حمایت سازمان بهزیستی از معلولان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما  به مناسبت روز جهانی معلولان علی محمد قادری رئیس سازمان بهزیستی کشور مهمان برنامه سلام صبح بخیر در شبکه سه سیما بود.
مشروح گفتگو به این شرح است

مجری: بفرمائید آمار مشخصی وجود دارد از افراد معلول یا دارای معلولیت در جامعه؟
آقای علی محمد قادری رئیس سازمان بهزیستی کشور: اجازه دهید من قدری در خصوص معلولیت صحبت کنم و تفاوت آن با بیماری‌ها، آن جایی که در زندگی یک فرد براساس مداخلاتی که در روح و روان و بدنش و جسمش ایجاد می‌شود و این بیماری پایدار می‌شود خیلی مختصرا به این معلولیت می‌گویند یعنی معلولیت اختلال در کارکرد یک فرد در طول زندگی است و طبق آماری که در دنیا وجود دارد بین ۸ بعضا تا ۱۲ درصد از افراد جامعه امکان معلولیتشان وجود دارد این افراد براساس این که اختلالاتی دارند یا محدودیت‌هایی را در زندگی دارند لزوما نباید به این‌ها توان یاب گفت بلکه افرادی هستند که خودشان توانمند هستند الحمدلله و افراد دیگری را در مجموعه‌هایی به جهت اشتغال و مجموعه‌های فرهنگی و از صنوف مختلف به کار میگیرند لذا ضمن این که به همه عزیزانی که دارای معلولیت هستند در کشور خصوصا مادران فداکارشان و پدران فداکارشان که فرزندان معلول و همسران معلول خودشان را در خانواده نگهداری می‌کنند و یک زندگی شاداب و با نشاط دارند اگرچه مشکلات زیادی در زندگی شان دارند خدا قوت می‌گویم.
مجری: الان در جامعه ما هم بین همان ۸-۱۲ درصد است؟
آقای علی محمد قادری رئیس سازمان بهزیستی کشور: آن‌هایی که برخط مراجعه محوری از سوی مردم به سازمان بهزیستی بوده حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار خانوار را ما شناسایی کردیم یعنی یک میلیون و حدودا ۸۰۰ هزار تفاوت زیادی فعلا با آن ۸ درصد داریم انشاالله ما به سمت مردم باید مراجعه کنیم نیاز‌های آن‌ها را دریافت کنیم و برویم به سمت این که دستگاه‌ها و سازمان‌های دیگری که خصوصا در سرشماری نفوس و مسکن باید نقش داشته باشند، شیوع معلولیت را شناسایی کنند و اطلاعات و آمار را در اختیار سازمان‌هایی مانند بهزیستی قرار دهند که ما بتوانیم خدمت موثر و مستمری را برای این خانواده‌ها داشته باشیم.
مجری: ما می‌توانیم بگوییم همه افراد معلولی که در جامعه ما زندگی می‌کنند الان تحت پوشش بهزیستی هستند؟
آقای علی محمد قادری رئیس سازمان بهزیستی کشور: خیر آن‌هایی که براساس اطلاعاتی که داشتند و براساس شواهد و آگاهی‌هایی که وجود داشته به سازمان بهزیستی مراجعه کردند و از خدمات و حمایت برخوردار شدند.
مجری: خودشان باید مراجعه کنند و شناسایی از این طرف صورت نمی‌گیرد و بنا به درخواست خودشان است.
آقای علی محمد قادری رئیس سازمان بهزیستی کشور: بله، آخرین اطلاعاتی که داریم در سال ۱۳۹۵ سرشماری اتفاق افتاده اگرچه آن سرشماری خیلی تخصصی در خصوص شیوع معلولیت نبوده و قانون جامعی داریم به عنوان قانون حمایت از افراد دارای معلولیت مصوب مجلس شورای اسلامی که از سال ۱۳۹۷ دارد اجرا می‌شود و قانونی جامع است و ۳۴ ماده و ۲۹ تبصره دارد که اعلام می‌کند که دستگاه‌ها وظایف اساسی خودشان را در خصوص مناسب سازی، در خصوص بهداشت چه روحی و چه جسمی و درمان موضوع اشتغال و به کار گیری این افراد، حقوقی که دارند، پیگیری که هرسال باید یک کمیته‌ای که تشکیل شده و مسئولیت این کمیته با معاون اول محترم رئیس جمهور است و هرسال باید گزارشش در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به استحضار مردم و نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی برسد.

