شیوع آنفولانزا

آقای دکتر کریمی، معاون محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در برنامه صبح بخیر ایران، به موضوع شیوع آنفولانزا پرداختند.

مشروح گفتگو به این شرح است؛

مجری: روند کرونا نزولی است؟ اوضاع در کل بیمارستان کشور چگونه است؟

آقای دکتر کریمی، معاون محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: از دو هفته گذشته به تدریج تعداد بیماران با علائم تنفسی شروع به افزایش پیدا کرد، علائم تنفسی که می گویم شامل تمام بیماری های ویروسی و سایر  بیماری های تنفسی است و هفته ای که گذشت نسبت به هفته ماقبل، 30 درصد افزایش داشته ایم و نسبت به دو هفته قبل 70 درصد افزایش مراجعین داشته ایم. حدوداً 30 هزار مراجعه به بیمارستان های ما، بیمارستان برای بستری نه، کلینیک های سرپایی برای درمان داشته ایم و حدود هزار و 200 نفر هم بستری، این افزایش که اتفاق افتاد چون علائم مشابه است می تواند ناشی از انواع و اقسام ویروس ها باشد راه تشخیص قطعی آن این است که نمونه گیری کنیم. بیش از 2 هزار نمونه که گرفته ایم بالای 40 درصد هفته قبل و الان بالای 50 درصد نمونه ها آنفولانزا مثبت شده است، کرونا کمتر از 10 درصد بوده است. الان از نظر کرونا وضعیت، وضعیت نگران کننده ای نیست. سیر صعودی کرونا نداریم، ولی آنفولانزا در این دو هفته شروع به افزایش قابل توجهی کرده است و احتمالاً خیلی از بینندگان که خانواده شان دچار شده اند یا افرادی که دچار تب، سرفه یا بعضاً با علائم گوارشی مانند استفراغ، بدن درد شدید که علائم آنفولانزا است و معمولاً تب ها یک دفعه و ناگهانی شروع می شود و بی حالی شدید که نسبت به کرونا خطرات آن کمتر است و طول دوره آن کوتاهتر است ولی چون بعضی از افراد که مستعد هستند نسبت به این بیماری و بیماری های زمینه ای دارند مثل بیماری های قلبی عروقی و بیماری های تنفسی و خانم های باردار که می تواند آنفولانزا در این افراد خطرناک باشد. من حضور پیدا کرده ام که اطلاع  رسانی انجام شود و هم مردم بدانند که اگر این افراد یک همچنین علائمی پیدا کردند بهتر است سریعاً به پزشک مراجعه کنند.

مجری: یک بار دیگر این افراد را مرور کنیم که ذهن ها دقیق تر باشد.

آقای دکتر کریمی، معاون محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: خانم های باردار، افراد مسن، مثلاً خانه های سالمندان، محل نگهداری عزیزان سالمند این روزها باید خیلی مراقب باشند و مسئولین باید هوشیار باشند، چون ممکن است یک دفعه همه گیری به وجود بیاید. افراد مسن، بیماری قلبی، بیماری های تنفسی، بیماری های کلیوی، بیماری دیابت هایی که کنترل شده نیست و بیمارهایی که بیماری زمینه ای و نقص ایمنی اگر داشته باشند افرادی هستند که مستعد هستند.

مجری: ما تقریباً فکر می کنم دو سه سال قبل از کرونا بود که یک مقدار فرهنگ اش باب می شد که استفاده از واکسن های آنفولانزا دوسویه یا چهارسویه ولی منتها بخاطر اینکه ویروس خودش را آپدیت می کرد و به روز می کرد و زیرسویه های جدید می آمد، واکسن ها هر سال تقریباً اواخر تابستان می آمد و یک بازه زمانی اعلام می شد که از نیمه شهریور تا پایان مهر زمان مناسبی است برای تزریق واکسن یا چهارسویه یا دوسویه آنفولانزا، خیلی از مردم هم می زدند و خیلی ها ههم نمی زدند و پنجاه پنجاه بود. ولی الان بیشتر توجه می کنند منتها اینکه الان چه مراکزی و آیا همه می توانند استفاده کنند، چون در دوره کرونا، مدافعین سلامت در اولویت بودند و طبیعتاً باید این اتفاق هم می افتاد، واکسن چقدر مؤثر است و الان تزریق آن مؤثر است و چقدر در دسترس است، دوسویه و چهارسویه آن و فکر می کنم یک بخشی هم وارداتی بوده است.

