ایده رشد سلول‌های بنیادی در فضا در حال تحقق است

به گزارش خبرگزاری صداوسیما به نقل از ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی در آینده‌ای نه‌چندان دور، بیماری که دچار حمله قلبی می‌شود، قبل از پیوند، مدتی را برای بهبودی در بیمارستان سپری می‌کند؛ اما عجیب است که تاریخ جراحی در حول‌وحوش یک مأموریت به ایستگاه فضایی تعیین می‌شود. به این دلیل که قلب جدید موردنیاز برای پیوند، نه از زمین بلکه با استفاده از سلول‌های بنیادی در فضا رشد کرده است.

سلول‌های بنیادی پرتوان القایی، سلول‌های ساده انسانی هستند که می‌توانند به تعدادی اندام پیچیده تبدیل شوند. به دلیل محدودیت فضا و پرسنل در ایستگاه فضایی بین‌المللی، آزمایش‌هایی که سلول‌های بنیادی پرتوان القایی را در محیطی با جاذبه ضعیف رشد داده‌اند، پرهزینه هستند. بااین‌حال، به نظر می‌رسد چند موردی که انجام شده است به مزایای خاصی برای رشد برخی از انواع سلول‌ها در اکسیژن کم و جاذبه ضعیف اشاره می‌کند که قابل تکرار در زمین نیستند. برای کسانی که مدت‌ها به پتانسیل فضا برای تحقیقات سلول‌های بنیادی اعتقاد دارند، مانند آرون شارما، دانشمند پژوهشی در مؤسسه پزشکی بازساختی مرکز پزشکی Cedars-Sinai، این مطالعات در حکم تأیید است.

او محقق اصلی مأموریت دو‌ساله ناسا است که اخیراً اعلام شده است تا اثرات جاذبه ضعیف را بر سلول‌های بنیادی بررسی کند. داده‌های اولیه نشان می‌دهد محدودیت‌های فضا ممکن است بهره‌وری سلول‌های بنیادی پرتوان القایی را افزایش دهد. به‌عنوان‌مثال، سلول‌های بنیادی که در معرض سطوح پایین اکسیژن قرار می‌گیرند، سیگنال‌هایی را برای ترمیم، تکثیر و بازسازی ارسال می‌کنند.

علاوه بر این، سلول‌های بنیادی معمولاً به‌خوبی در ظرف پتری رشد نمی‌کنند. بااین‌حال محیط جاذبه ضعیف در واقع برخی شرایط را در بدن انسان تقلید می‌کند و سلول‌های بنیادی را قادر می‌سازد تا به رشد سه‌بعدی واقعی‌تری دست یابند.

از بزرگ‌ترین موانع انجام مطالعات روی سلول‌های بنیادی در فضا، این است که زمان فضانوردان در ایستگاه فضایی بین‌المللی محدود است. به همین دلیل است که مأموریت دیگری انجام خواهد شد که سیستمی خودکار را برای رشد کیسه‌های سلول در ایستگاه فضایی بین‌المللی آزمایش می‌کند. بااین‌حال، برای اینکه هر سرمایه‌گذاری ارزشمند باشد، باید رشد سلول‌های بنیادی در جاذبه ضعیف در مقایسه با روی زمین، مزایای قابل‌توجهی داشته باشد. این همان چیزی است که آزمایش‌های آینده به دنبال حل آن هستند.