پشت پرده اجرای ناقص طرح دارویار و کمبود برخی دارو‌ها

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، دکتر فاطمی در رادیو سلامت شرایط تامین و توزیع دارو در کشور را تشریح کرد.
مجری: ما چندی پیش هم با شما صحبت کردیم زمزمه‌های کمبود آنتی بیوتیک بود از آن زمان الان شرایط توزیع چطور است؟
فاطمی: متاسفانه نسبت به دو هفته پیش فرق زیادی نکرده و کماکان تولید آنتی بیوتیک‌ها در ایران کم هست یا دقیق‌تر بگویم عرضه اش کم است ممکن است تولید به وضعیت بهتری رسیده باشد، ولی هنوز به صورت سهمیه‌ای و خیلی خیلی کم به داروخانه‌ها داده می‌شود.

مجری: گفته می شود که اصلا سایت فروش برخی از تولید کننده‌ها بسته است آیا واقعا این گونه است؟
فاطمی: بعضی از توزیع کننده‌ها دقیق‌تر بگوییم بعضی از شرکت‌های پخش بله متاسفانه هفته پیش آنتی بیوتیک نمی‌فروختند و می‌گفتند منتظر تغییر قیمت هستند، این هفته عرضه آنتی بیوتیک از دیروز شروع شده، ولی به مقدار بسیار ناچیز و اصلا جوابگوی نیاز بازار و داروخانه‌ها نیست.

مجری: آن طوری که بررسی‌ها نشان می‌دهد ظاهرا شربت آنتی بیوتیک بچه‌ها کمتر شده است درست است؟
فاطمی: از اول هم همین طور بوده است کپسول‌ها و قرص‌ها وضعیت بهتری داشتند شربت‌ها و سوسپانسیون‌ها دچار کمبود بودند که در ابتدا وزارت بهداشت قیمت کپسول‌ها را افزایش دادند هفته پیش قیمت سوسپانسیون‌ها هم بالا رفت که مشکلی دیگر برای تولید کننده‌ها نباشد و آن‌ها تولید شان به اندازه کافی انجام شود.

مجری: یعنی آن قیمت توافقی یا قیمت دستوری که بالاتر رفته به این ترتیب باید بیمه‌ها مابه التفاوتش را بپردازند؟
فاطمی: باید بیمه‌ها بپردازند، ولی تا حالا پرداخت نکرده بود تامین اجتماعی و نگرانی که ما داریم هم همین است یعنی فعلا از ابتدای اجرای طرح دارویار دولت دارد به صورت نسیه از بضاعت مالی داروخانه‌ها این طرح را اجرا می‌کند.

مجری: خود مسئولان تامین اجتماعی یا ساکت اند یا تکذیب می‌کنند.
فاطمی: متاسفانه هر اظهارنظری که کردند درست نیست این را به قطعیت می‌گویم این‌ها فقط شاید حدود یک هفته‌ای که طرح دارویار در تیرماه بود مطالبات را پرداخت کردند کل مرداد و شهریور داروخانه‌ها کماکان مانده است و الان هم با افزایش قیمت آنتی بیوتیک که معمولا چه در اقلام خوراکی جامد و چه در سوسپانسیون‌ها از سی چهل درصد یا حتی دو برابر ما افزایش قیمت داشتیم و این باعث شد که بار مالی طرح دارویار نسبت به قبل بیشتر شود ما نگرانیم که تامین اجتماعی قادر به پرداخت مطالبات داروخانه‌ها نباشد.

مجری: پس این مابه التفاوت را چه کسی باید بپردازد؟
فاطمی: الان در حال حاضر داروخانه پرداخت می‌کند

مجری: یعنی در واقع از جیب داروخانه خرج می‌شود.
فاطمی: تا امروز این طور بوده یعنی برای بیمه تامین اجتماعی از ابتدای طرح دارویار داروساز‌ها بودند در داروخانه‌ها که بار این طرح را به دوش کشیدند. تولید کننده‌های ما به محض این که می‌بینند دارو برایشان صرف نمی‌کند تولید را متوقف می‌کنند و اتفاقا اغلب هم دولتی هستند و جالب هم هست که بیشترشان هم زیر نظر سازمان تامین اجتماعی هستند، ولی داروخانه‌ها حتی اگر تامین اجتماعی پولشان را نداده باشد محکوم به این هستند که دارو را واقعا به اندازه کافی در اختیار مردم قرار بدهند به شرط این که دارویی وجود داشته باشد الان در مورد آنتی بیوتیک هم متاسفانه هنوز وضعیت عادی نشده است.

مجری: الان کمبود‌های دارویی را چند قلم تخمین می‌زنید؟
فاطمی: عدد دقیقی را ترجیح می‌دهم نگویم، چون بعدا بحث‌های زیادی پیرامونش مطرح می‌شود.

مجری: این ۷۹ قلمی که مسئولان وزارت بهداشت ادعا می‌کنند؟
فاطمی: ابدا صحیح نیست و خیلی بیشتر از این‌ها هست و قطعا کمبود‌های دارویی ما سه رقمی هست و این که وزارت بهداشت می‌گویند تعریف کمبود دارویی را تغییر دادند و گفتند بر اساس مولکول دارویی حساب می‌کنند نه بر اساس شکل دارویی. الان اگر مثلا شربت سارباتامول در بازار باشد و اسپری که بیشتر مورد نیاز مردم است نباشد از نظر بعضی از دوستان ما کمبود دارو به حساب نمی‌آید.