آقای دکتر کریمی، معاون محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: از نظر واکسن خیلی مؤثر است، آنفولانزا بیماری قدیمی است مثل کرونا که نوظهور بود نیست. البته ویروس کرونا هم قدیمی بوده است این نوع جهشی آن، آنفولانزا تجربه صد ساله دارد واکسن ها خیلی مؤثر هستند ولی اینکه همه مردم بخواهند واکسن بزنند از نظر علمی اشکالی ندارد ولی خیلی از افراد آنفولانزا اصلاً برایشان مشکل جدید ایجاد نمی کند و محدود شونده است. افرادی که من اعلام کردم افراد در معرض خطر هستند حتماً واکسن بزنند واکسن هم الان موجود است، فکر می کنم هفته گذشته نزدیک به دو میلیون دوز واکسن توزیع کردند قیمت ها هم خارجی دارد و هم تولید داخل داریم و خارجی ها هم برای کشورهای مختلف است و همه شان هم مؤثر هستند. این سویه آنفولانزایی هم که امسال گسترش پیدا کرده، سویه جدیدی نیست همان  h1n1 ,htn2 است که سویه های قدیمی است اینکه یک دفعه بروز پیدا کرد و یک ماه، دو ماه هم زودتر بروز کرد به این دلیل است که در این دو سه سال گذشته به دلیل کرونا و پروتکل های کرونا که ماسک می زدیم و رعایت می کردیم این جور ویروس ها فرصت خودنمایی پیدا نکرده بودند. امسال که یک مقداری رعایت ها کمتر شده خب ویروس ها فقط آنفولانزا هم نیست، ویروس های دیگر هم هست که قبلاً زیاد مهم نبودند اینها هم یک مقداری شروع به عرض اندام کردند. به این جهت است چون سیستم ایمنی دو سه سال بوده که با اینجور ویروس ها مردم به طور عام تماس نداشته، ویروس یک مقداری فعالیت خودش را بیشتر می کند. واکسن خیلی مؤثر است ماسک خیلی مؤثر است بخصوص برای فرد بیمار، این خیلی مهم است اگر خانواده ها بچه هایشان مریض است و علائم دارند به مدرسه نفرستند و خودشان هم اگر علائم دارند سر کار نروند، یک هفته ای تا پنج روز استراحت کنند، هم برای بهبود خود فرد مؤثر است. یکی از مهمترین درمان های آنفولانزا استراحت است. بی تحرکی باعث می شود که التهاب ناشی از آنفولانزا کاهش پیدا کند و هم اینکه باعث می شود دیگران مبتلا نشوند. بنابراین ماسک، شستن دست، فاصله اجتماعی و رعایت ها و خودمراقبتی. کسانی که بیماری زمینه ای دارند مراقب باشند در اجتماع ها و جاهایی که احتمال خطر وجود دارد نروند.

مجری: همان دستورالعمل های اجتماعی را جوری که برای کرونا رعایت می کردیم در مراکز پرجمعیت و پرتردد چون واقعاً دیگر من دیدم که زدن ماسک به زیر ده درصد رسیده است و خیلی ها هستند در جامعه ماسک نمی زنند. ولی یک جایی مثل مترو و اتوبوس بی آر تی و جاهایی که تجمع زیاد است آنجا توصیه می شود که ماسک را بزنند. حداقل جلوی آنفولانزا را می گیرد. برگردیم سراغ کرونا، زیرسوی جدیدی که کشف نشده است؟

جناب آقای دکتر کریمی، معاون محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: خیر فعلاً همان اومیکرون است و b5 در ایران الان شایع ترین نمونه ای است که ما داریم همین است.

مجری: نرخ واکسیناسیون الان چگونه است در کشور؟

آقای دکتر کریمی، معاون محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: خیلی کم شده است. بعضاً روزانه کمتر از هزار تزریق داریم دوز اول و دوم استقبال خوب بود به دوز سوم که رسید استقبال خیلی خوب نبود. به هر حال در هر صورت از نظر کرونا وضعیت غیرعادی نداریم شرایط شرایط کنترل شده ای است اما هر ویروسی می تواند در هر موقعی شروع به فعالیت کند بنابراین توصیه می کنم حتماً واکسیناسیون را تکمیل کنند.

