استاندارد وسیله نقلیه

به گزارش خبرگزاری صداوسیما امروز در برنامه صبح بخیر ایران با محمد رضا درگاهی معاون نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران در خصوص استاندارد وسیله نقلیه به گفتگو نشستیم.

خودرویی که سوار می‌شویم احیانا مثلا اتوبوسی که سوار می‌شویم چقدر استاندارد است و چقدر نظارت می‌شود بر اجرای استاندارد‌هایی که نوشته شده برای این‌ها و باید اجرا شود؟
از آخرین استانداردی که برای خودرو نوشته شده است تا الان چقدر می‌گذرد؟
درگاهی: سازمان ملی استاندارد یک سازمان بسیار قدیمی و ریشه‌ای است یعنی تقریبا بیش از ۸۰ سال است که در کشور ما استاندارد سازی شروع شده است و ما در مورد بحث خودرو آن چیزی که ممکن است به درد اطلاع رسانی به بینندگان محترم بخورد اقداماتی است که از ابتدای دولت سیزدهم و استقرار دولت سیزدهم در دوران تحولی سازمان ملی استاندارد اتفاق افتاده است.
بعد از این که دولت سیزدهم مستقر شدند و با حکم ریاست محترم جمهور جناب آقای دکتر اسلام پناه بعنوان معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان ملی استاندارد منصوب شدند ایشان یک برنامه تحولی در حوزه استاندارد در کشور را خدمت ریاست محترم جمهور تقدیم کردند و در این برنامه تحولی به صورت بسیار ویژه به حوزه خودرو پرداخته شده است، چون واقعا خودرو بعنوان یک صنعت مادر هست در کشور ما و در ارکان زندگی مردم بسیار نقش دارد و هم با جان مردم و هم با زندگی مردم و هم با سرمایه مردم نقش پیدا کرده است و خودرو یک در اصل صنعتی است که یک ارزش مالی بسیار سنگینی در آن گردش دارد و هم تولید بسیار زیادی در کشور ما هست و علاقمندان خاص خودش را دارد و اجتناب ناپذیر است که در این حوزه به صورت جدی ما وارد نشویم.
بعد از این که آقای دکتر اسلام پناه مستقر شدند دو تا اتفاق بسیار محرک در حوزه استاندارد بخصوص در حوزه خودرو اتفاق افتاد که محور گفتگوی امروز ما است.
در بحث خودرو بعد از این که حضرت آقا در بهمن ماه در د یداری که با فعالان حوزه اقتصادی و تولید کنندگان داشتند یک اشاره بسیار مهمی را برای ما و تکلیفی را برای ما بعنوان مدعی العموم در کیفیت که از طرف مردم این وظیفه را داریم تکلیف کردند و آن نکته دقیقا عنوان مطلب این بود که مردم از کیفیت خودرو راضی نیستند درست می‌گویند و در این حوزه دوستان یک اقدام جدی بکنند.
بعد از آن دکتر اسلام پناه یک نامه‌ای را خدمت حضرت آقا نوشتند و یک اشاره‌ای به این برنامه تحولی حوزه استاندارد داشتند و در آنجا به بحث بازنگری در استاندارد‌ها و روش استاندارد نویسی و اجرا و نظارت اشاراتی را خدمت حضرت آقا تقدیم کردند /
بعد از آن بود که ریاست محترم جمهور یک بازدید سرزده‌ای را از حوزه خودروساز‌ها داشتند و یک فرمان هشت ماده‌ای را ابلاغ کردند که در آ فرمان هشت ماده‌ای نکات بسیار مهمی در حوزه کیفیت و افزایش تولید در بحث توسعه ناوگان عمومی و مباحث دیگر، بحث عدالت در فروش و این‌ها همه و بحث قیمت و بحث استفاده از پلتفرم‌ها با علم روز و استفاده از شرکت‌های دانش بنیان در آن موضوع داشتند و جالب است که این را بدانید که سازمان ملی استاندارد در قانون نظام تقویت و توسعه استاندارد که در سال ۹۶ توسط مجلس مصوب شد با عنوان مرجع حاکمیتی هست و کشور‌های دیگر دنیا هم در حوزه استاندارد در این قوت هستند، اما واقعا در ایران با توجه به توجه ویژه‌ای که مقامات کشور در حوزه استاندارد داشتند استاندارد بعنوان یک مرجع حاکمیتی و حکمش را رئیس جمهور صادر می‌کند و من می‌خواهم فراتر از این عرض کنم در بالای مقام عالی سازمان که رئیس سازمان ملی استاندارد هستند یک شورای عالی استاندارد داریم که این شورا یک شورای فراقوه‌ای هست و حتی بخش خصوصی در آن حضور دارند و رئیس این شورا رئیس محترم جمهور است دبیر آن رئیس سازمان ملی استاندارد و از قوه قضائیه و از مجلس شورای اسلامی و از بخش خصوصی و از وزرای دیگر در این شورا حضور دارند طبیعتا وزن مصوباتی که در این حوزه اتفاق می‌افتد بسیار قوانین بالایی هست و در اسفندماه بعد از سال‌ها اولین بار این شورا با حضور خود رئیس جمهور برگزار شد.