مجری: ممکن است که بعضی‌ها از سر ناآگاهی یا هر دلیل دیگری یا عدم دسترسی یا عدم شناخت مسیر‌های دسترسی و چیز‌هایی شبیه به این بخواهند زیرمجموعه بهزیستی قرار بگیرند و از خدماتش بهره‌مند شوند و ندانند از چه طریقی وارد شوند. راهنمایی بفرمائید.
آقای علی محمد قادری رئیس سازمان بهزیستی کشور: افراد دارای معلولیت، ولی نعمت ما هستند این به معنی واقعی کلمه در میان همکاران من که جا دارد از آن‌ها هم تشکر کنم پرسنل خدوم و تلاش گر و عزیزانی که ۱۹ هزار پرسنل در کشور هستند این‌ها فداکاران و مددکاران عزیزی هستند که این ارتباط موثر را با این جامعه هدف برقرار می‌کنند اگرچه این نوع از فعالیت و موضوع توانبخشی و خدمت گذاری برای معلولین یک وظیفه از ۵۳ وظیفه سازمان بهزیستی کشور است، سازمان بهزیستی کشور وظایف بسیار متعدد و خاصی دارد که بعضا یک سری از این وظایف حاکمیتی است مثلا نگهداری فرزندان بی سرپرست و فاقد سرپرست موثر در شیرخوارگاه‌ها و در سنین مختلف، موضوع پیشگیری از معلولیت‌هایی که بد نیست به آن اشاره کنیم پیشگیری در سه سطح اولیه، ثانویه و ثالثیه، آن جایی که مادری علیرغم کلی هزینه روحی و همراهی خانواده فرزندی را متولد می‌کند در بیمارستان آن جا سازمان بهزیستی حضور دارد و غربالگری شنوایی و غربالگری بینایی را انجام می‌دهد بیش از ۴ میلیون نفر را در سال گذشته ما در این دو بعد غربالگری کردیم لذا موضوعات متعددی وجود دارد که نمی‌خواهم به آن بخشی که در زندگی حضرتعالی هم اتفاق افتاد اشاره کنم، یادی کنیم از همه عزیزان، از شهدا، از همه افرادی که در جریان حوادث کشور به رحمت خدا رفتند، موضوع حوادث و سوانح بسیار مهم است آن جا متاسفانه سهم بری سازمان بهزیستی حداقلی از دیتا و اطلاعات وجود ندارد، اطلاعاتی که باید در اختیار سازمان بهزیستی گذاشته شود که در اثر یک حادثه پدر یا مادری فوت می‌شوند و فرزندانی می‌مانند یا پدری دچار ضایعه نخاعی می‌شود در لحظه مادری سرپرست خانوار می‌شود، این اطلاعات اطلاعاتی مهم است که هر سال اگر ما به صورت متوسط ۳۰۰ هزار تصادفات را در کشور داشته باشیم حدود ۶۰ هزار فرد معلول به جامعه هدف سازمان بهزیستی اضافه می‌شود که حدود ۲ هزار نفر از این عزیزان بسترگرا ضایعه نخاعی خواهند بود که تا مادام العمر باید از خدمات سازمان بهزیستی بهره‌مند شوند.
