به گزارش خبرنگار
خبرگزاری صدا و سیما، برنامه صف اول با حضور سید محمد حسینی، معاون رئیس جمهور در امور مجلس، به عملکرد این معاونت برای تهیه و تنظیم لوایح و مقررات کارآمد، اختصاص داشت.
ـ یکی دیگر از مقامات ارشد دولت سیزدهم مقابل دوربین صف اول قرار گرفت تا از برنامه ها، تصمیمها و سیاستهای حوزه کاری خود صحبت کند. شرایط نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران به گونهای نیمه پارلمانی و نیمه ریاستی است که هم مجلس و هم دولت یک همکاری بسیار تنگاتنگی با هم دارند، به گونهای که ریل گذاری وظیفه مجلس و البته اجرای قوانین مجلس بر عهده دولت است، در این زمینه گفتگو میکنیم.
ـ حسینی: تسلیت و تعزیت به مناسبت ایام ماه محرم و ماه حزن و اندوه اهل بیت عصمت و طهارت دارم و گرامی میداریم روز خبرنگار را که مصادف شد با روز عاشورا و همچنین گرامی میداریم یاد شهدای مدافع حرم را که همه ما مدیون این عزیزان هستیم و داعش تا تهران هم رسید در مجلس و مرقد امام و این عزیزان بودند که جان بر کف توانستند این غده سرطانی را از منطقه برکنند.
همانطور که اشاره کردید، درست است که ما تفکیک قوا را داریم در قانون اساسی و یک استقلال نسبی هر کدام دارند و فعالیتشان را انجام میدهند، اما در ارتباط، تعامل، همکاری هستند و اگر این دو قوه با هم کار نکنند مشکلات آن برای جامعه خواهد بود. یعنی اگر تنش ایجاد شود و دائم اصطکاک و درگیری باشد، کارها قفل میشود، معطل میماند و اقدامات اساسی در کشور انجام نمیگیرد؛ بنابراین دولتها سعی میکنند که این ارتباط را برقرار کنند، ما هم در این یک سالی که گذشته بیشترین ارتباط و تعامل را داشتیم.
ـ در عملکرد حدود یک ساله معاونت پارلمانی، به نظر میرسد در همه شاخص ها، روابط دولت با مجلس بهبود پیدا کرده و این در آمار و ارقام نشان داده شده، وضعیت میان دولت و مجلس در حوزه همکاری برای لوایح و طرحها چگونه است؟
ـ حسینی: بر اساس بیانات مقام معظم رهبری که فرمودند یک همدلی و هم افزایی باشد ما سعی کردیم به این وظیفه عمل کنیم. الآن که نزدیک یک سال گذشته همین آمارها خیلی گویا است، من باز مواردی را اشاره کنم؛ ما همین پنجشنبه گذشته که آخرین نشست را داشتیم در نوع خود با مجامع استانی، نمایندگان یک دور با همه نمایندگان، رئیس جمهور دیدار داشتند، یک حد نصاب بی سابقه است که در سال اول رئیس جمهور جلسه بگذارد با کل نمایندگان و تک تک مسائل کلان کشور، مسائل استانی و حوزه انتخابی آنها و آنچه مد نظر است مطرح کنند.
رئیس جمهور هم گاهی اوقات سه ساعت، سه ساعت و نیم وقت گذاشته است. همین هفته گذشته بیش از سه ساعت و نیم جلسه ما به درازا کشید که نمایندگان بحث هایشان را مطرح میکردند که این یک نمونه است که انجام شده و سابقه نداشته، یعنی مثلاً این یک مورد را ما نه با یک سال اول دولت یازدهم و دوازدهم بخواهیم مقایسه کنیم با کل هشت سال گذشته مقایسه کنیم آن موقع با ۲۱ مجمع استانی جلسه بوده ما در سال اول با ۳۱ مجمع نمایندگان استانی جلسه داشتیم یا فردا که انشاءالله برنامه روز پنجشنبه سفر به استان کرمان است ما همه استانها را رفتیم و در آن جا نمایندگان هم دخیل بودند.
یعنی این که هر وزیری رفته در شهرستانی نماینده هم بوده با هم قبل از سفر هم ما نمایندگان استان را جمع کردیم، معاون اجرایی نشسته، تمام مصوباتی که میخواهد انجام شود، طرحها و ایدهها را مطرح کرده، آنها هم اگر پیشنهادی داشتند، نقطه نظری داشتند از جهت مشورتی مطرح کردند یعنی این تعامل را ما سعی کردیم به بهترین وجهی انجام شود بعد هم که در پایان هر سفر جلسه شورای اداری استان تشکیل میشود در آن جا نمایندگان بعضی استانها که تعدادشان کم بوده همه نمایندگان آمدند صحبت کردند یک جاهایی که تعدادشان زیاد است حداقل سه نفر، چهار نفر، پنج نفر نظراتشان را بیان کردند.
یعنی اینطور نبوده که نمایندگان دسترسی نداشته باشند یا مورد کم توجهی قرار بگیرند، نه کاملاً این مسأله وجود داشته، پس ما هم با ۳۱ استان نمایندگانشان در تهران جلسه داشتیم هم در استان ها. جمعه هم یک دور سفرها در سال به پایان میرسد.
ـ پیامد این گفت و شنودها، نشست و برخاستها با نمایندگان و بالاترین مقام اجرایی کشور در عمل چه شده است؟
ـ حسینی: در عمل این است که ما در یک سال گذشته هیچ مورد استیضاح نداشتیم، سؤال داشتیم، اما سؤالها پاسخ داده شده، توضیح داده شده، بیش از دو هزار سؤال بوده، اما نزدیک به ۹۰۰ سؤال دیگر سؤال کننده انصراف داده یا وقتی در کمیسیون توضیحات داده شده، میخواهم بگویم این تعاملات باعث شده که ما با وجود این که در یک شرایط دشواری به سر میبریم، بالأخره یک سال گذشته دوران سختی بوده وضعیت اقتصادی، معیشتی مردم و یک فشاری هم بر روی نمایندگان است، ولی وقتی که نمایندگان میبینند که دولت با تمام توان دارد کار میکند از شخص رئیس جمهور که خواب و آرام و قرار و استراحت ندارد، پنجشنبه، جمعه، تعطیلات کار میکند، جلسات متعدد پشت سر هم و بعد هم بقیه اعضای دولت هم دارند کار میکنند.
