دانش بنیان یعنی تولید کالایی که کشورهای کمی امکان تولید آن را دارند

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی وزارت علوم ، آقای فاطمی امین روز جمعه در اجلاس دو روزه روسای دانشگاه‌ها، مراکز آموزش عالی پژوهشی و فناوری گفت: شاخص کار آفرینی می تواند در ارزیابی و رتبه بندی دانشگاه‌ها ملاک عمل قرار گیرد؛ بدین معنی که چه میزان از دانش آموختگان یک دانشگاه موفق به ایجاد شغل و کسب و کار شده اند. 

کارکردهای مراکز علمی
فاطمی امین کارکردهای مراکز علمی را ارتقا و پیشبرد علم و فناوری و تربیت سرمایه انسانی دانست و گفت: بدون ارتباط با کسب‌وکارها این دو هدف محقق نمی‌شود و این نیاز دو طرفه است.
وی به فرصت مطالعاتی اعضای هیات علمی در صنعت اشاره کرد و گفت: ۲۷ نفر از اعضای هیات علمی از فرصت مطالعاتی در صنعت استقبال کردند، بازدیدهای استادان و دانشجویان از صنایع و بنگاه‌های بزرگ نیز در شناخت مردم از وضعیت صنعت بسیار مهم است.
عضو کابینه دولت سیزدهم با اشاره به سامانه‌هایی مانند سامانه ONet در آمریکا گفت: این سامانه‌ها ویژگی‌های شغلی و فرعی را دسته‌بندی می‌کند، همچنین مشخص می‌کند هر رشته شغلی چند نفر در این رشته شاغل هستند، دستمزد چقدر است و چه مهارت‌هایی نیاز دارد و اطلاعات مرتبط با آن را ارائه می‌دهد.
فاطمی امین تأکید کرد: امروز واحدهای تولیدی حتی در مرحله ورشکستگی با چالش جذب نیروی انسانی مناسب روبرو هستند؛ بنابراین سامانه‌هایی مشابه با ONet اطلاعات شغلی فرصت‌های شغلی را ارائه می‌دهند و از این طریق به بنگاه‌ها کمک و همچنین داده لازم را هم برای آموزش عالی فراهم می‌کنند تا متناسب با نیازهای صنعت، سرفصل‌های آموزش را تغییر دهند.



رتبه‌بندی دانشگاه‌ها بر اساس کارآفرینی
وی با تأکید بر اهمیت رتبه‌بندی دانشگاه‌ها گفت: رتبه‌بندی کیو اس/ QS بر اساس ارزیابی کارفرمایان کسب‌وکارها، دانشگاه‌ها را رتبه‌بندی می‌کند. یعنی از صاحب یک کسب‌وکار می‌پرسد دانش‌آموخته دانشگاهی چقدر در توسعه کسب‌وکارها مفید بوده است‌.
وزیر صمت همچنین با اشاره به اهمیت رشته‌های تحصیلی و تخصصی تأکید کرد: در حوزه تخصصی و تحصیلی پیشرفت‌های خوبی داریم؛ ولی در حوزه علم و فناوری حکمرانی به‌شدت عقب هستیم و همین باعث خلق پیشرفت کشور شده است. استعداد و توانمندی زیادی در زمینه تنوع علم و فناوری داریم و در همه این زمینه‌های علم و فناوری نیروی انسانی توانمندی داریم.
وی تصریح کرد: توانمندی علم و فناوری حکمرانی در حد ساخت یک ساختمان دوطبقه است ولی نیاز بسیار بیشتری داریم.
فاطمی امین خاطرنشان کرد: فرصت مطالعاتی در صنعت باعث می‌شود اعضای هیات علمی نه فقط با مشخصات آن صنعت آشنا شوند؛ بلکه با سیاست‌گذاری و حکمرانی آن حوزه نیز آشنا شوند.
وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: رشد اقتصادی در ۶ماهه نخست امسال به ۳.۳ درصد و رشد بخش صنعت و معدن ۴.۹ درصد رسیده است در حالی که این شاخص در سال‌های ۱۴۰۰، ۱۳۹۹، ۱۳۹۸ به ترتیب ۳.۵، ۱.۹ و منفی بوده است.
وی  افزود: وضعیت تولید بسیار مناسب است. بر اساس گزارش مرکز آمار، رشد اقتصادی در ۶ ماه اول سال جاری ۳.۳ درصد بوده و این رشد در بخش صنعت و معدن به ۴.۹ درصد رسیده است که رشد این بخش به دلیل اشتغال‌زایی مهم است؛ همچنین این رشد در سال‌های گذشته به ترتیب ۳.۵، ۱٫۹ و منفی بوده است.
وزیر صمت ادامه داد: همچنین صادرات با ۱۹ درصد افزایش تا ۱۰ دی سال جاری به ۴۲ میلیارد دلار و واردات با ۱۴ درصد افزایش به ۴۳ میلیارد دلار رسیده است، بر این مبنا و کسری تراز تجاری واردات و صادرات به ۱.۳ میلیارد دلار کاهش‌یافته که قصد داریم این شاخص را سال آینده به صفر برسانیم.

