پخش زنده
امروز: -
بیش از ۶۵ درصد از شهدای قیام مردم مشهد مقدس بر ضد بی حجابی در مسجد گوهرشاد حرم مطهر رضوی گمنام هستند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، مرکز خراسان رضوی، پژوهشگر علوم اجتماعی گفت: بی شک قیام مسجد گوهرشاد، یک قیام با پایه و منشأ کاملاً مردمی و دینی است و در کتابهای تاریخ تألیفشده رژیم منحوس پهلوی از شهدای واقعه مسجد گوهرشاد، همانند قربانیان ماجرای به توپ بسته شدن مجلس هیچ سخنی به میان نیامده است.
حسین بیات افزود: در دفتر فوتشدگان سال ۱۳۱۴ قبرستان گلشور از اسناد قدیمی بهشت رضا(ع) مشهد مقدس، در برگههای مربوط به درگذشتگان ۱۹ تا ۲۵ تیر آن سال، ۲۰ فوت شده وجود دارد که علت مرگ همه آنها، اصابت گلوله ثبت شدهاست.
وی گفت: گواهی فوت این افراد را دکتر شاملو و دکتر موسی حجازی صادر کردهاندو این مسئله نشان میدهد که بیشتر این افراد، بعد از یورش مأموران رضاشاه ملعون به مسجد، علیرغم اصابت گلوله، از مهلکه گریخته و خود را به جای امنی رسانده بودند، اما به علت شدت خونریزی، دوام نیاورده و شهید شدهاند.
این پژوهشگر تاریخ مشهد مقدس افزود: از این۲۰ درگذشته، فقط نام هفت نفر مشخص است و از بین آنهانیز، فقط نام خانوادگی دو نفر را ثبت کردهاند و باقی اسامی، با عنوان «مجهولالهویه» درج شده است.
حسین بیات گفت:فقط این افراد، به عنوان تعدادی از جمع کثیر شهدای قیام مسجد گوهرشاد بر ضد بی حجابی ،در قبرستان گلشور مشهد مقدس به خاک سپردهشدند.
او افزود: اگر این آمار را در قالب یک نمونه، از کل جمعیت شهدای قیام مسجد گوهرشاد درنظر بگیریم، جمعیت افراد مجهولالهویه در آن بیش از ۶۵ درصد شهدا را دربرمیگیرد.
این مورخ گفت:چنانچه تعداد شهدای قیام مسجد گوهرشاد را، بر اساس آمارها به طور میانگین، حدود دوهزار نفر تلقی کنیم، رقمی در حدود هزار و ۳۰۰ شهید گمنام و مجهولالهویه در این قیام خواهیم داشت؛ رقمی که بسیار بالا و معنادار است.
بیات افزود: رضاقلدر با اجباری کردن کشف حجاب و بازداشت و زندانی کردن آیت الله قمی از مخالفان بد حجابی در ۱۵ تیرماه ۱۳۱۴ موجب تحصن مردم مشهد مقدس در مسجد جامع گوهرشاد شد.
وی گفت: با تحصن مردم متدین مشهد در مسجد گوهرشاد جمعیت کثیری از ساکنان این روستاها، به سوی مشهد مقدس حرکت کردند که باعث نگرانی عُمّال رژیم شد.
این پژوهشگر افزود:ایرج مطبوعی، فرمانده وقت لشکر خراسان، دستور محاصره حرم مطهر رضوی را برای جلوگیری از ورود روستائیان به مسجد جامع گوهرشاد و پیوستن آنها به جمعیت متحصنان صادر کرد.
حسین بیات گفت:این اقدام در ۱۹ تیر، باعث بروز درگیری شدید بین مأموران و مردم در اطراف حرم مطهر رضوی شد که مردم توانستند علیرغم گلولهباران جمعیت و شهادت بسیاری از حاضران، سدّ نیروهای رژیم را بشکنند و وارد حرم امام هشتم علیه السلام بشوند.
او افزود:وقتی در نیمه شب ۲۱ تیر سال ۱۳۱۴، گلولهباران مسجد گوهرشاد آغاز شد و متحصنان از همه طرف، هدف قرار گرفتند، بیشتر جمعیت حاضر در مسجد را روستاییانی تشکیل میدادند که به علت نداشتن جا و مکان، شب را در آنجا استراحت می کردند.
این تاریخ نویس کشورمان گفت:به همین علت بخش عمدهای از این افراد را، بعد از شهادت، نمیشد شناسایی کرد.
بیات افزود:معدود پیکرهای شهدا بر ضد بی حجابی که از دفن در گورهای دستهجمعی نجات یافتهبود، در گورستان عمومی شهر و با عنوان «مجهولالهویه» دفن شدند.