مجری: کسانی که دوز سوم را زده اند باید ششماه که گذشت دوز یادآور را بزنند.

آقای دکتر کریمی، معاون محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: آن توصیه هنوز هم هست کسانی که از دوز آخر واکسیناسیون شان بیش از 6 ماه گذشته است. حتماً واکسن را تزریق کنند هر نوع واکسن که باشد فرقی نمی کند بعد از شش ماه ایمنی ناشی از واکسن در مورد کرونا کاهش پیدا می کند به طور قابل ملاحظه ای به همین جهت توصیه می شود که کرونا هم به تدریج مثل آنفولانزا می شود یعنی بهتر است سالی یکبار واکسن را بزنیم و خودمان را قوی کنیم در مقابل ویروس.

مجری: الان که در وزارتخانه تشریق دارد و معاون درمان هستید پیش بینی شما و متخصصین در کشور ما یا در خارج از کشور نسبت به آینده همین ویروس کرونا در یکی دو سال اخیر چه است با همین نرخ واکسیناسیونی که وجود دارد؟

آقای دکتر کریمی، معاون محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: چون بیماری است که تجربه خیلی زیاد نیست در مقابل آن و در حد همین دو سه سال ما تجربه داریم، نمی شود پیش بینی قطعی کرد، ولی معمولاً طبق تجربه سایر ویروس ها این ویروس هم می رود تبدیل می شود به یک ویروسی که هر سال در یک فصل های خاصی احتمالاً خواهد آمد و درگیری هایی ایجاد خواهد کرد و مثل آنفولانزا باید سالی یکبار واکسیناسیون را انجام دهیم. معمولآً از حالت پاندمی که همه دنیا را درگیر کند خارج می شود معمولاً و به صورت محلی، کشوری و منطقه ای هر از گاهی در یک جایی خودش را بروز می کند.

مجری: خدا کند زیرسوی جدید کشف نشود.

آقای دکتر کریمی، معاون محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: اینکه می گویم قابل پیش بینی جدید نیست، برای اینکه ممکن است جهش های جدیدی اتفاق بیفتد اتفاق های جدیدی بیفتد امیدواریم که آن حالت ها ایجا نشود و زیرسوی خطرناکی ایجاد نشود معمولاً جهش هایی که اتفاق افتاده است تا الان ویروس ضعیف تر شده است.

مجری: من می خواهم از آنفولانزا و کرونا عبور کنم و مبحث جدیدی در حوزه درمان باز کنیم. این مدتی که از کرونا گذشت فشار زیادی روی بدنه وزارت بهداشت و آموزش پزشکی آمد، مدافعان سلامت و پرستار و بهیار و همه که خدا قوت باید گفت و واقعاً جانانه جنگیدند و حضور داشتند و صیانت کردند از سلامت جامعه، الان یک مرحله تنفس و ریکاوری است. خود بدنه درمان وزارت بهداشت، اوضاع چگونه است الان؟

آقای دکتر کریمی، معاون محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: بعد از جنگ تمام عیاری که با ویروس شروع شد سال گذشته و واقعاً کادر درمان جانانه جنگیدند الان شرایط بهتر است و تخت های ما از نظر بیماری کرونا خالی است خدا را شکر. شرایط بهتر است که یک مقداری تنفس ایجاد شود و مطالبات کادر درمان پرداخت شود از نظر استخدام ها درست شود که انجام می شود انشاالله بتوانیم ما همین آمادگی را حفظ کنیم و هیچ وقت دیگر همه گیری هایی نداشته باشیم ولی نمی توانیم آمادگی را کم کنیم همیشه آمادگی باید در حد اعلا باشد و ما از سلامت مردم صیانت کنیم.

مجری: الان موقع مرور درس ها  است که بدانیم فردا خدایی ناکرده یک بیماری دیگری به وجود بیاید باید بدانیم آمادگی لازم را داشته باشیم.

آقای دکتر کریمی، معاون محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: ما زیرساخت ها را حفظ می کنیم و همیشه آماده ایم که اگر خدایی ناکرده موردی بود بتوانیم به صورت جهادی وارد عمل شویم.

