به گزارش خبرگزاری صدا و سیما،برنامه میز اقتصاد به موضوع ظرفیت ها و فرصت های تجارت ایران و چین پرداخت.در این برنامه آقای علی فکری، رئیس سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی فنی ایران و دبیر کمیسیون مشترک ایران و چین، آقای عمادی، سخنگوی گمرک جمهوری اسلامی ایران (تلفنی)، مهمان برنامه بودند و به سئوالات پاسخ گفتند.
سوال: همان طور که در خبرها دیدید و شنیدید امروز معاون نخست وزیر چین با معاون اول رئیس جمهور کشورمان دیدار داشته این دیدار شروع عملیاتی اجرایی برای آنچه که گفته شده چیزی دهها میلیارد دلار سرمایه گذاری مشترک و توسعه در حوزه های راهبردی است قرار است اتفاق بیفتد موضوع میز اقتصاد هم به همین همکاری مشترک بین ایران و چین اختصاص دارد می خواهیم این موضوع را بررسی کنیم که الان در چه در مرحله ای هستیم از آن قرارداد 25 ساله ای که با چین قرار است داشته باشته باشیم در چه مرحله ای قرار داریم و قرار است در آینده چه اتفاقاتی بیفتد و اتفاقات اخیر هم کمی راجبش بحث خواهیم کرد امروز در خدمت جناب آقای علی فکری رئیس سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی فنی ایران و دبیر کمیسیون مشترک ایران و چین هستیم آقای فکری این نشست تا کی ادامه دارد؟
فکری :نشست که امروز انجام شد.
سوال: یک روزه است؟
فکری: دو روزه بوده دیروز گروه های مقدماتی نشست خودشان را برگزار کنند و امروز هم نشست نهایی با حضور معاون اول محترم رئیس جمهور و معاون نخست وزیر چین برگزار شد.
سوال: گزارش در این زمینه پخش شد ، آقای فکری بفرمایید از اتفاقاتی که یا بهتر بگوییم رفتار چین در منطقه اتفاقات اقتصادی و سیاسی که دارد می افتد تحلیل و ارزیابی شما چی هست.
فکری: در مورد تحلیل رفتار چین در منطقه ما باید چند نکته را مد نظر داشته باشیم از نظر سیاسی آنچه اتفاق افتاده است و ما در این روزها شاهدش بودیم که البته یک پدیده منحصر به فرد هم نبوده یعنی این مدل در واقع اتفاقات بارها و بارها تکرار می شود و ما هم مواقع خاص خودمان را داریم و مواضع سیاسی را به طرف مقابل منتقل می کنیم و موضعگیری مورد نیاز انجام می شود آنجا که باید اتفاق بیفتد خوب من از وزارت اقتصاد آمدم و سابقه ام هم سابقه اقتصادی است و دیپلمات اقتصادی بودم دو دوره در چین بنابراین باید بیشتر بحث را ببریم به حوزه اقتصادی اگر شما اجازه بفرمایید ،واقعیت این هست که روابط چین با منطقه از جنس رابطه متوازنی است که با قدرت های منطقه ای و همین طور کشورهای مختلف حاضر در منطقه ای شکل می دهد خوب همیشه هم جمهوری اسلامی از این که کشورهایی که علاقه مند به همکاری با جمهوری اسلامی هستند و همین طور همسایگان ما استقبال کرده بنابراین چرا چنین اتفاقی می افتد چون وقتی که یک قدرتی با شما هم سو است و شما می توانید روی ظرفیت های اقتصادی که آن قدرت یا آن کشوری که طرف رابطه شماست مثل چین حساب بکنید و می توانید در مسیر توسعه تان بخشی از هزینه های توسعه را به دلیل منافع مشترکی که بین دو کشور تعریف می شود بر گردن آن قدرت بیندازید بنابراین پس باید این انتظار را داشته باشیم که آنها اهداف متعددی را در منطقه دنبال می کنند اهداف متعدد اقتصادی و اگر رابطه شان با یکی از کشورهای حاضر در منطقه گسترش پیدا بکند این یک مفهوم خیلی روشنی دارد فضا برای شما برای همکاری بیشتر اقتصادی با آن قدرت و با آن کشور بیش از گذشته باز می شود و ما امروز الان نه به خاطر این چند روزی که حالا این همه فضای رسانه ای چون بخش عمده ای که این روزها داریم می بینیم فضای رسانه ای است و شاید هم خیلی ها می خواهند آن اشتباهاتی که در سالهای اولیه انعقاد برجام در رابطه با یک بخشی از جهان بخشی از اقتصاد جهانی مرتکب شدند