افزایش ۱۵ درصدی سرمایه‌گذاری در بخش ماشین‌آلات
وی در این اجلاس در سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، تصریح کرد: سرمایه‌گذاری در بخش ماشین‌آلات ۱۵ درصد افزایش یافته و رکود ۸ سال گذشته شکسته شده است.
فاطمی امین به طرح این سوال پرداخت که چرا این پیشرفت‌ها در زندگی مردم محسوب نیست و پاسخ داد: دلیل این امر تورم است. جبهه تولید خوب پیش می‌رود و با هم‌افزایی بین کسب‌وکارها باید روند را تقویت کنیم.
وزیر صمت دو هدف عمده این وزارتخانه را اقتدار بین‌المللی و بهبود زندگی مردم دانست و ادامه داد: اقتدار بین‌المللی در ۴ بعد مشخص می‌شود در بعد اقتصادی یکی از معیارها صادرات کالای پیچیده است که بر اساس آن شاخصی به نام پیچیدگی معرفی می‌شود این شاخص یعنی محصولی صادر کنیم که کشورهای کمتری تولید کنند و محصولی وارد کنیم که کشورهای زیادی تولید می‌کنند.
وی بیان کرد: رسیدن به چنین جایگاهی، نشان‌دهنده قدرت اقتصادی و دانشی بودن کشور است. جامعه دانشی، جامعه‌ای است که توانسته کسب‌وکارهایی شکل دهد و محصولاتی درست کند که جوامع دیگر تولید نمی‌کنند.

اقدامات وزارت صمت برای توسعه دانش بنیان در کشور
 همچنین علی بابایی، مدیر کل دفتر فناوری و نوآوری وزارت صمت نیز در این اجلاس با اشاره به نام‌گذاری سال جاری به نام سال تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین از ایجاد ستاد کارگروه مشترک میان وزارتخانه‌های صمت و علوم خبر داد.
بابایی توسعه اقتصاد دانش بنیان، افزایش بهره‌وری، کاهش قیمت، افزایش کیفیت، حفظ محیط زیست و توسعه صادرات را از برنامه‌های وزارت صمت در سال دانش بنیان ذکر کرد و ادامه داد: برای ارتقا و توسعه فعالیت‌های دانش بنیان در بنگاه‌های اقتصادی بخش تحقیق و توسعه در این بنگاه‌ها باید شکل بگیرد و تا این بخش ایجاد نشود، ظرفیت جذبی در حوزه فناوری در این بنگاه‌های صنعتی ایجاد نخواهد شد.
وی، با تاکید بر اینکه بسیاری از بنگاه‌های صنعتی درک درستی از تحقیق و توسعه ندارند، اظهار کرد: برای این منظور پروژه‌های پیشران تعریف کردیم که شامل این موارد است؛ توسعه حمل و نقل الکترونیکی و خودران، هوشمندسازی اکتشاف و بهره‌برداری از معادن ایران، توسعه فناوری الکترونیک و میکروالکترونیک، توسعه فناوری‌های مرتبط با خانه‌های هوشمند و هوش مصنوعی، توسعه فناوری‌های حوزه آب و انرژی، افزایش عمق ساخت تجهیزات آزمایشگاهی و پزشکی، توسعه فناوری نوین در حمل و نقل هوایی، توسعه فناوری‌های نوین مرتبط، با صنایع فرهنگی و خلاق توسعه فناوری نوین در صنایع غذایی.
به گفته وی قرار است با مشارکت بخش‌های صنعتی و دانشگاهی این پروژه‌های پیشران تعریف شده، اجرایی شود و سرریز این طرح‌ها به سایر حوزه‌ها رسوخ خواهد کرد.
مدیر کل دفتر فناوری و نوآوری وزارت صمت، خاطرنشان کرد: این وزارتخانه ابزارهای تشویقی چون تخصیص ارز، شهرک‌های صنعتی و منشورهای بیمه‌ای در اختیار دارد تا بنگاه‌های بزرگ را به سمت بهره‌گیری از فناوری حرکت کنند.

