محققان یک گام دیگر به تولید قرص انسولین نزدیک‌ شدند

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، انسولین برای میلیون‌ها نفر که مبتلا به دیابت هستند، یک داروی نجات‌بخش محسوب می‌شود؛ اما برخلاف بسیاری از داروها، مصرف خوراکی ندارد بلکه باید آن را تزریق کرد. انسولین یکی از هورمون‌هایی است که تأثیرات مختلفی در متابولیسم و دیگر اعمال بدن می‌گذارد.

به‌تازگی محققان یک تیم پژوهشی قدم‌هایی به سوی تولید قرص انسولین برداشتند. آن‌ها موفق شدند انسولین را به صورت قرص خوراکی توسط میکروموتور‌های شیمیایی به روده‌های موش‌ها برسانند.

بیماران مبتلا به دیابت در تنظیم سطح گلوکُز (قند) خون خود مشکل دارند؛ زیرا بدن آن‌ها انسولین کمی تولید می‌کند یا اصلاً انسولین تولید نمی‌کند. انسولین مصنوعی بیش از ۱۰۰ سال است که وجود دارد؛ اما بیماران معمولاً از طریق تزریق یا پمپ کاشته‌شده آن را دریافت می‌کنند. افراد مبتلا به دیابت، اغلب چند بار در روز انسولین تزریق می‌کنند. تزریق مکرر دردناک است و به همین دلیل، برخی از آن‌ها دُز توصیه‌شده را به‌موقع تزریق نمی‌کنند.

مصرف انسولین به صورت خوراکی بسیار مطلوب است؛ اما قبل از اینکه این هورمون توسط روده‌ها جذب و وارد جریان خون شود، محیط خشن معده آن را از تجزیه و خنثی می‌کند. پیش از این نیز محققان تلاش کرده بودند تا انسولین را به صورت خوراکی تجویز کنند و برای رسیدن به این مقصود از میکرو یا نانوحامل‌ها استفاده کرده بودند تا از آن در برابر اسید‌های معده محافظت کنند؛ اما روش آن‌ها مبتنی بر انتشار غیرفعال انسولین روی سلول‌های سطح روده بزرگ بود که چندان کارآمد نیست.

با استفاده از روش جدید، می‌توان دارو را به صورت فعال به نقاط مختلف بدن انتقال داد. این روش به روش جدید انتقال دارو توسط روبوکپسول‌ها شباهت دارد که محموله دارویی خود را به لایه ضخیم و مخاطی روده کوچک تزریق می‌کنند.

گامی بلند برای تولید قرص انسولین برداشته شد
میکروموتور‌های شیمیایی می‌توانند انسولین را بدون تزریق به بدن موش‌ها برسانند.
یینگ‌فِنگ تو (Yingfeng Tu) و همکارانش می‌خواستند با استفاده از یک قرص کوچک حاوی انسولین که دارای میکروموتور‌های شیمیایی کوچک بود، به اثر مشابهی برسند و انسولین را به طور ایمن و مؤثر به روده بزرگ برسانند.

محققان برای ساخت این قرص‌ها، ریزذرات منیزیم را با لایه‌ای از محلول حاوی انسولین و لایه‌ای از لیپوزوم‌ها پوشاندند؛ سپس این ذرات را با جوش‌شیرین مخلوط کردند، آن‌ها را به شکل قرص‌های کوچک سه میلی‌متری فشرده کردند و سپس آن‌ها را با محلول نشاسته اِستری‌شده پوشاندند. نشاسته از قرص‌ها در برابر اسید معده محافظت می‌کند تا بتوانند سالم به روده بزرگ برسند. هنگامی که قرص‌ها تجزیه می‌شوند، ریزذرات منیزیم با آب واکنش نشان می‌دهند تا جریانی از حباب‌های گاز هیدروژن را تولید کنند که به‌عنوان میکروموتور عمل می‌کنند و انسولین را به سمت پوشش روده بزرگ می‌رانند تا جذب شود.

بنابر اعلام وبگاه فیز (phys)، محققان این تیم پژوهشی قرص‌های کوچک خود را روی موش‌ها آزمایش کردند و دریافتند که آن‌ها سطح گلوکز خون حیوانات را به میزان چشمگیری به مدت بیش از پنج ساعت کاهش می‌دهند که تقریباً برابر کاهش سطح گلوکز از طریق انسولین تزریقی است.

رسیدن به هدف، نیازمند تلاش‌های بیشتری است؛ اما محققان می‌گویند که این گامی بلند برای تغییر دارو‌های صرفاً تزریقی به دارو‌های خوراکی است.