مجری: چه دردی را از مریض دوا می‌کند آن کسی که باید استنشاقی مصرف کند که نمی‌تواند شکل دیگر دارویی را استفاده کند؟
فاطمی: بله متاسفانه قبلا گفتند که ملاک ما مولکول دارو است و در گذشته بیان می‌شد که ما دارو‌های تجاری را جزو کمبود‌های دارویی به حساب نمی‌آوریم که به نظر من آن هم درست نیست وقتی بیماری جواب می‌دهد به یک دارویی یا یک شکل تجاری خاص ایرانی یا خارجی اگر در بازار نباشد مریض به همه جا مراجعه می‌کند برای پیدا کردن همان و قطعا این کمبود دارویی هم هست.

بعد هم گفتند حتی مولکول دارویی هم می‌شود ملاک کمبود ما که این هم قطعا تعریف بسیار اشتباهی است و ما نم یتوانیم با دست بردن در آمار یا کتمان کمبود‌ها بگوییم کمبودی نیست ما بایستی این‌ها را بپذیریم و راه حل برطرف کردن آن‌ها را پیدا کنیم.

مجری: پیش بینی شما این است که با توجه به افزایش نرخی که برای آنتی بیوتیک توافق شده دیگر توزیع شروع شود و مشکل حل شود به نظر شما حل می‌شود به این ترتیب؟
فاطمی: قاعدتا باید همین طور باشد و مطلوب‌تر این بود که این پیش بینی‌ها همه در تیرماه امسال اتفاق می‌افتاد یعنی قبل از اجرای طرح دارویار هم بحث‌هایی که در مورد مالیات ارزش افزوده مطرح است که باید دید از ۹ درصد به یک درصد کاهش پیدا کند تا خرید مواد اولیه برای کارخانه‌ها به صرفه باشد و همین طور افزایش قیمتی که برای آنتی بیوتیک‌ها پیش بینی نشده بود، چون سهم مواد اولیه‌ای که ارز می‌گرفتند با آنتی بیوتیک‌ها تقریبا دو برابر داروی معمولی هست این پیش بینی‌ها متاسفانه در زمان خودش صورت نگرفته و باعث شده که دو یا سه بار بعضی از دارو‌ها افزایش قیمت پیدا کنند در هر صورت بار مالی مردم افزایش پیدا نمی‌کند من این را دوباره تاکید می‌کنم بر اساس طرح دارویار پرداخت از جیب بیمار ثابت است.

مجری: به شرطی که بیماران با نسخه مراجعه کنند
فاطمی: بله و فعلا بار مالی این کار عمدتا بر دوش داروخانه‌ها بوده که امیدواریم که دولت فکری به حال این مسئله کند.

مجری: وضعیت سرم چطور است؟
فاطمی: نسبت به قبل بهتر شده به ویژه از زمانی که محور سرم از خارج وارد شده الان، ولی باز وضعیت عادی نیست وضعیت عادی زمانی است که داروخانه‌ها بتوانند به اندازه مورد نیاز بتوانند از شرکت‌های پخش بگیرند هنوز هم شرکت‌های پخش به صورت سهمیه‌ای سرم را در اختیار داروخانه‌ها قرار می‌دهند و بعضا بداخلاقی‌هایی هم صورت می‌گیرد بعضی از شرکت‌ها سواستفاده می‌کنند از کمبود دارو یعنی دارو که حتی در انبارشان موجود هست را با شرایط خاص به داروخانه‌ها می‌دهند یعنی کف خرید مشخص می‌کنند و یعنی می‌گویند شما اگر مثلا ۲۰ میلیون از ما خرید کنید ما دو کارتن سرم به شما می‌دهیم یا فلان آنتی بیوتیک را در قبال فلان دارو را می‌دهند و این هم مسئله‌ای است که متاسفانه داروخانه‌ها را دارد خیلی اذیت می‌کند و مشکلات دیگری که ما داریم.

مجری: این طور که بررسی‌ها نشان می‌دهد ظاهرا این کمبود‌ها یک بخشی وابسته به شکل دارویی است که دارد عرضه می‌شود مثلا الان خبر‌ها حاکی از این است که قطره‌های چشمی و بینی و اسپری‌های بینی و دهانی و ... دچار این مشکل شده اند.
فاطمی: بله اخیرا این را به طور خاص بگویم مخصوصا برای تامین شیشه شربت‌ها الان شربت دیفن هیدرامین و اکسپکتورانت و بقیه شربت‌هایی که خیلی متعارف است در داخل داروخانه خیلی هایشان او تی سی است و بدون نسخه هم داده می‌شدند هم ما تقریبا کمبود داریم برای آن هم اشاره شد که بخاطر افزایش قیمت ظروف بسته بندی آن‌ها هست که البته می‌گویم این‌ها اگر هر اتفاقی هم بود باید در این دو ماه نباید فرق کرده باشد اگر ما قیمت گذاری را از تیرماه درست انجام می‌دادیم نباید به مرحله‌ای برسیم که حتی قطره بینی نمکی که کلرور سدیم است آن هم در داروخانه‌ها جزو اقلام نایاب و یا کمیاب است اغلب این‌ها بر می‌گردد به قیمت گذاری نادرست و در بعضی از موارد اصلاح شده امیدواریم بقیه موارد هم هم قیمت گذاری درست شود و هم این که دولت به تعهد مالی خودش در بحث داروخانه‌ها عمل کند.