افزایش مصرف دخانیات در بین دانشجویان

به گزارش  خبرگزاری صدا و سیما علیرضا وجهی در نشست تخصصی جهانی بدون دخانیات که در دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: استعمال دخانیات باوجود داشتن بار اجتماعی منفی و اطلاع‌رسانی‌های معمول در خصوص مضرات آن، یکی از شایع‌ترین رفتار‌های پرخطر به خصوص در نسل جوان است.

وی افزود: هر چند آموزش و اطلاع‌رسانی در زمینه کاهش مصرف دخانیات کمک‌کننده خواهد بود، اما مهم‌ترین گام برای کاهش مصرف دخانیات، خودباوری است که می‌تواند منجر به خودکنترلی شود.

وی تاکید کرد: افراط و تفریط والدین در مراقبت از فرزندان، یعنی بی‌توجهی زیاد یا کنترل بسیار شدید آن‌ها می‌تواند به جوان ضربه بزند و او را به سمتی ببرد که در سنین جوانی در معرض خطر جدی باشد.

معاون دانشگاه تهران، ضعف شخصیت‌بخشی به کودکان و نوجوانان در خانواده‌ها و آموزش و پرورش را عامل مهمی در زمینه مصرف دخانیات در سنین جوانی دانست.

وجهی درباره راهبرد‌های مناسب برای کاهش مصرف سیگار در دانشگاه، اظهار داشت: همراهی استادان، کارکنان و دانشجویان در برخورد با مصرف دخانیات به همراه افزایش قانون‌مداری و مشارکت برای فرهنگ‌سازی ضروری است.

وی تصریح کرد: شاید از این طریق نتوان باعث ترک مصرف سیگار شد، ولی حتماً با این مشارکت می‌توان شاهد کاهش تدریجی مصرف سیگار بود. اگر مصرف سیگار محدود شود، مشکلات زیاد و بعدی را نیز محدود کرده‌ایم.

معاون دانشگاه و رییس سازمان خدمات دانشجویی دانشگاه تهران یادآور شد: بیش از ۵۰ هزار دانشجو در این دانشگاه تحصیل می‌کنند، همچنین حدود ۱۰ هزار دانشجو در خوابگاه‌های دانشجویی دانشگاه تهران اسکان دارند.

استاد دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تهران هم در این نشست، کاهش سن مصرف مواد دخانی از جمله سیگار را هشداری برای همه کشور‌ها عنوان کرد.

مهدی شهبازی عضو هیأت علمی دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تهران گفت: گزارشی مبنی بر استعمال ۳۸۰ نخ سیگار به ازای هر ایرانی در نیمه اول سال ۱۴۰۰ و همچنین افزایشی بودن آمار مصرف دخانیات در میان دختران و زنان نیازمند یک نهضت ملی در زمینه فرهنگ‌سازی برای دوری از دخانیات است.

وی نمایش سبک زندگی برخی سلبریتی‌ها در فضای مجازی را بر زندگی افراد جامعه مؤثر دانست و افزود: ورزشکاران نماد سلامت جامعه هستند، اما گاهی نمایش سبک زندگی برخی از آن‌ها در فضای مجازی به گونه‌ای است که مصرف بی‌رویه انواع مواد دخانی را به تصویر می‌کشد.

افزایش مصرف دخانیات در بین دانشجویان نگران‌کننده است

این استاد دانشگاه با یادآوری اینکه افزایش ضربان قلب، آسیب به ریه، کمبود اکسیژن، افزایش فشار خون و … از عوارض مصرف سیگار و بهبود سیستم قلبی، تسریع جریان خون، افزایش هموگولوبین و انتقال بهتر اکسیژن از آثار سودمند ورزش است، خاطرنشان کرد: ورزش عامل کمک‌کننده در زمینه ترک سیگار، افزایش آگاهی درونی و اهمیت قائل شدن بیشتر به سلامت به وسیله انگیزش درونی است. ورزش یک عامل کمک‌کننده برای کنار گذاشتن عادت مصرف دخانیات است که در اثر تکرار صورت گرفته است.

شهبازی درباره نقش ورزش در پیشگیری از مصرف دخانیات، اظهارداشت: توصیه ما برای جایگزین کردن ورزش به جای دخانیات این است که افراد از سرخوشی‌های ورزشی بهره‌مند شوند که نتیجه آن کاهش استرس و افزایش عزت نفس است که در هر مرحله از ورزش بروز پیدا می‌کند. اگر ورزش به صورت منظم اتفاق بیافتد بر افزایش عزت نفس و کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کند.

وی از پیاده‌روی سریع و منظم و دوچرخه‌سواری و در مجموع ورزش‌های هوازی که حالات سرخوشی و لذت موقت ناشی از سیگار را جایگزین می‌کنند، به عنوان ورزش‌های مناسب برای ترک سیگار نام برد و تصریح کرد: تا زمانی که جایگزین بهتری برای مصرف دخانیات معرفی نشود، نمی‌توان کاهش مصرف دخانیات را شاهد بود.

کمتر از ۲۰ درصد مصرف‌کنندگان دخانیات نیازمند درمان هستند

ابراهیم نعیمی مدیرکل دفتر مشاوره و سلامت وزارت علوم نیز در این نشست، اظهار داشت: بی توجهی والدین و عدم حمایت روانی و غیرروانی لازم منجر به اضطراب، مشکل در روابط، تحقیر، شکست تحصیلی و اعتماد به نفس پایین خواهد شد و زمینه‌های تمایل به دخانیات را فراهم می‌کند.

