریم ، سه ونیم میلیون دستگاه سواری فرسوده و حدود ۵۰۰ هزار دستگاه وسایل حمل ونقل عمومی و کامیون های ما هستند. از  این ۱۴ میلیون دستگاه در سال گذشته کمتر از سی هزار دستگاه اسقاط شده است . اگر ۱۴ میلیون را تقسیم بر  ۳۰ هزار کنیم تقریبا ۴۶۰، سال طول می کشد تا این خودروهایی که در حال حاضر فرسوده هستند اسقاط شوند.

سوال: ایراد کجاست؟

مشهدی شریف :ایراد این جاست که باید صاحبان خوردوهای فرسوده علاقه مند  باشند که خودروی خودشان تحویل مراکز اسقاط دهند.

سوال: گام اول این است که صاحبان خودروی فرسوده راغب باشند به دلایلی یا تشویق بشوند یا ترغیب شوند یا اینکه اصلا در بستر قانونی این کار را انجام دهند ، من یک جا شنیدم که اگر خودروی فرسوده دارید بیاورید تحویل دهید ، وام هم می دادند که الان وجود ندارد. الان قانون داریم مثل اینکه بعضی از شهروندان پیامک زدند که ما خودرو را بردیم گفته اند که باید ماشین روشن بشود آیا همچین قانونی وجود دارد؟

مشهدی شریف : قانون می گوید که قابلیت تردد داشته باشد .

سوال: دیگر فرسوده حساب نمی شود که می شود؟

مشهدی شریف : قابلیت تردد به معنای روشن بودن نیست , یعنی امکان ترددش  با یک تغییرات مختصر مثلا یک باتری بگذارند یا تعمیر مختصر که بتواند حرکت کند .

سوال: این تشخیصش با چه کسی است؟

مشهدی شریف : تشخصیش با کارشناسان راهور است.

سوال: یعنی اگر من ماشینی را با جرثقیل بیاورم مرکز اسقاط کارشناس شما می تواند نظر بدهد که با یک تغییر و تعمیر امکان تردد دارد یا خیر ؟

مشهدی شریف : بله .

سوال: و آن وقت قبول می کنند یا خیر ؟

مشهدی شریف : بله همین طوره .

سوال: و آیا ممکن است این مرکز با آن مرکز کارشناسش نظرش فرق کند؟

مشهدی شریف : بالاخره کارشناس نظرش ممکن است با کارشناس دیگر متفاوت باشد .

سوال: شخصی رفته ماشینش را گذاشته پارکینگ و آمدند باتری و سرسیلندر و .... دزدیدند آن شخص باید  ۵۰میلیون مثلا هزینه کند تا بتواند استارت بزند ، بیاید اسقاط خودرو این شخص باید چیکار کند ؟

مشهدی شریف : واقعیت این است که ظاهر ماشین تکمیل باشد این به معنای سالم بودن همه اجزا و قطعات نیست یعنی یک کارشناس نگاه بکند ظاهر را ببیند که همه اجزا و قطعات ماشین برای روشن شدن نیاز است وجود دارد >

سوال: و اگر وجود نداشت؟

مشهدی شریف : باید برود تهیه کند.

سوال:  هزینه خرید این ها خیلی زیاد است ،  این اشخاص باید چیکار کنند مثلا شخص ۵۰ میلیون داشته باشد که برود دینام و دلکو بخورد یا مثلا خودروی از رده خارج شده مثلا دوو ریسرو قطعاتش موجود نیست اینها چه کار باید بکنند؟

مشهدی شریف : دراین حدهایی که شما مثال زدید عموما راهور فراجا ایراد جدی نمی گیرند البته ممکن است کارشناس هایی باشند که برای  همین  موارد  ایراد بگیرند.

سوال: سلیقه ای است یعنی ؟

مشهدی شریف : تا حدودی بله ولی بیشتر دستوراتی که از فرماندهی کل آمده نسبت به این موارد جزئی سخت گیری نمی شود.

سوال: کارشناس ها را شما معرفی می کنید یا راهور فراجا معرفی می کند؟

مشهدی شریف : راهور فراجا که اینها در واقع این کارشناس هایی هستند که عموما در مراکز شماره گزاری مشغول به کار هستند و تخصص خاصی در این زمینه دارند.

سوال: دیروز آقای ایمانی یک مصاحبه ای کردند گفت ۵۰ درصد فروش خودروهای ما را گذاشتند برای اسقاط ، ۳۰ درصد برای طرح جوانی و ۲۰ درصدش را ما می فروشیم .

مشهدی شریف : البته برعکس است ۵۰ درصدش برای فروش است.

سوال: اصلا این تاثیری دارد واقعا ؟ اصلا تاثیری دارد در فضای پاک و نوسازی حمل و نقل عمومی آنهم با این سرعت کندی که دارد انجام می شود ؟

مشهدی شریف: واقعیتش این است که در طول ۵ ماه گذشته یعنی از شهریور ماه تا الان که اواخر دی ماه هستیم حدود ۱۰ هزار خودروی فرسوده در بحث جایگزینی در قرعه کشی ها برنده شدند. ۱۰ هزار تا نهایت در یکسال می شود ۲۰ هزار خودرو و با ۲۰ هزار تا مشکل آلودگی هوا حل نخواهد شد ، ما برای آلودگی هوا با توجه به اینکه ۵۰ درصد آلودگی کلان شهرها را از این منابع متحرک داریم ، باید به عدد ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار دستگاه  برسیم. با ۲۰ هزار و ۳۰ هزار و ......ما به جایی نخواهیم رسید. این اعداد فقط از  طرف خودروساز نشان داده شود که آنها هم در این طرح مشارکت داشتند,  به نظر فقط برای همین است نه برای آلودگی هوا....

