به گزارش
سرویس وبگردی سازمان صدا وسیما، امروزه یافتن موضوعی برای تهیه خبر و گزارش شاید از اصلیترین امور سردبیران و دبیر سرویسها باشد و در این میان به طور قطع رسانهای موفق خواهد بود که بتواند موضوعات تازه و مهم و به عبارت دیگر دارای ارزشهای خبری را به مخاطبان ارائه کند؛ در واقع موضوع یابی محصول تعقیب عمقی و خبری هر پدیده است.
بدون شک به دنبال تهیه خبر، مصاحبه و یا گزارش بودن با وجود نداشتن موضوع مورد نظر، کاری بیهوده است؛ چرا که باید از ابتدا تمامی زوایا و مسیر حرکت خبرنگار مشخص باشد.
موضوع یابی در خبرگزاریها که نسبت به نشریات در امور خبری پیشرو هستند، اهمیتی دو چندان دارد؛ خبرنگار حرفهای بوی خبر و گزارش را ولو از راه دور استشمام میکند و در این راستا باید همیشه درکمین سوژه باشد.
یک پیام ارتباطی که در قالبهای مختلف ارائه میشود باید به موضوع «چه» به عنوان مهمترین عنصر بپردازد.
عنصر «چه» همان ماهیت موضوع است که در زبان انگلیسی به subject تعبیر شده است.
همچنین آنچه که بر زبان روزنامهنگاران جاری میشود سوژه یا همان موضوع پیام است. پس هدف از بیان سوژه یابی پرداختن به شیوههای انتخاب موضوع مطلب رسانه اعم از خبرگزاری، روزنامه یا دیگر وسایل ارتباطی است.
سوژه یابی نخستین مرحله و در حقیقت مهم و حساسترین مرحله کار خبرنگار است. اگر این نخستین گام را درست، مطمئن و منطبق بر اصول حرفهای برنداریم، یقینا در مراحل بعدی موفق نخواهیم بود. همچنین شاید بتوان گفت یکی از مورادی که ارتقای کار خبرنگار را رقم میزند خلاقیت و قدرت وی در سوژهیابی است.
اگر به نقش فعال مخاطبان، تاثیر محدود رسانهها و عصر تعدد و کثرت رسانهها و دسترسی آسان و غیر اجباری به مخاطبان به رسانهها و ارتباطات گسترده میان فردی معتقد باشیم، سعی خواهیم کرد که رابه دو جانبه رسانه و مردم را تقویت کند و ارتباطی تعاملی و دو سویه باشد.
بیشتر بخوانید:
شاید در برخی رسانهها دیده باشیم که حتی برای ارسال سوژه توسط مردم نیز معتقدند و محلی را برای طرح سوژه یا همان موضوع مورد بررسی در نظر گرفته اند.
سوژه یابی با توجه به قالب ارائه مطلب
آنچه که مسلم است موضوع پیام ارسالی توسط رسانه باید تناسبی با قالب ارائه پیام داشته باشد. به عبارت بهتر خبرنگار نمیتواند کالبد شکافی آثار هدفمند کردن یارانه در جامعه را رد خبری کوتاه ارائه کند و از طرفی سرعت انتقال با توجه به نوع رسانه از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است به طوری که روزنامه میتواند گزارش کامل سقوط یک هواپیما را به همراه تحلیل و تفسیرهای مختلف در روز بعد از ماجرا بنگارد، اما در خبرگزاریها و صداو سما باید خبر فوری مطرح شود و اخبار تکمیلی به مررور ارسال میشود.
گزارشها دارای سوژههای خود هستند که شرایط این قالب ارائه پیام اقتضا میکند. یعنی موضوعهایی که جنبه زودگذر ندارند، نیاز به کالبدشکافی دارند، باید جوانب امورد دیده شود و غیره.
اخبار، انواع مصاحبهها و مقالههای نیز ممکن است به موضوعاتی بپردازند که با یکدیگر متفاومت باشد و این نوع قالب ارائه پیام است که نوه موضع و ابعاد آن را تعیین میکند.
