دستکاری یا بزرگ نمایی آمار تجارت خارجی کذب محض است

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از شادا، مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت امور اقتصادی و دارایی اعلام کرد: ایجاد شبهه درباره ارزان فروشی بنزین نخستین بار از سوی رسانه‌های فارسی زبان معاند مطرح و پس از طرح شبهاتی در این زمینه، بنا به درخواست وزارت نفت، آمار فروش بنزین با ریز جزئیات از سوی گمرک جمهوری اسلامی به وزارت نفت ارسال شد.

بر مبنای گزارش ارسالی از سوی گمرک به وزارت نفت به روشنی مشخص است که فروش بنزین به چه کشوری و توسط چه شخص یا اشخاصی صورت گرفته است و البته این گزارش دقیقا تأیید می‌کرد که بنزین با لیتری ۳۷ سنت صادر شده است و وزارت نفت عملاً تایید کرد که آمار درست بوده است.

علاوه بر این متوسط قیمت بنزین فروخته شده در سه سال گذشته همواره بین ۳۵ تا ۳۸ سنت در ازای هر لیتر در نوسان بوده است و ۲۶- ۲۷ سنت ادعایی، کاملا اشتباه بوده و اسناد و آمار‌های گمرک، با این ادعا کاملا فاصله دارد.

از سوی دیگر گمرک جمهوری اسلامی خود راسا اقدام به ارزش گذاری فراورده‌های نفتی نمی‌کند بلکه خود وزارت نفت این ارزش را تعیین و به عنوان یک ارزش پایه به گمرک اعلام می‌کند و همان مبنای ارزش‌گذاری می‌شود. البته ۳۷ سنت همان ارزشی است که در سیستم گمرک درج شده و در واقع ارزش پایه صادراتی است و ممکن است در عمل آنچه وزارت نفت فروخته، رقم بالاتری باشد، اما گمرک ارزش پایه را بر مبنای اظهار وزارت نفت در اظهارنامه مبنای محاسبات قرار می‌دهد.

این ارزش بر اساس فروش عمده تجاری و در محل مبدا تولید است و به منزله قیمت فروش نهایی در مقصد نیست و اصطلاحا بهای تمام شده آن در مقصد با همه هزینه‌ها از جمله بارگیری، انبارداری، حمل، بیمه، سود فروش، جابجایی پول و هزینه‌های سربار اعلام نمی‌شود.

نکته دیگری که در این گزارش مورد شبهه قرار گرفته و ادعا شده که گمرک با اطلاعات غلط سعی در مطلوب نشان دادن وضعیت دارد، نیز تحلیلی غرض ورزانه است چرا که گمرک در اعلام آمار مربوط به واردات و صادرات بر مبنای وظیفه قانونی که بر عهده دارد، آمار صادرات و واردات را چه به لحاظ حجم و چه ارزش اعلام می‌کند و در اعلام ادواری آمار هیچ یک از این دو حذف و یا غیر واقعی اعلام نشده است.

زیر سوال بردن آمار‌های گمرک در حالی است که گمرک جمهوری اسلامی ایران هر ماه آمار تجارت خارجی را با ریز جزئیات تعرفه روی در سایت خود منتشر می‌کند و تحلیل این آمار به طور معمول و به صورت سلیقه‌ای ممکن است از سوی رسانه‌ها انجام شود. گاهی ممکن است که صادرکننده به دلیل تعهد بازگشت ارزی، ارزش کالای اظهاری خود را پایین‌تر اعلام کند تا ارز کمتری بیاورد که البته همین هم توسط گمرک نظارت و بررسی می‌شود تا این اتفاق کمتر رخ دهد؛ اما اینکه گمرک بخواهد ارزش‌ها را کم یا زیاد کند تا شرایط و یا تراز تجاری را مطلوب یا رو به رشد جلوه دهد؛ غیرممکن است.

همچنین لازم به یادآوری است که این اطلاعات که به صورت برخط دریافت شده و به صورت ماهانه در سایت گمرک جمهوری اسلامی ایران منتشر شد، در سطح جهانی از طریق سایت سایت تِرید‌مَپ صحت‌سنجی و منتشر می‌شود.