سوال: یک موضوعی که من شنیدم اما با چشم خودم ندیدم این است دلال می آید از یک شهروند که خودوری فرسوده دارد ۳۰ میلیون یا  ۲۰ میلیون می دهد و امتیاز خودروی فرسوده اش را می خرد . آیا واقعیت دارد ؟

مشهدی شریف: بله واقعیت دارد .

سوال: خوب تکالیف مردم را شنیدیم دولت چه تکالیفی دارد ؟

مشهدی شریف: دولت هم سیاست های تشویقی باید داشته باشد هم سیاست های  تنبیهی و اگر هر دوی اینها با همدیگر نشود ، مساله آلودگی هوا حل نخواهد شد. سیاست های تشویقی من به چند مورد اشاره می کنم یکی بحث اینکه یک خودروی فرسوده در سال چه قدر در مقایسه با یک خودروی نو بنزینی یا گازوئیلی مصرف می کند ؟ برای یک خودروی سواری فرسوده در حالا حاضر بین 35 تا 40 میلیون تومان در سال بنزین مصرف می کند این ۳۵ تا ۴۰ میلیون تومان فقط برای یکسال است ، یعنی در یک طرح ۵ ساله فقط یکسالش را بیاییم به صاحب خودروی فرسوده بیاییم در بورس کالا در بورس انرژی به صاحب خودروی فرسوده بپردازند ،  به این ترتیب علاقه صاحب خودروی فرسوده به این که خودروی خودش را تحویل بدهد بیشتر می شود. ما نمی گوییم که این وجه به صورت نقدی به صاحب فرسوده باشد که فردا باعث تورم و رشد نقدینگی شود  این یک نکته ،نکته دوم ما می گوییم جدول معادل سازی باید تجدید نظر شود.  جدول معادل سازی یعنی چه ؟ یعنی سواری شخصی یک گواهی اسقاط دارد. تاکسی دو گواهی ،وانت زیر یک تن ، دو گواهی دارد، وانت نیسان سه گواهی ، مینی بوس ۵ گواهی، اتوبوس ۱۴ و کامیون از ۱۲ تا ۱۶ گواهی دارد. این برای شرایط حال اقتصادی ما در نظر گرفته نشده این مربوط به سال 96 است. باید تجدید نظر بشود و به نظر می رسد که سواری شخصی متناسب با سال ساختش گواهی هایش متفاوت است مثلا سواری که بیش از ۳۵ سال دارد یک گواهی داشته باشد یکی ۲۵ ساله دو گواهی و خودرویی که ۱۵ سال از عمرش می گذرد ۳ گواهی داشته باشد و به این ترتیب در واقع علاقه مندی های صاحبان فرسوده روز به روز بیشتر می شود که خودرویشان را تحویل بدهند.

سوال: شما بخش خصوصی هستید؟

مشهدی شریف: بله .

سوال: بخش خصوصی که دارای همچین تجربه ای هست که می تواند همچین تبیین عقلی را ارائه بدهد خوب چرا نهاد حاکمیت ما نمی آید از تجربه این بخش خصوصی یا از نظرات بخش خصوصی استفاده کند برای اصلاح و به روز کردن قوانین ؟این نظرات به گوش مجلس یا پلیس راهور یا وزارت صمت می رسد و ایا از شما نظر می خواهند؟

مشهدی شریف: از ما به این شکل نظر نمی خواهند اما ما خودمان رفتیم نظرات مان را اعلام کردیم ولی واقعیتش این است که گوش شنوا خیلی به این موضوع نبوده و بیشتر بحث سیاسی شده است. اگر ما بگوییم خودرو و خودروساز و رانتی که در بحث خودروسازی هست برود کنار و بحث کارشناسی اتفاق بیفتد. ما قطعا شاهد این نخواهیم بود که در تهران فقط دو روز هوای سالم داشته باشیم و این بسیار بد است . در سال ۱۴۰۱ شما ببینید بعد از سه چهار روز بارندگی باز هم هوا به رنگ قرمز رسیده و هشدار قرمز داده شده است. زمانی که ۵۰ درصد آلودگی کلان شهرها مربوط به منابع متحرک است واقعا با اسقاط و ...... هوا  تمیز نخواهد شد و  وضعیت از این هم بحرانی تر می شود . عرضم این بود که این سیاستهای تشویقی و تنبیهی باید با هم دیده شود. اگر شما می گویید از تردد خودروهای فرسوده باید جلوگیری شود. اول باید مثل همه جای دنیا بیایند تسهیلات کم بهره بدهند. این اگر اتفاق بیفتد صاحبان فرسوده علاقمند می شوند ، من عرض آخرم را بگویم یک روزی پراید 7 میلیون تومان بوده صاحب فرسوده یک و نیم میلیون تومان از خودروی فرسوده اش می گرفته،  شما حساب کنید می شود حدود یک پنجم قیمت امروز. پراید در بازار آزاد ۳۰۰ میلیون تومان شده است ، یک پنجمش می شود ۶۰ میلیون تومان که  صاحب خودروی فرسوده باید بگیرد .اما  هیچ کس حاضر نیست خودروی فرسوده اش را در ازای ۲۵ میلیون تومان یا ۳۰ میلیون تومان معاوضه کند . واقعیت این است که خودرو ساز در اطلاعیه ای  اعلام کرده که صاحب خودروی فرسوده باید از قیمت لاشه خودرو چشم پوشی کند تا بتواند در قرعه کشی های ما شرکت کند یعنی مبلغی به عنوان لاشه فرسوده به متقاضی نخواهند داد.