پس نتیجه میگیریم که برخی از ابعاد سوژه با توجه به نوع پرداختن به آن ممکن است تغییر یابد.
سرعت عمل در پرداخت به سوژه
رسانهها برای حفظ ارتباط مؤثر و مستمر با مخاطبان باید سرعت عمل زیادی برای پوشش اخبار و رویدادها از خود نشان دهند زیرا سرعت یکی از مزیتهای رقابتی رسانهها در عصر کنونی است و هر رسانهای بتواند زودتر از سایر رقبا اخبار رویدادها و وقایع را منتشر کند با اقبال مخاطبان مواجه میشود از اینرو رسانهها مبادرت به راه اندازی بخشهای خبری برای تامین نیازهای مخاطبان کرده اند.
تنوع نیازهای مخاطبان به ایجاد بخشهای خبری متعدد در رسانهها منجر شده است. رسانهها ناگزیرند برای بخشهای خبری خود مبادرت به گردآوری اطلاعات و اخبار کنند و نه تنها توان خود را در این زمینه به رخ رقبا بکشند بلکه میزان تازگی اخبار آنها نشان از تسلط وارتباط رسانه با آحاد مردم در جامعه است، هرچقدر یک رسانه سرعت عمل بیشتری در انعکاس رویدادها از خود نشان دهد بیانگر نقش مؤثر آن رسانه در جامعه و ارتباط دو جانبه آن با آحاد مردم است.
رسانهها صرفاً نمیتوانند برای تأمین اخبار مورد نیاز خود در کمین حوادث و رویدادها بنشینند، بلکه به لحاظ تأثیر گذاری آنها در افکار عمومی میتوانند از طریق سوژه یابی خبر نقش تأثیرگذار خود را درجامعه ایفا کنند.
سوژه یابی از اجزای مطالب برنامه ریزی شده تلقی میشود و ابتکار عمل برای پوشش سوژهها در دست رسانه است. از اینرو سوژه یابی برای رسانهها بسیار با اهمیت است.
راهکارهای یافتن سوژه
سوژه خود نمیآید و از نگاهی دیگر ممکن است در نزدیکترین نقطه نسبت به ما باشد، اما فقط لازم است ما به آنها نگاهی بیاندازیم و آنها را ببینیم. حال با ارائه جزیات بیشتر در این قسمت میخواهیم دریچههایی که سوژه را در آنها پنهان میشوندو یا آدرسهایی را بررسی کنیم که سوژهها در آنها یافت میشوند زیرا که هر چیزی را بایستی در مکان مورد نظرش یافت.
خبرنگاری در سوژه یابی موفق خواهند بود که موفق از طریق گفته شده در زیر با نگاه دقیق سوژهها را بیرون بکشند زیرا که ما در انبارهایی بزرگ قرار داریم که باید در سریعترین زمان کالای مورد نظرمان را پیدا و عرضه کنیم و گرنه آن کالا در انبار فاسد میشود.
راهکارهای و یا مواردی را که از طریق آنها میتوان به سوژهها دست یافت متعدد هستند در بخش پایینی دلایلی را گفتهایم:
تسلط بر حوزه خبری:
خبرنگار باید بر حوزه خبری خود اعم از سازمانها، وزارتخانهها و حتی افرادی که در حوزه محوله فعالیت دارند و نیز از آخرین عملکردها در آن حوزه مطلع باشد. در این میان خبرنگاری که بر حوزه خود مسلط باشد، به طور قطع میتواند مطالب خبری جذابی را پیگیری کند.
به طور مثال آگاهی داشتن از تصویب چند طرح پژوهشی در مورد مسائل مهم کشور در معاونت علمی سازمان بسیج دانشجویی میتواند ما را به پیگیری نتایج این پژوهشها رهنمون کند.
تسلط بر دانش حوزه محوله
خبرنگار باید دانش هر چند کلی در مورد حوزه محوله خود داشته باشد؛ به طور مثال بداند که یک قطار کامل شامل چند واگن و لکوموتیو و مولد بخار و دیگر اجزا را «رام» یا اینکه خبرنگار امور مجلس تفاوت طرح و لایحه را بداند تا اینکه بتواند اخباری صحیح را منتقل کند.
