پخش زنده
امروز: -
مصرف سماق از گذشتههای دور در میان تمدنهای کهن شرقی رواج داشته و از همان دوران، خواص اعجاب انگیز این ماده گیاهی کشف شده بود.
به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، سماق (Rhus) در واقع نوعی گیاه درختچهای است که بیشتر در نواحی کوهستانی میروید. میوه سماق خوشهای و تقریبا جنس سفتی دارد، که آسیاب و کوبیده میشود و بعد از کوبیده شدن، به عنوان یک چاشنی مورد استفاده قرار میگیرد.ای گیاه جزو ۱۰ آنتی اکسیدان گیاهی برتر محسوب میشود
درختچه سماق در ایران در نقاط استپی سلسله کوههای البرز و زاگرس و در نواحی کوهستانی آذربایجان و خراسان و فارس و مرکزی و دامنههای جنوبی رشته کوههای البرز، در درههای کرج و هراز، بین ۱۰۰۰ تا ۱۷۰۰ متر، در ارتفاعات شیراز تا ۲۳۰۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا و در جنگلهای ارسباران در ارتفاعات بین ۶۵۰ تا ۱۹۰۰ متر از سطح دریا میروید.
دونوع سماق وجود دارند؛ سماق قرمز و سماق قهوهای که سماق قرمز مرغوبتر است. سماق ودارای طبع سرد و خشک است. سماق سرشار از ویتامینهای C و A است. همچنین مقدار قابل توجهی کلسیم را درون خود دارد.
خواص دارویی و درمانی
سماق منبع ویتامین c بوده و دارای خواص دارویی فراوانی است. از جمله؛
درمان بیماریهای روماتیسمی و نقرس، کاهش خونریزی سینه (هموپتزی)، برطرف کننده اسهال معمولی و اسهال خونی، پایین آورنده تب، ادرار آور و تقویت کننده دستگاه گوارش، پایین آورنده قند خون و چربی خون و پاکسازی کبد و تصفیه کننده خون و دفع مواد زائد خون، جوان سازی پوست اشاره کرد. علاوه بر این سماق به تقویت و استحکام لثه و کاهش درد دندان کمک میکند.
سرمه آن جهت تسکین درد و درمان جوشهای پلک موثر است. در دوران باستان برای درمان سوزاک و سل استفاده میشده و همچنین شیره خارج شده از درخت سماق برای درمان بیماریهای دستگاه ادراری بکار میرفته است.
همچنین به علت داشتن تانن فراوان، قابض و پاک کننده معده است و خاصیت آنتی اکسیدانی آن از بروز سرطانها جلوگیری میکند، غرغرهی و مضمضه جوشانده این گیاه برای ورم گلو و دهان مفید است. چکاندن آب جوشانده آنها در گوش چرک آن را از بین مى برد، کمپرس با سماق در التیام زخم، خون دماغ، التیام سوختگی، اگزما، ترک نوک سینه و عضو ضرب دیده موثر است و همچنین مطالعات نشان میدهد که سماق تا ۸۱ درصد از ترکیب شدن گلوکز (قند خون) با پروتئینهای حیاتی بدن و در نتیجه بروز بیماریهای دیابتی جلوگیری میکند.
علت افزودن سماق به کباب این است که خوردن گوشت کباب شده باعت تولید آنزیمهایی در بدن میشود که مضر هستند، سماق میتواند اثر این آنزیمها را خنثی کرده و در عین حال چاشنى خوبى براى آشها و سوپها و خورشتها ورنگ آنها را مشکى کرده و اشتها را تحریک مى کند. است. خواص دیگر سماق عبارت است از:
خواص ضد التهابی
خاصیت ضد التهابی این گیاه باعث میشود که در کاهش تب موثر باشد. این گیاه در درمان آرتریت، التهاب پوست و مشکلات تنفسی مانند برونشیت و سرماخوردگی موثر است؛ بسیاری از انواع آلرژی را می توان با سماق درمان کرد.
خواص سماق و ماست
سماق به علت ترکیبات دارویی و غذایی منحصر به فردش محبوب است. یکی از این ترکیبات ، سماق و ماست است.
این ترکیب تاثیر بسیار زیادی در سریعتر شدن روند لاغری دارد و مصرف آن در وعدههای متنوع میتواند شکم شما را به تدریج آب کند.
این یکی از روشهای طبیعی برای کاهش وزن است که البته در کنار آن ورزش و تغذیه سالم نیز توصیه شده است. علاوه بر لاغری این ترکیب، تصویه سموم بدن را نیز انجام میدهد.
خواص سماق و گشنیز
یکی دیگر از ترکیبات محبوب سماق، ترکیب سماق و گشنیز است. گشنیز یکی از گیاهان دارویی پر فایده است که دارای انواع مختلفی از ویتامینها و مواد غذایی نظیر ویتامین A و ویتامین c و کسلیم و پتاسیم است.
مصرف سماق و گشنیز در طول روز میتواند مشکلات معده و گوارشی شما را حل کند و هضم غذا را برای رودهها راحتتر کند. ترکیب سماق و گشنیز به عنوان یک داروی معده طبیعی نیز شناخته میشود.
خواص ضد میکروبی
این گیاه در مبارزه با باکتریهای عامل سالمونلا بسیار موثر است. میتوان سبزیجات را هنگام شستشو با عصاره سماق مخلوط کرد تا انواع میکروبهای سبزی زدوده شوند.
خواص ضد قارچی
دانههای سماق قادر به درمان یک نوع قارچ خاص به نام قارچ آسپرژیلوس هستند. این قارچ سبب عفونت ریه و سایر اندامهای بدن میشود.
خواص آنتی اکسیدانی
این گیاه سرشار ویتامین c و اسیدهای چرب امگا ۳ است و از بیماریهای قلبی عروقی و سکته مغزی جلوگیری میکند و به بدن کمک میکند تا از شر رادیکالهای آزاد، به ویژه در دستگاه گوارش خلاص شود. این گیاه جزو ۱۰ آنتی اکسیدان گیاهی برتر محسوب میشود.
کاربرد در صنعت چرم
سماق در صنعت دباغی برای انعطاف پذیری بیشتر چرم و درخشان شدن رنگ آن مورد استفاده قرار میگیرد.
مصرف سماق در بارداری
به طور کلی مصرف سماق در دوران بارداری، باعث افزایش سلامت نوزاد و مادر میشود. همچنین مصرف سماق همراه با کباب، میتواند مشکل حالت تهوع شدید مادران را حل کند و برای آن چاره ساز باشد.
علاوه بر خاصیتهای ذکر شده، مصرف سماق در دوران بارداری میتواند به کاهش درد و گرفتگی عضلات ناشی از بارداری کمک کند. البته اگر باردار هستید، برای رفع نگرانی حتما با پزشک خود مشورت کنید.
نکته مهمی این است که، سماق نباید تازه باشد؛ زیرا سماق تازه سموم خاصی دارد که میتواند مشکلزا باشد. همچنین مصرف بیش از اندازه آن باعث نفخ معده و یبوست میشود.
مصرف روزانه شربت سماق تازه همراه لیمو به مدت ۴ هفته توصیه میشود؛ چرا که سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند. مصرف سماق را در وعدههای متنوع غذایی خود فراموش نکنید.
منبع: سلامتم/ فردین کاشت/ تسنیم /سلامت نیوز و سایت روزگار