مجری: الان بحث مطالبه گری در خصوص تخصیص یک سری از خدمات به معلولین با سازمان بهزیستی کشوراست، بحث بررسی‌ها و نظارت بر کیفیت این خدمات با سازمان بهزیستی است؟
آقای علی محمد قادری رئیس سازمان بهزیستی کشور: سازمان بهزیستی متولی رسمی سازی روابط و پیگیری اجرای قانون است در حوزه افراد دارای معلولیت، قانون این‌ها را شناسایی کرده و گفته که مثلا سازمان فنی و حرفه‌ای چه وظیفه‌ای دارد؟ وزارت بهداشت که متولی امر درمان در کشور است چه وظیفه‌ای دارد؟ مجموعه‌های متعدد همین طور، این دستگاه‌ها بعضا کارخودشان را انجام ندادند، ما گزارشی را آماده کردیم و در سال گذشته هم اعلام کردیم، امسال هم با اهتمامی که معاون اول محترم رییس جمهور داشتند شخصا جلسه را دو بار در طول یک سال دولت تشکیل دادند واقعا جای افتخار دارد که در این دولت مردمی یک نگاه ویژه‌ای را برای معلولان دارند، دیروز هم شاهد بودیم که پیشواز این هفته توسط مقام عالی ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران اتفاق افتاددر سالن اجلاس سران، نخبگان و افراد متعدد از آحاد افراد دارای معلولیت حضور داشتند خیلی صمیمانه نگاه خودشان را مادرانه، پدرانه و حتی خود نوجوان دارای معلولیت اعلام کردند، دستورات بسیار صریحی را ریاست محترم جمهوری دادند که این واقعا دلگرم کننده است برای این خانواده معزز، برای اولین بار بود که چنین نگاه ژرفی را از سوی مقام اول اجرایی کشور داشتیم.
مجری: پیگیری اجرای همین دستورات با چه کسی است؟
آقای علی محمد قادری رئیس سازمان بهزیستی کشور: از همین امروز دستوراتی که آقای رئیس جمهور دادند آماده هستیم خصوصا در فضای تامین مسکن، کمک به تامین مسکن افراد دارای معلولیت، فرمودند که در اولویت قرار بگیرد که ما این آمار را به وزارت راه و شهرسازی این هفته اعلام خواهیم کرد آماده است با کد ملی، حدود ۶۰ هزار فرد جویای کار داریم که توانایی انجام دادن کار را دارند و این اطلاعات وجود دارد که بتوانند از تسهیلات و موضوعاتی که مرتبط با تسهیل گری اشتغال است استفاده کنند، این خدمات نگاه واقعا امیدآفرینی دارد، این نکاتی که درسازمان بهزیستی اگر من در همین دولت در این یک سال عرض کنم.
در همین دولت بود که بعد از ۷ سال توسط خیر عزیزی که از ۷ سال پیش زمینی آماده شده بود اولین هتل در تراز معلولین که مناسب سازی شده بود در مشهد مقدس یکی دو ماه پیش افتتاح شد این نکته مهمی است، در همین دولت بود که بعد از سه سال ۱۴۰ هزار خانوار تحت پوشش مستمری سازمان بهزیستی کشور قرار گرفتند. در همین دولت بود که اعلام کردیم که هر فردی که معلولیت جسمی حرکتی دارد و نیاز به استفاده از ویلچر دارد مراجعه کند، چون این موضوعات اقلام کمک توان بخشی واقعا گران است با شرایط تورمی که در این چند سال ایجاد شده ما اعلام کردیم و گفتیم در هر فضایی و جایی از سرزمین ایران اسلامی عزیزی است حتما به سازمان بهزیستی، مجموعه‌های شهرستانی مراجعه کند و از این خدمت استفاده کند، این‌ها نکاتی است که مسیر پیش رو و وظیفه ما، خدمت موثر ما انشاالله برای مردم عزیز و جامعه هدف معزز مشهود باشد.