بله ما همه انتظارات را نمیتوانیم برآورده کنیم، امکانات کشور اجازه نمیدهد، اعتبارات دولت و این ها، ولی بالأخره کوتاهی و تعلل و رخوت و رکودی وجود ندارد و دارند همه کار میکنند، این است که نمایندهها خیلی وقتها قانع میشوند، میپذیرند که ما داریم و خودشان از نزدیک میبینند که دارد چه اقداماتی انجام میشود و بعد مقایسه میکنند، بالأخره ما در گذشته بسیاری از طرحهای عمرانی را متأسفانه شاهد بودیم که اینها متوقف شده بود، خود ما در وزارت علوم و وزارت ارشاد که در گذشته بودیم.
بعضی طرحها مثلاً ارشاد بالای ۹۰ درصد رسیده بودیم میگفتیم حتی میشد آن موقع اینها را افتتاح کنیم، ولی میگفتیم حالا بگذاریم محوطه سازی هم شود، این سالن و تالارش تجهیز شود و بعد این کار را کنند، ولی متأسفانه متوقف شده بود تا الآن که دوباره میبینند یک شور، نشاط، حرکت و پویایی دارد انجام میشود، این است که باعث میشود کمتر نمایندگان بخواهند درگیر شوند و باعث تنش در مجلس میشود.
البته تذکر میدهند، سؤال میکنند حتی ما یک مورد بحث استیضاح داشتیم، اعلام وصول شد، اما بعد که در کمیسیون و اینها توضیحاتی داده شده و جلسات و اینها در نهایت دیگر مورد بررسی در صحن قرار نگرفت. در حالی که آماری که شما ارائه دادید در دولت دوازدهم در آن یک سال اول چهار استیضاح مطرح شد در صحن یعنی وزیر را خواستند بحث کند، صحبت کند، اما تا حالا ما چنین چیزی نداشتیم هم مشکلات فراوان بوده در این یک سال گذشته، هم نمایندهها فعالتر بودند، جوانتر بودند در مقایسه با گذشته، مطالبات بیشتری داشتند، ولی در مجموع میبینیم که هم بحث سؤال که مثلاً یک نمونه اشاره کردند، سؤالها مطرح شده در مجلس هم حدود مثلاً ۱۳ - ۱۴ سؤال در صحن مطرح شده، ولی سه مورد ما صرفاً داشتیم که قانع نشدند، البته آن هم به نظر ما اگر واقعاً دقت بیشتری شده بود میبایست علی القاعده قانع میشدند.
من یک مورد را اشاره کنم، ما هفته گذشته که وزیر ورزش را داشتیم سؤالی که از او مطرح بود این بود که دو آیین نامه وزارت ورزش این دو آیین نامه در دولت تصویب نشده، البته این دولت نیست شما میدانید که قبلاً سازمان تربیت بدنی داشتیم، وزارت ورزش در دولت دهم تشکیل شد، وقتی وزارتخانه تشکیل میشود باید بر اساس قانونی که مجلس تصویب میکند، آیین نامه هایش نوشته شود، گفتند ماده شش و هشت آیین نامه اش نوشته نشده، ما هم رفتیم در دولت خارج از نوبت گفتیم بالأخره یک نماینده سؤال کرده ما به احترام او بیاییم و این آیین نامه را تصویب کنیم و این کار را انجام دادیم، واقعاً دیگر سالبه به انتفاع موضوع بود یعنی سؤال به گونهای بود که میگفت این کار را انجام بدهید، ما انجام دادیم، دیگر تحصیل حاصل است دیگر، معنایی ندارد، ولی سؤال کننده، سؤال کرد و مجلس قانع نشد و این خود بحث دیگری دارد.
میخواهم بگویم ما سعی کردیم آن موارد، اشکالات و کمبودهایی هست اینها را ما جبران کنیم و مجلس هم تعامل خوبی داشته هم در آغاز کار رأی اعتمادی که به نمایندگان داشتند الآن از تذکرات، سؤالات همه اینها مثلاً اشاره کنم از تذکراتی که داده شده شما ببینید ما یک روند کاهشی را داریم این طور نیست که افزایشی باشد. تذکرات کتبی، البته. در دولت یازدهم چهار هزار و ۱۹۶ تذکر بوده، در دولت دوازدهم ۲۶۹۷ الآن شده ۲۴۲۳ یعنی از چهار هزار، ۲۶۰۰ به ۲۴۰۰ ما رسیدیم یعنی با مجلس یازدهم بخواهیم مقایسه کنیم؛ ۴۹ درصد تعداد تذکرها کمتر شده نسبت به دولت دوازدهم ۳۶ درصد.
این نشان میدهد که این تعاملات کمک کرده و نمایندگانی که دنبال بودند خدمتی به مردم شود، گره گشایی شود میبینند که دارد دولت هم با تمام توان کار میکند. میخواهم بگویم این نتیجه تعامل و همکاری این بوده. خود من هم معمولاً به دعوت نمایندگان روزهای پنجشنبه و جمعه میروم به حوزه انتخابی آنها، وقتی ما میرویم آنجا خیلی واقعیتها را از نزدیک میبینیم، لمس میکنیم، متوجه میشویم چه مشکلاتی هست میآییم به وزرا میگوییم اینجا جاده این مشکل را دارد، بیمارستان باید تجهیز شود.
میخواهم بگویم این خارج از سفرهای استانی که همراه رئیس جمهور هستیم، وزرا معمولاً هستند، جداگانه هم ما این کار را انجام میدهیم، نماینده چه میخواهد؟ و مردم چه میخواهند؟ مردم میخواهند که مسئولانشان اطلاع داشته باشند بدانند چه کمبودهایی هست چه گرفتارهایی دارند، دولت هم میآید حضور پیدا میکند و کار انجام میشود، همین داستان سیل که اتفاق افتاده بود ببینید در همین فیروزکوه چه تعداد مسئولان رفتند از نزدیک و کارهای بزرگی هم شد یک مورد بود که یک عدهای گرفتار بودند من خود تماسی گرفتم با رئیس هلال احمر بلافاصله رفتند و اینها را نجات دادند.
