جزئیات رونق و رکود در صنایع کشور

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، به نقل از اتاق بازرگانی ایران؛ گزارش مرکز پژوهش‌های این نهاد از رسیدن شامخ مهر ماه به ۵۰.۱۹ واحد (مرز رونق و رکود) حکایت داشت که البته این عدد نسبت به ماه قبل کاهش حدوداً دو واحدی را نشان می‌دهد. اتفاقی که از نظر فعالان اقتصادی، کاهش فروش در اثر افت قدرت خرید متقاضیان، ناآرامی‌ها و قطعی اینترنت جزو عامل اصلی آن بود.

اعداد شامخ کل به دست آمده برای مهرماه و تیرماه، کمترین اعداد شامخ کل اقتصاد از ابتدای امسال (به‌جز فروردین) است و به طور کلی اعداد شامخ کل به دست آمده از ابتدای سال، بهبود قابل‌توجهی را در محیط کسب‌وکار نشان نمی‌دهند. تداوم این وضعیت می‌تواند اثرات نامطلوب زیادی بر متغیر‌های کلان اقتصاد به همراه داشته باشد.

بر اساس گزارش اتاق ایران از تحلیل جزئی‌تر وضعیت صنایع کشور، در میان بخش‌های مختلف اقتصاد، وضعیت صنعت بیشترین اهمیت را در عبور از رکود و ورود به رونق دارد، اما شامخ مهر ماه نشان می‌دهد که فاصله وضعیت میان بخش‌های مختلف صنعت ایران زیاد است.

در پیمایش مهرماه شامخ، در میان صنایع مورد بررسی صنایع فلزی بیشترین عدد را به خود اختصاص داده است (۶۰.۹). در شامخ شهریورماه نیز بیشترین عدد متعلق به این گروه بود. (۵۹.۴) شامخ مهرماه گروه صنایع فلزی نسبت به ماه گذشته افزایش نشان می‌دهد که به معنی تداوم رشد فعالیت‌های این صنعت طی سه ماه گذشته است.

پس از صنایع فلزی، شامخ گروه وسایل نقلیه و قطعات وابسته (۵۶.۸) و گروه فرآورده‌های نفت و گاز (۵۶) در جایگاه‌های بعدی قرار می‌گیرند. در بررسی شامخ گروه فرآورده‌های نفت و گاز یک افزایش ۹ واحدی نسبت به شهریورماه مشاهده می‌شود که به معنای این است که به دنبال افت اندک فعالیت‌ها در شهریورماه در مهرماه یک افزایش قابل‌توجه در کسب‌وکار این گروه گزارش شده است.

شامخ به دست آمده برای گروه‌های ماشین‌سازی و لوازم‌خانگی (۵۳) و لاستیک و پلاستیک (۵۲.۵) حاکی از بهبود جزئی در مهرماه نسبت به ماه قبل است. گروه چوب، کاغذ و مبلمان نیز با عدد (۵۴.۸) نسبت به ماه گذشته (۴۳) افزایش قابل ملاحظه‌ای را تجربه کرده است. شامخ صنایع پوشاک و چرم (۴۱.۶)، مانند ماه گذشته کمترین میزان در میان صنایع مختلف را به خود اختصاص داده است که نشان از افت قابل‌ملاحظه در فعالیت اقتصادی این گروه‌ها دارد. مدیران خرید گروه شیمیایی نیز افت اندک در فعالیت‌های خود را گزارش کرده‌اند. (۴۶.۷) عدد شامخ گروه صنایع غذایی نیز حاکی از عدم‌تغییر وضعیت این گروه نسبت به ماه گذشته است (۴۹.۹).

بخش خدمات و کشاورزی سهم زیادی در تعیین شامخ کل دارد. عدد شامخ به دست آمده از نظرسنجی مدیران خرید در مهر ماه حاکی از بهبود ناچیز تولید نسبت به ماه قبل است (۵۱.۲۲). افزایش شدید قیمت مواد اولیه (۷۶.۸۳)، افت قابل ملاحظه در میزان فروش (۴۲.۶۸) و افزایش شدید قیمت محصولات تولیدی (۶۳.۴۱) از مهم‌ترین موضوعاتی است که از سوی فعالان اقتصادی این بخش گزارش شده است. افت سرمایه در گردش بنگاه‌های اقتصادی و کاهش نقدینگی این واحد‌ها در نتیجه افزایش قیمت مواد اولیه و افت فروش و صادرات از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی فعالان این بخش است.

همان‌طور که پیش‌تر گفته شد در مهرماه ۱۴۰۱ بالاترین عدد شامخ به دست آمده مربوط به گروه صنایع فلزی بوده است. (۶۰.۹). این گروه در شهریورماه نیز در بین صنایع مورد بررسی پیشگام بوده است. مقدار تولید محصولات بهبود قابل ملاحظه‌ای داشته است (۶۶.۷) و میزان سفارشات جدید نیز با ثبت عدد ۵۷.۳ حاکی از رشد قابل ملاحظه سفارشات ثبت شده در مهرماه نسبت به شهریور ماه است. سرعت انجام و تحویل سفارشات نیز افزایش یافته (۶۳.۵) و موجودی مواد اولیه نیز رشد داشته است. (۵۶.۳). میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی کار هم افزایش قابل‌توجهی را نشان می‌دهد (۵۹.۴).

به منظور بررسی دلایل این رشد قابل توجه در صنایع فلزی باید وضعیت این صنعت را در بازار‌های داخلی و صادراتی مورد بررسی قرار داد. در بازار‌های خارجی گزارش شاخص‌های تولیدی و خدمات در چین، با یک غافلگیری برای بازار‌ها همراه بود و شاخص مدیران خرید بخش تولید چین در ماه اکتبر با ۰.۹ واحد کاهش از ۵۰.۱ به ۴۹.۲ افت کرد تا دوباره در دامنه رکودی قرار بگیرد. شکسته شدن این سطح مهم موجب افزایش فشار بر قیمت کامودیتی‌ها خواهد شد.