مجری: الان خودتان اگر بخواهید به نسبت شرایط و اوضاع یا مقایسه با سال‌های پیش یک میزان کیفی و یک سنجشی داشته باشید نسبت به کیفیت خدمات ارائه شده به معلولین، این را قابل ملاحظه می‌دانید؟ یعنی به نظرتان خیلی کیفیت بالا است؟ یا این که چقدر فاصله داریم تا نقطه مطلوب؟
آقای علی محمد قادری رئیس سازمان بهزیستی کشور: ما دماسنجی را باید از خود مردم بگیریم این که من این جا گزارش دهم نه، هرچقدر که همکاران عزیز من دارند تلاش می‌کنند و پیگیری می‌کنند اولا یک تحولی در فضای فعلی سازمان بهزیستی اتفاق افتاده است، این تحول یعنی پوسته اندازی در ساختار سازمان بهزیستی، یک نگاه مراجعه محوری از سوی سازمان به سمت مردم، همکاران من در قالب گروه‌های متعدد جهادی متخصص ارتباط خودشان را و مردمی سازی سازمان بهزیستی را یک سال است که شروع کردند این یک نگاه بسیار مهم است، هرچقدر ساختار را درنظر بگیریم کفاف نمی‌دهد ارتباط موثر با مردم را، لذا باید مردمی سازی اتفاق بیفتد سازمان بهزیستی یک سال است که این کار را شروع کرده و یک سری مراکز است که این ارتباط محوری را با مردم انشالله دارند پیگیری خواهند کرد منتها موضوعاتی که مهم است این که این بیماری‌ها و این نوع معلولیت‌ها پیشرو است و به صورت جهشی اختلالات زیادی را در زندگی افراد ایجاد می‌کند، حضرت آقا فرمودند در سیاست‌های ابلاغی تامین اجتماعی که چند ماه گذشته ابلاغ شد به دولت، بحث کرامت بخشی است درطلیعه این سند سیاستی بالادستی اعلام شده که کرامت بخشی به معلولان، سالمندان این‌ها مهم است، ما تا سی و چهار سال آینده یک درصد قابل توجهی از مردم ما سالمند خواهند بود لذا زیرساخت حضور موثر این افراددر جامعه را ایجاد کنیم منتها این جا از همه دستگاه‌ها و مسئولین می‌خواهم به آن‌ها اعلام کنم سالمندی خصوصا معلولیت از خانواده‌های ما دور نیست، حادثه و تصادف خدای نکرده ممکن است برای هرکسی پیش بیاید، خودمان را قدری چشمانمان را ببندیم نابینایی را درک کنیم، یک مقداری متوجه شویم که ناشنوایی و کم شنوایی یعنی چه؟ یک مقدار به درد یک مادر فداکار ایرانی که بعضا سه دهه دارد فرزند عزیزش را با رشادت تیمار می‌کند توجه کنیم، لذا همه مسئولین اجرایی کشور باید همراهی کنند نسبت به اجرای قانون، نسبت به تسهیل گری، مثلا اعلام کرده در ماده ۵ تبصره ۲ این قانون موضوع حمل و نقل عمومی، همه شهرداران عزیز اگر صدای من را می‌شوند عنایت فرمایند که این وظیفه شهرداری هر کلان شهر و هر مجموعه‌ای است که وسایل حمل و نقل عمومی را رایگان در اختیار افراد دارای معلولیت بگذارد البته این در خیلی از کلان شهر‌ها که مترو دارند، وسایل نقلیه عمومی دارند استفاده می‌شود، اما این کافی نیست ما وسایل نقلیه عمومی و اتوبوس‌ها باید مناسب سازی برای افراد دارای معلولیت شود، مناسب سازی فقط برای افراد دارای معلولیت نیست، مادر باردار، فردی که کالسکه دارد، فردی که به جهت ضعف قوای جسمی، فرد سالمندی می‌خواهد تردد کند واقعا فضای شهر خیلی فاصله دارد با ایده آل‌هایی که حضور موثر افراد دارای معلولیت داشته باشد، همین جا عزیزانی که در عرصه حمل و نقل، حوزه هوشمند سازی کار انجام می‌دهند عرض می‌کنم که حتما ما وظیفه داریم که در این سامانه‌های خودمان یک بخشی را برای دستیابی افراد به حمل و نقل عمومی یا حمل و نقل خصوصی داشته باشیم یعنی فرد ویلچر دارد یا شرایط خاص دارد باید به سامانه‌ای دسترسی داشته باشد که بتواند به راحتی به مراکز توانبخشی خودش مراجعه کند.
مجری: نکته‌ای که پیش می‌آید این است که گاهی پیدا کردن مخاطبان این باید‌ها مقداری سخت می‌شود واسطه این که مسئولیت‌ها در حوزه‌های مختلف آن قدر زیاد هستند که ما سمت هرکدام بخواهیم برویم باز موکول می‌شود به زمان دیگری، موکول می‌شود به مسئول دیگری و شاید اداره و سازمان و ارگان و نهاد دیگری، اما امیدواریم این سهولت‌ها و این تسهیلگری‌ها هرچه سریع‌تر صورت بگیرد و همان طور که تا الان یک مسیر قابل توجهی پیش گرفته شده از این به بعد هم همین طور باشد، تن همه مردم عزیز سرزمینم سلامت، انشاالله بلا از همه دور باشد. ممنون از شما