می خواهند جبران کنند به نوعی دارند از این فضا بیش از اندازه استفاده می کنند من منکر این که اشتباهات سیاسی در منطقه اتفاق افتاده از سمت چین نیستم یعنی آن تذکرات لازمش داده خواهد شد و اقدامات لازم هم در آن زمینه اتفاق می افتد اما می خواهم بگویم که بخشی از این فضاسازی ناشی از همین پوشش دادن به اشتباهاتی است که یک زمانی اتفاق افتاده بوده خوب در حقیقت آن چیزی که ما بخواهیم یک تحلیلی داشته باشیم خوب وقتی که چینی ها بخش عمده ای از انرژی شان را از این منطقه وارد می کنند می خواهند که در این منطقه خودشان را گسترش بدهند از بعد اقتصادی خوب طبیعی است که می آیند با تمام کشورهای منطقه وارد تعامل می شوند واین ما هستیم که باید با سرعت دادن به برنامه های همکاری که می توانیم با طرف چینی کاری بکنیم که سهم بیشتری بگیریم به نسبت به سایر کشورها که در این منطقه حضور دارند از همکاری اقتصادی با چین.
سوال: در این مبحث یک نکته این که چرا قراردادهایی که ما داریم منعقد می کنیم چرا خود آقای شی نیامده تهران و نپرداختیم به گفتگوهای دو طرف
فکری: شاید دوستان وزارت خارجه خیلی بهتر بتوانند این را توضیح بدهند ولی سفر مقامات به صورت متقابل براساس عرف دیپلماتیک انجام می شود به چه معنا ، به این معنا که وقتی در اولین روزهای نهایی شدن برجام یا به قول فنی بخواهیم بگوییم اجرایی شدن برجام یکی از اولین مقاماتی که وارد ایران شد و البته آن سفر نتایج خوبی هم نداشت آقای شی جینگ پینگ بود به عنوان رئیس جمهور چین وارد ایران شد و خوب طبیعی است که وقتی ایشان می آید باید این سمت ایرانی هست که حالا باید به چین سفر بکند یعنی رئیس جمهور ما به چین سفر بکند اما خوب توی دولت قبل حالا یک مدتی به یک سری دلایل که ما خیلی دل مشغولی هایی جاهای دیگر داشتیم و یک مدت بعد از آنها هم به دلیل کرونا حتی تو سال اول دولت خودمان که دولت سیزدهم هم باز دوباره به همین دلیل این سفر انجام نشد و اولین دیدار الان حالا ما داشتیم در قالب چند جانبه بوده است یعنی در حاشیه اجلاس شانگهای در سمرقند بین رئیس جمهور ما و رئیس جمهور چین برگزار شد.
سوال:بریم سراغ این هیات چینی که سفر کردند چه تعداد آمدند و آخرین خبرها را به ما بگویید که چه اتفاقاتی افتاده و در این دوره از مذاکره به چه نتیجه ای رسیدید؟
فکری: عرض کردم خدمتتان هر دوره ای هر دولتی که در ایران سرکار می آید چینی ها بلافاصله سعی می کنند برنامه های خودشان را و برنامه های توسعه ای که می توانند با ما داشته باشند را به نتیجه برسانند و بیایند یک گفتگویی را با طرف ایرانی داشته باشند یا ما برویم آنجا با آنها گفتگویی را داشته باشیم برای طراحی روابط اقتصادی در سال های پیش رو بنیان یک چنین رابطه خوبی که الان رابطه توسعه یافته ای که الان بین ایران و چین قرار دارد به سفر مقام معظم رهبری که در کسوت ریاست جمهوری به چین رفتند گذاشته شد از آن به بعد هم ما همه دولت ها یکی از برنامه هایشان تنظیم و سیاستگذاری روابط اقتصادی با چین بوده است و همین طور ادامه پیدا کرده تا به امروز رسیدیم این سفری که دیروز آمدند و امروز هم برنامه های نهایی انجام شد عمدتا در همین راستا بوده یعنی طرفین تفاهم کردند که در یک بازه زمانی بلند مدت چه اقدامات و چه همکاری هایی در حوزه های اقتصادی با هم انجام بدهیم همکاری هایی که هم می تواند درحوزه های تامین کالا برای کشور باشد ایجاد منابع ارزی برای کشور رامی توانیم پیش بینی بکنیم اجرای پروژه ها که ما مدلی که با طرف های چینی صحبت کردیم به این سمت رفتیم که عمدتا اشتغال به سمت ایرانی باشد یعنی ما بتوانیم فرصت هایی را ایجاد کنیم در همکاری که حداکثر اشتغال را برای نیروی کار ایرانی ایجاد بکند در داخل ایران.
