بررسی مشکلات و موانع صادرات آبزیان

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما، آرش نبی‌زاده مدیرعامل اتحادیه مرکزی ماهیان سردآبی کشور در گفتگو با برنامه «مجله کشاورزی» رادیو اقتصاد گفت: تولیدات انواع ماهی ما صادرات محور نیست یعنی تولید بیشتر برای بازار داخل است و باید تولیدکننده  برای بازار‌های خارجی محصول صادراتی خوب تولید کند.

مجری: با توجه به کیفیت خوب ماهی قزل‌آلا که در کشور تولید می‌شود و بازار خوبی برای این ماهی در خارج از کشور وجود دارد چرا ما تولید را افزایش نمی‌دهیم، موانعی وجود دارد؟
نبی‌زاده: ما در سبد پروتئینی عملا سه کالا طیور، دام و آبزیان داریم که خیلی راحت می‌توانند در شرایط بد اقتصادی جایگزین شوند. متأسفانه سال ۹۹ سیل خسارت بسیاری به برخی از تولیدکننده‌ها وارد کرد. 
دولت با حمایت و قیمت‌گذاری دستوری که روی مرغ انجام داد موجب شد اختلاف حدود ۱۵ تا ۲۰ درصدی قیمت مرغ نسبت به قزل‌آلا در بازار به ۲۵۰ درصد برسد یعنی اگر قیمت ماهی قزل‌آلا کیلویی ۷۰ هزار تومان بود قیمت مرغ کیلویی ۲۰ هزار تومان بود و این نرخ‌گذاری باعث شد مردم رغبتی به خرید ماهی نداشته باشند.
سال ۹۹ و ۱۴۰۰ بدترین شرایط کاری برای انواع ماهی‌ بود. به دلیل آنکه دولت یارانه‌ بسیار کم حدود ۱۰ درصد را به بخش آبزیان تزریق می‌کرد، ولی یارانه مرغ حدودا ۸۵ درصد بود و این امر موجب شد زحمات سالهای طولانی شیلات برای افزایش میزان مصرف با سیاست‌های غلط دولت در این دو سال از بین برود.

مجری: در مورد تولید توضیح دهید که چرا نتوانستیم تولیدمان را افزایش دهیم؟ اشاره کردید به تقاضای بازار داخل که اگر افزایش پیدا می‌کرد قاعدتا می‌توانست انگیزه‌ای باشد برای افزایش تولید، غیر از آن ما یک فضای صادراتی هم داریم.
نبی‌زاده: سال ۹۷ -۹۸ بیشترین میزان صادرات حدود ۱۵ هزار تن تولید را به خارج از کشور داشتیم، فوق‌العاده بود یعنی ما فکر می‌کردیم اگر با این فرمان پیش رویم ۵۰ درصد تولید را می‌توانیم به خارج صادر کنیم، ولی متأسفانه به دلایلی که گفتم و نکته مهم این است که تولیدات ما صادرات محور نیست یعنی تولید بیشتر برای بازار داخل است و باید تولیدکننده را در یک پروسه ۷-۸ ساله عادت دهیم برای بازار‌های خارجی محصول صادراتی خوب تولید کند.

مجری: گویا در تولید ماهی با کیفیت مشکلی نداریم بلکه ریل‌گذاری ایراد دارد. البته موافقت‌نامه‌هایی هم با کشورهای روسیه و چین امضا شد تا فضا را برای صادرات باز کنند. بخشی هم به تولیدکنندگان، انجمن‌ها و تشکل‌های صنفی بازمی‌گردد تا سهم کشورمان را از تجارت آبزیان در دنیا افزایش دهیم.
نبی‌زاده: ما پارسال برای صادرات ۱۰ هزار تن برنامه‌ریزی داشتیم، متأسفانه قیمت پایین مرغ باعث شد ماهی در نوروز ۱۴۰۱ دپو شود به عبارتی ماهی عید فروش نرفت و در مزارع ماند.

حدود ۸۵۰۰ تا ۱۰ هزار تن ماهی سالمون مخصوص صادرات داشتیم، متأسفانه به دلیل جنگ اوکراین و مشکلات تبادلات مالی موجب شد در تابستان کل محصول صادراتی از بین برد.
یکی از دلایلی که ما امسال از بازار صادرات عقب هستیم این مسئله است که امیدوارم سال بعد بتوانیم با کشت‌های قراردادی بتوانیم  این موضوع را کاهش دهیم و با بحث بیمه بتوانیم این نوع خسارت‌ها را جبران کنیم تا تولیدکننده بتواند با خیال راحت‌تری تولیدش را انجام دهد.