اقدامات وزارت صمت برای توسعه دانش بنیان در کشور
بابایی به بیان اقدامات وزارت صمت در سال دانش بنیان پرداخت و گفت: تصویب آیین‌نامه حمایت از تولید دانش بنیان صمت اولین گام ما در این حوزه بوده است.
وی اضافه کرد: بزرگ‌ترین گلوگاه اقتصاد دانش بنیان، درگیر نبودن بخش تقاضا به فناوری است و این عدم اتصال میان عرضه و تقاضای فناوری، باعث شده تا بنگاه‌های صنعتی نیازهای واقعی خود را ارائه ندهند از این رو هر دستگاهی که وارد فناوری شوند، برای آنها ابزارهای تشویقی در نظر گرفته‌ایم‌.
بابایی، انعقاد تفاهم‌نامه بزرگ با وزارت علوم را از دیگر اقدامات وزارت صمت ذکر کرد و یادآور شد: این تفاهم‌نامه در حوزه‌های آموزشی، پژوهشی و فناوری است و طبق آن در برخی از حوزه‌های فناوری، کنسرسیوم‌هایی تشکیل شده است.
به گفته وی این کنسرسیوم‌ها دارای ۶ ضلع بنگاه‌های اقتصادی، مشتریان و بازار، شرکت دانش بنیان، دانشگاه‌ها، تامین کنندگان زیرساخت و نهادهای مالی است.

ایجاد کنسرسیوم‌های فناوری
مدیر کل دفتر نوآوری و فناوری وزارت صمت، با تاکید بر اینکه تاکنون ۲۵ کنسرسیوم تشکیل شده است، گفت: توسعه فناوری و صنعتی هالوفایبر پزشکی و صنعتی از جمله این کنسرسیوم‌ها است؛ چرا که سالی ۹ میلیارد تومان واردات هالوفایبرها برای بیماران دیالیزی به کشور داریم.
وی آنالیز تصاویر پزشکی مبتنی بر هوش مصنوعی را از دیگر کنسرسیوم‌های تشکیل شده نام برد و خاطرنشان کرد: دقت تشخیص از چالش‌های حوزه پزشکی است که با استفاده از هوش مصنوعی، دقت تشخیص را ارتقا داد و سرریز این فناوری در مناطق محروم خواهد بود.
به گفته وی دانشگاه‌های امیرکبیر و شهید بهشتی از اعضای این کنسرسیوم به شمار می‌روند.
به گفته وی سایر کنسرسیوم‌ها به این شرح است:
طراحی و ساخت دامپ‌تراک معدنی با مشارکت دانشگاه شریف
طراحی و ساخت تراشه میکروکنترلر برای کاربردهای صنعتی با مشارکت دانشگاه تبریز
ساخت پرینتر ۳ بعدی تصویری برای تولید قطعات هواپیما با مشارکت دانشگاه‌های صنعتی اصفهان و مالک اشتر
تولید سوآپ تشخیص سریع آلودگی میکروبی با مشارکت دانشگاه تربیت مدرس.