به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، صرفه جویی درمصرف آب به ویژه در کشور ما که با محدودیت منابع آبی وخشکسالی روبرو هستیم ضرورت توسعه گلخانهها را دوچندان میکند.
کشت گیاهان در گلخانهها زمین کمتری احتیاج دارد و کاشت وبرداشت در محیط گلخانه در تمام طول سال امکانپذیر است.
* سیاست وزارت، کشت محصولات در فضاهای بسته
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین میگوید: بر اساس سیاستهای وزارت جهاد کشاورزی، کشتهای فضای باز باید به فضاهای بسته کنترل شده منتقل شود و بر همین اساس، دما، نور و رطوبت در کشتهای گلخانهای کنترل میشود.
رضا افلاطونی میافزاید: با توجه به اینکه کشورمان نیمه خشک است و به سمت خشکی میرود، ناگزیر هستیم به سمت کشتهای گلخانهای یا به سمت کشت در سایه بان گام برداریم که این طرح برای اولین بار در استان قزوین انجام شد و در این روش، مصرف آب به نصف کاهش پیدا میکند و میزان تولید هم چند برابر افزایش مییابد.
افلاطونی اضافه میکند:در حال حاضر ۱۷۸ هکتار گلخانه در استان قزوین وجود دارد که این مقدار گلخانه، از متوسط کشوری بالاتراست و توسعه کشت محصولات گلخانهای در اولویت قرار دارد.
اومی گوید: درهمین راستا شهرک نودهک تاکستان دردستور کار قرار گرفته است که این شهرک درمنطقه بزرگترین شهرک گلخانهای میباشد.
مرحله نخست شهرک گلخانهای نودهک در سطح ۷۲ هکتار اجرا شده که در مجموع قرار است در یک هزارو ۵۰۰ هکتار اجرا شود که با تامین آب به میزان ۵میلیون متر مکعب قابل اجرایی است.
میزان سرمایه گذاری دولتی برای مرحله نخست این شهرک ۱۹ میلیارد تومان بوده و میزان سرمایه گذاری بخش خصوصی ۱۰۰ میلیارد تومان است این این رقم تا پایان و اتمام پروژه ۵۰۰ میلیارد تومان افزایش خواهدیافت.
*اشتغال ۶۰۰ نفری در شهرک گلخانهای نودهک
شهرک گلخانهای نودهک از سال ۱۳۹۷ اجرایی شده و میزان اشتغالزایی آن در حال حاضر ۸۰ نفر است و به ۶۰۰ نفر بصورت مستقیم خواهد رسید.
شهرک گلخانهای نودهک با کاربری سبزی و صیفی پس از اتمام و بهره برداری سالانه ۱۵ هزار تن تولید محصولات گلخانهای خواهد داشت و مزیت دیگر آن تجمع گلخانهها در یک شهرک با زیرساختهای آن برای انجام سرمایه گذاری بخش خصوصی است.
تاکنون ۱۰۰ درصد اراضی به بخش خصوصی واگذار شده و ۴۰ سرمایه گذار عملیات اجرایی گلخانه خود را آغاز کرده اند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان میگوید: شهرک گلخانهای نودهک تاکستان ظرفیت بالایی در زمینه کشاورزی گلخانهای در کشور و حتی در منطقه غرب آسیا دارد و با توجه به اقلیم، خاک مناسب، دسترسی به آزادراه و راه آهن و همچنین سد نهب برای تأمین آب کشاورزی، ظرفیتهای بالقوهای برای تولید محصولات کشاورزی در استان فراهم میکند.
رضا افلاطونی میافزاید: سرمایه گذاران شهرک گلخانهای نودهک از معافیتهای مالی بهره مند میشوند و قطعاً با جذب سرمایه گذار، انقلاب عظیمی در تولید صیفی جات ایجاد میشود.
افلاطونی اضافه کرد: با حفر چاه، آب مورد نیاز برای مرحله اول شهرک گلخانهای نودهک تأمین شده است و امسال با حمایتهای انجام شده و تأمین اعتبارات، آب مورد نیاز به استخرهای شهرک گلخانهای منتقل شده است، اما در اثر نشتی استخر، متأسفانه آب آن فروکش کرده است و پیمانکار درصدد رفع نواقص استخر و جلوگیری از نشت آب است.
