فرونشست‌های ۴۰۹ دشت کشور بحرانی است

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما از سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور؛ مدیرکل دفتر مخاطرات زیست‌محیطی و مهندسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور با بیان اینکه ۱۳۳ دشت وضعیت خطرناک‌تر و ۳۰ دشت در شرایط بسیار پرخطر و به‌شدت بحرانی هستند، افزود: اگر بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی کشور به همین صورت پیش برود و شرایط جوی نیز تغییر نکند، بقیه دشت‌های دیگر که ذخیره آب شیرین دارند با این مشکل مواجه خواهند شد.

 

آقای رضا شهبازی در خصوص موضوع فرونشست در پایتخت افزود: طبق مطالعات انجام‌شده سطح درگیری جنوب غرب تهران با پدیده فرونشست در یک‌دهه گذشته تقرییا ۲ تا ۳ برابر و نرخ فرونشست کمتر شده و باید توجه داشت که فرونشست یک پدیده عمومی است و همه در معرض آن هستیم؛ گاهی مستقیم و گاهی غیرمستقیم.

 

وی با تاکید بر این‌که بیش از دو دهه گذشته درباره خطرات فرونشست‌های زمین هشدار‌های بسیاری داده شده، است، گفت: متأسفانه به این هشدار‌های بسیار حساس و مهم کمتر توجه می‌شود.

 

شهبازی ادامه داد: پدیده فرونشست در ایران نیز سابقه طولانی دارد و در ایران از دهه ۴۰ و با گسترش چاه‌های عمیق و پمپاژ‌های این پدیده شروع شده و در دو دهه گذشته با فشار بیشتر بر منابع آب‌های زیرزمینی که با یک دوره نسبتاً بلندمدت خشکسالی همراه شده بر شدت آن افزوده است.

 

به گفته وی؛ کلانشهر‌های تهران، اصفهان، کرج، مشهد و دشت‌هایی مانند مرودشت در فارس و رفسنجان در استان کرمان با فرونشست دست به گریبانند. فرونشست گسترده در دشت‌هایی مانند رفسنجان استان کرمان، فسا در استان فارس و مهیار اصفهان، نیشابور خراسان و جنوب تهران، کبودرآهنگ اولین بار به صورت گسترده خود را نشان داد.

 

شهبازی افزود: اصفهان، تهران و کرمان به اندازه یک سد کرج در سال مخازن آب‌های زیرزمینی خود را از دست می‌دهند که این مورد بیانگر شدت تخریب منابع آب زیرزمینی در کشور است. علاوه بر موضوع افت آب زیرزمینی تخریبی که فرونشست در زیرزمین و در اثر فشردگی لایحه‌های مخزن آبخوان ایجاد می‌کند، در اصفهان به اندازه حجم مخزن سد امیرکبیر آب از دست می‌رود.

 

وی ادامه داد: علاوه بر آن تأثیرات فرونشست روی سازه‌های مستقر در مناطق متأثر از آن است و از آنجا که در زیر زمین اتفاق می‌افتد و به‌طور مستقیم قابل رؤیت نیست و از روی آثار قابل سنجش است، از آن به‌عنوان پیچیده‌ترین و مرموزترین مخاطره زمین‌شناختی یاد می‌شود.

 

مدیرکل مخاطرات زیست‌محیطی و مهندسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور به شرایط بد فرونشست‌ها در اصفهان اشاره کرده و گفت: وضعیت اصفهان حتی از تهران هم بدتر است و وقتی از اصفهان و تهران نام می‌بریم، به معنای آن نیست که سایر دشت‌های کشور با خطر فرونشست روبه‌رو نیستند. اصفهان نخستین کلانشهری است که در آن فرونشست به شهر نفوذ پیدا کرده و متأسفانه در کشور دشتی وجود ندارد که از مخاطرات فرونشست دور مانده باشد، حتی استان‌های شمالی هم درگیر این پدیده شده‌اند.