وقتی مردم دسترسی داشته باشند، دولت دولت مردمی باشد معنایش همین است یعنی یک حائل، حاجب و مانعی وجود نداشته باشد، مردم بتوانند به راحتی مطالبشان را بیان کنند، نماینده بتواند بگوید و بعد هم ما میتوانیم تشخیص دهیم اولویتها چیست؟ وقتی بدانیم استانها وضعیتشان چیست، هر شهرستان چیست؟ اینها میتواند کمک کند، در هر حال در مجموع فکر میکنیم اقداماتی که در این یک سال شده کفایت میکند، بیش از این شاید نمیشود انتظار داشت.
ـ معمولاً دولت تلاش میکند تا خواستههای خود را برای طراحی قوانین در قالب لایحه مطرح کند و مجلس هم کار کارشناسی خود را برای تسهیل امور از طریق طرح در مجلس مطرح میکند، به نظر میرسد که هم مجلس، هم دولت توافق دارند که لوایح میتواند کارگشاتر باشد، الآن مهمترین لوایحی که طی یک سال گذشته در این دولت رفته و افکار عمومی را بسیار تحت تأثیر قرار داده یا بخش زیادی از جامعه را شامل شده، چه بوده است؟
ـ حسینی: یک مقدمه کوتاهی اشاره کنم به آن نکته که فرمودید؛ هم رئیس مجلس، هم نمایندگان اذعان دارند به این که اگر لایحه بیاید از طرف دولت؛ بهتر است. بالأخره یک وزارتخانه، کارشناسان متعدد دارند بررسی کردند، یک جایی میبینند یک کمبودی وجود دارد، مثلاً همین سند تحول که نوشتیم، این سند تحول نیاز به یک تعداد لوایح هم دارد یعنی یک مصوباتی باید قانون شود، یک مواردی باید تصویب شود، قانون شود و بعد بشود اجرا کرد.
بنابراین هر وزارتخانه و دستگاه، اشراف دارد، احاطه دارد، میداند که مشکل چیست، بررسی میکند بعد میآید در کمیسیونهای دولت، بعد در خود دولت یعنی از ابعاد مختلف به قضیه نگاه میشود، این طور نیست که تک بُعدی باشد، یک وزارتخانه خودش یک مطلب را بنویسد، نه میآید همه بررسی میکنند، نظر میدهند، در نهایت تصمیم گرفته میشود.
تعداد بیشتری از افراد نظر دادند، تطبیق داده شده با مثلاً اسناد بالادستی، قانون اساسی، برنامه پنج ساله توسعه و دیگر موارد، معاونت حقوقی بحث میکند، خود معاونت امور مجلس پیگیری میکند کار با اشکال کمتری، نمیخواهیم بگوییم همیشه هم کار صد درصد بدون نقص است، ولی اشکالات آن بسیار کمتر است، بعد میآید در مجلس آن جا هم بررسی میشود.
اصل باید بر اساس لایحه باشد، اما یک جایی ممکن است یک دولتی نمیخواهد در یک زمینهای کار کند، یک نقصی وجود دارد، مجلس ورود پیدا میکند، شاید یکی از دلایلی که در یک سال قبل از این دولت تعداد طرحها زیاد بوده، این بوده که میگویند دولت خودش نمیآید لایحه ارائه دهد، در همین بحث برجام که شما خود از متخصصان این قضیه هستید، آن قانون راهبردی که مجلس انجام داد احساس میکرد که در یک جاهایی ممکن است تعلل باشد، باید قانون باشد و افراد بدانند در چارچوب قانون باید حرکت کنند یا در موضوعات دیگر.
پس اصل بر این باید باشد که لایحه مقدم باشد، حضرت آقا هم تأکید کردند، رئیس مجلس هم قبول دارد، دولت هم قبول دارد، ما در این دوره با وجود این که تعداد طرحها زیاد بوده که البته بخش عمدهای از آن مربوط به قبل از شروع کار ما است، ۲۲۸ طرح داشتیم، ولی تنها حالا آن مقداری که در این یک سال ما داریم تعداد بسیار کمی تصویب شده شاید سه مورد بیشتر نبوده، بیشتر رفتیم روی لایحه و اینها، یا در دولتهای قبل تعدادهای طرحها کمتر بوده، اما طرحهایی که تصویب شده و قانون شده اینها بیشتر بوده که آمار آن ا وجود دارد.
ما سعی کردیم هر جا که نقصی است در قالب لایحه ارائه دهیم مثلاً دیدیم که در تقسیمات کشوری نمایندگان نظراتی دارند، گفتیم ما نظر شما را قبول داریم، ولی بگذاریم ما در قالب لایحه بدهیم به مجلس وقتی در قالب لایحه باشد بار مالی آن را دولت لحاظ میکند، شورای نگهبان دیگر نمیگوید اصل هفتاد و پنجی شد مغایر است و رد نمیکند.
از این جهت همکاری وجود دارد یا مثلاً فرض کنید همین امروز ما مورد داشتیم که بحث سازمان نظام داوری یا مثلاً بحث مجمع داوری که در مجلس دو طرح جداگانه مطرح بود ما آنجا صحبت کردیم، نظر قوه قضائیه را پرسیدیم بحث کردیم، بعد گفتیم که اینها همه در هم ادغام شود یکی شود، یعنی آن لایحهای که قوه قضائیه میخواست بدهد خودشان گفتند ما میآییم در همین طرحی که نمایندگان دارند با هم اینها را یکی میکنیم یک کار کارشناسی شده و پخته و دقیقی انجام میشود.
آن چند موردی که جنابعالی اشاره کردید، لوایح زیاد بوده دیگر حداقل ۴۲ لایحه بوده، تعدادی لوایح از قبل بوده، مثلاً ما که کار را شروع کردیم با لایحه رتبه بندی معلمان مواجه شدیم مربوط به دولت قبل بود، ولی چون واقعاً میدانستیم باید به معلمان توجه بیشتری شود، کرامت آنها رعایت شود، بعد هم کیفیت کارشان افزایش پیدا کند، ما این را پذیرفتیم و کار انجام شد.
