رژیم غذایی مناسب برای پیشگیری از آلزایمر

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، «مینا کاویانی» کارشناس ارشد علوم تغذیه و مسئول آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور گفت: آلزایمر نوعی بیماری تخریب اعصاب است و با علائمی مانند از دست دادن پیشرونده حافظه و عملکرد شناختی همراه است.

وی با بیان این که تاکنون درمان موثری برای زوال عقل یا آلزایمر شناخته نشده است بر پیشگیری از این بیماری به ویژه با استفاده از رژیم غذایی مناسب تاکید کرد.

مسئول آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور افزود: عوامل پیشگیرانه اگر قبل از بروز نخستین علایم زوال عقل، یعنی در حدود سن ۵۰ سالگی انجام شود، بهترین نتایج را به همراه خواهد داشت و داشتن تغذیه مناسب می‌تواند تا حدی تغییرات نامطلوب سیستم عصبی را جبران کند و شانس سالم ماندن برای مدت طولانی‌تر را افزایش دهد.

کاویانی گفت: ثابت شده است عادات غذایی نامناسبی که منجر به ایجاد بیماری‌های قلبی عروقی و متابولیک (مثل دیابت) می‌شود، خطر ابتلا به زوال عقل را نیز به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد.

وی با اشاره به تحقیقات درباره چگونگی ارتباط فرآیند‌های بیوشیمیایی دریافت و هضم غذا با تغییرات در مغز افزود: براساس این تحقیقات نوع فلور میکروبی موجود در سیستم گوارش ممکن است بر آغاز و پیشرفت بیماری آلزایمر تأثیر بگذارد.

این کارشناس تغذیه ادامه داد: مطالعه روی موش‌ها و انسان‌ها نشان می‌دهد که ترکیب فلور میکروبی روده در افراد مبتلا به آلزایمر و اختلال شناختی خفیف با همتایان سالم آن‌ها متفاوت است. تغییرات در نوع میکروب‌های روده با افزایش سن در افراد دچار اختلال سیستم ایمنی، التهاب مداوم و بیماری‌های مزمن و اختلالات عصبی مانند آلزایمر مرتبط است.

کاویانی، رژیم مدیترانه‌ای را یکی از رژیم‌های غذایی برشمرد که شواهد امیدوارکننده‌ای برای پیشگیری از آلزایمر نشان می‌دهد.

وی افزود: در این رژیم بر مصرف میوه‌ها، سبزی‌ها، غلات کامل و سبوس‌دار، حبوبات، ماهی و غذا‌های دریایی و نیزچربی‌های غیراشباع مانند روغن زیتون تأکید می‌شود و همچنین بر محدودیت مصرف انواع گوشت قرمز، تخم مرغ و شیرینی‌ها توصیه می‌شود.

مسئول آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور، رژیم غذایی MIND یا Mediterranean–DASH Intervention for Neurodegenerative Delay را در واقع نوعی رژیم غذایی مدیترانه‌ای عنوان کرد که با رژیم غذایی برای کاهش پرفشاری خون (DASH) همراه شده است و برای به تأخیر انداختن بیماری‌های مرتبط با تخریب اعصاب استفاده می‌شود، زیرا دانشمندان معتقدند فشار خون بالا یکی از عوامل خطر ایجاد بیماری آلزایمر است.

کاویانی گفت: رژیم غذایی MIND بر مصرف غذا‌های گیاهی مرتبط با پیشگیری از زوال عقل تمرکز دارد و افراد را به خوردن مقدار مناسب مواد غذایی سالم از تمام گروه‌های غذایی با رعایت اصول تنوع و تعادل، تشویق می‌کند.

وی افزود: اجزای تشکیل دهنده رژیم غذایی MIND شامل سبزی‌های سبز برگ، حداقل شش واحد در هفته؛ سایر سبزی‌ها، حداقل یک واحد در روز؛ انواع توت ها، حداقل دو واحد در هفته؛ غلات کامل و سبوس‌دار، حداقل سه واحد در روز؛ ماهی یک واحد در هفته؛ انواع مرغ و ماکیان، دو واحد در هفته؛ حبوبات مانند لوبیا، سه واحد در هفته؛ مغزدانه‌ها و آجیل، پنج واحد در هفته؛ روغن زیتون می‌شود.

مسئول آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور همچنین با تاکید بر اهمیت تغذیه مناسب برای قوی و سالم نگهداشتن بدن گفت: در یک فرد مبتلا به آلزایمر یا زوال عقل، تغذیه نامناسب ممکن است علایم رفتاری نامناسب را افزایش دهد و باعث کاهش وزن شود.

به گفته وی، رعایت نکاتی می‌تواند به تقویت سلامت فرد مبتلا به زوال عقل و سلامت مراقب وی کمک کند که این نکات به این شرح است:

- به کمک متخصص تغذیه برای بیمار یک رژیم غذایی متعادل با استفاده از مواد غذایی گروه‌های مختلف غذایی آماده شود.
- در تهیه غذا‌ها انواع سبزی‌ها و میوه‌های تازه، غلات کامل و سبوس‌دار، لبنیات کم‌چرب و غذا‌های پروتئینی بدون چربی استفاده شود.
-  مصرف غذا‌های دارای چربی اشباع شده و کلسترول بالا محدود شود.
- مصرف مقداری چربی برای سلامتی ضروری است، اما همه چربی‌ها برای سلامت ما مفید نیستند. از این رو از مصرف مواد غذایی پرچرب که دارای چربی‌های مضر برای سلامت قلب هستند، مانند کره، روغن نباتی جامد، گوشت قرمز و تکه‌های چرب گوشت پرهیز شود.
- چربی‌های خوب مانند انواع روغن‌های گیاهی مایع و مغزدانه‌ها در برنامه غذایی گنجانده شود و به منظور کاهش مصرف چربی، تا حد امکان از روش‌های پخت سالم مانند بخارپز وآبپز کردن و پخت در فر استفاده شود.
- مصرف قند‌های تصفیه شده مانند قند و شکر و مواد غذایی حاوی آن‌ها (مانند انواع مربا و شیرینی‌ها) کاهش یابد.
- قند‌های تصفیه شده که اغلب در غذا‌های فرآوری شده یافت می‌شوند حاوی انرژی زیاد، اما فاقد ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبرغذایی هستند. می‌توان یک ذائقه شیرین را با گزینه‌های سالم‌تری مانند میوه‌ها راضی نگه داشت. اما توجه داشته باشیم ممکن است در مراحل پیشرفته آلزایمر، در صورتی که کاهش اشتها مشکل‌ساز باشد، افزودن کمی شکر به غذا‌ها موجب تشویق به غذا خوردن شود.