خبرنگار در ابتدای شروع به کار در حوزه خود میتواند اطلاعات لازم را با گسترش ارتباط با روابط عمومیهای آن حوزه و کارشناسان زیر مجموعه و نیز استفاده از کتابها و نشریات سازمان مربوطه کسب کند؛ چرا که داشتن دانش لازم در هر حوزهای در انتخاب موضوعات خبری موثر است.
داشتن شم خبرنگاری
شم خبری یعنی داشتن قوه تشخیص و تمیز؛ یعنی همان قوهای که یک هنرمند را در میان هنرمندان دیگر برتری میبخشد؛ به عبارت دیگرخبرنگار باید آگاهی نسبتاً کاملی را از اخبار جامعه و به ویژه حوزه خود داشته باشد و بتواند سئوالات قابل طرحی را مطرح کند؛ به عبارت دیگر خبرنگار باید این آمادگی را داشته باشد که اگر به طور اتفاقی رئیس جمهور یا اعضای هیات وزیران را ملاقات کرد، بتواند سئوالات مهم و مرتبط با حوزه هر کدام را مطرح کند.
خبرنگار نباید منزوی و بریده از واقعیتهای اجتماعی باشد؛ به طور مثال خبرنگاری که در مورد جنبش نرم افزاری در حال گرفتن خبر و گفتگو است، وقتی که وزیر ارتباطات و یا وزیر صنایع را میبیند باید موارد مطرح در حوزه آنها در مورد جنبش نرم افزاری را مطرح کند؛ نه اینکه مطالب کلی را طرح و در نتیجه جوابهای کلی و بدون ارزش خبری را دریافت کند.
باید همیشه در نظر داشت که تنها با «تک ارزش شهرت» نمیتوان خبری را به میدان برد؛ بلکه شهرت در کنار تازگی، برخورد و دربرگیری میتواند خبری گیرا و جذاب بسازد.
دقت و تیزبینی خبرنگار
خبرنگار باید با پیگیری اخبار حوزه خود در تمامی رسانهها بهانه خبری خود را بیابد؛ در واقع خبرنگار با مطالعه یک خبر باید تمام جوانب و زوایای آن را سنجیده و بتواند موضوعات جدید را خلق کند؛ به عبارت دیگر انتشار یک خبر میتواند سر منشا تهیه چندین خبر تازه باشد.
به طور مثال وقتی که سال ۸۵ به نام پیامبر اعظم (ص) نامگذاری میشود، میتواند رسالت چندین وزارتخانه و سازمان که به طور مستقیم درگیر این مساله هستند را تعیین کند؛ ما در این راستا میتوانیم از سازمانهای مربوط به حوزه خود این مساله را پیگیری کنیم و یا طرح تکریم ارباب رجوع میتواند در تمامی سازمانها مطرح باشد؛ که در این راستا ما میتوانیم به موفقیتهای سازمان حوزه خود در این زمینه بپردازیم.
ارتباط مستمر با حوزه کاری (روابط عمومی)
خبرنگار برای اینکه بتواند همواره موضوعات ناب و قابل بررسی داشته باشد، باید به سازمان مربوطه مراجعه و در جریان دقیق امور قرار بگیرد؛ به طور مثال عزل و نصبها در سازمانها و ادارات قبل از اعلام رسمی قابل پیگیری است و میتوان از آنها مطلع شد؛ که این امر تنها از طریق ارتباط موثر و مستمر به دست میآید.
همچنین خبرنگار برای اطلاع یافتن از آتش سوزی باید به جای پرسه زدن در خیابانها و نگاه کردن به دود لولههای بخاری ساختمانها به طور مستقیم با آتش نشانی تماس داشته باشد؛ تا به محض وقوع حریق در جریان خبر قرار بگیرد.
در اینجا ذکر این نکته ضروری است که تنها وصول به منبع خبر کافی نیست؛ بلکه باید استعداد و شایستگی ورود به منبع را نیز دارا بود.