البته بهطور طبیعی بالأخره یک لایحه باید برود در کمیسیون بیاید در صحن، نظرات مختلف است، جمع بندی شود، سقف مالی باید در نظر گرفته شود، نحوه اجرا، ما در همین مورد تذکرات بسیاری از سوی خود نمایندگان داشتیم، در حالی که کار داشت روال آن انجام میشد و هیچ تعللی نبود.
یک جاهایی ما آیین نامه آن را تصویب کردیم، بعد رفته هیأت تطبیق مصوبات دولت، آیین نامهها و این ها، آنها اشکال گرفتند برگشته بالأخره باید تصحیح شود دیگر، بعد هم ما در این مسائل آمار میخواهیم، عدد میخواهیم، اینطور نیست که ما مثلاً همین طور سریع بگوییم این کار انجام شود، یک مقدار وقت را میگیرد، اما مطمئن بودیم که بایستی معلمان عزیز هم مطمئن باشند که هیچ حقی از آنها تضییع نخواهد شد و کار به موقع انجام شد.
پس یک مورد این بود که یک مقدار جنجالی هم شد در سطح جامعه مطرح شد، یا مثلاً ما بعضی طرحهایی داشتیم مثل جهش تولید مسکن یا بحث خود لایحه بودجه، بسیار مهم بود حضرت آقا هم تأکید داشتند که باید یک اصلاحاتی انجام شود، در حدی که فرصت بود، هنوز آن اصلاحات اساسی و مبنایی باید ان شاء الله بخش عمدهای از آن امسال انجام شود.
ـ چون خودتان فرهنگی هستید، بودجهای که امسال در لایحه بودجه در نظر گرفته شده یعنی مبلغ آن برای خودتان قانع کننده بود؟
ـ حسینی: قانع کننده که نیست، قطعاً باید بیش از اینها توجه باشد به فرهنگ، ولی شرایط اقتصادی و معیشتی مردم به گونهای است که ما ناچاریم مثلاً فرض کنید لوایحی که الآن ما دادیم درصد بالایی اش غالباً اینها مربوط به مسائل اقتصادی است یعنی شرایط فعلی وگرنه رهبر فرزانه انقلاب که خودشان یک خبره هستند در بحث فرهنگ و هنر و آن احاطه و اشرافی که دارند، ایشان همیشه میفرمایند که اقتصاد، فرهنگ، علم.
اینها در ردیف هم هستند. ولی شرایط به گونهای است که الآن چارهای نداریم باید به بسته اقتصادی بیشتر توجه شود، از این بابت بوده، ولی ما امیدواریم شرایط کشور به گونهای شود که به فرهنگ بهای بیشتری داده شود و فرهنگ بتواند خیلی از مشکلات اقتصادی را هم حل کند یعنی در این زمینه اگر سرمایه گذاری شود، این مثل را زدم.
یکی بحث لایحه بودجه بود که خیلی مهم بود، البته در مجلس یک تغییراتی داده شده، الآن هم بحثی که ما اگر در یک مواردی قابلیت اجرا ندارد نگذاریم در پایان سال، همین الآن اعلام کنیم به نمایندگان، مثلاً بگوییم این امکان تحقق ندارد، درست است که تصویب شده، اما مثلاً منبع مالی آن کجا باید باشد؟ از کجا ما این را تأمین کنیم، اینها را باید بنشینیم باهم یک جاهایی را خیلی صریح صحبت کنیم و حل شود و شاید الآن ما روز یکشنبه جلسه مشترکی داریم با هیأت رئیسه مجلس، چون در آغاز هفته دولت هم هستیم، در گذشته هم البته داشتیم حداقل دو جلسه ما داشتیم یعنی دو اجلاسیه بین دولت و کل نمایندگان، این بار یکشنبه فقط با هیئت رئیسه و رؤسای کمیسیونها است.
مثلاً یکی از بحثهایی که آنجا مطرح شود همین است که حالا این بودجه فعلی اصلاحی میخواهد، نمیخواهد، اگر مثلاً منابع درآمد ما صد درصد تحقق پیدا نکرده در یک مواردی چکار باید کرد؟ تخصیصها به طور طبیعی کمتر میشود.
ـ به نظر میرسد مجلس هم خیلی همکاری میکند، چون من با برخی از رؤسای کمیسیونها در همین برنامه صحبت کردم، این آمادگی را داشتند اگر با کسری بودجه مواجه شد، دوباره بودجه را ترمیم کنند.
ـ حسینی: متأسفانه بعضی وقتها واقعیتها با آن فضایی که بیرون ساخته میشود باهم متفاوتند. مثلاً ممکن است یک نماینده یک اظهار نظر شخصی کرده باشد بالأخره ما ۲۹۰ نماینده میتوانیم داشته باشیم، حالا چهار پنج تا الآن کمتر است، در این بیش از ۲۸۰ تن ممکن است فردی مثلاً با یک چیزی مخالف است، بعد میبینیم که نظر او را گاهی اوقات رسانهها، روزنامهها و خبرگزاریها میخواهند به عنوان نظر کل مجلس بگویند. در حالی که چنین نیست، حالا یک نمایندهای آمده یک حرفی گفته، تیتر صفحه اول کرده است: مخالفت مجلس!
نه، این مخالفت مجلس نیست، یک فرد، نمایندگان هم آزاد هستند در همه امور کشور میتوانند اظهار نظر کنند، مخالف باشند، اصلاً مگر میشود لایحهای بیاید، طرحی بیاید، ایدهای مطرح شود همه صد درصد موافق باشند، اینطور نیست، بالأخره طبیعی است این کار انجام شود؛ لذا ما قبول داریم، نمایندگان افراد متدین، دلسوز و انقلابی هستند و امیدواریم همانطور که حضرت آقا فرمودند انقلابی بمانند، چون گاهی اوقات ممکن است تعارض منافع پیش بیاید.
