پخش زنده
امروز: -
گلفشان نفتلیجه که در سال ۹۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، از اول مهر ماه تا اواخر فروردین به رنگ سرخ، صورتی یا بنفش است و به لحاظ اقتصادی ، گردشگری و خواص درمانی اهمیت دارد.
به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، شاید باورش سخت باشد ولی در دل طبیعت شمال، در استان گلستان پدیده ای عجیب به لحاظ زمین شناختی وجود دارد که بیشتر در مناطق خشک جنوب پیدا می شود.
نفتلیجه، گِل فشانی بنفش در دل گلستان
وقتی به استان گلستان فکر میکنید، چه تصویری به ذهنتان میآید؟ جنگل؟ آبشار؟ دریا؟ مطمئن باشید که تنها نیستید. اکثر مسافرین گلستان به سمت همینها جذب میشوند. چون فکر میکنند طبیعت شمال اصولا همین است. اما اگر بگویم جاذبهای در این استان هست که بیشتر در مناطق خشک مثل استان سیستان و بلوچستان پیدا میشود چه؟ با ما همراه باشید تا درمورد این جاذبه یعنی گلفشان صحبت کنیم.
گلفشان چیست و چهطور به وجود میآید؟
گلفشان تقریبا همان چیزیست که از اسمش میشود برداشت کرد؛ جایی که گِل با فشار از آن بیرون میزند. البته گل هیچوقت تنها نیست و با مقداری آب و گازهای متان، دیاکسید کربن و نیتروژن همراه است. مثلا یک چشمه را تصور کنید که به جای آب تمیز و زلال، گل و لای از آن خارج میشود. حجم و غلظت این گل در هر گلفشان متفاوت است. یعنی در برخی از گلفشانها با گلی غلیظ روبهرو هستید و در برخی دیگر با گل و مقدار زیادی آب.
گلفشانهای گلستان از نوع دوماند؛ یعنی آب نسبتا زیادی در خودشان دارند. در واقع اگر در فصول سرد و پربارش به آنها مراجعه کنید، برای پیدا کردن محل فعلی بیرون زدن گل در میان آب باید کلی دقت کنید.
دو عامل اصلی برای به وجود آمدن گلفشانها وجود دارد. اول، حرکت صفحههای زیر زمین (همانها که قارهها را به هم نزدیک یا از هم دور میکنند و با اصابتشان به هم، کوهها و دریاها را میسازند و…) و دوم، فعالیتهای آتشفشانی. اگر عامل بهوجودآورنده گلفشان مورد اول باشد، مواد بیرونآمده سرد و اگر مورد دوم باشد، گل و لای خروجی گرم خواهد بود.
گلفشان نفتلیجه به شکل مخروطی در ارتفاع ۲۶ متری از سطح دریا قرار دارد. این گلفشان حدود هشت متر ارتفاع و ۵۰۰ متر قطر دارد و در بالای آن دریاچه کوچکی شکل یافته و از دهانه آن آب شور بههمراه گِل رس و گاز با فشار و غلظت زیاد خارج میشود. این گلفشان، روان روی زیادی دارد و غلظت مواد خروجی آن در مقایسه با نمونههای مشابه در مناطق جنوبی کشور کمتر است. گلفشان نفتلیجه در سال ۹۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و از اول مهر ماه تا اواخر فروردین به رنگ سرخ، صورتی یا بنفش است.
دلیل این رنگ، وجود یُد در خاک منطقه است. گفته میشود که این گلفشان از زیر زمین با منابع نفت و گاز دریای خزر ارتباط دارد و حتی میشود بوی نفت را هم از آن استشمام کرد.
نکته جالب اینکه قله دماوند از کنار گلفشان نفتلیجه و در دوردستها دیده میشود.
این منطقه، در سمت جنوبی رشتهکوه البرز قرار دارد و به همین دلیل شبیه بخشهای شمالی و مناطق جنگلی گلستان نیست. در واقع، آبوهوای آن به قدری بیابانیست که در جادههایش میشود با شتر هم مواجه شد!
اهمیت گلفشان نفتلیجه
این اتفاق شگفت انگیز اثبات کرده که سرمایه های خدادادی گلستان به درختان و جنگل های هیرکانی دامنه های جنوبی و یا ماهیان خاویاری دریای خزر و خلیج گرگان محدود نمی شود.