به ازای هر دانش آموز استثنایی در کشور یک مربی درحال خدمت رسانی است

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنام نیم نگاه رادیو سلامت با حضور جناب آقای دکتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور به موضوع چالش های مدارس استثنایی در مناطق محروم پرداخت.

مجری: سلام عرض می کنم خدمت شما و وقت شما بخیر
مهمان برنامه: بنده هم سلام عرض می کنم خدمت شما و همکاران محترمتان

مجری: می خواهیم از زبان شما بشنویم چالش هایی که مدارس استثنایی دارند در مناطق کم برخوردار شامل چه مواردی است؟
جناب آقای دکتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور: ما در ارتباط آموزش و پرورش استثنایی چالش های متعددی داریم همه مناطق و نواحی ولی استان های محروم مان ممکن است یک مقدار اینها بیشتر باشد. اولین موردی که قابل ذکر است این است که نگاه و نگرش مردم و مسئولین نسبت به دانش آموزان استثنایی نگاه و نگرش مثبت و دیدگاه منطقی و علمی نیست. طبیعتاً بایستی این نگاه تغییر پیدا کند ما معتقد هستیم که دانش آموزان استثنایی دانش آموز هستند و کودک هستند و دچار یکسری مشکلاتی شده اند و اگر این نگاه در تمام نقاط کشور بخصوص مناطق محروم هم ساری و جاری شود طبیعتاً خیلی از مشکلات این عزیزان کم می شود. با توجه به محرومیتی که در این مناطق است طبیعتاً برنامه های زیادی را باید برای این مناطق درنظر گرفت، از ایجاد مدارس استثنایی گرفته تا اختصاص تجهیزاتی که ما به این مناطق می دهیم و جزء برنامه های ما هم است اینها را درنظر می گیریم و دراختیارشان قرار می دهیم. البته مستحضرید که ما استان ها را از نظر آموزشی به محروم و نیمه برخوردار و برخوردار تقسیم می کنیم ملاک های وزارت کشور یک مقداری متفاوت است از نظر محرومیت ولی از نظر آموزشی ما استان های مان را اینجوری تقسیم بندی کرده ایم و طبیعتاً برنامه هایی که برای آنها داریم در این تقسیم بندی جای می گیرد و پیگیری می کنیم و دنبال می کنیم.

مجری: با توضیحات شما مشخص شد استان های برخوردار که معمولاً کلان شهرها هستند آن مناطق کم برخوردار و استان های محروم یا شهرهای محروم، چه برنامه هایی برای آنها دیده شده است برای بهره مندی دانش آموزان معلول یا کودکان استثنایی برای بهره مندی از نظام آموزشی آموزش و پرورش کوددکان استثنایی.
جناب آقای دکتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور: ما سه برنامه تحولی در سازمان مان برای سال 1401 درنظر گرفته ایم که یکی از آنها برنامه عدالت تربیتی و نصیب آموزشی برابر است. ذیل این برنامه تحولی اقدامات متعددی را تعریف کرده ایم معتقدیم که اصلاً آموزش و پرورش استثنایی جلوه ای از عدالت تربیتی است و طبیعتاً اگر این آموزش و پرورش در مناطق محروم و کم برخوردار به نحو مطلوبی به مرحله اجرا دربیاید طبیعتاً عدالت آموزشی تحقق پیدا می کند و وقتی ما شعار عدالت آموزشی می دهیم طبیعتاً بایستی فرصت های برابری برای همه دانش آموزان فراهم شود با توجه به توانایی شان اولاً در سطح کشور و ثانیاً در مناطق محروم این کار بایستی با جدیت بیشتری دنبال شود. ما سعی می کنیم در همه برنامه های مان مناطق محروم را در اولویت قرار دهیم.

