پخش زنده
امروز: -
جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، کمردرد را شایعترین علت مراجعه افراد به پزشک دانست.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ «محمدرضا شاهمحمدی» با گرامیداشت روز جهانی کمردرد و تبیین انواع و علل آن گفت: حدود ۸۰ درصد مردم در دوران زندگی خود کمردرد را تجربه میکنند.
وی افزود: کمردرد مهمترین عامل مرخصی کارکنان از محل کارشان است و از عوامل ایجادکننده بار مالی و اقتصادی به سیستم بهداشتی کشور است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با اشاره به تاثیر صنعتی شدن و تغییرات سبک زندگی مردم در افزایش شیوع کمردرد، گفت: هماکنون به علت فعالیت فیزیکی کم، وزن بالا و آمادگی جسمانی کم، افراد بیشتر دچار کمردرد میشوند و این بیماری شیوع بیشتری پیدا کرده است.
شاهمحمدی افزود: به دردی که در قسمت پایین ستون فقرات و بالای باسن بروز میکند، به طور کلی کمردرد گفته میشود.
وی، کمردردها را از نظر زمان و دورهای که ایجاد میشوند به سه دسته حاد، تحت حاد و مزمن تقسیم بندی کرد و گفت: کمردرد حاد دردی است که بین چهار تا شش هفته ادامه داشته باشد و به تدریج از بین برود.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات افزود: کمردردی که بین شش هفته تا سه ماه (۱۲ هفته) طول بکشد کمردرد تحت حاد و کمردردی که بیش از سه ماه طول بکشد کمردرد مزمن گفته میشود.
شاهمحمدی با اشاره به نوع دیگری از تقسیم بندی کمردردها، گفت: کمردردها از نظر مدل درد به سه دسته مکانیکال، التهابی و ترکیبی تقسیم بندی میشوند.
وی افزود: نوع مکانیکال، کمردردی است که با خم و راست شدن و فعالیت فرد افزایش مییابد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، کمردرد التهابی را دردی توصیف کرد که فرد پس از استراحت شبانه در ابتدای صبح هنگام بیدار شدن از خواب تجربه میکند و به تدریج با فعالیت روزانه درد کاهش مییابد و این نوع کمردرد بیشتر در بیماریهای التهابی دیده میشود.
شاهمحمدی، نوع سوم کمردرد را ترکیبی از مکانیکال و التهابی دانست که در شکستگیهای مهره کمر یا در بیماریهای بدخیم ستون فقرات مشاهده میشود.
وی درباره علل بروز کمردرد گفت: رایجترین علت کمردرد، کشیدگی تاندنهای اطراف ستون فقرات، اسپاسم اطراف ستون فقرات است که بیشتر با فعالیتهای سنگین، نبود آمادگی عضلات ستون فقرات و گاها پارگی دیسکهای کمر اتفاق میافتد و به صورت عامیانه از آن به عنوان رگ به رگ شدن یا اسپاسم یاد میشود.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات، اختلالات دیسک کمر، تنگی کانال و بیماریهای التهابی ستون فقرات را از دیگر دلایل کمردرد برشمرد.
شاهمحمدی تاکید کرد: در بیماریهای روماتولوژیک مثل اسپوندیلیت انکیلوزان، RA یا روماتوئید آرتریت، بیماریهای بدخیم و برخی سرطانها با گسترش التهاب یا متاستاز به ستون فقرات نیز ممکن است کمردرد ایجاد شود.
کمردرد ناشی از کشیدگی تاندنهای اطراف ستون فقرات
وی، انجام فعالیت و ورزش سنگین بدون آمادگی و گرم کردن بدن، جابه جایی بار سنگین بدون رعایت اصول ارگونومی، وارد شدن ضربه و چرخش ناگهانی ستون فقرات و سقوط از ارتفاع را از شایعترین عواملی برشمرد که باعث کشیدگی یا پارگی تاندونهای ستون فقرات و در نهایت باعث ایجاد کمردرد و اسپاسم میشوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، شایعترین علل کمر درد حاد را عوامل ایجاد کننده کشیدگی و پارگی تاندونهای ستون فقرات دانست و افزود: گاهی مبتلایان به این نوع کمردرد هنگام لمس محل درد خود احساس برجستگی میکنند که حاصل اسپاسم عضلات اطراف ستون فقرات است.
شاهمحمدی، رعایت برخی نکات را در پیشگیری از بروز این نوع کمردرد موثر دانست و گفت: پرهیز از انجام فعالیت و ورزش سنگین بدون آمادگی جسمانی و گرم کردن بدن، اجتناب از فعالیتهایی که سبب بروز یا افزایش کمردرد میشود و پرهیز از حرکات ناگهانی میتواند باعث جلوگیری از بروز این نوع کمردردها شود.
کمردردهای ناشی از اختلالات دیسک
وی، سایر کمردردهایی که به واسطه بیماریهای خود ستون فقرات مثل دیسک و تنگی کانال ایجاد میشود، نیز جزو کمردردهای رایج برشمرد که بیشتر ناشی از دیسک به علت تغییر در میزان آب یا انعطاف پذیری دیسک ایجاد میشود.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات، دیسک را در واقع یک بافت غضروفی توصیف کرد که بین دو مهره برای تسهیل حرکات ستون فقرات به جهتهای مختلف قرار دارد و گفت: آب بین دیسکها با افزایش سن به تدریج کاهش مییابد و دیسکهای بین مهرهای انعطاف پذیری خود را از دست داده است و در نهایت باعث ایجاد کمردرد میشود.