ارتباط با روابط عمومی سازمانها و نهادها که حوزههای خبری ما هستند میتوانند معرفی کننده سوژهها باشند و هرچه روابط عمومی توانمندتر باشند سوژهیابی خبرنگار آسنانتر خواهد بود. همچنین خبرنگاران میتوانند در ارتباط با روابط عمومیها از لیست سوژههای ممنوعه مطلع شوند.
سنخیت استعداد و توانایی خبرنگار با حوزه کاری
متاسفانه از مشکلات گریبانگیر خبرگزاریها و رسانهها این است که به دلایل متعدد ممکن است فردی درگروهی مشغول به کار شود که هیچ سنخیتی با آنان ندارد؛ به طور مثال خبرنگار حوزه دانشگاه علوم پزشکی را میخواهیم در بخش اندیشه و فلسفه به کار بگیریم و یا اینکه مباحث اجتماعی همچون بررسی آرای استاد مطهری و یا شهید بهشتی را به خبرنگاری واگذارکنیم که هیچ اطلاعات پایهای از این موضوع ندارد؛ در چنین شرایطی به طور قطع خبرنگاری در موضوع یابی مناسب، موفق خواهد بود که حوزه محوله به وی با تواناییهایش هماهنگی لازم را داشته باشد.
ارتباط با خبرنگاران دیگر رسانهها
خبرنگار در کنفرانسهای خبری و یا همایشی که خبرنگاران دیگر رسانهها نیز حضور دارند میتواند با ایجاد ارتباط صمیمی با دیگر خبرنگاران همان حوزه در جریان مسائلی قرار بگیرد که خود تا به حال ازآنها اطلاعی نداشته است.
داشتن ارتباط مناسب همراه با احترام متقابل با خبرنگاران یک حوزه میتواند برای یک خبرنگار در برخی اوقات کارساز باشد؛ البته باید به یاد داشته باشیم مطالب تازه، مهم و اساسی که میتواند در خبررسانی خبرگزاری مربوطه موثر باشد را نباید در جمع خبرنگاران از دست بدهیم؛ چرا که با این عمل موضوع مناسب خود را به صورت نهایی شده تقدیم دیگران کردهایم.
پیگیری اخبار مربوط به حوزه محوله در تمام رسانهها
همیشه به یاد داشته باشیم که پیگیری اخبار منتشر شده میتواند ما را به موضوعات جدید رهنمون کند؛ به طور مثال تصویب طرح معافیت سربازی بسیجیان در مجلس باید ما را بر آن دارد که از حوزه مربوطه سئوالاتی را در خصوص اجرایی شدن طرح، مشکلات آن، سطح دربرگیری و جزئیات دیگر بپرسیم؛ چه بسا که انتشار جزئیات این خبر میتواند تولیدی مطلوب از یک رسانه خبری باشد؛ همچنین رادیو، تلویزیون، نشریات سراسری و بولتنهای داخلی ادارات میتواند محلی برای یافتن موضوعات خبری باشند. ستون الو خوانندگان و پیامهای مردمی در رسانه میتواند یافتن موضوعات ما را در پی داشته باشد.
حضوری پایدار در حوزه خبری
حضور چندین ساله یک خبرنگار در یک حوزه میتواند موضوعات قابل بررسی بیشتری را در اختیار وی قرار دهد؛ به عبارت دیگر خبرنگاری که با مسئولان چندین سال گذشته حوزه محوله خود ارتباط داشته و خبرآن حوزه را پوشش میداده است با ارتقای سمت مسئول مربوطه میتواند بهتر از افراد تازه وارد در مجموعه نفوذ کرده و اخبار مناسب را به دست آورد؛ این مساله میتواند سر منشا گفتگوهای اختصاصی یک خبرنگار باشد.
حضوری مستمر در یک حوزه موجب ارتباط قویتر با حوزه مربوطه، ارتقای دانش و آگاهی فرد در آن حوزه و موارد دیگر میشود و در این میان خبرنگارانی که دارای خصوصیات قبلی ذکر شده باشند با حضور مستمر در حوزه خود میتوانند مرجعی برای طرح موضوعات مناسب آن حوزه باشند.