مجری: برویم روی حوزه بحث توزیع نظام سلامت در کشور، یک گله ای که وجود داشت این بود که فلان منطقه فلان پزشک متخصص وجود ندارد این مسائل گرد هم جمع شد که ما چطوری داریم این امکانات یا زیرساخت و همین طور نرم افزار و سخت افزار نظام سلات را توزیع می کنیم در کشور و بحث کمبود پزشک مطرح شد این کمبود پزشک و متخصص در خیلی از نقاط باعث گله شد و در نهایت افزایش ظرفیت از آن طرف گفتند افزایش ظرفیت ایجاد می کنید نحوه تربیت آموزش خودش مسئله است و خیلی از پزشک ها یک جا جمع شده اند چون نظام پرداختی و رفاه لازم اتفاق نمی افتد و خیلی از مسائل اینجوری انواع نظرها مسائل مطرح شد و در نهایت در مسیری که قرار گرفته ایم خود شما بخواهید یک ارزیابی داشته باشید و مدیریت درمان و آموزش پزشکی بخواهد داشته باشد و همه هموطنان بخواهند از همه امکانات نظام سلامت استفاده کنند این را بفرمایید.

آقای دکتر کریمی، معاون محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: سؤال مهمی است ما سالانه حدود 2 هزار و 200 فارغ التحصیل متخصص داریم چون عمدتاً در بحث پزشک متخصص این اعتراض را داریم در انواع رشته ها داریم، کل متخصصین فارغ التحصیل مان سالانه 2 هزار و 220  است. اگر بخواهیم همه کشور ر پوشش دهیم باید 3 هزار و 500 فارغ التحصیل در سال باید داشته باشیم ولی مشکل توزیع نیست. ما سالی 2 هزار و 200 پزشک توزیع می کنیم وکاملاً هم عادلانه توزیع می کنیم و سامانه ای است و دست در آن دخالت ندارد و برحسب نیازها است مشکل مشکل ماندگاری است یعنی اینکه آن که می گویند عدالت در توزیع نیست؛ برعکس است. عدالت در توزیع است عدالت در ماندگی نیست. به چه مفهوم، بعضی از شهرها از نظر معیشتی و برخورداری شرایطی دارند که بلافاصله بعد از اینکه طرح دوره اجبار تمام می شود ترک می کند و پزشک آنجا نمی ماند و می رود در شهرهای برخوردار، بنابراین می بایست در شهرهای خودمان به جهت امکانات معیشتی و پرداختی و رفاهی و ماندگاری که یکی دو عامل نیست و عوامل بسیار مختلفی است، شرایطی را فراهم کنیم که فقط هم دست وزارت بهداشت نیست همه مسئولین آن شهر و استان باید تلاش کنند پزشک سال قبل را نگه دارند که اگر نیروی جدیدی می فرستیم این نیروی جدید به نیروی قبلی اضافه شود و به تدریج ما از نظر تعداد پزشک در شهرها مشکلی نداشته باشیم والا اگر هر سال پزشک توزیع کنیم پزشک دو سال قبل که طرح او تمام شده رها کند و برود کمبود ایجاد شود. در سال گذشته ما یکسری اقدامات خوبی انجام داده ایم مثلاً سقف کارانه را می دانید در مناطق محروم برداشته ایم به این جهت که هر چقدر یک پزشک می تواند فعالیت کند در مناطق محروم، ما نباید جلوی او را بگیریم.

مجری: چون قبلاً شما یک سقفی گذاشته بودید اگر مریض بیشتری هم می دید هیچ پرداختی نداشت.

