۱۸۷۰ پژوهشگر ایرانی در زمره پژوهشگران پر استناد ۲ درصد برتر دنیا قرار گرفتند

به گزارش خبرگزاری صداوسیما به نقل از مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC)، دکتر سید احمد فاضل زاده رئیس مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) گفت: در چند سال اخیر، برخی از پژوهشگران دانشگاه استنفورد با استفاده از داده‌های پایگاه اسکوپوس اقدام به ایجاد پایگاه داده­ و محاسبه شاخصی به نام "شاخص استنادی مرکب" کردند.

فاضل زاده ادامه داد: این فهرست در کشور ما با نام «فهرست دانشگاه استنفورد» شناخته شده و مورد توجه رسانه‌ها و موسسات قرار گرفته است. هدف این پایگاه داده، ارائه مجموعه‌ای از سنجه­‌های استنادی استاندارد شده برای ارزیابی تاثیراستنادی دانشمندان در رشته‌ها و حوزه‌های علمی مختلف در سطح جهان است.

وی ادامه داد: شاخص استنادی مرکب، مجموعه‌ای از چند شاخص استنادی مجزا است که پژوهشگران دانشگاه استنفورد در مقاله سال ۲۰۱۶ خود معرفی و محاسبه کرده اند. این شاخص‌ها مبتنی بر تعداد استنادات دریافتی مقالات دانشمندان و جایگاه‌های نویسندگی آن‌ها (الگوی هم-­نویسندگی) و شاخص هرش می‌­باشد.

رئیس ISC گفت: بر اساس تازه‌ترین به ­روز­رسانی این پایگاه داده که منتشر شده، دامنه پوشش داده‌ها از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۲۱ است. این فهرست دربرگیرنده نویسندگان پراستناد براساس شاخص استنادی مرکب و جزو دو درصد پراستناد در ۲۲ حوزه موضوعی اصلی و ۱۷۶ حوزه فرعی می‌باشد.

وی گفت: در آخرین نسخه این پایگاه داده، با محاسبه استنادات فقط در سال ۲۰۲۱، تعداد ۱۸۷۰ پژوهشگر از بین تعداد کل ۲۰۰۴۰۹ پژوهشگر بین المللی با وابستگی سازمانی جمهوری اسلامی ایران حضور دارند.

فاضل زاده گفت: نمودار شماره ۱، روند تغییرات تعداد کل پژوهشگران ایرانی پراستناد دو درصد را در طی سال‌های گذشته این پایگاه داده نشان می‌دهد.

شمار پژوهشگران ایرانی در دو سال اخیر در مقایسه با سال­‌های گذشته، رشد چشمگیری داشته است.



وی ادامه داد: در آخرین نسخه این پایگاه داده، با محاسبه استنادات در طول دوره خدمت علمی در بازه ۱۹۹۶ تا ۲۰۲۱، تعداد ۷۱۵ پژوهشگر با وابستگی سازمانی جمهوری اسلامی ایران از بین تعداد کل ۱۹۵۶۰۵ پژوهشگر بین‌المللی حضور دارند.

نمودار شماره ۲، روند تغییرات تعداد کل پژوهشگران ایرانی پر استناد ۲ درصد در دوران خدمت علمی پژوهشگر را در طی سال­های گذشته این پایگاه داده نشان می­ دهد.

در جدول ۱، تعداد ۸۰ دانشگاه از جمهوری اسلامی ایران که حداقل دارای ۵ پژوهشگر پراستناد ۲ درصد هستند، براساس پایگاه داده استنفورد در سال ۲۰۲۱ ارائه شده است.

در جدول ۲، تعداد ۴۳ دانشگاه از جمهوری اسلامی ایران که دارای بیشترین تعداد پژوهشگر پراستناد ۲ درصد در طی دوران خدمت علمی پژوهشگر می ­باشند، ارائه شده است.

در جدول ۳، تعداد پژوهشگران پراستناد ۲ درصد برتر کشور به تفکیک حوزه موضوعی براساس پایگاه داده در سال ۲۰۲۱ مشاهده می ­شود. قابل توجه است که توزیع پژوهشگران در حوزه­‌های موضوعی یکسان نیست.



در جدول ۴، تعداد پژوهشگران پراستناد ۲ درصد برتر کشور به تفکیک حوزه موضوعی در دوران خدمت علمی پژوهشگر مشاهده می­ شود.


همانطور که در جدول‌های ۳ و ۴ مشاهده شد، ۵ حوزه موضوعی که بیشترین تعداد پژوهشگران ایرانی پراستناد ۲ درصد برتر را دارد عبارتند از پزشکی بالینی، مهندسی، فناوری­‌های راهبردی (هوش مصنوعی، نانو، فرایند‌های ساخت پیشرفته و...)، شیمی، و فناوری اطلاعات و ارتباطات.

در نمودار ۳، تعداد پژوهشگران ایرانی پراستناد ۲ درصد برتر به تفکیک حوزه­‌های موضوعی در سال­‌های مختلف نشان داده شده است.



در نمودار ۴، تعداد پژوهشگران ایرانی پراستناد ۲ درصد برتر به تفکیک حوزه ­های موضوعی در دوران خدمت علمی پژوهشگر نشان داده شده است.