*حل نواقص استخر ذخیره آب شهرک بزودی
وی میگوید: در حال حاضر برق شهرک گلخانه هم تأمین شده است و با انتقال گاز به این شهرک، بهره برداری از مرحله اول این شهرک گلخانهای بصورت رسمی آغاز خواهد شد.
بگفته افلاطونی نواقص استخر ذخیره آب شهرک گلخانهای نودهک روزهای آینده حل میشود و برای انتقال گاز، تأمین زمین انجام شده و امیدواریم شرکت گاز استان، به تعهداتش در زمینه انتقال گاز به شهرک گلخانهای نودهک، سریعتر اقدام کند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی اضافه میکند: ۸ واحد گلخانهای برای دریافت ۴۲۱ میلیارد ریال تسهیلات به بانک معرفی شده اند و در هر هکتار به طور متوسط ۱۰ تا ۱۵ میلیارد تومان بسته به طرح کشاورزی، تسهیلات پرداخت میشود.
افلاطونی میگوید: در حال حاضر در هر هکتار ۶۰ تن گوجه فرنگی در فضای باز تولید میشود که با ایجاد گلخانهها میتوانیم در هر هکتار ۶۰۰ تن گوجه فرنگی برداشت کنیم و آب را به محصولات استراتژیک مانند گندم، جو و کلزا اختصاص دهیم.
* گلایه گلخانه داران از نبود زیرساختها در شهرک نودهک
اقای آذربایجانی، یکی از گلخانه داران مستقر در شهرک نودهک میگوید: بزرگترین چالش شهرک گلخانهای نودهک، نبود زیرساختهای لازم است و در حال حاضر با توجه به مشکل ذخیره نشدن آب در استخرهای شهرک، امکان کشت محصول برای گلخانه داران فراهم نیست.
وی میافزاید: با توجه به وصل نشدن گاز، امکان بهره مندی گلخانه داران از نعمت گاز در فصل زمستان فراهم نیست و گلخانه داران مجبورند برای فصل سرد سال از سوخت گازوئیل استفاده کنند و با توجه به مشکلات موجود برای تأمین سوخت، گلخانه داران با مشکل مواجه اند.
آذربایجانی اضافه میکند: تسهیلات بانکی از دیگر مشکلات گلخانه داران مجتمع نودهک است و امیدواریم تمهیدات ویژهای برای این کار اندیشیده شود.
بگفته این گلخانه دار مستقر در شهرک نودهک باید در این شهرک واحد سورتینگ و بسته بندی و در نهایت پایانه صادرات ایجاد شود تا محصولات تولیدی به راحتی به بازارهای داخلی و خارجی صادر شود.
آذربایجانی اضافه میکند: با توجه به تحریم ها، تهیه سموم و کودهای مورد تأیید کشورهای بازار هدف، بسیار مشکل است و باید زمینههای تهیه سموم و کودهای استاندارد برای بهره برداران فراهم شود تا شاهد برگشت محصولات صادراتی به کشورهای دنیا به واسطه استفاده از سموم غیرمجاز نباشیم.
* ۱۸ میلیارد تومان برای زیرساخت شهرک نودهک
مدیر شرکت شهرکهای کشاورزی استان قزوین هم میگوید: این شرکت در سطح کشوری میکوشد تا محیط مناسب و فضای امنی را برای سرمایه گذاران بخش کشاورزی که خواستار فعالیت در حوزههای مختلف کشاورزی مدرن به ویژه گلخانه هستند را فراهم کند.
محمدرضا حسینی میافزاید: شرکت شهرکهای کشاورزی استان قزوین هم که از پنج سال پیش فعالیت خود را آغاز کرده است فعلا در زمینه شهرکهای گلخانهای به متقاضیان سرمایه گذاری ارائه خدمت میکند.
حسینی اضافه میکند: شهرک گلخانهای نودهک که در بخش خرمدشت شهرستان تاکستان و در ۶۵ کیلومتری غرب قزوین قرار دارد، احداث آن از مصوبات سفر هیات دولت وقت در سال ۹۵ است.
