ضعف سیستم ایمنی بانک؛ پلیس را دیر از سرقت بانک ملی مطلع کرد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، سردار سرتیپ محمد قنبری رئیس پلیس آگاهی در برنامه گفتگوی ویژه خبری گفت: این سرقت در نوع خود یکی از سرقت‌های پیچیده‌ای بود که در ایام تعطیل اتفاق افتاد؛ سارقین حرفه‌ای با استفاده از در ورودی پارکینگ به داخل بانک وارد می‌شوند، تجهیزات ایمنی بانک را قطع می‌کنند و دریچه‌ای که به صندوق امانات متصل است با هوا گاز تخریب می‌کنند و حدود ۲۵۰ صندوق امانت مردم را مورد دستبرد قرار می‌دهند و از محل خارج می‌شوند.
متن این گفتگو به این شرح است:
مجری: امشب در گفتگوی ویژه راجع به یکی از بزرگ ترین و پیچیده‌ترین سرقت‌های بانکی در ایران در تاریخ می‌خواهیم صحبت بکنیم. صبح شانزدهم خرداد ماه همانطور که در خبر‌ها هم به آگاهی شما رسید خبر به سرقت رفتن یکصد و ۶۲ صندوق امانات بانک ملی شعبه دانشگاه تهران منتشر شد. خبری که در ابتدا با یک سری تناقضات به ویژه راجع به آمار صندوق‌ها مواجه بود و آمار‌های مختلفی در این باره منتشر شد. از یک طرف هم زمان وقوع خود سرقت و نحوه سرقت هم باعث ایجاد شک و شبهه‌هایی بین مردم شد، اما به هر حال بعد از چند روز تلاش پلیس خبر اعلام شد که سارقان این سرقت دستگیر شدند.
سردار قنبری گفت: به محض اینکه روز دوشنبه صبح به همکاران ما اعلام شد عوامل بررسی صحنه و عوامل تخصصی و کارآگاهان سریعاً در صحنه سرقت حضور یافتند و پلیس آگاهی تهران بزرگ مأموریت پیدا کرد که به صورت ویژه این سرقت را پیگیری بکند؛ اطلاعات بسیار خوبی با دقت بسیار بالا و با استفاده از امکانات و تجهیزات هوشمند استفاده شد و همه‌ی داده‌های اطلاعاتی به کار گرفته شد.
رئیس پلیس آگاهی اضافه کرد: آن‌هایی که نگهبانی می‌دادند سارقین سابقه داری بودند و تلاش کرده بودند هیچ ردی از خود به جای نگذارند، اما با اطلاعاتی که از صحنه جرم برداشته شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت پشتیبانی‌های خوبی در تجزیه و تحلیل این داده‌ها صورت گرفت.
مجری: سردار، عملیات سرقت چند ساعت طول می‌کشد؟
سردار قنبری گفت: هنوز به نتیجه کامل نرسیدیم.
مجری: یعنی دقیقاً چه روزی اقدام می‌کنند، روز دوشنبه؟
سردار قنبری افزود: نه روز دوشنبه ما مطلع شدیم. دوشنبه ساعت ۷ صبح به پلیس ما و به کلانتری اطلاع داده شد سرقت "پنجشنبه شب" صورت گرفته است، اما روز دوشنبه ساعت ۷ به ما اعلام و دستور ویژه‌ای از سوی سردار فرماندهی به پلیس آگاهی فاتب پلیس تهران برای پیگیری مسئله صادر شد.
مجری گفت: شما چطور مطلع شدید که سرقت شده؟
سردارگفت: از طریق بانک اعلام شد.
مجری پرسید: یعنی اگر بانک اعلام نمی‌کرد شما متوجه نمی‌شدید؟
سردارگفت: نه، به هر حال سرقت در داخل بانک صورت گرفته و در محیط محصور و بسته بوده است.
مجری گفت: آن سامانه‌های هوشمندی که اشاره کردید که پلیس، مجهز به آن سامانه‌های هوشمند است؟
سردارافزود: برای کشف جرم دارم عرض می‌کنم سامانه بانک به پلیس وصل نبوده است.
مجری گفت: استثنائاً وصل نبوده یا اصلاً این سامانه‌ها وصل نیستند؟
سردارافزود: نه، باید وصل شود، اما وصل نبوده و این در دست بررسی است، اگر وصل بود بلافاصله هشدارداده می‌شد، ​ سیستم‌ها را قطع کردند، سامانه‌ها باید به گونه‌ای باشد که با قطع یک سیم، کامل از کار نیفتد.
