درباره حساب‌های تجاری بیشتر بدانیم

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما،‌ رئیس مرکز پژوهش و برنامه ریزی مالیاتی گفت: تفکیک حساب‌های تجاری و غیر تجاری گامی برای شفافیت و تحقق عدالت مالیاتی و سازوکاری برای شناسایی فعالان اقتصادی است که خودشان را به عنوان فعال اقتصادی معرفی نکرده اند.
آقای مهدی موحدی گفت: بخشی از جامعه که فعالیت اقتصادی دارند خودشان را به عنوان مودی مالیاتی معرفی نمی‌کنند و یا سازمان امور مالیاتی توانایی شناسایی این افراد را ندارد، بنابراین نیازمند یکسری ساز و کار‌هایی هستیم که با این ساز و کار‌ها بتوانیم تشخیص بدهیم چه کسی در حال فعالیت اقتصادی است، این مبنای جداسازی حساب تجاری از غیرتجاری است.
رئیس مرکز پژوهش و برنامه ریزی مالیاتی گفت: یکی از اصولی که برای تدوین سازوکار شناسایی حساب‌های تجاری در نظر گرفته شده این است آحاد مردم عادی را شامل نمی‌شود و اصطلاحا درگیرشان نمی‌کند پس مردم عادی که تراکنش‌های بانکی آن‌ها مربوط به امور روزمره است نباید نگران باشند.
آقای مهدی موحدی در توضیح شروطی حساب جاری گفت: دو شرط باید به صورت همزمان صورت بگیرد. اول اینکه ماهانه ۳۵ میلیون تومان ورودی به حساب داشته باشیم و دوم اینکه این مبلغ در قالب حداقل ۱۰۰ تراکنش واریزی باشد. یعنی اگر ۹۹ تا باشد این حساب در وهله اول تجاری تلقی نمی‌شود. بیشتر مردم خیلی کمتر از ۱۰۰ فقره، واریزی به حسابشان صورت می‌گیرد.
رئیس مرکز پژوهش و برنامه ریزی مالیاتی گفت: با این حال ممکن است برخی حساب‌های غیر تجاری، با این مبنا در گروه حساب‌های تجاری قرار بگیرند مثل صندوق‌های قرض الحسنه خانوادگی. صاحبان این حساب‌ها باید این موضوع را مشخص و صورتجلسه کنند که ما هر ماه فلان عدد به این حساب واریزی خواهیم داشت و از این حساب واریزی به حساب‌های دیگری به این مبلغ مشخص واریز می‌کنیم. صورتجلسه می‌کنند همین را می‌برند سازمان امور مالیاتی و مورد پذیرش قرار می‌گیرد.
رئیس مرکز پژوهش و برنامه ریزی مالیاتی درباره این پرسش که اگر کسی ۱۰۰ تا واریزی و ۳۵ میلیون تومان داشته باشد حسابش تجاری می‌شود، ولی کسی که ۹۹ تا تراکنش واریز ۱۰۰ میلیونی داشته باشد تجاری حساب نمی‌شود گفت: این حساب تجاری نیست، ولی به این معنا نیست که این حساب مورد بررسی دقیق مالیاتی قرار نمی‌گیرد. این دو تا تفکیک، تفکیک مهمی است. حساب وقتی حساب تجاری می‌شود یعنی ما این حساب را به عنوان یک فعالیت و صاحب این حساب را به عنوان یک فعال اقتصادی شناسایی می‌کنیم و از این حساب تجاریش به عنوان یک حسابی که مبنای حساب فروش است و احکام ناظر به حساب فروش بهش بار می‌شود استفاده می‌کنیم مثل حساب متصل به پوز. حساب متصل به پوز را حساب فروش می‌گیرم یعنی ورودی به آن به عنوان درآمد محسوب می‌شود، اما آیا طبق این فرض که مثلا ۹۹ تا تراکنش بالای ۱۰ میلیون دارد صورت می‌گیرد آیا واقعا نظام مالیاتی با این افراد کاری ندارد، نه اینطور نیست. قبل از این همه قوانینی داشته ایم مثلا جزء دو بند پ ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم ماده ۲۳۰ ماده ۲۳۱ قانون مالیاتی‌های مستقیم همه این مواد قانونی به ما این اجازه را می‌دهند که اگر مشکوک بشویم که کسی فعالیت تجاری و مالیاتش را پرداخت نکرده و یا حتی مالیاتش را پرداخت کرده، اما مالیات حقه نپرداخته و مشمول کتمان درآمد است ما موظفیم که برویم و حساب‌های آن افراد را مورد بررسی قرار دهیم، اما اینکه حسابش حساب فروش باشد خیر فعلا برچسب حساب فروش به آن نمی‌زنیم و آن حساب را حساب تجاری تلقی نمی‌کنیم، اما ممکن است این مبدائی باشد برای بررسی‌های بیشتر بنابراین به این معنا نیست که آن فرد را اصلا لحاظ نکردیم.
آقای مهدی موحدی درباره حساب‌های متعدد افراد و اینکه ممکن است کسی با استفاده از حساب‌های متعدد خود‏، شروط حساب تجاری را دور بزند گفت: حساب‌های یک کد ملی ملاک قرار می‌گیرد. مثلا من موحدی یک کد ملی دارم و ده‌ها حساب دارم واریزی به حساب‌های من مهم است که حساب‌های من را حساب‌های فروش می‌کند بعد من باید بروم اثبات بکنم که این حساب، حساب فروش نیست این مثلا واریزی به این حسابم متعلق به فلان پرداختی است و الی آخر اگر واقعا فروش نباشد و اگر هم فروش باشد تمام حساب هایم حساب فروش می‌شود مگر اینکه بعدا بروم و یکی از حساب‌های خودم را به عنوان حساب تجاری معرفی بکنم و با بقیه کاری نداشته باشم آن حساب را اصطلاحا حساب‌های غیرتجاری معرفی بکنم به سازمان امور مالیاتی.