سوال: یعنی اگر سرمایه گذار هم در یک پروژه ای چینی باشد عمده اشتغال از طرف ایرانی خواهد بود؟
فکری : یعنی ما به نوعی طراحی کنیم برنامه همکاری که پیمانکاران فرعی یک چنین پروژه هایی عمدتا ایرانی باشند که اینها از نیروهایی ایرانی از متخصصین ایرانی و حتی در حوزه های که این را من باید این جا بگویم که حتی از فناوری ایرانی استفاده بشود فناوری هایی که چون همکاری فناورانه یکی از بندهای همکاری دو طرف بوده که ما بتوانیم از مهندسین از نخبگان خودمان در طرح های همکاری استفاده بکنیم.
سوال: الان به نتیجه ای رسیدیم در این دوره از مذاکرات یا نه روال بوده فقط صحبت شده یا قراردادی منتج شده چه اتفاقاتی افتاده؟
فکری: قرارداد که نه من عرض کردم الان زمان برنامه ریزی است الان زمان برنامه ریزی است و ما تقریبا در 16 بند توافق فعلا در این مقطع انجام شده که این 16 بند جهت گیری های همکاری ما را با هم نشان می دهد در حوزه های مختلف در حوزه انرژی ،تامین کالا، تامین نیازهای کالایی کشور،در حوزه های فناورانه در تسهیل تجارت ،صادرات غیر نفتی ایران مثلا یکی از اقداماتی که خوب الان به تصمیم رسیدند طرفین باز کردن بازار چین می دانید بازار چین بازار کوچکی نیست خودش به تنهایی یک بخش اعظمی از دنیا را در خودش جا داده و اگر ما بتوانیم محصولات باغی محصولات کشاورزی مان را امکانش ایجاد بکنیم برای صادرات به چین که در این چند ماهه این اتفاق افتاده خوب در واقع یک ظرفیتی را ایجاد کردیم که حالا ما باید فقط متکی باشیم به تولیدی که در داخل می خواهیم انجام دهیم یعنی اینقدر آنجا ظرفیت است که بازار صادراتی باز است باید ببینیم ظرفیت تولیدی ما چه قدر است چه قدر می تواند کفاف بدهد اینها بندهای مختلفی بوده از همکاری ها که طراحی شده.
سوال: یک نکته این که این در راستای همان قرارداد 25 ساله است که صحبتش می شود دیگر تمام اتفاقاتی که الان شاهدش هستیم درست است؟
فکری: بله سند همکاری 25 ساله که اگر خاطرتان باشند در سفری که سال گذشته آقای دکتر امیرعبدالهیان وزیر امور خارجه به چین داشتند آنجا اجرایی شدن سند همکاری 25 ساله اعلام شد و این سفر که الان ما شاهدش هستیم یکی از اولین گام های عملیاتی در این حوزه بوده است.
سوال: آقای عمادی سخنگوی گمرک جمهوری اسلامی ایران پشت خط ارتباطی ماست بفرمایید که الان سطح تجاری ما و حجم مبادلات تجاری ما با کشور چین به چه صورت است و به چه حجمی است و چه کالاهایی را صادر می کنیم؟
عمادی: در هشت ماهه سال 1401 حجم کل مبادلات تجاری ایران با چین از لحاظ وزنی 23 میلیون و 30 هزار و 328 تن بوده و از نظر ارزش هم 20 میلیارد و 200 میلیون و 864 هزار و 316 دلار که از این میزان ده میلیارد و 419 میلیون و 249 هزار و 535 دلار به وزن 20 میلیون و 276هزار و 718 تن به صادرات اختصاص داشته است اگر از کل مبادلات تجاری امسال نسبت به سال گذشته هم بخواهیم خدمت بینندگان عزیز عرض کنم کل مبادلات تجاری هشت ماه سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی یک و شش دهم درصد و از نظر ارزشی 1.2 دهم درصد افزایش داشته اگر نیاز هست در خصوص مواد و کالاها.