ـ این تعارض منافع را شما احساس کردید، چون حضرت آقا هم فرمودند مثلاً نمایندهها در امور انتصابات دولت دخالت نکنند. شما واقعاً احساس میکنید دخالت میشود؟
ـ حسینی: غالباً نمایندگان پایبند هستند و این مطلب را قبول دارند، چون حضرت آقا فرمودند من شما را دوست دارم. این به زیان شما است شما وقتی ورود پیدا میکنید به این قضایا بعداً تبعات آن گریبانگیر شما خواهد بود. اگر این مسئول کار نکرد، بعد شما چه میخواهید جواب دهید؟
یعنی باید شما جوابگو باشید. ولی خود دولت معتقد است که باید مشورت شود، نمایندگان شناخت دارند در هر شهرستان، در هر حوزه انتخابیه، گاهی اوقات در انتصابات گزینههایی که داشتند مطرح شده، یک جاهایی پذیرفته شده یک جاهایی ممکن است پنج نفر را دادند، اما یک نفر ششم انتخاب شده، طبیعی است، چون فردا هم باید آن وزیر یا آن استاندار باید جوابگو باشد. این بحثها را ما به هر حال داریم.
دائم در تعامل هستیم، در تماس هستیم. همان طور که گفتیم یک دور الآن با همه نمایندهها خود شخص رئیس جمهور، معاون اجرایی، وزرا، آماری که اینجا داده شده واقعاً اینها قابل مقایسه با دورههای قبل نیست یعنی این وقتی که وزرا گذاشتند برای این که حرفهای نمایندهها را بشنوند، بعضی جاها توضیح دهند، ما کمبود زیاد داریم در کشور، هر شهرستانی بروید جاده مشکل دارد، بیمارستان کمبود دارد، تجهیزات بیشتر میخواهد، توسعه میخواهد بدهد، مراکز آموزشی بیشتری میخواهد داشته باشد، همه اینها هست، اما بالأخره باید ببینیم بودجه و امکانات ما چگونه است؟ این تعاملات خیلی میتواند کمک کار و مفید باشد.
ـ خود نشست مشترک بین سران قوا که یک نعمتی است برای حل مشکلات و این که چالشها و اختلاف نظرها به سطح جامعه کشیده نشود و در مورد موضوعات کلیدی تصمیم گیری شود، چه مقدار تا الآن توانسته تأثیر بگذارد؟
ـ حسینی: تردیدی وجود ندارد که خیلی وقتها میتواند بحثها را یکپارچه کند به جای این که ما بیاییم تریبون ها، موضع گیری کنیم، مردم هم واقعاً انتظار ندارند، میگویند شما همه نیروهای ولایی هستید، انقلابی هستید، دلسوز هستید، بنشینید با هم مسائل خود را حل کنید، ما خروجی و نتیجه کار شما را میبینیم، این که شما اختلاف نظر هم دارید یک ساز و کاری در نظر گرفته شده بر اساس آن شما بنشینید تصمیم گیری کنید و کار را پیش ببرید.
این جلسات قطعاً خیلی کمک میکند، در سطوح بعدی همین کاری که الآن انجام میشود ان شاء الله در آینده هم تکرار شود که اعضای دولت با هیأت رئیسه مجلس با رؤسای کمیسیونها و هر از چندی هم با کل نمایندگان، یعنی کل نمایندگان باشند، حرف هایشان را بزنند، دسترسی داشته باشند، پیشنهادات و نظراتی که دارند اینها میتواند خیلی کمک کند، چون واقعاً شرایط به گونهای است که باید حتماً ما با اقدام و عمل رضایت مردم را جلب کنیم. با حرف زدن و شعار دادن و اینها نمیشود، باید اقدام کنیم.
ما الآن میگوییم یک سال گذشت، این بیلان کار ما، این کارنامه و عملکرد ما در حوزههای گوناگون؛ سخت افزاری، نرم افزاری، در همه زمینه ها، خود آقای رئیس جمهور هم بارها گفتند که در مورد اقدامات، فعل ماضی به کار ببرید بگویید این کار انجام شد. این که ما میخواهیم چه کارهایی کنیم فایدهای ندارد، مردم میگویند شما الآن یک سال بودید چه اقداماتی انجام دادید؟ الآن همه وزارتخانهها موظف شدند که بیایند ارائه دهند، آمار، اقدامات؛ دقیق، هیچ بنا نیست که بزرگ نمایی شود، همان واقعیتها دقیق گفته شود، قابل راستی آزمایی هم باشد.
یعنی ما اگر میگوییم الآن این تعداد سؤال، این تعداد تذکر، همهای نها مواردی است که معلوم است یا این تعداد سفر انجام شده، اینها همه معلوم است چه شهرستانی بوده، کجا بوده، چه برنامههایی بوده، بنده اگر مثلاً رفتم به دعوت یک نماینده به یک شهرستان ممکن است به خاطر یک برنامه خاصی بوده، ولی در کنار آن گفتیم شورای اداری هم مثلاً تشکیل شود، حالا در استان، در شهرستان، شورای فرهنگ عمومی هم گاهی اوقات تشکیل شده به خاطر آن سبقه و پیشینهای که داشتیم.
مثلاً برنامههای دیگری که بوده این است که میخواهیم بگوییم اینها همه دقیق است قابل ارائه است و شاید ما تا حالا در این زمینه کوتاهی کردیم، یعنی آن مقداری که اقدام شده درست نتوانستیم تبیین کنیم و بعضیها که مأموریتشان انگار ناامید ساختن مردم است، آنها تبلیغاتشان گستردهتر بوده و البته یک چیزی هم که هست در جامعه ما موضع انتقادی گرفتن و مخالف خوانی گاهی وقتها بیشتر مورد توجه قرار میگیرد تا یکی بخواهد فقط موارد مثبت را بیان کند.
ما امیدواریم این هفته و دولت فرصتی باشد و تشکر میکنیم از دوستان صدا و سیما که پای کار هستند، نقاط قوت، بله انتقادات هم باید گفته شود، در خود دولت، خود آقای رئیس جمهور تذکر میدهند میگویند این اشکال، این ضعف باید برطرف شود، سریع باید اقدام کنید. اینطور نیست که آنجا همیشه تأیید باشد، نه جایی اگر ضعفی باشد بلافاصله گفته میشود، پیگیری میشود، در نهایت مردم یک رضایتمندی انشاءالله بیشتری داشته باشند.
