تعدد سامانه های دولتی امنیت سایبری مردم را به خطر می اندازد

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما،برنامه پل مدیریت رادیو تهران با حضور آقای سرهنگ پاشایی معاون اجتماعی پلیس فتا به بررسی عملکرد پلیس فتا و جرایم سایبری پرداخت.

سوال : از شما بشنویم از معاونت پلیس اجتماعی فتا چه می گذرد و چه مسائلی را پیگیر هستید ؟
پاشایی : عرضم به حضور شما همان طور که از اسمش برمیاد پلیس فتا پلیسی است که بر اساس سند ریاست جمهوری از سال ۸۸ مصوب می شود و خدا رو شکر در سال۱۳۸۹ این پلیس به عنوان پلیس تخصصی تشکیل می شود و با شرح وظایفی که برایش تعریف کرده اند به خصوص در حوزه مبارزه و مقابله و پیشگیری با جرایم حوزه سایبر شروع به فعالیت می کند نقطه قابل تامل این است که حدوداً ۱۳ تا ۱۴ سال از آن روزها می گذرد خوب اون موقع شبکه های اجتماعی ، پیام رسان ها به این شکل گوشی های تلفن همراه وسایل ارتباط و هوشمند تجلی نداشتند در کشور ما ولی خوب یکدفعه نرخ وقوع جرایم هم در کشور پائین بود شاید باور نکنید در یکسال کمتر از ۵ هزار تا جرم در پلیس فتا رسیدگی شد ولی خوب همان سالهای اولیه هر چقدر جلوتر آمدیم به مدد افزایش رشد تکنولوژی در کشورمان به خصوص تکنولوژیهایی در حوزه شبکه های اجتماعی و پیام رسان ها خوشبختانه اقبال عمومی زیاد بود ولیکن آگاهی از آسیب ها وتهدیدات این فضا متاسفانه به همراه عدم فرهنگ سازی بهرمنده ی صحیح از این تکنولوژی باعث شد که ما با یک ناهنجاری اجتماعی روبرو بشویم و این ناهنجاری اجتماعی هم همچنان ادامه دارد و ما داریم باهاش دست و پنجه نرم می کنیم.

سوال : جناب سرهنگ چه آسیب هایی بیشتر از همه دغدغه پلیس فتاست و فکر شما را درگیر کرده که این در واقع آسیب ها را برطرف کنیم تا بهتر بتوانند مردم زندگی کنند و یا در فضای مجازی آنچه که میخواهند را به دست بیاورند ؟
پاشایی : عرض کنم خدمت شما اگر بخواهم از دو دیدگاه نگاه بکنم یکی از دیدگاه خودم که جامعه شناس هستم و کارم هم اجتماعی و فرهنگی است در این پلیس اگر بخواهم از دیدگاه کلی به پلیس فتا نگاه کنم افزایش نرخ جرایم سایبری متاسفانه در کشور ما بسیار عجیب بود خیلی زیاد جرایم اتفاق می افتاد دوم اینکه اقبال شبکه های اجتماعی و پیام رسان های غیربومی در کشور ما باعث شد که یا خدماتی که آنها می دادند باعث میشد که هموطنان به این سمت سوق و میل پیدا کنند بهره مندی از این شبکه های اجتماعی و پیام رسان هایی که سرورشان خارج از مرزهای آبی و خاکی این کشور است و متاسفانه در حکمرانی کشور ما قرار نداشتند البته یک نکته ای یک قاعده کلی ما اینجا داریم جناب بارانی هموطنان و شهروندان محترم اینکه خاصیت شبکه های اجتماعی و پیام رسان ها و به طور کلی فضای مجازی یک خاصیت حکمرانی گریز است یعنی میاد خودش را آن قید و بند و مقرراتی که در تمام کشورهاست صرفاً مربوط به کشور ما نیست خودش را یک مقدار دور می کند و به شکلی که خودش دوست دارد دوست دارد هدایت بشود یعنی حکومت مردم بر مردم یعنی اون عدلی که می گویند هر چه حکمرانی بر فضای مجازی از سوی دولتمردها کمتر باشد این فضا خودش را پیدا می کند که در حقیقت این طور نیست چیزی که در کشور ما دیده می شود ولی نرخ وقوع جرایم سایبری در برداشت های مالی ، تهمت ، افتراء ، دسترسی های غیر مجاز اینها مسائلی بود که متاسفانه امنیت سایبری هموطنان ما را تهدید می کرد و همین ها هم باعث نگرانی ما بود .