ساخت این شهرک گلخانهای با تملک زمین از اراضی ملی آغاز شد و پس از آن عملیات تسطیح زمین، فنس کشی به میزان ۷۲ هکتار و همچنین حفر چاه آب و در ادامه انتقال خط آب به طول سه کیلومتر به همراه ساخت ۲ ایستگاه پمپاژ و مخزن پنج هزار متر مکعبی ذخیره آب و انتقال شبکه برق به طول پنج کیلومتر انجام شد.
در ادامه برای انتقال گاز به این شهرک اقدام شد و ابتدا قرار بود از نزدیکی شهرک برای گازگیری اقدام شود که با توجه به کافی نبودن ظرفیت مجبور شدیم برای انتقال از خط شبکه اصلی، خطی به طول ۱۰ کیلومتر احداث کنیم، در حال حاضر ایستگاه تی بی اس گاز احداث شده و در حال پیگیری برای احداث ایستگاه سی جی اس و گازرسانی به واحدهای گلخانهای هستیم.
افقی که برای این شهرک گلخانهای ترسیم شده یک هزارو ۵۰۰ هکتار است و در حال حاضرمرحله نخست این مجموعه به مساحت ۷۲ هکتار عملیاتی و دارای زیرساخت است.
تاکنون از محل اعتبارات ملی و استانی دولتی حدود ۱۸ میلیارد تومان جهت ایجاد زیرساخت در این شهرک گلخانهای هزینه شده و براساس مصوبه اخیر سازمان برنامه و بودجه مقرر شده ۴ میلیارد و ۲۷۵ میلیون تومان نیز برای تکمیل خط انتقال گاز اختصاص یابد و در مجموع حدود ۲۵ میلیارد تومان برای تکمیل مرحله نخست هزینه میشود.
همزمان با ایجاد زیرساخت در این شهرک گلخانهای کار جذب سرمایه گذار در آن نیز آغاز شد، روند واگذاریها به این شکل است که در ابتدا فراخوانی در سطح ملی منتشر میشود و یک کمیته پنج نفر متشکل از مسوولان حوزه کشاورزی و اقتصادی در خصوص شرایط و صلاحیت و اهلیت متقاضیان تصمیم میگیرند.
شرایط خوبی برای سرمایه گذاری در شهرکهای گلخانهای ایجاد شده است، واگذاری اراضی شهرکهای گلخانهای به متقاضیان سرمایه گذاری به شکل اجاره به شرط تملیک است و افراد در ابتدا ۳۰ درصد هزینه اراضی دارای زیرساخت که نرخ آن کارشناسی شده را میپردازند و مابقی هزینه را در ۶ قسط با فواصل زمانی ۶ ماهه پرداخت میکنند.
تاکنون ۴۰ سرمایه گذار در این شهرک جذب شده و در مجموع حدود ۶۵ هکتار زمین برای ساخت و راه اندازی گلخانه به آنها واگذار شده است، البته تاکنون چندین فقره خلع ید از سرمایه گذارانی که بدلایل مختلف از جمله افزایش هزینههای ساخت به تعهدات خود در خصوص احداث گلخانه عمل نکرده اند، خلع ید شده واراضی به سرمایه گذاران جدید واگذار شده است.
در حال حاضر واحدهای گلخانهای در دست ساخت در این شهرک از ۱۰ تا ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، اما در مجموع ۱۵ واحد گلخانهای با مساحت ۲۰ هکتار پیشرفت فیزیکی بالا و خوبی دارند و پیش بینی میشود تا سال آینده به مرحله بهره برداری و تولید برسند.
افراد دارای تجربه در ساخت و فعالیت در گلخانه ها، دارندگان تحصیلات مرتبط (کشاورزی)، تمکن مالی مناسب برای ساخت و راه اندازی گلخانه از جمله شرایطی است که سرمایه گذاران بخش گلخانهای باید از آن برخوردار باشند.
بهترین مشوق و تسهیلات برای سرمایه گذاران بخش گلخانهای واگذاری زمین دارای زیرساخت و امکانات به آنان ا ست چرا که اگر یک سرمایه گذار بخواهد خارج از محیط شهرک گلخانه احداث کند متحمل هزینههای زیادی برای زمین، آب، برق و گاز میشود، اما زمین شهرک گلخانهای از منابع ملی تامین شده و هزینهای ندارد و فقط هزینههای ایجاد زیرساخت آن هم به مقدار کمتر نسبت به فعالیت در خارج از شهرکها و به شکل اقساطی از سرمایه گذاران دریافت میشود.