ـ مجلس معمولاً دو شأن دارد، یکی بحث قانونگذاری و یکی بحث نظارتی، که در حوزه نظارت که طبعاً معاونت پارلمانی بیشترین ارتباط را در این زمینه دارد، بحث تحقیق و تفحص یا سؤالی که نمایندگان از دولت میپرسند، در سطوح مختلف، وضعیت تحقیق و تفحص در یک سال گذشته چطور بود؟
ـ حسینی: کلاً در مجلس یازدهم تعداد تحقیق و تفحصها زیاد شده، حتی یک روز رئیس مجلس هم اشارهای کردند که بالأخره در این زمینه دقت بشود که چه تعداد الان هست. در گذشته مثلاً فرض کنید یک مسألهای بعضی وقتها خیلی جدی مطرح میشد مثلاً تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد در یک مقطعی، حتی از صدا و سیما، ما زمانی که خود در صدا و سیما بودیم، مجلس ششم مثلاً این مسأله را خیلی برجسته کرده بودند که تبلیغات، هیاهو زیاد بود.
میخواهم بگویم موارد فراوان نبوده، معمولاً چند مورد بوده، در این دوره، در این دوره سیزدهم حدود ۱۱۵ تحقیق و تفحص مطرح شد به ثبت رسیده، ولی معنای ان این نیست که همه اینها تصویب شده، بعضی آمده در کمیسیون همان جا رد شده و اصلاً کسانی که درخواست داده بودند، منصرف شدند.
ـ به نظرمی رسد بعضی از اینها ریشه در بررسی گذشته دارد تا این دولت؟
ـ حسینی: بله توضیح میدهم، تا حالا آن رقمی که ما داریم ۲۲ مورد تحقیق و تفحص تصویب شده، کارهایش شروع شده، این ۲۲ مورد درست است که در مجلس یازدهم است، ولی غالباً مربوط به دولت دوازدهم است، دولت سیزدهم ما فقط سه مورد داریم یعنی ۱۹ مورد از اینها مربوط به قبل است، فرض کنید که از نهاد ریاست جمهوری بگیرید در مورد همین ارز ترجیحی، اینها چگونه توزیع شده؟ بیایند بالأخره توضیح دهند تا یک شهرداری یک منطقه مثلاً آبادان یا شهر ری.
موارد متعدد است که اینها از ۲۲ مورد؛ ۱۹ مورد مربوط به دولت قبل است، سه مورد مربوط به دولت دوازدهم است و این بیانگر این است که نمایندگان نسبت به عملکرد این دولت یک اطمینانی دارند که میدانند دارند کار میکنند، خدای ناکرده سوء استفادهای نیست، مفسدهای نیست، اگر جایی هم باشد خود دولت حساس است یعنی خود آقای رئیسی در قوه قضائیه کارشان این بوده که مفسدان را شناسایی کنند با آنها برخورد کنند، قطعاً در خود دولت هم اجازه نمیدهند کسی بخواهد سوء استفاده کند، فردی را که قبلاً رئیس بازرسی کل کشور بوده آن را گذاشتند بازرس ویژه دولت و کاملاً رصد میکند.
این مسأله مطرح است که ما تا حالا فقط ۲۲ مورد داشتیم که غالباً مربوط به دولت قبل است. مثلاً عملکرد بانکها بوده، طرح آب رسانی بوده و موارد متعدد که دارند کارشان را انجام میدهند. یک بحث دیگری داریم اینجا اشاره کنم؛ ما در آیین نامه داخلی مجلس یک مادهای داریم ۲۳۴ این در گذشته نبوده یعنی در مثلاً سوابق شما نگاه کنید، رابطه دولت و مجلس چیزی به این عنوان نداشتیم، از سال ۹۹ این مسأله مطرح شده، یک بخشی مربوط میشود به دولت دوازدهم بعد یک بخشی مربوط به این دوره میشود.
این ماده این است که اگر ۱۰ نفر از نمایندگان یعنی حداقل ۱۰ نفر یا کمیسیونی از مجلس تشخیص داد در یک جایی قانون اجرا نشده، همان که اشاره کردید گفتید باید نظارت کنند، نظارت و بررسی کردند گفتند قانون اجرا نشده یا ناقص اجرا شده، همین قانون بحث برجام که گفتیم اقدام راهبردی ممکن است به این جمع بندی رسیدند که در یک مقطعی کامل اجرا نشده، توجه نشده، این را میتوانند بیایند آن ۱۰ نماینده درخواست بدهند بیاید در کمیسیون مربوطه بررسی شود، کمیسیون نتیجه آن را به هیئت رئیسه بفرستد بعد بیاید در صحن، اگر در صحن تصویب کردند یعنی گفتند این بحث درست است.
این کوتاهی انجام شده، این را میتوانند مستقیم بفرستند قوه قضائیه و قوه قضائیه مکلف است بدون نوبت رسیدگی کند. این طور نیست که مشمول اطاله دادرسی شود و آنجا ماهها بخواهد خاک بخورد و طولانی شود. باید بلافاصله رسیدگی کنند. پس این هم یک ابزار نظارتی مجلس است به خاطر این که با تخلف، با کوتاهیها و مفسدهها مبارزه کنند. این را هم ما تا کنون موارد متعدد داشتیم که مثلاً باز من این را مطرح کنم، ۱۰۴ مورد تا حالا درخواست شده، ۸۷ مورد مربوط به گذشته است، تنها ۱۷ مورد مربوط به الآن است.
یعنی ما همان یک سال دولت قبل با این یک سالی که این دولت کارش را شروع کرده ۸۰ درصد کاهش داشتیم یعنی این نشان میدهد سلامت نظام اداری که جایی ندیدند نمایندهها که ملاحظه و رو در بایستی ندارند جایی اگر ببینند تعللی هست قانونی اجرا نمیشود، تذکر میدهند، سؤال میکنند و بعد میتوانند از این ماده استفاده کنند. این هم نشان میدهد که دولت در انجام وظایفش کوتاهی نمیکند و به خوبی دارد وظیفه خود را انجام میدهد.