سوال: ترکیب ده کالای اول؟
عمادی: من کالاهایی که بیشترین صادرات را داشت عرض می کنم مواد پتروشیمی، انواع خشکبار، انواع چرم و زعفران،انواع آلیاژها تقریبا از جمله کالاهای صادر شده بودند و انواع ابزارآلات صنعتی، انواع اتو،اجزا و قطعات دستگاه های اشعه ایکس،انواع کاغذ و مقوا و یونیت های دندان پزشکی عمده کالاهای وارد شده از چین در هشت ماه سال جاری بوده است من یک نکته هم در خصوص سال1400 هم می توانم خدمتتان عرض کنم در کل میزان تجارت ما ن در 12 ماهه سال 1400 با چین از لحاظ وزنی 32 میلیون و 822هزار و 379تن بود و از نظر ارزشی هم 27 میلیارد و 330میلیون و 725 هزار و 376 دلار که نسبت به مدت مشابه خودش در سال 1399 ما در وزن یک و بیست هشت صدم درصد و در ارزش 1.6 دهم درصد افزایش داشتیم .
پایان گفتگوی تلفنی
سوال : آقای فکری قرار است حجم تجارت ما با کشور چین چه قدر افزایش پیدا کند چه هدف گزاری صورت گرفته شده است.
فکری:هدف گذاری که ما الان نسبت به البته این حجم روابطی که ما الان سخنگوی محترم گمرک گفتند حوزه نفت را در برنمی گیرد این را چون در آمارهای ما در آمارهای گمرک موضوع صادرات نفت وجود ندارد و این را هم پس باید بهش اضافه کرد ما حجم روابط آنچه هدف گزاری انجام می شود باید ببینیم در گذشته چه اتفاقی افتاده بالاترین میزان روابط ایران و چین حدود45 میلیارد دلار بوده است سالانه و بنابراین پس هدف گزاری ما هم باید روی همان حجم قرار گیرد پس ما چنین ظرفیتی وجود داشته که به آن نقطه رسیدیم پس ما می توانیم باز دوباره همان هدف را داشته باشیم و این هدف خیلی دور از دسترسی نیست البته این به معنی این نیست که همین سال 1402 بخواهد این اتفاق بیفتد چون عرض کردم ما یک سری مشکلاتی ایجاد شد در طول سالیان گذشته که شاید نخواهیم خیلی واردش بشویم که این مشکلات باعث شد که ما سطح رابطه مان با چین در بخش های مختلف آسیب ببینید وقتی که چینی ها از پروژه هایی در کشور اخراج شدند در واقع خوب عملا پس آن سهم از تجارت در قالب پروژه با ایران شکل می گرفت آن سهم هم بنابراین از تجارت خارج شده.
سوال:حالا باید چه کار بکنیم؟
فکری : بله ما همین کار را در این دو روز داشتیم انجام می دادیم که ما چطور برگردانیم به ریلی که مد نظر دولت سیزدهم بوده که توسعه روابط با کشورهای همسایه و هم سو که قطعا یکی ازآن کشورهای همسو چین خواهد بود و یکی از کشورهای هدف برنامه های ما هست خوب ما تو همین دو روز همین کار را داشتیم می کردیم که ما می خواهیم آن چه که از دست رفته بود را به ریل خودش برگردانیم و بعد از آنها حالاکار توسعه ای انجام بدهیم من الان خودم حالا به عنوان رئیس سازمان سرمایه گذاری با همتای خودمان در وزارت بازرگانی چین یک بحثمفصلی در مورد پروژه های سرمایه گذاری داشتیم که چینی ها را مجددا برگردانیم به حوزه های سرمایه گذاری در ایران.