آقای دکتر کریمی، معاون محترم درمان وزات بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: وقتی پزشک می بیند که هیچ عایدی ندارد خودش را تنظیم می کرد با آن، ولی در مناطق محروم این سقف کاملاً برداشته شده است پلکان هایی بود که خیلی از درآمدهای پزشک را برمی داشتیم و به او نمی دادیم یعنی در بیمارستان خرج می شد، ولی بالاخره انگیزه پزشک را کم می کرد. این پلکان ها اصلاح شده است. تعرفه در بخش دولتی با خصوصی خیلی فاصله داشت که ما در مورد تمام وقت جغرافیایی این را خیلی به هم نزدیک کردیم که انگیزه باشد در بیمارستان های دولتی، مناطق محروم معمولاً بیمارستان های خصوصی که ندارند بیمارستان های دولتی است این را هم نزدیک کردیم یک مشکل اصلی که داریم خود بحث تعرفه پزشکی است که این را هم  کار می کنیم واقعاً نسبت به سایر هزینه های پزشکی تعرفه افزایش منطقی خودش را پیدا نکرده است و این از جیب مردم هم نباید باشد اصلاً بیمه ها را اگر تقویت کنیم بیمه ها باید قوی شوند پرداخت کند که آن هزینه تمام شده خدمت پزشکی پرداخت شود هر چیزی را هزینه اش را پرداخت نکنیم به تدریج دچار مشکل می شود بنابراین تعرفه باید مطابق قیمت تمام شده باشد و منطقی باشد ولی نه از جیب مردم با حمایت بیمه ها و بیمه ها پرداخت کنند اینجوری ماندگاری پزشکان هم زیاد می شود آن بحثی هم که حتماً دیده اید در رسانه ها مهاجرت پزشکان همه در همین است که ما بتوانیم ماندگاری پزشکان را زیاد کنیم و کادر درمان که فقط پزشک هم نیست و پرستار و بقیه کادر، اگر بتوانیم وضعیت معیشتی که این کارها انجام می شود. در یکسال گذشته خیلی کارهای خوبی انجام شده است امسال هم انشاالله تلاش است هرچه بهتر شود فقط هم بخش دولتی نیست بخش خصوصی را هم اگر ما خوب نبینیم آنها که یک بنگاه خصوصی است و اگر نتواند دخل و خرج اش به هم بخورد تعطیل می شود این کارها را ما داریم انجام می دهیم که انشاالله بتوانیم کل نظام سلامت را ارتقا دهیم.

مجری: در حوزه دندانپزشکی هم به نسبت میزان هزینه هایی که اتفاق می افتد به نسبت خود رشته پزشکی و تخصصی که وجود دارد و آن خدماتی که مردم می گیرند دندانپزشکی مواد خاصی دارد ولی عددش خیلی عدد متفاوت تری شد و چون بیمه ها هم عمدتاً حمایت نمی کنند چه بیمه پایه و چه تکمیلی، این است که یک عدد بسیار بزرگی را معادل آن یک حقوق کارمند باید بگذارد که یک دندان را برساند به مباحث درمانی اش برای آنجا چه کار می شود کرد؟

آقای دکتر کریمی، معاون محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی: 700 خدمت دندانپزشکی داریم از اینها 267 تا تعرفه دارد و خدماتی که متداول است و ما گفته ایم قیمت باید این عدد باشد از این 267 تا فقط حدود 15 یا 16 تا بیمه پوشش می دهد و این خوب نیست حتماً باید بیمه ها بیایند و خدمات بیشتری را ارائه دهند که مردم پرداخت از جیب شان پایین بیاید. بیمه ها معذوریت های خودشان را دارند می گویند منبع ما محدود است و نمی توانیم ولی به هر حال ما باید طرفدار مردم باشیم مردم حق دارند از خدمات بیمه ای استفاده کند به همین جهت یکی از کارهایی که ما الان در این دوره خیلی روی آن تلاش می کنیم این است که منابعی جور کنیم از طریق بیمه ها که بتوانیم خدمات دندانپزشکی را ببریم تحت پوشش بیمه و مراکز دولتی­مان هم خدمت رسانی شان را بیشتر کنند. الان خیلی از خدمات دندانپزشکی در بخش خصوصی و مطب ها ارائه می شود علت آن این است که در بخش دولتی خیلی خدمات آنچنان که در بحث پزشکی هست و دندانپزشکی هست اینقدر پررنگ نیست همانقدر داریم زیرساخت های بخش دولتی را هم تقویت می کنیم که در بخش دولتی بتوانی خدمت ارائه دهیم از آن طرف ببریم تحت پوشش بیمه اینها یک مقدار منابع می خواهد که تلاش می کنیم در منابع سالیانه و بودجه فراهم کنیم که بتوانیم انشاالله خدمت دندانپزشکی را هم یک تحولی در آن ایجاد کنیم.

مجری: ممنون