در مسیر خبر بودن، ایجاد صمیمیت، نگهداری نشانی خبر دهندگان و رفتار اجتماعی مناسب در کنار حضور بلند مدت در حوزه خبری ما را به عنوان خبرنگاری حرفهای مطرح مینماید.
جریان سازیهای خبری
خبرنگار باید با هوشیاری کامل موضوعی را مطرح و در ادامه آن را پیگیری و کامل نماید؛ به عبارت دیگر نباید پیگیری خبری را به دیگر خبرنگاران داد. جریان سازی خبری در مورد سوژههایی مطرح است که فوریت زمانی در مورد آنها مطرح نیست؛ بلکه طرح آنها کاملا ضروری به نظر میرسد.
خبرنگاران باهوش همواره با بازدید از اخبار رسانههای دیگر درصدد یافتن اخباری هستند که جریان سازی نشده و همواره ناقص ماندهاند؛ در این صورت آنها با ابتکار عمل ادامه راه نرفته و چه بسا مهم را میپیمایند و با این کار خود یادآور ضرب المثل «کار را که کرد؛ آنکس که تمام کرد» میشوند.
همچنین خبرنگار باید از یک طرف موضوعات خود را به طور کامل ارائه کند و ابتکار عمل را به دیگران واگذار نکند و از طرف دیگر همواره به دنبال موضوعات ناقص مطرح شده توسط دیگران باشد؛ تا بتواند با ابتکار عمل آنها را کامل کند.
کمک گرفتن از مسئولان، صاحبنظران و کارشناسان
یک خبرنگار هیچ گاه نباید از کمک گرفتن از صاحبنظران، کارشناسان و مسئولان در انتخاب موضوع غافل بماند؛ البته باید در نظر داشت که خبرنگار باید استقلال رأی داشته باشد و در پرداختن به موضوعات تحت تاثیر اطرافیان و کسانی که از پرداختن به موضوعی خاص نفع میبرند، قرار نگیرد.
جدیدترین موضوعات خبری میتواند از زبان مسئول سازمان مطرح شود؛ اما ما باید با تیزبینی و نکته سنجی آنها را در گفتگوهای غیر رسمی مطرح کنیم؛ تا از این طریق از مطالب جدید آگاهی یابیم.
مراکز غیر دولتی و اساتید دانشگاهها از دیگر مراجعی هستندکه با تسلط بر حوزههای کاری میتوانند موضوعات جدید خبری را مطرح کنند؛ زیرا آنها دغدغه مسئولیت را ندارند و موضوعات انتقادی را نیز مطرح میکنند.
دقت خبرنگار در پاسخها
خبرنگاری که در حین گفتگو با مسئول یا کارشناسی است میتواند با دقت و تمرکز لازم موضوعات جدید را از پاسخهای مطرح شده، طرح کند و در همان گفتگو به دنبال پاسخهای آنها باشد.
شاید بدترین گفتگوها مربوط به پاسخهایی است که خیلی مبهم و کلی بیان شده باشد و به نوعی دارای کمترین ارزش خبری باشد.
شاید بتوان گفت با طرح یک سئوال سنجیده میتوان یک گفتوگوی چندین سئوالی را ترتیب داد. خبرنگار حرفهای در هنگام گفتگو هیچ گاه مجذوب سخنان طرف مقابل نمیشود؛ تا بدین طریق از طرح سئوالات جدید غافل نماند.
دقت در جزئیات یک خبر
خبرنگار پس از مطالعه یک خبر باید در عمق خبر برود و به دنبال کشف جزئیات دیگر آن باشد؛ اگر بودجه کلی یک سازمان در خبری آمده است ما میتوانیم به دنبال تخصیص جزئی آن باشیم و یا اینکه میزان افزایش و یا کاهش آن را بررسی کنیم؛ همچنین خبرنگار آگاه و آن کسی که دارای شم خبرنگاری است میتواند برای مستند سازی پرسشها و گفتههای خود از اخبار منتشر شده استفاده کرده و حتی از صحت آنها آگاهی یابد.