در سنوات گذشته ممکن بود برگزار می‌شد، اما با حضور ریاست جمهور برگزار نمی‌شد اتفاقا اولین دستوری که در آن جلسه در اسفندماه مصوب شد در شورای عالی صد و پانزدهم استاندارد کشور ما در حوزه خودرو ۸۵ تا استاندارد اجباری داریم ۹ تا از این استاندارد‌ها تعلیق شده بود در دولت گذشته و این ۹ تا را یکبار دیگر جاری و ساری کردند استاندارد بسیار مهمی بود یکی از این استاندارد‌ها استاندارد بدنه خودرو است که عموم امنیت خودرو یعنی بدنه خودرو یا مثلا تست کرش خودرو از جلو به یک مانع محکم یا از بغل یک مانعی به آن بخورد یا تست عابر پیاده مثلا عابر پیاده رد خیابان حرکت می‌کند بر حسب اتفاق می‌خورد چه اتفاقی برایش می‌افتد استاندارد‌هایی که بسیار مهم بود تعلیق شده بود در دولت گذشته و د رهمان جلسه اولی که شورای عالی استاندارد برگزار کرد یک بار دیگر جاری و ساری شد و ما الان داریم این را به صورت جدی پیگیری می‌کنیم و از بهمن ماه هم دیگر ساز و کار اجرایی اش با خودروساز‌ها هم جلسه گذاشتیم و محکم در حال پیگیری هستیم.
مجری: استاندارد‌های ما در خودرو در سطح جهان هست دیدم یکی از خودروساز‌ها مصاحبه کرده بود و گفته بود ما استانداردهایمان فراتر از دنیاست.
درگاهی: من توضیح می‌دهم، اما مهم‌تر از آن جلسه‌ای که اتفاق افتاد ما با کل مدیران خودروسازی کشور جلسه گذاشتیم و در آنجا یک ۱۵ ماده‌ای از این آقایان تعهد گرفتیم و همه هم امضا کردند که باید نسبت به این ۱۵ ماده شروع کنند در آنجا دیتیل زمانی هم برایشان تعریف کردیم و بعضی هایش از فردا باید عملیاتی می‌کردند از بعضی از مواردش مثلا نیاز بود دو ماه سه ماه انجام شود و الان هم داریم پیگیری می‌کنیم بخشی از آن‌ها عملیاتی شده مثلا یک نمونه اش این است که طبق قانون ما وقتی یک نشانی از استاندارد یا یک استاندارد را انجام می‌دهیم این مستمر نیست. از ایشان تعهد گرفتیم اگر اتفاقی در حوزه خودرو برای خودرو بیفتد در یک سانحه‌ای اگر ناشی از عدم رعایت استاندارد باشد آن فردی که آسیب دیده می‌تواند در مراجع قضایی شکایت کند و ما هم بعنوان مدعی العموم از او حمایت می‌کنیم و خودروساز باید شخص مدیرعامل خودروسازی ضرر و زیان آن فرد را که ناشی از این حوزه بوده را پرداخت کند این تعهدات را داریم می‌گیریم.
