کدخدایی: شورای نگهبان مدافع حقوق مردم است

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما به نقل از پایگاه اطلاع رسانی شورای نگهبان دکتر عباسعلی کدخدایی عضو حقوقدان و رئیس پژوهشکده شورای نگهبان در نشست تخصصی مسیر تحول دانشگاه، قانون و منطق حکمرانی که در دانشگاه شیراز برگزار شد، گفت: همه در شکل‌گیری نظام جمهوری اسلامی ایران سهم داریم و برای رسیدن به نقطه مطلوب، حکمرانی مطلوبی هم باید باشد که پایه اصلی این حکمرانی نظام حقوقی و قانون و قانونگذاری است.

وی با طرح این پرسش که آیا همه قوانین خوب و موثر است؟ گفت: پاسخ به این پرسش قطعا نمی‌تواند مثبت باشد بلکه ایراداتی نیز وجود دارد که منجر به نامطلوب بودن و ناکارآمدی برخی از قوانین شده است.

عضو حقوقدان شورای نگهبان گفت: سهم دانشگاه در قانون‌گذاری در گام نخست تا چه اندازه فرض شده و به عنوان یک مرکز علم‌آموزی و علم‌اندوزی تا کجا توانسته نیاز‌های جامعه را برطرف کند، دانشگاه مرکز آموزش علم و دانش است، اما آیا دانشگاه توانسته در جامعه و ایجاد یک نظام حقوقی به خوبی ایفای نقش کند.

دکتر کدخدایی گفت: امروز دانشگاه یک مرکز مدرک‌گرایی شده و در دانشگاه هم دانشجوی گریزپای و هم معلم گریزپای داریم؛ دانشگاه از ماهیت فاصله گرفته است، اگر گلایه داریم که در دستگاه‌های اجرایی شکل‌گرا شدند، چون از دانشگاه این مسئله ترویج می‌شود.

وی با بیان اینکه دانشگاه به تدریج ارتباطش را با جامعه قطع کرده است، گفت: دانشگاه فاصله‌ای با اجتماع پیدا کرده، دانشجو درس می‌خواند و مدرک می‌گیرد، اما در جامعه می‌بیند که فضای دیگری است؛ یک بخش از این امر به ضعف سیستم آموزشی برمی‌گردد که دانشگاه از علم محور بودن به مدرک محور بودن رفته است.

رئیس پژوهشکده شورای نگهبان با طرح این پرسش که دانشگاه در اخلاق علمی تا کجا توانسته ارتباط با دانشجو برقرار کند، گفت: اگر مراکز علمی و دانشگاه‌ها به ریل اصلی بازگردند می‌توانیم انتظار داشته باشیم که قانونگذاری مجلس درست باشد و به دیگر مسیر‌ها برگردیم.

وی گفت: مجلس می‌تواند مراکز تخصصی و پژوهشی داشته باشد که به امر قانونگذاری نمایندگان کمک کند، چون انتظار نیست که همه نمایندگان آشنا با حقوق باشند، اینکه مجلس هر روز قانونگذاری کند، تصور غلطی است.

دکتر کدخدایی گفت: گاهی اوقات در قوانین به اقتضائات اجرایی توجه نشده و تنقیح قوانین نیز به درستی انجام نشده است و به یک وضع فراوانی قوانین رسیدیم در حالی که مرکز کارشناسانه برای راهنمایی نمایندگان لازم است که قوانین را بشناسند و دوباره قانونی بر قانون وضع نکنند.

وی گفت: قانون جدید مشکلی را حل نمی‌کند تا زمانی که متوجه نباشیم که قانون گذشته چرا اجرایی نشده است.

عضو حقوقدان شورای نگهبان با اشاره به آسیب‌شناسی نظام پژوهشی در علم حقوق گفت: در حوزه سیاست‌گذاری پژوهشی نمی‌دانیم کدام نهاد متولی برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری است، اگر پژوهش‌هایی نیز می‌شود، چون دانشگاه‌ها نتوانستند ارتباط برقرار کنند، هر دستگاهی یک دانشگاه و پژوهشکده زده و جدا شده؛ یکی از اقدامات خوب جمع‌آوری دانشگاه‌ها و مراکز جدید علمی است؛ چراکه باید دانشکده‌های حقوق دانشگاه‌ها تقویت شوند.

وی با بیان اینکه پژوهش‌ها نیز کمی شده یا برای ارتقای رتبه یا کسب درآمد شده است، گفت: این چقدر در حکمرانی موثر خواهد بود؟ هزینه‌های زیاد می‌شود، اما اجرا ندارد. در محتوای پژوهش‌ها هم هیچ کدام مسئله‌محور و کاربردی نیست، دستگاه‌ها درخواست پژوهش می‌دهند، چون تکلیف قانونی است و برای هزینه‌کرد بودجه پژوهشی است تا اینکه مسئله‌ای حل شود.

دکتر کدخدایی با بیان اینکه قانون اساسی ما قانون اساسی دینی است، اما آیا با حقوق مردم منافات دارد؛ قطعا پاسخ خیر است، گفت: اگر دستگاه اجرایی مصوبه‌ای داشته باشد اما حقوق مردم تضییع شود، شورای نگهبان ورود و از حقوق مردم دفاع می‌کند، درحالی که این نقش شورای نگهبان برای مردم تبیین نشده است، از شورای نگهبان انتخابات را فقط دیده‌ایم، ولی آرای شورای نگهبان مبتنی بر اصول اسلامی در کدام دانشگاه بررسی و تبیین شده است.

رئیس پژوهشکده شورای نگهبان با بیان اینکه آیا پژوهشگران ما با اصول علمی آشنا هستند، گفت: عدم توجه به کار‌های جمعی از دیگر انتقادات به کار پژوهشی است؛ چرا که اگر جمعی باشد بهتر به نتایجی که مدنظر است کمک می‌کند.

دکتر کدخدایی در پایان گفت: هنوز نتوانستیم نظام آموزشی در حوزه حقوق در حد یک نظام مطلوب ارائه کنیم اگر نقصی هست ما هم سهم بزرگی داریم و باید تلاش کنیم تا این اشکالات برطرف شود تا به تمدن مورد نظر برسیم.