مجری: که خیلی وقت ها در حد برنامه است و به مرحله اجرایی خیلی نمی رسد.
جناب آقای دکتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور: مثلاً ما یک دوره آموزشی داریم تحت عنوان آموزش متوسطه اول پیش حرفه ای که تعدادی از دانش آموزان که عمدتاً با کم توانی ذهنی هستند می آیند در این دوره ادامه تحصیل می دهند در مقطع متوسطه دوم حرفه ای یا کاردانش خاص. ما برای کارگاه های اینها یک اعتباراتی را درنظر می گیریم برای مناطق محروم این اعتبارات بیشتر درنظر گرفته شده است. مثلاً اگر برای مناطق برخوردار 400 هزار تومان به ازای هر دانش آموز پرداخت می کنیم، برای مناطق محروم 500 تومان درنظر می گیریم. یا مثلاً احداث مدارس مان، مثلاً سازمان نوسازی الان 14 پروژه را در سراسر کشور افتتاح می کند و به مناسبت 12 آذر که روز جهانی معلولین است اینها را با استفاده از ظرفیت خیرین احداث کردند و سازمان نوسازی و تجهیز مدارس، من نگاه می کردم عمدتاً اینها در مناطق محروم است. خراسان جنوبی، کرمان، لرستان، چهارمحال و بختیاری، زنجان، قم عمده اینها مدارس خیلی خوبی هم هستند که اعتبار زیادی هم برایشان هزینه شده است پروژه های خوبی است که استانداردهای لازم در آن درنظر گرفته شده است. یا سایر برنامه های ما مثلاً اتاق های چندحسی را تجهیز می کنیم در مدارس نابینایان، مدارس اوتیسم، مدارس چند معلولیتی، اولویت را اختصاص می دهیم به مناطق محروم و کم برخوردار، تقریباً می شود گفت در همه برنامه های مان در آن فهرست هایی که تهیه می کنیم استان های محروم را در اولویت قرار می دهیم. شعار هم نیست در عمل انجام شده است اینها را می شود همه اش به صورت فهرست هایی که در قسمت های مختلف سازمان است ارائه داد و این کار را انجام می دهیم در برنامه های پیش رویمان هم هست. تجهیزاتی که دراختیار دانش آموزان عزیز قرار می دهیم تجهیزات آموزشی کمک آموزشی کیت های آموزشی، استان های محروم همیشه در اولویت هستند چون معتقدیم که عدالت تربیتی یعنی همین یعنی اینکه مناطق محروم هم فرصت هایی را برایشان فراهم کنیم تا دانش آموزان بتوانند به خوبی رشد کنند.

مجری: آیا همین مناطق کم برخوردار که معمولاً این مدارسی که شما اشاره می فرمایید در مراکز استان ها هستند آیا آن کودکی که در روستای دورافتاده ای است و به هر حال کودک استثنایی است آیا او هم شرایطبهره مندی از این سیستم را دارد؟
جناب آقای دکتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور: بله وقتی ما می گوییم که دانش آموزی که مثلاً آن مواد مصرفی را دراختیارشان می گذاریم طبیعتاً اینها جز آن هستند. یا اینها در مراکز استان نیست.

مجری: یعنی ما در روستاها هم مدارس کودکان استثنایی داریم.
جناب آقای دکتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور: روستاها کلاس ضمیمه داریم چون تعداد دانش آموزان ممکن است به حدنصاب تشکیل یک مدرسه نرسد آنجا کلاس ضمیمه تشکیل می دهیم هر جایی که تعداد دانش آموزان به حدنصاب تشکیل یک مدرسه برسد هیچ محدودیتی هم نداریم.

مجری: یعنی آمار را شما احصا می کنید.
جناب آقای دکتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور: بله یک برنامه ای داریم تحت عنوان برنامه سجش سلامت جسمانی و آمادگی تحصیلی نوآموزان هر بچه ای که می خواهد بیاید مدرسه از طریق همکاران ما در سراسرکشور مورد بررسی و غربالگری قرار می گیرد و اگر مشکلی داشته باشد طبیعتاً جای دهی او مدارس استثنایی است همان 14 مدرسه ای که عرض کردم مثلاً در کرمان در ریگان، در زنجان در گرماب، در چهارمحال در سودجان، در آذربایجان شرقی در سراب، ایلام در کوار، خراسان رضوی در سبزوار، بنابراین اینجوری نیست چون معمولاً ما در مراکز استان امکانات خوبی داریم مدارس خیلی خوب استانداردی ایجاد شده است و دانش آموزان عزیز استثنایی استفاده می کنند سعی می کنیم بیشتر در مناطق محروم این فعالیت ها را پیگیری کنیم وطبیعتاً نیاز آنها هم است و اولویت ما.