سوال: چه قدر سرمایه گذاری مد نظرتون است که باید اتفاق بیفتد و اینکه طرف چینی چه قدر مایل است که برگردد به آن دوره ای که حالا شما می فرمایید وضعیت بهتری وجود داشت و به نوعی بهبود پیدا بکند در یک دوره ای که شما به آن اشاره کردید که خدشه به آن وارد شده بود.
فکری : کشور چین با مهم ترین مساله ای که الان در مقابلش قرار دارد این است که باید از مرزهای خودش خارج شود و باید بیاید بازارهای مختلف برای خودش و برای طرف های چینی توسعه بدهد البته این توسعه به این معنی نیست که بخواهد صادرات بکند در واقع باید بخواهد زنجیزه های ارزشی که متصل به چین باشد را شکل بدهد در پیرامون خودش ایران یکی از اهداف چین در این حوزه محسوب می شود ایران یک کشور مستقلی است ایران تحت نفوذ هیچ قدرت خارجی قرار ندارد بنابراین چون خودش تصمیم می گیرد در مورد ایران منافع اقتصادی است که تعیین می کند که چه مدل همکاری را با چه کشوری و با چه قدرتی تعریف بکند نتیجه یک چنین رویکردی می شود ایران به یکی از اهداف چین تبدیل شده است و این که حالا شما سوال پرسیدین که ما چه برنامه ای داریم می گویم یک بخشش این است که آن چه از دست دادیم برگردانیم و بعد برنامه های توسعه ای مثلا یکی از مهم ترین برنامه هایمان که پذیرفته شده الان با طرف چینی هم صحبت کردیم مشارکت واقعی ایران در ابتکار کمربند راه چین را ما الان داریم طراحی می کنیم برایش.
سوال: واقعی
فکری: واقعی به این معنا که شما بیایید پروژه تعریف بکنیم نه این که در مذاکرات پشت میزها بنشینیم با هم فقط صحبت کنیم و بعد هم از اتاق که برویم بیرون هیات ها که جدا بشود تمام بشود نه الان واقعا داریم طراحی پروژه می کنیم که چطور ایران و چین می توانند در حوزه کمربندراه که یک برنامه توسعه ای حالا شاید کمربند راه به دلیل آن کمر به اصطلاح کلمه راه عده ای فکر کنند منظور فقط راه و راهسازی و اینهاست نه این در واقع همان برنامه توسعه ای و ایجاد زنجیره ارزش است که چینی ها دارند دنبال می کنند و ما هم داریم طراحی می کنیم که با حفظ استقلال ، با رعایت منافع ملی کشور آن بخش هایی که می توانیم با طرف چینی همکاری کنیم و در جهت منافع قرار دارد هم پررنگ کنیم و هم واقعا برویم به سمت این که اجرایی اش بکنیم.
سوال : درهمین یکی از نکاتی که بحثش هم بحث ترانزیتی است ما در چه مرحله ای قرار داریم صرفا داریم برنامه ریزی و گفتگو می کنیم یا نه در فاز اجرای کارهای انجام شده بود دارد تکمیل می شود؟
فکری: نه الان به دلیل شرایطی که حالا همه بینندگان می دانند و حتما مطلع هستند که در منطقه روسیه و اکراین آن اتفاقاتی که آنجا افتاده و خوب طبیعتا یک مقداری مسیرهای ترانزیتی آسیب دیده در آن منطقه اتفاقا در این حوزه ما کارهای عملیاتی شروع شده بود با چین نه اینکه ما در حال برنامه ریزی باشیم الان کارهای اجرایی شروع شده الان قطارهای چینی یا کالاهای چینی که می خواهند از مسیر ترانزیتی ایران استفاده کنند الان در حال عبور از ایران هستند و دارند از این مسیر استفاده می شود ولی خوب ما یک سری مشکلات زیرساختی داخلی داریم از جمله پروژه هایی که می گوییم داریم رویش فکر می کنیم و برنامه ریزی می کنیم این است که پروژه هایی که بتواند این کمربندهای ترانزیتی ما را تقویت بکند تا با کمک خود چینی ها در واقع آنها هم خیلی تمایل دارند یک چنین اتفاقی بیفتد تا ما بتوانیم بعد از تکمیل چنین پروژه هایی ظرفیت ترانزیتی خودمان را به آن حدی که لازم است برسانیم.