اتکای به خود به جای دیگران در موضوع یابی
خبرنگار باید در موضوع یابی ابتدا به خود تکیه کند؛ نه اینکه بر اساس عادت همواره به دنبال دبیر سرویس و یا سردبیر و دیگر افراد برای گرفتن موضوع باشد. برخی خبرنگاران ارائه موضوع را وظیفه دیگر افراد میدانند. خودباوری و اعتقاد به نفس میتواند نقش مهمی را در تقویت این امر ایفا کند.
توجه به نیازهای جامعه و ضرورت طرح موضوع
خبرنگار باید به دنبال خواسته افکار عمومی و آنچه که برای آنها مطلوب است، باشد؛ به عبارت دیگر نیاز سنجی از افکار عمومی میتواند ما را برای یافتن موضوعاتی که هیچ گاه مطرح نشده است، راهنمایی کند. به طور مثال یافتن علت ناکارآمدی سیستم بهداشت و درمان کشور، گرانی دارو و یا کارآفرینی برای جوانان تحصیل کرده از این دست موضوعات است.
توجه به نیازهای جامعه میتواند اهمیت و ارزش خبری یعنی دربرگیری و فراوانی را در پی داشته باشد.
توجه عمقی به موضوعات غیر خبری
خبرنگار در بررسی موضوعات و رویدادهایی که درباره آنها هر ساله پرسیده میشود باید ابتکار عمل داشته باشد و موضوعات جدید را مطرح کند. شاید سادهترین مثال برای این مورد، سالروز آغاز جنگ تحمیلی یا سالروز شروع به کار بسیج دانشجویی باشد.
رسانههای خارجی را مد نظر داشته باشیم
رسانههای خارجی در راستای سیاستهای خود موارد و موضوعاتی را که مربوط به کشورمان یا منطقه است، را پیگیری میکنند. حتی آمار و ارقام به ظاهر دقیقی را در مورد مسائل داخلی کشور مطرح میکنند که لازم است رسانههای داخلی به منظور تنویر افکار عمومی اقدامات لازمی را در آن موضوع خبری داشته باشند.
توجه به سخنان شخصیتهای طراز اول کشور
سخنان شخصیتها و افراد طراز اول کشور راهنمای خبرنگاران در خصوص موضوعات مهم و مورد توجه در کشور است؛ به طور مثال توجه ویژه رئیس جمهور به خانوادههای ایثارگران میتواند سر منشأ تصویب قوانین و یا ابلاغ بخشنامههایی در این خصوص باشد.
خبرنگار با توجه عمیق به سخنان شخصیتها و مقامات طراز اول کشور میتواند موضوعات جدید را پیگیری کند؛ چه بسا عملکرد رسانه موجب تقویت روحیه مسئولان در انجام وظایف خود باشد.
لازم به ذکر است پیگیری مراحل اجرایی سخنان شخصیتها برای افکار عمومی جذاب خواهد بود.
مسائل عادی اطراف خود را جدی بگیریم
روزانه هزاران موضوع عادی را در اطراف خود میبینیم؛ ولی آیا تاکنون به این مساله فکر کردهایم که هر دقیقه در روز در معرض چند تبلیغ قرار داریم و یا اینکه هر روز با صف شلوغ خرید بلیت مترو مواجه هستیم؛ ولی برایمان عادی شده که دانشجو پس از خارج شدن از کلاس درس باید به خوابگاه و یا منزل خود برگردد.
خبرنگار خلاق میتواند هر کدام از موارد عادی پیرامونی خود را به موضوعی جذاب تبدیل کند و شاید نزدیکترین موضوع، امکانات خبرنگاران، سختی کارشان و امور عادی حوزه مربوطه خود باشد!
موضوعات خبری با سیاستهای رسانهای
خبرنگار فعال و کارآمد همیشه سیاستهای رسانهای خود را در انتخاب موضوع در نظر دارد؛ هیچ گاه به دنبال افشا کردن مسائل سری کشور نیست و یا اینکه نظم عمومی و امنیت کشور را با پرداختن به موضوعی مختل نمیکند.
