شناسایی ۲ سیاره فرا خورشیدی پوشیده از آب

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، منظومه شمسی ما خانه‌ی طیف گسترده‌ای از سیاره جهان‌های صخره‌ای معتدل گرفته تا غول‌های ساخته شده از گاز یا یخ است.

با این وجود از زمانی که ستاره‌شناسان به دسته‌بندی سیارات فراخورشیدی پرداخته‌اند، متوجه شده‌اند که چند نوع رایج از آن‌ها در نواحی محلی ما یافت نمی‌شود برای مثال ابر زمین‌ها و نپتون‌های کوچک.

در مطالعه‌ای جدید، گروهی از اخترشناسان بهترین شواهد تاکنون از یک نوع سیاره فراخورشیدی که مدت‌ها قبل فرضیه وجود آن‌ها مطرح شده بود را شناسایی کرده‌اند و این سیاره ها جهان‌های آبی نام دارند.

همانطور که از نام آن‌ها انتظار می‌رود، این سیاره ها با یک اقیانوس عمیق پوشیده شده‌اند که یک هسته سنگی یا یخی را احاطه کرده‌اند.

سیاره های مورد بحث ما «Kepler-۱۳۸ c» و «Kepler-۱۳۸ d» نام دارند و به دور یک ستاره کوتوله قرمز در فاصله حدود ۲۱۸ سال نوری از ما در صورت فلکی شلیاق (Lyra) می‌چرخند.

اندازه هر دو سیاره بیش از سه برابر زمین و جرم آن‌ها دو برابر است، که به این معنا است که چگالی آن‌ها بسیار کمتر از سیاره ما است. محتمل‌ترین توضیح برای این نسبت عجیب، وجود مقدار زیادی از آب است.

طبق مدل‌های آنها، این تیم می‌گویند که بیش از ۵۰ درصد جرم این سیارات متشکل از آب است که باعث می‌شود بسیار مرطوب‌تر از زمین ما باشند که جرم آن تنها ۰.۰۲ درصد از آب تشکیل شده است. این بدان معناست که اقیانوس‌هایی با عمق حدود ۲۰۰۰ کیلومتر (۱۲۴۳ مایل) زیر اتمسفر‌های متراکم و بخارآلود این سیارات تحت فشار زیادی قرار گرفته‌اند.

کارولین پیوله (Caroline Piaulet)، نویسنده اصلی این مطالعه، می‌گوید: نسخه‌های بزرگتر اروپا یا انسلادوس که قمر‌های غنی از آب مشتری و زحل هستند را تصور کنید که بسیار به ستاره خود نزدیک شده‌اند. آن‌ها به جای یک سطح یخی، بخار آب زیادی را در خود جای می‌دهند.

مفهوم جهان‌های آبی خیلی جدید نیست. مطالعات پیشین نشان داده که این سیاره ها باید در کیهان، به ویژه در اطراف ستاره‌های کوتوله قرمز، براساس مدل‌سازی نحوه شکل‌گیری سیارات، نسبتاً رایج باشند.

کاندیدا‌های زیادی شناسایی شده‌اند، اما بیشتر سیاراتی با اندازه مشابه بیشتر سیارات شبیه به زمین در نظر گرفته می‌شدند.

بیون بنکه (Björn Benneke)، یکی از نویسندگان این مطالعه می‌گوید: ما پیش از این تصور می‌کردیم که سیاراتی که کمی بزرگتر از زمین هستند، توپ‌های بزرگی از فلز و سنگ هستند، مانند نسخه‌های کوچک شده زمین و به همین دلیل آن‌ها را ابر زمین نامیدیم.

با این حال، ما اکنون نشان داده‌ایم که این دو سیاره، از نظر ماهیت کاملاً متفاوت هستند و احتمالاً بخش بزرگی از کل حجم آن‌ها از آب تشکیل شده است. این بهترین شواهد تاکنون برای جهان‌های آبی است.

بنا بر اعلام وبگاه نیواطلس، مشاهدات بیشتر توسط تلسکوپ‌هایی مانند جیمز وب می‌تواند به شناسایی بیشتر این جهان‌های آبی کمک کند و شاید حتی نشانه‌هایی از حیات را در جو آن‌ها شناسایی کند. این تحقیق در مجله «Nature Astronomy» منتشر شده است.