سوال: در حوزه اجرا برنامه زمانی برایش وجود دارد مثلا برای همین نکته ای که گفتید به هر حال در برنامه ریزی قید زمان هم دیده شده؟
فکری: نه الان سرمایه گذاری من البته با اجازه شما و بینندگان عزیز اسم شرکتها را نمی آورم ولی الان سرمایه گذاری انجام شده یعنی من الان در سازمان سرمایه گذاری در همین راستا الان من سرمایه گذاری انجام شده چینی را دارم که حالا در همین هیاتی که الان آمده بودند افزایش آن سرمایه گذاری را الان ما داشتیم با طرفهای چینی مذاکره می کردیم.
سوال:چه قدر سرمایه گذاری شده است؟
فکری: این مورد خاصی که الان دارم می گویم 60 میلیون دلار است در حوزه ترانزیت دارد سرمایه گذاری انجام شده.
سوال: که قرار است به چه قدر افزایش پیدا کند؟
فکری :خوب این حالا داریم صحبت می کنیم.
سوال: یک نکته ای که وجود دارد این است که خوب خیلی بندهایی از این قرارداد بیشترش محرمانه است کی می شود اینها را شفاف تر منتشر بکنید همه بدانند که دقیقا چه اتفاقی دارد می افتد در حوزه های مختلف حتما که ملاحظات تحریمی هم دارید اما خوب آن قدری که قابل افشا و انتشار هست و شفافیت و این که به هر حال مردم بدانند دارد چه اتفاقی صورت می گیرد که بشود مطالبه کرد در بازه های زمانی که وجود دارد
فکری:خوب خودتون اشاره کردین به بحث ملاحظات تحریمی اما فقط هم موضوع ملاحظات تحریمی نیست،ما باید تقریبا سعی کنیم عادت کنیم که اول کاری را انجام بدهیم و بعد از افعال گذشته استفاده کنیم بگوییم این کار انجام شد نه اینکه این کار انجام خواهد شد برنامه ریزی کار من و همکارانم هست که برنامه ریزی کنیم برای آینده ولی سعی کنیم از آن چه انجام شده است بگوییم نه از آن چیزی که می خواهیم انجام دهیم ما یکی از بندهای این توافق که.
سوال:به ما کمک می کنید که این جوری از شما پیگیری کنیم که آن را زودتر انجام بدهید.
فکری: من خوب زمینه ها را گفتم خدمتتان هم در حوزه کمربند راه ما الان که ترجمه اش در داخل ایران می شود ترانزیت که شما می توانید پیگیری کنید که در حوزه های ترانزیت چه اتفاقاتی قرار است بیفتد.
سوال: همین الان 60 میلیون دلار در چه بخش هایی است در ترانزیت در کجا در ریلی است در دریایی/
فکری: ریلی است.
سوال: فقط ریلی است.
فکری: الان که من دارم با شما صحبت می کنم ریلی هست و تکمیل تجهیزات ریلی مورد نیاز برای اینکه برای اینکه ما تجهیزات کافی نیست در کشور آن زیرساخت ها تکمیل نشده داریم از خود چینی ها کمک می گیریم برای اینکه بتوانیم این کار را انجام بدهیم.
سوال: و آن نکته ای که در خصوص پروژه چابهار هم وجود داشت آن به کجا رسید سرمایه گذاری هایش داشت صحبتش می شد که انجام بشود انجام شد؟ در حوزه چابهار چینی ها آمده بودند می خواستند در چابهار کار انجام دهند.
فکری: چینی ها ابراز تمایل کرده بودند در چابهار سرمایه گذاری بکنند ولی نه هنوز به حوزه عملیات نرسیده که یعنی بگوییم که اجرا شده آن پروژه و باید در آنجا هم صحبت بشود.
سوال: در این سفری که انجام شده صحبتی نشده راجب آنجا؟
فکری: ما خیلی در این سفر در این سطح که انجام می شود در سطح بالا ما بیشتر برنامه را با هم پیش می بریم و پیشنهاد می کنیم به طرف چینی چون این مدل کارها و این قراردادها از جنسی نیست که در یک سفر یک روزه یا دو روزه انجام بشود نه یک پیشنهاد به طرف چینی ارائه شده آنها ارزیابی می کنند ما هم بررسی می کنیم اگر در جهت منافعمان بود اجرا می کنیم.