یا مثلا یک نمونه اش ما یک موضوعی داریم یک پلتفرم بخواهد وارد حوزه خودروسازی بشود اول یک تاییدیه نو می‌گیریم این یک تعهد گرفتیم که اگر محصولاتی که بعنوان شاخص در نظر بگیریم بعد از این اتفاق بوده حتما باید با همین پلتفرم شما که بعنوان تاییدیه نو دادیم باشد.
اما نکته‌ای که در مورد بحث خودرو در کشور‌های دیگر است کشور‌های دیگر مثل کشور ما انحصار در خودرو وجود ندارد ما در کشورمان یکی از همان نکاتی که ریاست محترم جمهور در آن فرمان هشت ماده‌ای دادند حذف مدیریت دولتی در صنعت خودرو است. صنعت خودروی ما الان بیش از ۵۰ سال قدمت دارد و خیلی از کشور‌های دیگر دنیا که من نمی‌خواهم این جا نام ببرم با ما شروع کردند آن‌ها الان در بازار‌ها کجا رسیدند ما هنوز در حوزه خودرو به کجا رسیدیم و واقعا اگر اتفاقات بسیار مهمی هم در این ۱۱ ماه افتاد من یک نکته جالب بگویم ما در همین یازده ماه ۵ تا خودرو را توقف تولید دادیم تیبا یک تیبا دو ساینا و پژو جی ال ایکس و سمند الان دیگر تولید نمی‌شود در حالی که در گذشته خیلی مقاومت در همین حوزه وجود داشت این عزم سازمان ملی استاندارد و ریاست محترم ... و عزم ریاست محترم جمهور روی کیفیت و دستور شخص حضرت اقا بود روی بحث توجه به حوزه کیفیت همه این‌ها شد بعنوان یک اسناد بالادستی که ما به صورت جدی در این حوزه ورود پیدا کنیم.
مثلا کشور آلمان را ببینید آنقدر استاندارد کارخانه آن‌ها بالاست و رقابت بینشان وجود دارد بعضی اوقات استاندارد کارخانه از استاندارد ملی شان بالاتر است، چون می‌خواهند دائما با هم رقابت کنند اصلا قابل مقایسه با ما نیست.

مثال عرض کردم گفتم ۹ تا استانداردی که جالب است یکی از بحث‌ها تقویت ترمز یکی از ۹ تا استانداردی بوده که تعلیق شده بوده و جزو استاندارد بوده است یا مثلا چیزی که الان جدی ورود پیدا کردیم واحد تولیدی خودرو وقتی خودرویی را به مصرف کننده می‌دهد باید خدمات بعد از فروش بدهد جالب است من عرض کنم خدمات پس از فروش در کشور ما استاندارد اجباری نبود در همین دوره اجباری شد و الان دارد مراحل استاندارد نویسی اش نهایی می‌شود که انشاالله بتوانیم ظرف ماه‌های آتی این را استانداردش را اجباری کنیم یعنی یک خودروساز یک خودرویی را وارد. بخصوص در حوزه خودرو‌های سی کی دی که به صورت خارج وارد می‌شوند خودروهاییکه وارد می‌شوند باید حتما خدمات پس از فروش داشته باشند خودروساز‌های داخلی ما عموما این خدمات را دارند می‌دهند، اما این که چه وظیفه‌ای بین تولید کننده و مصرف کننده وجود دارد، چون ما بعنوان مدعی العموم مدافع حقوق و آن را حق الناس می‌دانیم در کنار این که از حقوقش دفاع کنیم چه روابطی وجود دارد؟ اگر یک نفر مراجعه کرد خدمات پس از فروش بگیرد چه استاندارد‌هایی باید بشود باید روابطشان چطور شود؟ آیا باید بگویند ما نداریم برو ۶ ماه دیگر بیا؟ یا اگر آن استاندارد‌ها شد باید چه پاسخی به یک فردی که خودرویی را خریده و مشکلی پیدا کرده داشته باشد؟ برای همین اصلا قابل مقایسه نیست کشور‌های دیگر دنیا با ما. ما الان داریم روی حداقل‌ها با خودروساز‌ها ...
