به توصیهها عمل شود، تب کریمه اصلا خطرساز نخواهد بود
رئیس سازمان دامپزشکی کشور گفت: بیماری تب کریمه کنگو در صورت رعایت توصیههای پزشکی خطر ساز نخواهد بود.
دکتر محمد آقامیری رئیس سازمان دامپزشکی کشور در مصاحبه تلفنی با خبرنگار
خبرگزاری صدا و سیما نکاتی در خصوص تب خونریزی دهنده کریمه کنگو و دستورالعملهای بهداشتی برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری بیان کرد.
وی گفت: «دو اقدام برای جلوگیری از این بیماری وجود دارد؛ پیشگیری و اطلاع رسانی. پیشگیری در حوزه سازمان دامپزشکی کشور است. امسال سه برابر پارسال سم پاشی میکنیم، اماکن دامی و حمامهای ضد کنه برای دام را در تمام کشور نظارت میکنیم.»
وی با بیان اینکه اطلاع رسانی هم انجام میشود، گفت: وقتی انسان در معرض لاشه آلوده، ترشحات و خون آلوده دام قرار میگیرد به این بیماری مبتلا میشود و امکان انتقال از طریق انسان به انسان هم وجود دارد.
رئیس سازمان دامپزشکی تأکید کرد: اگر به توصیههای بهداشتی توجه نشود بیماری تب کریمه کنگو میتواند بسیار خطرناک باشد، اما اگر توصیههای بهداشتی جدی گرفته شود، به هیچ عنوان خطرساز نیست و به طور کامل قابل پیشگیری است.
وی در پاسخ به این سؤال که پیشگیری چگونه است گفت:
- نکته اول: گوشت فقط از مراکز مورد تأیید سازمان دامپزشکی کشور مانند قصابیها و مراکز هایپرمارکتها و فروشگاههای گوشت تحت نظارت سازمان تهیه شود. به هیچ وجه گوشت را از کنار جادهها و داخل روستاها به شکلی که دام توسط اشخاص بدون ناظر بهداشتی ذبح میشود تهیه نکنند. این استدلالها که این گوسفند علف خورده است و آن گوسفند پلاستیک خورده است، بیشتر تبلیغاتی غیر واقعی است.
- نکته دوم: اگر ناچار شدند در ایام عید سعید قربان یا مراسم شادی یا عزا، گوسفندی ذبح کنند. لاشه گوسفند را به مدت ۲۴ ساعت در دمای صفر تا چهار درجه قرار دهند. در این دمای یخچال، در عین حال که ویروس احتمالی در گوشت به واسطه جمود نعشی و افزایش اسیدیته آن از بین میرود، گوشت هم تردتر و لذیذتر میشود. جگر را باید به مدت ۴۸ ساعت در این شرایط نگهداری کرد.
- نکته سوم: مراقب خون و ترشحات دام ذبح شده باشند و به لاشه گوسفند ذبح شده دست نزنند، چون در صورت آلوده بودن، میتواند آلودگی را به انسان نیز منتقل کنند.
- نکته چهارم: به هیچ وجه گوشت و جگر را به شکل آبدار و نیم پز میل نکنند و بگذارند مغزپخت شود.
از خوردن جگر خام به شدت پرهیز شود، زیرا علاوه بر بیماری تب کریمه، احتمال ابتلا به دیگر بیماریهایی که از کبد میتواند منتقل شود هم وجود دارد.
دکتر آقامیری با بیان اینکه نگرانیای در مورد مردم وجود ندارد، زیرا همکاران سازمان دامپزشکی در سراسر کشور با دقت در حال انجام کار خود هستند و نظارتها به طور کامل انجام میشود، گفت: «موارد ابتلا همگی مربوط به مواردی است که گوشت از جای دیگری تهیه شده یا جگر خام مصرف کرده اند.»
وی افزود: «نکته مهم دیگر این است که چنانچه دامداران کنهای روی بدن دام مشاهده کردند سعی نکنند با دست آن را از پوست جدا کنند، زیرا بدن کنه شکننده است و امکان خروج خون از بدن کنه و آلوده شدن دست دامدار و انتقال بیماری وجود دارد.»
آیا بیماری بومی (اندمیک) بودن در جایی به این معناست که در جاهای دیگر مشاهده نمیشود؟
رئیس سازمان دامپزشکی کشور در پاسخ به این سؤال که آیا اندمیک بودن در جایی به این معناست که در جاهای دیگر مشاهده نمیشود گفت: «این بیماری در جنوب و جنوب شرق کشور اندمیک است. البته این به آن معنی نیست که بیماری فقط در این مناطق مشاهده خواهد شد، زیرا فصل گرما فصل تولید مثل و فعالیت کنه است، این امکان وجود دارد که این اتفاق در هر دامداری که اصول بهداشتی رعایت نشود، بیماری رخ دهد. از سوی دیگر دام یک کالاست که میتواند خرید و فروش شود و از جایی به جای دیگر برده شود. شاید دامداری در جنوب شرق کشور دامهای خود را به جایی در مرکز کشور بفروشد. اینگونه نیست که بگوییم مردم در مناطق اندمیک رعایت کنند و در دیگر نقاط کشور نیازی به رعایت کردن نیست.»
