حدود ۹ درصد اختلالات گفتاری کودکان را «لکنت» تشکیل می‌دهد

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ دکتر مرتضی فرازی، با عرض تبریک فرارسیدن روز جهانی لکنت به جامعه گفتاردرمانگران کشورمان، افزود: لکنت، تنها وقفه‌های گفتاری نیست، بلکه لکنت، یک اختلال ارتباطی چند وجهی و بسیار پیچیده روانی و حرکتی است که در جریان طبیعی گفتار فرد روی می‌دهد و اغلب تغییرات رفتاری، عاطفی و نگرشی را به همراه دارد و حتی می‌تواند تحصیلات و زندگی اجتماعی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.

وی براساس نتایج مطالعات افزود: افراد دارای لکنت به اندازه افراد فاقد لکنت یا افراد دارای گفتار روان، با هوش و سازگار یافته هستند؛ افراد دارای لکنت اغلب به این مسئله حساس هستند و ممکن است که شغل خود را براساس داشتن لکنت انتخاب کنند و در بسیاری از موارد در کیفیت زندگی خود دچار مشکلات شوند و در امور تحصیلی، شغلی و در مسایل زندگی مانند ازدواج، این افراد در معرض مشکلات قرار داشته باشند.

عضو هیئت علمی گروه آموزشی گفتاردرمانی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی ادامه داد: لکنت، رفتار‌های پنهان نیز دارد. این رفتار‌های پنهان برای نگهداشتن یا جلوگیری از بروز لکنت روی می‌دهد، به عنوان مثال فردی که لکنت دارد، در یک جمع، سکوت می‌کند و عقیده یا ایده خود را ابراز نمی‌کند. با شخص یا افرادی که مافوق محسوب می‌شوند، ارتباط کلامی کمتری برقرار می‌کند و در موقعیت‌های ارتباطی با استرس و اضطراب همراه است، چنانچه این موضوع باید در درمان مدنظر قرار داده شود.

فرازی با اشاره به اینکه انسان یک موجود اجتماعی است و نیاز به برقراری ارتباط با دیگر افراد را دارد، گفت: برقراری ارتباط در افراد دارای لکنت، دشوار‌تر است، و با توجه به اینکه لکنت از سنین پیش از دبستان، در کودکان شروع می‌شود و خانواده، تنها محیطی است که کودک بیشترین ارتباط را با آنان دارد، بنابراین والدین نقش بسیار مهمی در درمان لکنت کودکشان نیز دارند.

وی افزود: در بدو ورود به مدرسه، چون کودک وارد محیط جدیدی می‌شود، تجارب و نگرش خود را با هم کلاسی‌های خود در میان می‌گذارد و این نگرش دچار تغییرات عمده می‌شود، بنابراین نوع و سبک رفتار معلمان با کودک هم حائز اهمیت است و در درمان لکنت، علاوه بر جنبه‌های گفتاری، باید به سایر جوانب مانند نگرش، ارتباط افراد، و توجه به مشکلات رفتاری موجود نیز توجه داشت.

عضو هیئت علمی گروه آموزشی گفتاردرمانی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی با تأکید بر این نکته که باید عزت نفس کودک دارای لکنت، حفظ شود، ادامه داد: با ایجاد یک محیط سالم و خوب گفتاری برای کودکان، می‌توان به آنان کمک کرد تا بتوانند درمان‌های خود را از منزل به محیط کلاس انتقال بدهند.

فرازی درباره علت بروز لکنت نیز گفت: تردیدی نیست که عوامل ارثی در مبتلا شدن فرد به لکنت، بسیار مؤثر است، ضمن آنکه رشد گفتار و زبان نیز بی تأثیر نیست، اما براساس نتایج تحقیقات، ۳۷ درصد افراد مبتلا به لکنت، دچار تأخیر در رشد گفتار و زبان می‌شوند که بطور تقریبی گفته می‌شود که ۳۰ تا ۳۱ درصد کودکان دارای لکنت، بطور همزمان اختلالات تولید گفتار نیز دارند و بیش از ۱۵ درصد کودکان دچار لکنت، دارای اختلال یادگیری نیز هستند.

وی افزود: عوامل محیطی نیز در بروز لکنت، نقش دارند، به عبارتی فشار‌های افزایش زمانی حین گفتگوی کودک، موجب آشفتگی در بیان روان گفتار می‌شود و توقع بیشتر از توان کودک، از سوی والدین و دیگر افراد نیز می‌تواند این مشکل را ایجاد کند و نیز برآورده نکردن نیاز‌های کودک به اندازه کافی نیز مسئله‌ساز است.

عضو هیئت علمی گروه آموزشی گفتاردرمانی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی با تأکید براینکه محیط فرد دارای لکنت، بسیار مهم است، گفت: در واقع، این محیط باید طوری باشد که هیچ فشار زمانی برای فرد دارای لکنت ایجاد نکند و درخواستی که والدین از کودک دارند، متناسب با وضع کودک باشد و خیلی نباید خانواده اصرار بر گفتار پیچیده و طولانی کودک داشته باشد.

فرازی افزود: اصولا خانواده‌هایی که بسیار عجول هستند، برای محیط گفتاری کودک خیلی مناسب نیستند و یا فقدان امنیت در اثر عواملی مانند جدایی کودک از والدین و یا جدایی والدین از همدیگر، تولد نوزاد جدید، بیماری یکی از والدین، تغییر نظام مراقبتی روزمره خانواده، می‌تواند در ایجاد لکنت مؤثر باشد.

وی همچنین درباره وضعیت افراد دارای لکنت به لحاظ جنسیتی، گفت: حدود دو به یک (مذکر به مؤنث) در گروه سنی پیش از دبستان و در افراد بزرگسال حدود چهار به یک، مذکر به مؤنث است و بهبودی خود به خودی لکنت در دختران نسبت به پسران، به مراتب بیشتر است.