پخش زنده
امروز: -
کمبود ویتامین K در بزرگسالان نادر است، اما در نوزادان اتفاق میافتد. اصلیترین علامت کمبود ویتامین K خونریزی شدید در اثر تشکیل نشدن لخته خون است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز چهارمحال و بختیاری، ویتامین K دو نوع دارد: نوع اول ویتامین کا یک یا فیلوکوئینون نام دارد و در گیاهان، مانند اسفناج و کلم، یافت میشود، نوع دوم ویتامین کا دو یا منوکینون است که به صورت طبیعی در مجاری روده تولید میشود.
ویتامین کا یک و کا دو پروتئینی تولید میکنند که به انعقاد خون کمک میکند، تشکیل لخته خون یا انعقاد خون مانع از خونریزی شدید داخلی یا خارجی میشود.
با این که کمبود ویتامین کا نادر است، کمبود آن باعث میشود بدن فرد نتواند پروتئین کافی برای انعقاد خون را تولید کند. درنتیجه، فرد دچار خونریزی شدید میشود.
بعضی داروها و بیماریهای خاص تولید ویتامین کا را کاهش میدهند و مانع از جذب میشوند یعنی بزرگسال دچار کمبود ویتامین کا خواهد شد.
با این حال، احتمال کمبود ویتامین کا در نوزادان بیشتر است. به این وضعیت خونریزی ناشی از کمبود ویتامین کا یا VKDB میگویند.
علل و عوامل پرخطر کمبود ویتامین K
بزرگسالان در شرایط زیر بیشتر در معرض خطر کمبود ویتامین K و علائم مربوط به آن قرار میگیرند:
مصرف داروهای ضد انعقاد خون که مانع از تشکیل لخته خون میشود، اما فعالیت ویتامین K را مهار میکند
مصرف آنتی بیوتیکهایی که در تشکیل ویتامین K و جذب آن اختلال ایجاد میکنند
عدم دریافت ویتامین K مورد نیاز از طریق مصرف غذا
مصرف غلظات بالای ویتامین A یا E
ممکن است سایر افرادی که دچار کمبود ویتامین K تشخیص داده میشوند مبتلا به نوعی بیماری باشند که بدن به موجب آن نمی تواند چربی را به درستی جذب کند. به این وضعیت، سوء جذب چربی میگویند.
ممکن است افرادی که دچار اختلال جذب چربی هستند از بیماریهای زیر رنج ببرند:
بیماری سلیاک
فیبروز کیستیک
اختلال مجرای روده یا دستگاه صفراوی (کبد، کیسه صفرا و مجرای صفرا) (سرطان کیسه صفرا)
اگر قسمتی از رودهی فرد برداشته شده باشد میتواند باعث کمبود ویتامین K شود
متخصصان تغذیه و رژیم غذایی توصیه میکنند مردان بزرگسال روزانه ۱۲۰ میکروگرم ویتامین K و زنان بزرگسال روزانه ۹۰ میکرو گرم ویتامین K دریافت کنند.
بعضی غذاها حاوی مقادیر بالای ویتامین K هستند ازجمله میتوان به جگر، گل کلم، بروکلی، نخود، کلم پیچ، چای سبز و سویا اشاره کرد.
چرا نوزادان بیشتر به کمبود ویتامین K دچار میشوند؟
دلایل زیادی وجود دارد که نشان میدهد چرا نوزادان بیشتر مستعد ابتلا به کمبود ویتامین کا هستند. ازجمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
شیر مادر ویتامین K کافی ندارد
ویتامین K از جفت مادر به خوبی به جنین منتقل نمیشود
کبد نوزاد نمیتواند به درستی از ویتامین K استفاده کند
رودهی نوزاد طی چند روز اول ویتامین K تولید نمیکند
از جمله غذاهای سرشار از ویتامین K میتوان به سبزیجات سبز برگدار، آلو و محصولات لبنی تخمیر شده اشاره کرد.
علائم کمبود ویتامین K
کمبود ویتامین K علائم مختلف دارد، اما اصلیترین علامت آن خونریزی شدید است. ممکن است خونریزی شدید فورا مشخص نشود، زیرا فقط در صورتی رخ میدهد که فرد زخمی شود.
ازجمله علائم دیگر خونریزی شدید میتوان موارد زیر را نام برد:
بدن فرد به راحتی کبود میشود
خون مردگی زیر ناخن
خونریزی غشای مخاطی که دیوارهی قسمتهای داخلی بدن را پوشانده است
مدفوع تیره، قیرمانند یا همراه با خون
پزشک برای معاینهی علائم کمبود ویتامین K در جنین و نوزاد موادر زیر را نیز بررسی میکند:
خونریزی قسمتی که بند ناف از آن جدا شده
خونریزی پوست، بینی، دستگاه گوارش یا سایر قسمتها
خونریزی آلت تناسلی اگر کودک ختنه شده باشد
خونریزی ناگهانی مغز که شدید و مرگبار است