مجری: نیروهای متخصصی که متناسب با این آموزش ها دوره دیده باشند و تربیت شده باشند چه؟ آیا نیروی آموزش و پرورش کودکان استثنایی هم همگام و همسو با نیازهای دانش آموزان تربیت شده اند به لحاظ علمی و تخصصی یا خیر؟
جناب آقای دکتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور: ما 83 هزار استثنایی در مدارس استثنایی یا خاص داریم. تعدادی هم به صورت تلفیقی فراگیر در مدارس عادی در کنار همسالان خودشان تحصیل می کنند برای آن 83 هزار دانش آموز ما 23 هزار همکار در سراسر کشور داریم. شما اگر نسبت بگیرید تقریباً به ازای هر 4 دانش آموز ما یک همکار داریم که به اینها خدمت رسانی می کند. میانگین دانش آموزان در کلاس 6 نفر است. مثلاً اوتیسم را داریم از 3 تا 5 نفر و خداکثر تعداد دانش آموزان استثنایی در یک کلاس در گروه کم توان ذهنی است که 6 تا 11 نفر است همه این 23 هزار نفری که عرض کردم متخصص هستند. ما مدعی هستیم که همکاران آموزش و پرورش استثنایی مدارک تحصیلی شان بالاتر از همکاران آموزش و پرورش است و اکثر اینها فراد متخصص هستند که در رشته مربوطه تحصیل کرده اند بنابراین مدعی هستیم که خدمات بسیار خوبی چون متخصص هستند مان نیروهای توانبخشی داریم حتی معلمین ما همه متخصصینی هستند که در این رشته تحصیل کرده اند بنابراین مدعی هستیم که خدمات خوبی را به دانش آموزان عزیز استثنایی ارائه می دهند.

مجری: چون هر دو طرف قضیه را بخواهیم ببینیم و فقط خدمت رسانی به دانش آموزان هدف ما نیست از آن طرف می خواهیم ببینیم معلمان زحمت کش این عزیزان هم آیا تسهیلات ویژه ای دارند دیده می شوند ضمن اینکه آیا باز به لحاظ تخصصی همه متخصص هستند و مدارج علمی شان هم متناسب با کاری که انجام می دهند است آیا مثلاً کارگاه های آموزشی دارند که در طول سال تحصیلی حین خدمت داشته باشند ببینند یعنی به روزرسانی شود اطلاعات شان و تسهیلاتی که به این عزیزان داده می شود.
جناب آقای دکتر اسماعیل برقی، معاون محترم برنامه ریزی آموزشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور: من یادم رفت می خواستم بگویم مان دوره های آموزشی که شما اشاره کردید ما هر ساله یک تعدادی از همکاران مان در دوره های آموزشی ضمن خدمت و کارگاه های مختلفی که برنامه ریزی می کنیم شرکت می کنند البته مطمئن هستیم که این آموزش ها ممکن است خیلی زیاد نباشد یعنی همکاران ما نیاز بیشتری داشته باشند ولی امکانات ما حدود 60 تا 70 دوره به صورت حضوری و یکسری هم به صورت غیرحضوری، کارگاه های مختلف در استان ها برگزار می کنند به صورت قطبی و استانی و نظام توانمندسازی نیروی انسانی در سازمان ما ساری و جاری است چون ممکن است در حد ایده آل نباشد ولی تمام تلاش مان را می کنیم که همکاران مان در بخش های مختلف توانمند باشند. در ارتباط با مزایا یکسری قانونگذار مزایایی برای همکاران ما درنظر گرفته است با توجه به سختی کار همکاران ما مثلاً 5 سال خدمت 6 سال حساب می شود. یکسری مزایای دیگری هم درنظر گرفته شده سازمان هم پیگیری می کند که این مزایا روز به روز افزایش پیدا کند. چون معتقدیم کار با اینها درست است که می گوییم 3 تا دانش آموز اوتیسم در کلاس هستند ولی کار واقعاً سخت است 40 دانش آموز عادی هم کار سخت تر است بنابراین همکاران ما حتماً باید پشتیبانی های لازم از آنها صورت بگیرد و مزایایی با توجه به سختی کارشان به آنها اختصاص پیدا کند که سازمان هم تلاش می کند هر چه است ناچیز است و باید حتماً بیشتر به این مسائل بپردازیم همکاران ما در بخش پشتیبانی این فعالیت ها را پیگیری می کنند.
مجری: ممنون