ـ یکی از جاها در مجلس، کمیسیون اصل ۹۰ است که معمولاً دنبال رسیدگی به شکایاتی هست که مردم از قوا دارند، تعامل خودتان یعنی معاونت پارلمانی با کمیسیون اصل ۹۰ چطور است؟
ـ حسینی: اتفاقاً همین هفته گذشته بود که آقای پژمانفر که رئیس این کمیسیون هستند دعوت کردند و خواستند که ما معاونین پارلمانی وزارتخانهها را جمع کنیم، توضیحاتی بدهند بالأخره این یک اصل قانون اساسی است، بعد آیین نامهای که مجلس نوشته، چگونه باید اجرایی شود، عملیاتی شود، این که اگر اینها شکایتی برسد و ارجاع بدهند به یک وزارتخانه باید طی یک ماه پاسخ بدهد، اگر واقعاًاین وقت کافی نیست، بیاید توضیح دهد بیاید بگوید ما داریم بررسی میکنیم.
مثلاً باید از استانهای مختلف سؤال کنند طولانی میشود، این را میتوانند بیایند گزارش بدهند. توضیحاتشان را آقای رئیس کمیسیون و رؤسای کمیتههایی که دارند، اینها همه مطرح کردند که دوستان معاونتهای پارلمانی، معاونتهای عمومی مجلس که در تماس با وزارتخانهها هستند در جریان باشند بدانند، چون برخی از مدیران ما ممکن است قانون را ندانند، با مقررات آشنا نباشند، بعد گریبانگیر آن میشود، یعنی فردا باید جواب بدهی. ما کمیسیون اصل ۹۰ حتی میتواند درخواست بدهد که طرف را مثلاً از آن موقعیت خود کنار بگذارند.
ـ یعنی عزل میکنند؟
ـ حسینی: بله، تا این حد. این است که ما هم استقبال کردیم یعنی گفتیم ما دنبال شفافیت هستیم، دنبال اجرای قانون هستیم، دنبال رفع ابهام هستیم، شما اگر جایی ممکن است یک کسی شکایت کرده، شکایت بی جا کرده باشد، غرض ورزی باشد، ما میرویم توضیح میدهیم این گونه نیست، این ابهامی که ایجاد شده این واقعیت ندارد، اگر جایی اشکال واقعی باشد برخورد میکنیم.
بنده خودم بالأخره سالها مسئولیت داشتم در جاهای مختلف اگر میدیدیم یک مدیر زیرمجموعه ما یک فردی تخلف میکند ما این جا نباید صبر کنیم که حالا حراست بیاید، سازمان بازرسی بیاید، خود ما برخورد میکردیم، میگفتیم ما داریم شب و روز زحمت میکشی، م کار میکنیم، مجموعه باید این روحیه را داشته باشند، لذا اگر اشکال واقعی باشد، اشکال را برطرف میکنیم، اگر در حدی باشد که با طرف باید برخورد کنند، معرفی کنند، این را انجام میدهیم؛ لذا ما این جلسه را داشتیم.
این که میگویم ما معاون پارلمانی را باهم تعامل داریم، ارتباط داریم به خاطر همین است که واقعاً کارها بهتر انجام شود، تا حالا ما ۱۵ جلسه داشتیم با معاونان امور مجلس دستگاههای مختلف، وزارتخانههای گوناگون، سعی میکنیم متنوع باشد. مثلاً رفتیم در وزارت اقتصاد، وزارت دفاع، بنیاد شهید، سازمانهای گوناگونی که هستند و آشنا شدند با آن مجموعه، میراث فرهنگی، وزارت اطلاعات، جاهای مختلف رفتیم و خیلی مفید و مؤثر بوده و تأکید هم کردیم که اینها باید فعال باشند، حضورشان بیش از گذشته باشد. حالا آماری که در شما بود؛ حداقل حضور معاونان امور مجلس ما در مجلس دو برابر نسبت به گذشته است.
ـ در مورد وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی؛ وزیر آن چه زمان معرفی میشود؟
ـ حسینی: طبق قانون سه ماه فرصت است، فکر میکنم نزدیک دو ماه شده باشد از زمان سرپرستی.
ـ یعنی میخواهید تا روز آخر صبر کنید؟
ـ حسینی: کار بلافاصله با تعیین سرپرست دارد انجام میشود، آقای زاهدی وفا که خودشان هم یک چهره دانشگاهی هستند، هم این که کار اجرایی کردند قبلاً در وزارت اقتصاد، در معاونت اول، در همین دوره دارند کار را انجام میدهند. معمولاً هم در اینطور موارد دیدگاههای مختلفی مطرح میشود، پیشنهادهای متعددی داده میشود، خود ما در روزهای اول مواجه بودیم با این که نمایندگان افرادی را پیشنهاد میدادند، چه از خود نمایندگان، چه از خارج از مجلس.
رئیس جمهور هم گفتند هر فردی که میگویند، بررسی و جمع بندی کنند و امیدواریم هر چه زودتر این خواستهای که هست انجام شود، ولی بهطور قانونی سه ماه وقت دارند، بیش از آن هم نمیتوان تمدید کرد، مگر اذن مقام معظم رهبری باشد که بعید میدانم این دولت بخواهد از این فرصتها بخواهد بهره بگیرد. نه در همین زمان سه ماهه انشاءالله معرفی میشود.
یکی از دلایل هم شاید این باشد که وزارتخانه بسیار مهمی است، بسیار عریض و طویل، قبلاً وزارت تعاون بوده، رفاه جدا بوده و کار هم بوده یعنی سه وزارتخانه در هم ادغام شده و انواع و اقسام مسئولیتها در آن است. شما ببینید سازمان تأمین اجتماعی، شستا، از کشتیرانی بگیرید تا معدن، صنعت، کشاورزی همه چیز در این مجموعه وجود دارد، بحثهای کارگری خیلی مهم است، کارفرمایان و مسائل گوناگون. این است که یک مقدار هم این ملاحظات است که فردی این مسئولیت را به عهده بگیرد که بتواند به خوبی انجام وظیفه کند و کمتر با چالش و مشکل مواجه شود.