سوال : بسیار عالی درباره اتفاقاتی که در فضای مجازی میفتد خدای ناکرده کلاه برداریهایی که می شود رو به کدام سمت هستید این اتفاق کمتر شده ایشالا یا اینکه نه هنوز عده ای هستند دارند سوء استفاده می کنند ؟
پاشایی : ببینید شیوه و شگرد مجرمان سایبری پیچیده تر شده نرخ وقوع جرایم سایبری تا سال ۱۳۹۸ نرخ وقوع جرایم سایبری تصاعدی بود اصلی ترین جرمی هم که اتفاق می افتاد جرایم حوزه فیشینگ بود که یا همان ایجاد صفحات جعلی یا درگاه جعلی شبیه درگاههای بانکی متاسفانه تعدد سامانه های دولتی سامانه که خوب است در تمام بیشتر کشورها و یا در تمام کشورهای دنیا اینطور نیست که وزارت جوانان بیاید یک سامانه برای خودش داشته باشد وزارت رفاه ده تا سامانه داشته باشد وزارت مسکن و شهرسازی ده تا برای خودش داشته باشد هر کس سامانه دارد ما الان بیشتر سامانه هامون در مورد یارانه ها ، ثبت نام مسکن ، فرزند آوری ، طرح ها و پروژه های فرزند آوری ، بسته های حمایتی معیشتی ، کارت سوخت از صبح که تلویزیون را روشن می کنیم یا رادیو را گوش می دهیم یا روزنامه ها را باز می کنیم و سایت را می بینیم یک روز مسکن من مسکن تو ، ازدواج ما ازدواج آسان بیائید ثبت نام کنید اینها تعدد سامانه های دولتی این باعث میشد که امنیت سایبری هموطنان ما دچار مشکل بشود این از یک منظر قابل تامل خواهد بود که بیشتر کشورهای دنیا یک سامانه دارند یک سامانه عام هست مردم به آن مراجعه می کنند و در زیر آن سامانه داشبورد ها و پلتفرومهای دیگری هم هست که
 مردم بهره مند می شوند ما متاسفانه هر کسی برای خودش سامانه ایجاد می کند مجرمان سایبری هم دقیقاً مانیتورینگ می کنند فضای رسانه ای کشور را وقتی قرار است ثبت نامی اتفاق بیفتد مثلاً الان طرح بحث کالابرگ هایی است که ثبت نامش هست یارانه معیشتی ما این چند روزه شاهد این بودیم که پیامک های زیادی به هموطنان ما زدند مبنی بر اینکه ثبت نام یارانه ها مجرمان سایبری هوشمند تر شدند از طرق مختلف شماره تلفن ، آدرس ، نام و نام خانوادگی و حتی شماره حساب هموطنان را می روند پیدا می کنند و وقتی با طرف تماس می گیرند اسمش را کدملی اش را آدرسش را هم اعلام می کنند در برخی از موارد در پرونده ها ما داشتیم اینکه من الان بیایم بگویم که اینها چجوری به دست می آورند خیلی راحت بدست می آوردند من اگر بخواهم اعلام کنم چه اتفاقی می افتد .

سوال : بله خوب راه برایشان بازتر می شود
پاشایی : بله این دیتاها و این اطلاعات هموطنان بعضی اوقات در قالب دیتا بیس وجود دارد .