وی گفت: دوشنبه صبح که ما مطلع شدیم در کمتر از ۴۸ ساعت هویت سارقین را با استفاده از سامانه‌های هوشمند مشخص کردیم البته برای هدایت ستادی، پلیس آگاهی فراجا بنا به دستور سردار فرماندهی محترم انتظامی کل کشور ورود پیدا کرد.
سردار قنبری افزود: پس اینکه متوجه شدیم سارقین قبل از اعلام سرقت از طریق فرودگاه بین المللی امام خمینی به یکی از کشور‌ها سفر کردند، در کمترین زمان ممکن پلیس بین الملل از ما اعلام قرمز این‌ها را گرفت که در نوع خود کار بسیار سریعی بود و با پلیس آن کشور هماهنگ و محل اختفای سارقان در آن کشور شناسایی شد.
وی اضافه کرد: دو نفری که یکی از آن‌ها با خانواده فرار کرده بود بلافاصله دستگیر شدند و اقدامات لازم برای انتقال شان به کشور در حال انجام است.
مجری: آقای مونسان شما چه زمانی مطلع شدید که سرقت از بانک اتفاق افتاده است؟
آقای حسن مونسان عضو هیأت مدیره بانک ملی نیز در این برنامه با بیان اینکه خوشحالیم که با اقدام پلیس آگاهی و سربازان گمنام امام زمان (عج) در کشف این جرم و سارقین آرامش به خانواده‌ها بازگشت و از طرف همه همکارانم در بانک ملی از همه‌ی دست اندرکاران قدردانی می‌کنم گفت: ما از سرقت در روز دوشنبه و بعد از تعطیلات مطلع شدیم.
مجری پرسید: دوشنبه چه ساعتی؟
آقای مونسان گفت: ۷ صبح، به محض اینکه همکاران برای بازکردن در به خزانه مراجعه می‌کنند با حادثه سرقت مواجه شدند.
مجری گفت: یعنی اگر مثلاً تعطیلات مثلاً سه چهار روز دیگر ادامه پیدا می‌کرد شما همان سه چهار روز بعدش مطلع می‌شدید یعنی تا زمانی که حضوراً مراجعه نمی‌کردید متوجه نمی‌شدید؟
آقای مونسان افزود: سارقین کاملا سارقین حرفه‌ای و دارای تخصص‌های فوق العاده بالا در حوزه برق و الکترونیک، آی. تی بوده اند و همه‌ی سیستم‌های بانک را از کار انداختند البته سیستم هشدار وصل نبوده است.
وی در عین حال گفت: بانک همه‌ی هشت لایه‌ی امنیتی را انجام داده بود و حدود ۱۴ ساعت زمان برده بود که سارقان بتوانند این اموال را تخلیه کنند و از بانک خارج شوند که نشان می‌دهد سیستم هشدار دهنده، سیستم چشمی، قفل‌های مورد تأیید پلیس، قفل‌های کتابی که قفل مضاعف هم زده بودند همه فعال بوده است و همکاران ما، سیستم تلفن کننده خودکار اعلام خطر، در گاوصندوق ۴۰ سانتی متری، ​ سامانه حفاظتی آژیر خطر، سامانه نظارت تصویری دوربین مدار بسته و حتی سیستم تشخیص چهره را فعال کرده بودند.
آقای مونسان گفت: سیستم تشخیص چهره جدیدترین سیستم برای ورود به خزانه است و بانک ملی این سیستم را نصب کرده بود.
مجری گفت: در حوزه امنیت و ایمنی مگر بانک نباید چند گام جلوتر از آن ذهن سارقین باشد که پیشگیری بکند از سرقت، شما مجهزترین سیستم را هم بگذارید، ولی اگر بنا باشد که سارق بتواند این را منفعلش بکند و از کار بیندازد و ۱۴ ساعت عملیات سرقت به قول شما طول کشیده و شما همچنان متوجه نشدید تا دوشنبه که آمدید سر کار، این نشان می‌دهد که خب سیستمِ خیلی دچار اشکال است یا پشت صحنه باید یک سری اتفاقات دیگری از جمله مثلاً تبانی شکل گرفته باشد!
آقای مونسان گفت: به هر حال هم پلیس همواره بر سیستم‌ها نظارت دارد و هم بخش‌های فنی و حفاظتی ما مرتب سیستم‌ها را کنترل می‌کنند.
مجری گفت: پس چرا عمل نکرده آقای مونسان؟!
آقای مونسان افزود: باید تخصصی بررسی شود، اما آثار تخریب تمام سیستم‌های حفاظتی و هشدار دهنده وجود دارد، بانک‌ها در بودجه سالیانه‌ای که مصوب می‌کنند تنها موردی که محدودیتی قائل نمی‌شوند بحث بودجه‌های امنیتی است.