شاهمحمدی با اشاره به راهکارهای جلوگیری کننده از بروز این نوع کمردرد افزود: با پرهیز از فعالیتهای سنگین، تقویت عضلات ستون فقرات با ورزشهای مناسب، فیزیوتراپی و ماساژ درمانی میتوان باعث جلوگیری از بروز موارد مذکور شد.
کمر درد ناشی از تنگی کانال نخاعی کمر
وی از انواع دیگر کمردرد به درد ناشی از تنگی کانال نخاعی کمر اشاره کرد که بیشتر در سنین ۶۰-۴۰ ایجاد میشود.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات گفت: در مبتلایان به این نوع کمردرد اغلب با راه رفتن، درد افزایش مییابد و شدیدتر میشود و با استراحت و خم شدن به جلو درد بهبود مییابد.
شاهمحمدی، تغییرات ایجاد شده در غضروفهای ستون فقرات و مهرهها را باعث بروز این نوع کمردرد عنوان کرد.
وی، کمردرد ناشی از سقوط از ارتفاع و شکستگی مهرهها را یکی دیگر از انواع کمردردها برشمرد و گفت: در این افراد اغلب یک یا دو مهره کمری دچار شکستگی شده است و به نخاع فشار میآورند.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات تاکید کرد: درمان اغلب شکستگیها، جراحی است و درمانهای طبی، فیزیوتراپی، آب درمانی و ... ندارد.
کمردرد ناشی از بیماریهای التهابی
شاهمحمدی، کمردرد ناشی از تب مالت را یکی دیگر از انواع کمردرد برشمرد که در سالیان گذشته به علت مصرف شیر غیرپاستوریزه افراد به این بیماری مبتلا میشدند و این نوع کمردرد همراه با تب بود و درد در زمان استراحت نیز ادامه داشت. البته هنوز هم در موارد مصرف لبنیات محلی غیر پاستوریزه ممکن است ابتلا به این بیماری مشاهده شود.
ضرورت مراجعه به پزشک درصورت همراه بودن کمردرد با سایر علامتها
وی به افراد توصیه کرد هنگامی که همراه با درد کمر دچار علایمی خاصی نظیر تب، گزز و بی حسی پاها و... میشوند حتما باید به پزشک مراجعه کنند.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات گفت: دردهایی که با استراحت بهبود نمییابند، کمردرد همراه با گزگز و بی حسی پاها، درد کمر همراه با اختلال در دفع ادرار و اجابت مزاج، کمردرد شدیدی که به مسکنهای معمولی پاسخ نمیدهد از جمله مواردی است که افراد حتما باید برای پیگیری به پزشک مراجعه کنند.
پیشگیری:
شاهمحمدی، برای پیشگیری از بروز کمرد درد به افراد توصیه کرد: حتما قبل از هر ورزش سنگین یک دوره آمادهسازی و گرم کردن بدن را داشته باشند.
وی افزود: همچنین از انجام فعالیتهایی که باعث ایجاد درد ستون فقرات در آنان میشود نظیر بلندکردن بار سنگین یا ورزشهای خارج از استاندارد پرهیز کنند و حتما ورزشهای سنگین و حرفهای را زیر نظر متخصص انجام دهند.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات، کاهش وزن را در کاهش کمردرد موثر دانست و گفت: وزن بالا باعث ایجاد فشار بیشتری به ستون فقرات میشود بنابراین در بیماران دارای وزن بالا، کاهش وزن منجر به کاهش میزان کمردرد میشود.
شاهمحمدی افزود: در چاقی بسیار شدید برای کم کردن درد پیشنهاد کاهش ۲۵-۲۰ درصدی وزن میشود به طور مثال فردی که ۱۰۰ کیلو وزن دارد باید وزن خود را به زیر ۷۵ برساند و این باعث کاهش میزان درد وی میشود، اما در افرادی که خیلی چاق نیستند با کاهش پنج درصدی وزن ممکن است بیش از ۵۰ درصد کمردرد بیمار بهبود یابد.
درمان:
وی با اشاره به انواع درمان در کمردرد، گفت: درمان کمردردها شامل درمانهای دارویی، فیزیوتراپی، ماساژدرمانی، ورزشهای کششی و در نهایت جراحی است که پس از معاینه بیمار و بنا به تشخیص پزشک معالج نوع درمان تعیین میشود.
این جراح مغز و اعصاب و ستون فقرات، افزود: درمانهای جراحی همیشه آخرین درمان در دردهای ستون فقرات است و درصورتی که بیمار به دیگر درمانها پاسخ ندهد و دردکاهش نیابد به سمت جراحی میرویم.
شاهمحمدی با اشاره به پیشرفتهای علم پزشکی کشور ادامه داد: گروههای متخصص پزشکی در کشور پیشرفتهترین و سختترین درمانهای ستون فقرات از جمله جراحی و غیر جراحی را انجام میدهند.