سوال : ما خیلی راحت گاهی اطلاعات گوشی خودمان را در اختیار دیگران متاسفانه قرار می دهیم چون انگار همیشه منتظریم یک نفر به ما اطلاع بدهد یک کادویی بهت رسیده یک پولی بهت رسیده یک جایزه ای بردی این اتفاق کاش از ذهن ما بیرون شود.
پاشایی : ما بارها و بارها آمدیم و گفتیم متاسفانه عرض کردم هموطنانمان نسبت به آموزش هایی که دریافت می کنند نه صرفاً سایبری ما در خصوص آموزش هایی که پلیس آگاهی می دهد آموزش هایی که پلیس راهور می دهد آموزش هایی که خود سایر نهادها ، مصرف آب ، مصرف برق ، مصرف گاز ، مصرف انرژی خودتان می دانید تعارف هم با کسی نمیشه کرد من پژوهشگر این حوزه هستم متاسفانه مصرف را بلد نیستیم در تمام چیزها و در تمام مسائل ما افراط و تفریط را داریم متاسفانه این یک قاعده کلی است.

سوال : جناب سرهنگ انگار شکایت به پلیس فتا برای کلاه برداریهای فضای مجازی به صورت آنلاین فراهم شده این اتفاق درست است ؟
پاشایی : بله شکایات را شما می توانید به ما گزارش دهید سایت رسمی پلیس فتا علاوه بر اینکه ما آموزش های خودمان را اونجا هم میاییم و می گذاریم و داشبوردها و پلتفرمهای مشخصی داریم برای دریافت انواع آموزش ها جلوگیری از هک ، جدیدتریم شیوه ها ، کشفیات ، آمار و اخبار استانی ، آشنایی با تازه های تکنولوژی این خدمات در کنار آن ما مراکز امداد و فوریتهای سایبریمان را به موازات همین پلیس ۱۱۰ اما شماره تلفن ما 096380 است یعنی مرکز امداد و فوریتهای سایبری ما به محض اینکه هموطنان عزیز ما مورد سرقت سایبری قرار می گیرند مورد اخاذی قرار می گیرند و یا هر موردی که شک و شبه دارند و نیاز به راهنمایی دارند می توانند از طریق آنلاین و برخط سایبر دات آی آر سایت رسمی پلیس فتا ، متاسفانه مردمانی هستیم که در ارائه آمار و اطلاعات ، ما کلاً مردمان سخاوتمندی هستیم در ارائه اطلاعات مهم و طبقه بندی شده خودمان هم این سخاوت مندی را داریم و به راحتی نکته بعدی طمع آقا طمع متاسفانه خیلی از کسانی که مورد جرم سایبری واقع می شوند وکلاه برداری سایبری وقتی ما با اینها صحبت می کنیم و تحقیق می کنیم جملگی اعلام می کنند که بله ما هشدارهای پلیس فتا را دیدیم و شنیدم رادیو و تلویزیون و شبکه های اجتماعی و همه جا خبرگزاریها ولی اون لحظه دیگه گول خوردیم . این طمع و گول خوردن متاسفانه این هم یکی از خصلت های ما است و خیلی باید مراقب باشیم و عرضم به حضور شما نرخ وقوع جرایم سایبری یک فرقی با جرایم واقعی دارند در جرایم فیزیکال امکان دارند که بیایند به شما بگویند که ماشینتان را به انواع ضد سرقت مجهز کنید تمام باید و نبایدهایی که هشدارها را ما بدهیم و شما رعایت کنید اما یک دزد نابخرد و جسور بیاد ماشین شما را حالا به زور از دست شما دربیاورد گوشی همراه شما را با استفاده از یکسری تجهیزات خاص و تهدید از دست شما در بیاورد به شما خورده ای نیست اما در حوزه جرایم سایبر این جور شکلی نیست اگر تمام باید ها ونباید هایی که ما داریم می گوییم شما رعایت کنید اتفاقی برای شما نمی افتد . این نکته ای است که هموطنان عزیز رعایت کنند .