مجری گفت: این نکته‌ای که وجود دارد این است که چرا سیستم هشدار شما به پلیس وصل نبوده؟!
آقای مونسان گفت: سیستم طبق اطلاعاتی که ما داریم و کارشناسان فنی بررسی کردند به پلیس و بخش‌های یگان حفاظت ما، و ... وصل بوده، اما اگر قصور و تقصیری وجود داشته نباید از آن بگذریم.
مجری گفت:، ولی سردار گفتند که وصل نبوده است درست است.
سردار قنبری گفت: بله، قصور امنیتی وجود داشته است، سرقت حرفه‌ای بوده است، اما ابتدایی‌ترین امکانات ایمنی در ورودی پارکینگ بانک رعایت نشده است، یعنی همین الآن به آسانی می‌توانیم از در ورودی، وارد شویم و آنجا یک محیط شلوغی است و محیطی است که به سارق پوشش می‌دهد و کسی شک نمی‌کند، ​در راهرو یک در چوبی بسیار ساده است و پشت آن دیوارپوش بود که آن را باز کرده و سراغ گاوصندوق رفته اند و گاوصندوق هم با هواگاز کوله‌ای بریده شده است که این نشان می‌دهد با توجه به حجم اموالی که نگهداری می‌شد این مسائل ایمنی باید تقویت می‌شد.
مجری گفت: این‌ها را معمولاً پلیس تذکر می‌دهد به بانک ها، به لحاظ رعایت اصول؟
سردار قنبری گفت: بله حالا سردار رحیمی فرمانده انتظامی تهران بزرگ امروز گفت که ما سند داریم یک ماه پیش این ایمنی را به بانک اعلام کردیم و گفتیم برطرف کنند، اگر با پلیس تماس گرفته شده بود سیستم ما هوشمند و دقیق است.
مجری پرسید: شما روی آن سامانه‌هایی که وصل است و اعلام می‌کنند به شما، چقدر طول می‌کشد که در محل سرقت حضور پیدا بکنید؟
سردار قنبری گفت: حداکثر ۵ دقیقه تا ۱۰ دقیقه و این که گفته می‌شود سارقین ۱۳ ساعت داخل بانک بودند این مبنای دقیقی ندارد.
وی گفت: بحث ما روی آن سیستم‌های هشدار دهنده است، سیستم هشدار دهنده که باید به پلیس اعلام می‌کرد، اما با قطع یک سیم قطع می‌شوند در حالی که باید این قدر توانمند باشد که سارق به راحتی نتواند این را قطع کند
مجری پرسید: آقای مونسان شما چرا این موارد ایمنی و امنیتی را رعایت نکردید با توجه به اینکه پلیس حتی به شما تذکر داده بود؟
آقای مونسان گفت: واقعاً بحث‌های امنیتی نخستین دغدغه بانک است این مسئله باید بررسی شود.
مجری گفت: سردار که قطعاً گفتند که قصور و تقصیر اتفاق افتاده یعنی کوتاهی قطعاً اتفاق افتاده این نظر پلیس است.
آقای مونسان افزود: استاندارد‌های امنیتی به ما ابلاغ شده و همکار‌های ما در سراسر کشور این موارد را کنترل می‌کنند.
مجری گفت: سردار استاندارد‌های بانک دچار اشکال یعنی طبق استاندارد رفتند جلو، ولی استاندارد‌ها ایراد داشته که این اتفاق افتاده یا اصلاً آن استاندارد‌ها رعایت نشده است؟
سردار قنبری گفت: این استاندارد‌ها در جا‌هایی مثل بانک یا سازمان‌هایی که حافظ اموال مردم است باید متناسب با نوع مالی که در آنجا نگهداری می‌شود، باشد. آیا در ورودی بانک نباید با در ورودی منزل شخصی تفاوت داشته باشد؟ وقتی وارد در ورودی شدند دیگر کسی نمی‌داند که چه کسی داخل است، یعنی هیچگونه امکاناتی آنجا وجود ندارد که نشان دهنده باشد و اگر ده تا گشت پلیس هم از در بانک عبور کند نمی‌داند که داخل چه خبر است.
مجری گفت: آقای مونسان پاسخی دارید در مورد درب ورودی؟
آقای مونسان گفت: این شعبه بیش از شصت و چهار، پنج سال سابقه فعالیت دارد، قفل‌های کتابی‌ای که به هر حال مورد تأیید پلیس است استفاده شده است و برای در ورودی قفل مضاعف زدند، اما سارقان بازو‌های پشتی در‌ها را بریده اند.