سوال: ما صحبتهایی که تا حالا داشتیم و آقای خاندوزی وزیر محترم امور اقتصادی به آن اشاره داشتند یک بخش توسعه ای را بیشتر گفتیم اما خوب در همه مذاکرات و صحبتها دیدیم که این همکاری توسعه ای و راهبردی هست آن بخشی که راهبردی است به کدام محورها اطلاق می شود و اشاره دارد.
فکری: اصلا ما کلا همکاری مان با چین از جنس همکاری راهبردی است چین کشوری است که تحریم ها را به رسمیت نشناخته بنابراین با ما کار می کند در حوزه های مختلف کار می کند همین که الان سخنگوی محترم گمرک گفتند 20 اندی میلیارد دلار این نشان می دهد که پس ما داریم کار می کنیم وقتی که گفتند پتروشیمی اولین صادرات یا آیتم صادراتی ما به چین هست این یعنی که پس ما داریم در این حوزه های خاص داریم با طرف چینی کار می کنیم پس یک بعد راهبردی این است که چینی ها نمی خواهند محدودیتی درحوزه همکاری های اقتصادی با ایران را بپذیرند اما این به این معنا نیست که ما حالا هر هزینه ای را بخواهیم به دو طرف تحمیل کنیم یعنی هم ما با منافع خودمان جلو می رویم و ارزیابی می کنیم پروژه به پروژه و آنها.
سوال :برد برد به اصطلاح شما.
فکری: بله یعنی هم برد برد نکته من برد برد نبود نکته من ایجاد منفعت مشترک است چون کشورها همین الان بحث منطقه ای را که اول کردیم خوب چین منافعی هم در همین منطقه دارد اما آیا این ناقض این است که با جمهوری اسلامی هم منفعت داشته باشد نه چنین چیزی نیست منفعتش را آن طرف دنبال می کند سمت ما هم منافعش را دنبال می کند ما هم کشور مستقلی هستیم از جایی دستور نمی گیریم جایی به ما تحمیل نمی شود که چه مدل کاری را با چین داشته باشیم ما هم براساس منفعتمان چه چابهار باشد چه نقاط دیگری ترانزیتی باشد و چه پروژه های توسعه ای باشد براساس منفعت مان تصمیم میگیریم و مذاکره می کنیم و اگر به نتیجه رسیدیم عملیاتی می شود.
سوال: در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی قرار است عنوان شد که همکاری وجود خواهد داشت چه اتفاقی قرار است بیفتد چه قدر سرمایه گذاری قرار است انجام شود در حوزه نفت و گاز که ما به اذعان خود وزیرنفت ما خیلی نیازمند سرمایه گذاری است.
فکری: مذاکراتش را شروع کردند طرفهای مختلف با همدیگر در حال گفتگو هستند این که به چه نتیجه ای برسد مذاکراتشان من در جریان مستقیم آن قسمت از مذاکرات نیستم ولی آن که به چه نتیجه ای برسد مذاکراتشان شاید خوب دوستان خودشان در آن حوزه بهتر بتوانند توضیح بدهند.
سوال: نکته آخر این که دور بعدی نشست ها و گفتگوها در چه سطحی است و چه موضوعی را دنبال خواهد کرد؟
فکری: ما در این نشست توافق شد که از این به بعد با توجه به کاهش شرایط کرونایی در چین می دانید محدودیت های کرونایی در چین خیلی عمیق تر بود نسبت به آن محدودیت هایی که ما و بعضی از کشورهای دیگر اعمال می کردند قرار شده است که کمیسیون های مشترک سیاسی از این به بعد دیگر به صورت رودرو برگزار بشود بنابراین ما منتظر برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی با چین هستیم.
سوال: یعنی ما می رویم چین؟
فکری: نه این بار نوبت آنهاست که بیایند ایران یعنی دفعه قبل ما رفتیم چین در دولت قبل بود که کمیسیون مشترک در پکن برگزار شد این بار چینی ها باید بیایند ایران البته این یک الزام نیست ولی خوب عرف است که بیاید اینجا که ما میزبانش باشیم در وزارت اقتصاد.
سوال: زمان آن مشخص است که حضورشان کی هست؟
فکری : نه هنوز ،ما الان قرار است که از طریق وزارت خارجه مذاکره انجام بشود برای تامین زمان مشترک.