هر کدام از رسانههای خبری سیاستها و اهداف خاصی را پیگیری میکنند؛ که چه بسا متناقض با یکدیگر باشند. باید توجه داشت که رسانهای ممکن است بحثهای محرمانه کشور را مطرح کند که خبرنگاری با سیاستهای کاری متفاوت، نباید در دام موضوعاتی از این قبیل بیافتد؛ بلکه باید پاسخ دهنده به این ابهامها باشد و این موارد را خنثی کند.
سیاستها و اهداف رسانهای، اهداف خبری از لحاظ انتقادی عمل کردن، تایید کردن، عملکرد دیگران و موارد دیگر را مشخص میکند.
طرح موضوعات تکراری در قالب نو
موضوعات خبری که توسط افراد دیگر مطرح شده است را میتوان از دیدگاه و زوایای دیگری پیگیری کرد؛ به طور مثال مواد مخدر در کشور را از لحاظ میزان مصرف دارویی آن و یا درصد خالصی آن و تاثیر آن در داروها را میتوان بررسی کرد و یا اینکه تاثیر بیماریهای روانی در میزان تصادفات رانندگی را بررسی کرد.
اعتقاد بر این که است اصلیترین عامل بازدارنده، خلاقیت، عادات پیشین ذهن است که عامل مقاومت در برابر یافتن راه حلهای تازه است.
موضوعیابی با توجه به هدف رسانه
خبرنگار حرفهای هیچ گاه موضوعی را مطرح نمیکند که در حیطه میدان عمل خبرگزاری نباشد. امروز خبرگزاریهای متنوعی در کشور ما وجود دارد که هر کدام در حوزه خاصی فعالیت میکنند.
بررسی اسناد و مدارک، تحقیقات و پایان نامهها
اسناد و مدرک بایگانی شده میتواند محل بکری برای موضوعاتی باشد که هیچ گاه به آنها نپرداخته نشده است. اسناد و مدارک پس از گذشت زمان از حالت محرمانه خارج میشوند و بر این اساس خبرنگاران میتوانند به عنوان موضوعی جذاب آنها را منتشر کنند.
توجه به تصویب قوانین و آیین نامهها و بخشنامههای جدید
تصویب قوانین جدید در قوه مقننه، ابلاغ قوانین توسط رئیس جمهوری، ایراد و یا عدم ایراد شورای نگهبان به قوانین مصرب مجلس، ابلاغ آیین نامهها، دستورالعملها و بخشنامههای دستگاههای دولتی به زیر مجموعههای خود و در نهایت نحوه اجرای قوانین میتواند موضوعات جذابی را در اختیار خبرنگار قرار دهد.
انتخاب موضوع و عمر آن
شرایط زمان و مکان برای تعیین سوژه خیلی مهم است. دوره حیات موضوعی که انتخاب میکند به خصوص برای مجله خیلی مهم است. روزنامه عمر مفیدش یک روز است، اما یک مجله ممکن است یک هفته یا یک ماه عمر مفید داشته باشد، پس باید به سوژههایی بپردازد که تا انتشار شماره بعد مجله کهنه و بیات نشده باشد. اساسا در همه انواع روزنامه نگاری باید بین نیازهای آنی و آتی مخاطب تناسب برقرار شود. بدون در نظر گرفتن نیازهای آنی مطلب ما مخاطب نخواهد داشت و بدون در نظر گرفتن نیازهای آتی رسالت خود را نمیتوانیم انجام دهیم.
توجه به نیاز آنی و آتی مخاطب
یعنی اینکه چقدر میتواند به نیاز آنی مخاطب جواب دهد. نه تنها نیاز آنی که نیاز آتی اش هم تلفیقی از آن دو مهم است، همچنین اینکه چقدر به مسئله روز مخاطب میخواهد بپردازد. چقدر مخاطب بازتاب نیازها و خواستهای خود را در آن موضوع میبیند، اگر امروز موضوع من گرانی است در ماه رمضان سراغ دروازههای تاریخی تهران نروم.