مجری گفت: آقای مونسان شما دارید راجع به صندوق امانات و بخشی از بانک که صندوق امانات در آن قرار دارد صحبت می‌کنید که نمی‌دانم چه حجمی از مال و اموال مردم در آنجا بوده، شما الآن یک سوپرمارکتی هم که بروید این قفل کتابی که اشاره می‌کنید فکر کنم هر کسی بالاخره به مغازه اش می‌زند که این اتفاقات نیفتد من فکر می‌کنم آنچه که باید اتفاق می‌افتاده خیلی فراتر از این باید می‌بوده یعنی آنچه که سردار اشاره می‌کنند که درب ورودی با درب ورودی منزلی خیلی تفاوتی نداشته، این نشان می‌دهد که اصلاً خیلی علی رغم اینکه شما ادعا می‌کنید که خیلی امنیت برایتان مهم بوده، ولی اینجا خیلی رعایت نشده، قبول دارید؟
آقای مونسان گفت: قطعاً باید سیستم ایمنی بانک‌ها را تقویت کنیم البته باید با پلیس بیشتر در ارتباط باشیم و ارتباطات مان را با کارشناسانشان تقویت کنیم.
مجری گفت: اینکه می‌گویند آن سامانه هشدار روی تلفن همراه رئیس شعبه زنگ زده ظاهراً، ولی چون اختلال داشته ایشان توجه نمی‌کند این درست است؟
آقای مونسان افزود: بله این سابقه هشدار اتفاق افتاده و سهل انگاری‌هایی در بانک صورت گرفته است و قصور و تقصیری بوده که نمی‌توانیم از آن عدول کنیم، اما این اتفاق برای اولین بار برای بانک ملی با ۹۰ سال سابقه اتفاق افتاده است.
مجری گفت: سه روز بعد از اتفاق منظورتان است چهار روز، مطلع شدید، چون پنجشنبه بود شما دوشنبه مطلع شدید بله.
آقای مونسان گفت: همان روزی که مطلع شدیم بعد از سه روز که روزی که مطلع شدیم و تمام دستورات ویژه و خاص برای سراسر کشور از صندوق‌هایی که در سراسر کشور داریم صادر شد و سعی بر این است که ما امنیت را حتماً در اولویت قرار بدهیم.
مجری گفت: این‌ها فرمایشات شما ناظر به آینده است ما راجع به آنچه که اتفاق افتاده داریم صحبت می‌کنیم شما آنجا نگهبان هم نداشتید درست است؟
آقای مونسان افزود: بر اساس دستورالعمل شاک نگهبان نداشته است.
مجریگفت: کجا، دستورالعمل کجا فرمودید؟
آقای مونسان گفت: شاک که در سال ۷۵، شورای امنیت ملی، در بخشی از ضمیمه شماره ۴ دستورالعمل و اصول کلی حاکم بر طرح حفاظت اماکن و تأسیسات طبقه بندی شده کشور اعلام کرده است اماکنی که خزائن مادر هستند یعنی مرکز توزیع وجوه برای شبکه بانکی، بانک خودمان، آنجا باید الزاماً ما نگهبان ۲۴ ساعته داشته باشیم بقیه واحد‌ها در سراسر کشور به صورت گشت کشیک کنترل می‌شود. گشت کشیک، توسط پلیس انجام می‌شود گشت کشیک، چون بانک‌ها چیزی به عنوان گشت کشیک ندارند ما فقط یک واحد حفاظت فیزیکی داریم که این‌ها در نقاط بسیار حساس با مسئولیت امنیت را مستقیماً به عهده دارند آن‌ها مشخص شده است. شعبه‌های خاص فرضاً مراکز استان ها، تهران، مراکز آن خزانه کشور.
مجری گفت: این شعبه‌ای که سرقت شده جزو آن مراکز نبوده؟ یعنی شما نه گشت فیزیکی داشتید فقط یک گشت نیروی انتظامی؟
آقای مونسان گفت: گشت نیروی انتظامی بوده است.
مجری پرسید سردار شما گشت نداشتید؟
سردار قنبری گفت: ما گشتی به عنوان گشت کشیک بانک نداریم، اماکنی مثل بانک یا اماکن دولتی وظیفه حراست و حفاظتش بر عهده خودشان است به هر حال یک ساز و کار برای این کار انجام می‌دهند ما امنیت عمومی را برقرار می‌کنیم، بانکی که این حجم پول آنجا وجود دارد باید آن مسائل ایمنی و مراقبتی را لحاظ کند.