ما حداقل‌ها را سطحش را بسیار بالا آوردیم و تعارف با هیچ خودروسازی سازمان مل استاندارد ندارد چرا؟ چون کیفیت و امنیت مردم الان از ما مطالبه گر هستند و باید این مطالبه را بعنوان نمایندگان شان از بخش خودرو و بخش‌های دیگر و حوزه‌های مختلف داشته باشند.
مجری: شاید برای شما هم پیش آمده باشد دو نفر یک خودروی یکسان از یک کارخانه‌ای تحویل می‌گیرند و با هم هم تحویل می‌گیرند، یکی از آن‌ها خیلی خوب کار می‌کند و ۴-۵ سال فقط روغن و لوازم مصرفی استفاده می‌کند و آن یکی از روز اول گرفتاری دارد و بعد این طور است که تبدیل به یک بخت آزمایی شده که من خودرو را گرفتم آیا خودروی خوب به من می‌افتد یا نه یک خودرویی به من می‌افتد که ... این یعنی این که استاندارد شاید در کل رعایت شود، اما نظارتی بر اجرای استاندارد به صورت کلی و تک تک وجود ندارد. برای رفع این مشکل ... یک وقتی آدم یک خودروی چینی می‌خرد و می‌گوید آقا این‌ها همه شان از این ناحیه ضربه می‌خورند و می‌دانی و تکلیفت روشن است که بعد از دو سال دیفرانسیلش مثلا به مشکل بر می‌خورد از قبل می‌دانی خودروی ایرانی را آدم نمی‌داند از کدام ناحیه می‌خواهد ضربه بخورد ...
درگاهی: من یک توضیحی بدهم در همین یازده ماه در این دوران تحولی که برای سازمان ملی استاندارد ما رقم زدیم و برنامه اش را خدمت دولت تقدیم کردند ریاست محترم سازمان در مورد همین موضوع من نکته‌ای بگویم در گذشته، چون می‌دانید که تا سازمان ملی استاندارد تاییدیه ندهد شماره گذاری خودرو اتفاق نمی‌افتد همکاران خوب ما در پلیس راهور با تایید ما این شماره گذاری را به خودرو می‌دهند. قبلا این سی او پی و یا تاییدیه‌هایی که ما می‌دادیم یک ساله یا دو ساله بود الان این را یک ماهه کردیم یعنی ماه به ماه چک می‌کنیم خیلی برای خود ما هم سخت است، چون هر ماه باید شرکت‌های بازرسی که در خودروساز‌ها مستقر هستند گزارشاتشان را باید به ما بدهند و همکاران ما به صورت جدی موضوع را پیگیری کنند و اگر نقصی وجود داترد شماره گذاری را متوقف کنند و آن مدل خودرو خطش را و اگر نیست ادامه بدهند الان بعد از این همه تعهدات گفتیم تازه می‌خواهیم سه ماهه کنیم اگر به تعهدات و درخواست‌هایی که ما به ایشان گفتیم پایبند باشند.
نکته بعدی بحث خدمات پس از فروش است اگر فردی مراجعه می‌کند با این برخورد مواجه می‌شود یا دنبال بخت آزمایی هست علتش این است که ما در حوزه خدمات پس از فروش استاندارد اجباری نداشتیم و استاندارد بوده و تشویقی بوده الان استاندارد اجباری شده است خودروساز متعهد هست در چارچوب آن استانداردی که داریم روز‌های آتی ابلاغش می‌کنیم باید پایبند باشد و رعایت کند و حقوق مصرف کننده کاملا در آنجا دیده شده است و نکته مهم این است که مثلا در حوزه کیفیت ما بعنوان ناظر هستیم وظیفه کیفیت خودرو بعهده وزارت صمت است آن‌ها باید روی حوزه خودرو، کیفیت و روی ایمنی و روی این موضوعات دقت لازم را داشته باشند هر چند این موضوعات را دارند رعایت می‌کنند و دقت می‌کنند، اما ما بعنوان نماینده مردم و نماینده عالی دولت داریم نظارت می‌کنیم بر این  موضوع سازمان ملی استاندارد هم با هیچ خودروساز و فردی تعارف ندارد.