وی تأکید کرد: «ما چندین بیماری مشترک میان انسان و دام داریم و مردم برای رعایت سلامتی خود بهتر است گوشت و آلایش دامی را از مراکز مورد تأیید سازمان دامپزشکی کشور تهیه کنند. این که گوشت را از کنار جاده یا در روستا دام ذبح شده بدون نظارت را خریداری کنند با این استدلال که دام فلان طور و بهمان طور تغذیه کرده و گوشتش مغذیتر است، میتواند بسیار خطرناک باشد. بهتر است کار را به کاردانش سپرد و کاردان این مسأله کشتارگاهها هستند، زیرا نظارت جدی بر روی کشتارگاهها وجود دارد.»
دکتر آقامیری در پاسخ به این پرسش که آیا در شرایط پرخطر مانند الان که موارد ابتلا افزایش یافته، بر نقل و انتقال دام از مناطق اندمیک به جاهای دیگر نظارت میشود یا نه، گفت: «وقتی با یک واحد دامداری روبرو هستیم برایمان فرق نمیکند در مناطق اندمیک باشد یا در مناطق غیر اندمیک؛ در جنوب و جنوب شرقی است یا در شمال کشور. اما در شرایطی مانند آنچه الان داریم، فاصله بین دورههای سمپاشی در واحدهایی که در مناطق اندمیک هستند را کوتاهتر میکنیم و ضوابط بهداشتی در تمام واحدها اعمال میشود.»
وی در پاسخ به این پرسش که آیا محدودیتی در زمینه انتقال دام از مناطق اندمیک به مناطق دیگر وضع شده، گفت: «هر دامی برای حمل و نقل از استانی به استان دیگر و حتی در داخل استان باید ابتدا از شبکه دامپزشکی شهرستان، گواهی حمل بهداشتی دریافت کند و اگر این اتفاق نیفتد ماشین توقیف خواهد شد و برخورد میشود. ارائه مجوز شبکه دامپزشکی هم منوط به تأیید فرد کارشناسی است که دامها را از لحاظ بیماریهای مسری و غیر مسری بررسی میکند.»
دکتر آقامیری در پاسخ به این پرسش که بیماری در دام علایم بالینی ندارد و خونریزی دهنده نیست، پس چگونه کارشناس از آلوده نبودن دامها مطمئن میشود، گفت: «اگر واحد دامداری مورد بررسی ضوابط بهداشتی مورد نظر سازمان را رعایت نکرده باشد برای نمونه سم پاچی نکرده باشد و دام را حمام ضد کنه نبرده باشد، فرض بر این است که دام مبتلا به بیماری است و اجازه خروج به دام داده نخواهد شد.»
پیاده روی اربعین و عید قربان
رئیس سازمان دامپزشکی کشور در پاسخ به پرسشی در زمینه افزایش موارد ابتلا در بخشهایی از عراق و همچنین در پیش بودن ایام اربعین، گفت: «برای رعایت ضوابط بهداشتی، محدوده جغرافیایی تعیین نمیکنیم. توصیههای بهداشتی همه جا باید رعایت شود؛ چه در ایران باشد و چه در سفر معنوی پیاده روی اربعین. ضوابط بهداشتی عام است.»
عید قربان
دکتر آقامیری در خصوص ذبحهای عید قربان توصیه اکید کرد: «حتما کسی که میخواهد به لاشه گوسفند دست بزند دستکش داشته باشد، مراقب خون و ترشحات آلایش دام باشد. پس از ذبح، گوشت به مدت حداقل ۲۴ ساعت و جگر ۴۸ ساعت در یخچال در دمای صفر تا ۴ درجه نگاهداری و سپس توزیع شود. اگر هم بنا بر ضرورت، در همان روز توزیع شد، این گوشت به هیچ عنوان تازه خوری نشود.»
او گفت: «یک کار خوبی که سالهای گذشته توسط ارگانهای مختلف از جمله شهرداری انجام شده این است که محلهای مشخصی را برای فروش گوسفند برای روز عید قربان تدارک میبینند. در این محلها ناظران بهداشتی سازمان دامپزشکی حضور دارند و قبل و حین و بعد کشتار نظارتهای بهداشتی انجام میشود.»
دکتر آقامیری در پاسخ به پرسشی در زمینه واکسن و داروی دام گفت: «بیشتر در حوزه پیشگیری با این بیماری مبارزه میکنیم. واکسن و دارو برای دام وجود دارد، اما توجیه اقتصادی ندارد. پیشگیری از این بیماری بسیار ساده و کم هزینه است.»
رئیس سازمان دامپزشکی کشور با بیان اینکه از ظاهر گوشت گوسفند اصلا نمیتوان به بیماری پی برد، گفت: «در کشتارگاهها الزاما گوشت لاشه گوسفند باید به مدت ۲۴ ساعت به شکل پیش سرد نگاهداری شود. زنجیره سرد جگر هم که ۴۸ ساعت است، باید در مراکز عرضه مانند قصابیها رعایت شود.»
وی در توضیح اینکه چرا باید پس از ذبح دام و پیش از مصرف گوشت باید ۲۴ ساعت صبر کرد گفت: «پس از ذبح دام فعل و انفعالاتی در ماهیچه رخ میدهد که باعث افزایش اسیدیته گوشت میشود. این اتفاق در عین حال که باعث نابودی ویروس میشود، تُردتر شدن گوشت را هم به همراه میآورد. البته این زمان در مورد جگر ۴۸ ساعت است.»