ـ موضوع جدا شدن وزارت صمت و وزارت بازرگانی که در مجلس هم مطرح شد و دولت هم وعده داد این کار انجام شود؛ این موضوع چه وضعیتی دارد؟
ـ حسینی: در دولت قبل همین بحث مطرح بود، دولت هم لایحه بود، ولی رد شد، ولی یک طرحی خود نمایندگان دادند، اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس، این طرح آمده است در مجلس در همان قبل از این دولت تصویب شده، رفته شورای نگهبان، شورای نگهبان یک ایراداتی گرفته، معمول ان این است که اگر ایرادات جزئی باشد اگر رفته باشد، مجدد شورای نگهبان تأیید میکند. همین نظام رتبهبندی را یک ایراداتی گرفته بود، نمایندگان هم این طور نیست که بگویند ما مصّریم این ایراد باشد حتماً بفرستیم مجمع تشخیص اینها کمتر پیش میآید یعنی این که تمکین و همراهی میکنند.
کمیسیون اجتماعی مدتها پیگیر بودند که نظر دولت را داشته باشند، ما هم مطرح میکردیم، ولی اوایل خیلی شاید جدی گرفته نمیشد یا در دولت مخالفتهای جدی بعضی از وزرا داشتند، بر اساس نظر کارشناسی خودشان، در نهایت وقتی که این مشکلات قیمت ها، تنظیم بازار مطرح شد و این که چقدر وقت وزرا گرفته میشود، هم وزارت صمت درگیر است، هم وزارت کشاورزی درگیر است. اینها مشکلات دارند، بعد به کار تولیدشان آسیب وارد میشود، خود وزارت صمت یک زمانی سه وزارتخانه بوده، یک زمانی چهار وزارتخانه بوده است.
خود معاون اول الآن عمده وقتش گرفته میشود به خاطر همین تنظیم بازار، جلسات و این حرف ها. بعد در این مدت معلوم شد که این رویهها کافی نیست. درست است که ما سازمان تعزیرات داریم، اما کافی نیست یا مثلاً بازرسی داریم. باید یک مجموعه، یک دستگاه و وزارتخانهای این کار را بر عهده بگیرد. بعضیها نگران این که وزارت بازرگانی بیاید واردات زیاد میشود، نه در دولت تنظیم میشود، کنترل میشود، این طور نیست که وزیر خود به تنهایی هر گونه بخواهد عمل کند و فعالمایشاء باشد، واردات و صادرات تنظیم شود.
بنابراین دولت با آن طرحی که در مجلس بود ما این را بردیم در جلسه دولت مطرح کردیم، دولت هم حالا موافق، مخالف بحث کردند بیش از یک جلسه، آن چه در ذهن من است، ما حداقل دو جلسه جدی راجع به این بحث کردیم، در نهایت تصویب شد به مجلس هم اعلام کردیم، همین هفته گذشته هم من با رئیس مجلس گفتم که ما این طرح را قبول داریم، چون اول یک بحثی مطرح شد لایحه بدهید، گفتیم حالا تحصیل حاصل است، این طرح هست، روال آن هم طی کرده ما مجدد بخواهیم لایحه بدهیم باید از وزارتخانه از کمیسیونها شروع شود بیاید صحن، بعد بفرستیم مجلس، نوبت قرار بگیرد.
الآن دو سه مورد اشکال و ایراد داشته، همین را بیاورید در صحن تصویب کنید، ما هم بلافاصله بیاییم وزیر را معرفی کنیم بعد هم بگوییم چه مأموریتهایی دارید، چه اساسنامهای دارد و بعد هم، چون قبلاً وزارت بازرگانی بوده یعنی چیزی نیست که ما بخواهیم جدید تشکیل بشود. چون قبلاً داشتیم میتوانیم این را سریع آماده کنیم و دولت هم به این جمع بندی رسیده، امیدواریم انشاءالله سریعتر در مجلس این کار به نتیجه برسد.
ـ آیا اجازهای از مجلس در مورد وزرا صورت گرفته است یا نه؟
ـ حسینی: یعنی وزیر بازرگانی؟ نه هنوز. در اینباره، البته گمانه زنیها که همیشه هست، بالأخره یک عده افرادی را مطرح میکنند بعضی وقتها در فضای مجازی مینویسند و یک عده هم فکر میکنند یک وحی مُنزل است نوشته افراد، در حالی که اینطور نیست. بالأخره یک فردی ممکن است نظرش این باشد، این را بخواهد ترویج و تبیین کند.
ـ درباره خود معاونت پارلمانی که در برخی از مقاطع گفته شد تغییراتی در آن ایجاد میشود، آیا جدی است؟
ـ حسینی: کاری که معاونت پارلمانی یا امور مجلس دارد، کار سنگین و مستقلی است. توقعات و انتظارات زیاد است و برخی از وزارتخانهها به سوی تنزل در جایگاه میرفتند که ما نمیخواهیم معاون باشد، یک مدیرکل امور مجلس، یک رابط مثلاً کفایت میکند، در حالی که نمایندگان این را بر نمیتابند.
نماینده میخواهد یک کسی باشد در آن وزارتخانه، دستگاه و دولت مثلاً معاون پارلمانی یک فردی باشد که وقتی صحبت میکند، بحث میکند، قبول داشته باشند، یک جایگاهی داشته باشد. وقتی معاون وزیر باشد آن موقع میتواند در شورای معاونین مطرح کند، میتواند با استاندار تماس بگیرد، با افراد، مدیران کل تماس بگیرد. حرف او پیش برود و تأثیر داشته باشد، وگرنه ما فردی بگذاریم در یک حد و جایگاهی که پایین باشد و کسی همکاری نکند، این مشکل برای نمایندهها هست و بعد بار آن میافتد دوباره بر دوش خود وزیر، لذا باید یک فردی باشد که از یک جایگاه ممتازی برخوردار باشد و بتواند کارها را پیگیری کند.
من برای نمونه خدمت شما عرض کنم در دولت نهم که بنده یک مقطعی معاون حقوقی و پارلمانی در وزارت علوم بودم و معاون پشتیبانی یعنی همه امکانات مالی در اختیار ما بود، اگر یک نمایندهای مراجعه میکرد و میگفت فلان دانشگاه کمک نیاز دارد، نیاز نبود که ما دائم به وزیر بگوییم. خودمان بررسی میکردیم و میدیدیم درست است، پرداخت میکردیم. دیگر تکیه میکردند به ما و اعتماد میکردند، اما اگر یک فردی باشد که هیچ جایگاهی ندارد و حرف او را کسی خریدار نیست، آن موقع کار سخت میشود.