وی با بیان اینکه هیجان‌طلبی، ویژگی‌های اضطرابی و تمایل به انجام رفتار‌های پرخطر در گرایش به استعمال سیگار مؤثر است، افزود: افراد زودرنج و احساساتی، زودتر تحت تأثیر مواد اعتیادآور قرار می‌گیرند. گروه دیگر افراد باهوش هستند که گرایش به تجربیات جدید دارند و عامل دیگر، افزایش شکاف بین والدین و نوجوانان است که منجر به افزایش تمایل جوانان به الگوگیری از همسالان می‌شود. در واقع تأثیر دوستان به دلیل شکاف در خانواده افزایش پیدا می‌کند و اگر اعتماد به نفس ضعیف باشد، نوجوان یا جوان به شدت تحت تأثیر همسالان قرار می‌گیرد.

مدیرکل دفتر مشاوره و سلامت وزارت علوم با تاکید بر توجه به رویکرد پیشگیری، گفت: توجه صرف به رویکرد درمان چندان مؤثر نخواهد بود چراکه کمتر از ۲۰ درصد مصرف‌کنندگان دخانیات نیازمند درمان هستند بنابراین باید بر پیشگیری تمرکز کنیم. محور پیشگیری، آموزش است و آموزش منجر به افزایش سواد سلامت می‌شود.

نعیمی همچنین گفت: منظور از سواد سلامت، خواندن و نوشتن و عمل کردن است؛ دانش و مهارتی که به صورت کاربردی و مهارتی بتوان از آن استفاده کرد. برای دستیابی به این هدف، اولین اقدام برگزاری اولین جشنواره سلامت دانشجویان کشور است.

وی همچنین از طراحی و برگزاری نشست‌های سبک زندگی سالم دانشجویی در طول ۳۰ هفته خبر داد و گفت: در هر هفته یک نشست سبک زندگی سالم دانشجویی برگزار می‌شود.

مالیات؛ بهترین راهکار برای مدیریت تولید و توزیع دخانیات اقتصادی‌شده

عبدالرحمن رستمیان عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز در ادامه این نشست مالیات را بهترین راهکار برای مدیریت تولید و توزیع دخانیات اقتصادی‌شده دانست و گفت: سیاست افزایش ۷۵ درصدی قیمت خرده فروشی دخانیات از جمله سیگار می‌تواند زمینه را برای دستیابی به هدف جهانی کاهش ۳۰ درصدی شیوع دخانیات تا سال ۲۰۲۵ و دستیابی به اهداف توسعه پایدار فراهم کند.

وی با بیان اینکه اگر پول سیگار برای ورزش هزینه شود، فضای ورزشی کشور به دو برابر افزایش پیدا می‌کند؛ تاکید کرد: برای افزایش سلامت کشور باید به صورت هوشمند و علمی در بحث مدیریت دخانیات پیش برویم.

به صورت دستوری نمی‌توان مصرف دخانیات را کاهش داد

براساس گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران، محمدرضا مسجدی مدیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات کشور به عنوان دیگر سخنران نشست تخصصی به مناسبت روز جهانی بدون دخانیات، درباره الزامات کاهش مصرف دخانیات در فضا‌های دانشگاهی، اظهار داشت: برای حل این معضل باید دانشجویان مشارکت داشته باشند؛ بنابراین به صورت دستوری نمی‌توان نسبت به حل مشکل اقدام کرد. باید از دانشجو کمک گرفت تا مشکل را ببینند و راه حل ارائه کنند.

نتایج یک مطالعه درباره سهم آموزش، قانون و تشویق در ترک سیگار

همچنین دکتر منصور رنجبر مدیر بخش بیماری‌های غیرواگیر و بهداشت روان دفتر سازمان بهداشت جهانی با بیان اینکه میزان شیوع و مصرف دخانیات از جمله سیگار و قلیان در کشور در نوجوانان و جوانان و دختران و بانوان رو به افزایش است، گفت: مطالعات بین‌المللی نشان داده است که برای ترغیب افراد به ترک سیگار، ۱۶ درصد آموزش، ۱۶ درصد قانون و ۶۸ درصد تشویق و ترغیب مؤثر است. باید کاری کنیم که منافع رفتار صحیح بیش از منافع رفتار غلط شود.
وی از «بازاریابی اجتماعی» به عنوان یکی از برنامه‌های مهم در تغییر رفتار شهروندان نسبت به استعمال دخانیات نام برد و گفت: نقش بازاریابی اجتماعی در زمینه تغییر رفتار شهروندان نسبت به استعمال دخانیات، از آموزش اثربخش‌تر است.

در ادامه این نشست بهزاد، ولی زاده رییس دبیرخانه کشوری کنترل دخانیات به تشریح برنامه ملی کنترل دخانیات و راهکار‌های مختلف سازمان جهانی بهداشت برای کاهش مصرف دخانیات پرداخت و دکتر اباذر اشتری عضو هیئت علمی مؤسسه مطالعات فرهنگی اجتماعی وزارت علوم هم با اشاره به موضوع «شهر بدون دخانیات» با محوریت دانشگاه بدون دخانیات، به معرفی برخی برنامه‌های جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات از جمله اپلیکیشن پیشگیری از دخانیات «پاد» پرداخت.

نشست تخصصی «جهانی بدون دخانیات» توسط معاونت دانشجویی دانشگاه تهران با همکاری دفتر نمایندگی سازمان جهانی بهداشت، دفتر مشاوره و سلامت وزارت علوم، جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ایران و دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات با مشارکت بیش از ۲۰۰ نفر از متخصصان، کارشناسان و رؤسای مراکز مشاوره و بهداشت دانشگاه‌ها به صورت حضوری و مجازی در سالن امیرکبیر دانشگاه تهران برگزار شد.