موحدی در ادامه گفت: برآورد اولیه مان این است که حدود دویست تا سیصد هزار نفر به واسطه این ساز و کار شناسایی بشوند، اما به این معنی نیست که همین جا ختم می‌شود، چون بلافاصله بعد از اینکه این مصوبه اعلام شد بسیاری از افرادی که دنبال فرار مالیاتی بودند یا به دنبال این بودند که کتمان درآمد داشته باشند سعی کردند که رفتار خودشان را تغییر بدهند متناسب با این مصوبه و این مساله باعث می‌شود که یک تغییر رفتاری صورت بگیرد ما باید پیش بینی بکنیم که آن تغییر رفتار بعدی چیست و به چه شکلی دوباره باز می‌توانیم با یک مکانیزم‌های دیگری این افراد را شناسایی کنیم. اصل مطلب مساله عدالت مالیاتی است تا جای ممکن می‌خواهیم شناسایی بکنیم افرادی که مالیاتی پرداخت نمی‌کنند، اما از خدمات اجتماعی استفاده می‌کنند و از انواع خدماتی که استفاده می‌کنند حقی است و دینی است که به مردم دارند و باید پرداخت کنند.
رئیس مرکز پژوهش و برنامه ریزی مالیاتی درباره استفاده از کارت‌های دیگران هم گفت: توصیه این است که هر چیزی در جای خودش استفاده بشود اگر واقعا یک فرد کارت برای خودش است خودش استفاده بکند اگر مثلا یک شرکتی می‌خواهد یک چنین استفاده‌ای بکند آن حساب را برای خودش مختص به خودش تعریف بکند نه اینکه از حساب کارمندش استفاده کند. بسیاری از مشکلاتی که برخی از مردم با سازمان امور مالیاتی پیدا کردند کسانی هستند که خودشان در جریان فعالیت اقتصادی که با حساب هایشان می‌شود نیستند و این مشکل اصلی است مثلا افرادی داریم که کارت حسابشان اجاره شده افرادی را داریم که حتی شخصیت حقوقی شان اجاره شده برای عضویت هیات مدیره یک شرکت. مثلا راننده تاکسی را داریم که عضو هیئت مدیره یک شرکتی است یک شرکتی که الان بدهی مالیاتی چند هزار میلیاردی دارد و نمی‌تواند از کشور خارج بشود، نمی‌تواند مسافرت برود حتی حج بخواهد برود عتبات بخواهد برود دچار مشکل می‌شود. البته یک حساب‌هایی است مثلا این حساب‌های معمول است و یا تبادل‌های معمول است و خرید و فروش حداقلی آن‌ها، مردم خودشان را اذیت نکند خیلی مشکلی برایشان این مساله پیش نمی‌آورد، ولی وقتی بحث فعالیت اقتصادی می‌شود مردم باید مراقب باشند که این فعالیت‌های اقتصادی اثرات و تبعات بسیار بدی را در ادامه ممکن است برایشان بوجود بیاد. آقای موحدی در پاسخ به این سوال که بعضی‌ها فعالیت‌های خیریه انجام می‌دهند، ولی خیریه ثبت شده ندارند و پول‌هایی که به حسابشان واریز می‌شود صرف کار‌های خیریه می‌شود گفت:در این موارد، متولی باید برود حسابش را به عنوان خیریه معرفی بکند.
خیریه‌ها و وجوه واریز به خیریه معاف از مالیاتند بنابراین مالیاتی به آن تعلق نمی‌گیرد اگر این حساب را بروند معرفی کنند مثلا مربوط به یک حسینیه است تکایاست هیئتی است این را به سازمان امور مالیاتی به عنوان اینکه این حساب یک حساب ناظر به وجوهات خیریه است بنابراین مشمول آن شناسایی تراکنش‌ها و طبیعتا تفکیک حساب‌های تجاری از غیرتجاری نخواهد بود.
رئیس مرکز پژوهش و برنامه ریزی مالیاتی تاکید کرد هر کسی که حسابش تجاری شد این طور نیست که باید مالیات بدهد، چون ممکن است اصلا مشمول مالیات هم نشود، ولی باید فعالیت اقتصادی اش را شفاف بکند.
آقای مهدی موحدی با اشاره به اینکه سال گذشته حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر از کسانی که فعالیت خودشان را معرفی کردند مشمول مالیات صفر شدند یعنی ۵۷ درصد از کسانی که آمدند مالیات مقطوع بپردازند گفت: سال گذشته برای عملکرد سال ۱۴۰۰ کسی که درآمدش در کل سال کمتر از ۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان باشد اظهارنامه مالیاتی می‌تواند ندهد و از این افراد که حدودا سه میلیون و ۸۸ هزار نفر بودند یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفرشان مالیاتی پرداخت نکردند ۸۷ درصد این افراد مالیات کمتر از ۵ میلیون داده اند. این معلوم است که سازمان مالیاتی دنبال این نیست و نبوده از افرادی که پولی ندارند درآمدی ندارند بخواهد مالیاتی کسب بکند. یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر از صاحبان مشاغل ما اصلا مالیاتی پرداخت نکردند بنابراین لزوما به این معنا نیست که اگر حسابشان حساب تجاری شد باید مالیاتی پرداخت بکنند، اما اگر حساب حساب تجاری بشود احکام حساب تجاری را دارند، مجموع واریزی و تراکنش‌های ورودی به این حساب درآمد محسوب می‌شود و بعد بررسی‌های بعدی پیرامونش انجام می‌شود.