سرمایه گذاران پس از دریافت زمین به کمیته تسهیلات و در نهایت پس از دریافت پرونده برای گرفتن وام با نرخ سود ۱۲ درصد به بانک معرفی میشوند.
برای ایجاد شرایط آسانتر در دریافت تسهیلات مقرر شده تا نیمی از اراضی واگذار شده به عنوان وثیقه بانک قرار گیرد تا سرمایه گذارانی که در تامین وثیقه دچار مشکل هستند بتوانند تسهیلات مورد نظررا برای تکمیل طرح هایشان دریافت کنند.
سد نهب که پارسال آبگیری شد در ۳۰ کیلومتری این شهرک قرار دارد و قرار بود آب مورد نیاز مرحله دوم شهرک نودهک را به میزان ۱۰ هزار متر مکعب تامین کند، اما به علت شرایط ناشی از خشکسالی این اتفاق هنوز عملیاتی نشده و به تاخیر افتاده است و اگر این مهم محقق شود برای اختصاص اعتبار به منظور آماده سازی مرحله دوم درخواست خواهیم داد و آماده ایم مطالعات مرحله دوم را به شکل فوری انجام دهیم چرا که متقاضی سرمایه گذاری در حوزه گلخانه همچنان وجود دارد.
به طور متوسط اشتغالی که برای هکتار گلخانه پیش بینی و برآورد میشود ۱۰ تا ۱۵ نفر است و در مجموع پیش بینی میشود ۶۰۰ نفر در واحدهای گلخانه مرحله نخست شهرک نودهک به طور مستقیم مشغول به کار شوند.
در حال حاضر سرمایه گذاری برای احداث هر هکتار گلخانه به طور متوسط حدود هشت میلیارد تومان هزینه دربر دارد
در استان قزوین مجوز احداث چهار شهرک گلخانهای به بخش خصوصی واگذار شده و متقاضیان سرمایه گذاری در حال احداث شهرک هستند.
این شهرکهای گلخانهای در شهرستانهای آبیک، بویین زهرا و البرز قرار دارند و در مجموع دارای ۶۰ هکتار مساحت است و مراحل مختلف ساخت و ساز را پشت سر میگذارنند.
در شهرکهای گلخانهای خصوصی تامین زمین، احداث زیرساخت و راه اندازی واحدهای گلخانهای برعهده سرمایه گذار بخش خصوصی است و شرکت شهرکهای کشاورزی به آنها مجوز بهره برداری ارایه میکند.
* نبود صنایع تبدیلی برای عرضه محصولات به بازار
نبود صنایع تبدیلی و بستهبندی مناسب جهت عرضه به بازار یکی از مهمترین مشکلات فراروی فعالان این عرصه است. وجود صنایع تبدیلی در کنار محصولات تولید داخل استان، بهعنوان پشتوانهای در ایجاد انگیزه کشاورزان است که متأسفانه دربرخی استانها نسبت به این مهم چندان توجهی صورت نگرفته است.
میتوان به نبود تعاونی و اتحادیه پویا در زمینه تولیدات گلخانهای اشاره کرد و با توجه به نبود اتحادیه کارآمد در استانها در جهت پیگیری و پاسخگویی، مشاوره و کمک به مشکلات اغلب گلخانه داران در همان ماههای اول کار بیانگیزه میشوند و دیگر رغبتی به ادامه کار ندارند.
در شرایط کنونی با آموزش نیروی کار میتوان از فضای کم گلخانه، چندین برابر فضای آزاد محصول بهدست آورد، زیرا در فصولی که محصولات در فضای آزاد قابلتولید نیست این امکان در فضای گلخانهای وجود دارد که گیاهان غیرمعمول پرورشیافته و محصولات گلخانهای باکیفیت بهتر نسبت به کشت در زمین باز و تولید و به بازار عرضه شود؛ بنابراین باید با عزم مسئولان و حمایت از سرمایه گذاران بخش گلخانهای بیش از پیش به این سمت گام برداشته شود.
نگارنده: علی صفری الموتی