گلوکوم؛ دومین علت نابینایی غیر قابل برگشت

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ دکتر نوید نیلفروشان، در خصوص بیماری گلوکوم گفت: گلوکوم یک بیماری عصب بینایی و اصطلاحاً یک نوع اپتیک نوروپاتی است که به عنوان دومین علت نابینایی غیرقابل برگشت در دنیا مطرح است. ­
­
وی افزود: در بیماری گلوکوم عمدتاً افزایش فشار داخل چشمی است که عصب بینایی را به تدریج آسیب زده و در اوایل بیماری منجر به کاهش دید محیطی (میدان بینایی)­و سپس کاهش شدید کل دید فرد و نهایتا نابینایی‌­می‌شود. ­
­
نیلفروشان ادامه داد: متأسفانه آسیب‌های ناشی از بیماری ­با علم امروز قابل اصلاح و برگشت نیست. یعنی اگر اختلالی در عصب بینایی ناشی از این بیماری اتفاق بیافتد، آسیب ایجاد شده قابل اصلاح و درمان نیست. کاری که برای این بیماران باید انجام دهیم، ضمن تشخیص زودرس، با انجام اقدامات درمانی مناسب از تخریب بیشتر عصب بینایی و کاهش بینایی پیشگیری کنیم. ­
­
این متخصص چشم و فلوشیپ گلوکوم و قرنیه، ادامه داد: این بیماری وابسته به سن است گرچه در همه سنین این بیماری ممکن است اتفاق بیافتد. به طوری که از هر ۴ تا ۵ هزار نوزادی که متولد می‌شود ممکن است یکی از آن‌ها مبتلا به گلوکوم شود. در سنین بالاتر این میزان ابتلا، خیلی بیشتر وجود دارد بطوریکه حدود یک تا دو درصد افراد بالای ۴۰ سال در هر جامعه‌ای ممکن است مبتلا به این بیماری شوند. هرچه سن بالاتر می‌رود احتمال ابتلا­به این بیماری بیشتر است و در افراد بالای ۷۰ و ۸۰ سال به چیزی حدود ۴ تا ۵ درصد می‌رسد یعنی احتمال بروز بیماری در سنین بالاتر­ بیشتر خواهد بود. ­
­
وی افزود: از مهمترین عوامل ایجاد کننده بیماری گلوکوم ­بالا رفتن فشار داخل چشمی است که این احتمال در بعضی افراد بیشتر دیده میشود برای مثال افرادی که از شماره عینک بالا استفاده می‌کنند، آن‌هایی که اصطلاحاً نزدیک بین و دوربین هستند، ممکن است هر دو گروه در معرض بیماری گلوکوم قرار گیرند. ­
­
نیلفروشان گفت: احتمال بروز گلوکوم در افراد با زمینه مثبت خانوادگی، نسبت به سایر افراد جامعه ممکن است ۴ تا ۵ برابر بیشتر باشد. ­
­
وی افزود: آن‌هایی که سابقه ضربه به چشم داشته اند و به خصوص ضربه‌ای که منجر به اعمال جراحی شده و به طور کلی اعمال جراحی متعدد در داخل چشم به هر علتی می‌تواند زمینه ساز ایجاد گلوکوم باشد. آن‌هایی که به علت بیماری‌های زمینه‌ای چشمی مثل حساسیت و آلرژی نیاز به مصرف بعضی از قطره‌ها به خصوص قطره‌های کورتونی دارند، ممکن است در معرض بیماری گلوکوم قرار بگیرند. ­
­
استاد چشم پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران اظهار داشت: بیماری‌های جسمی مثل دیابت و آن‌هایی که فشارخون بالا دارند یا آن‌هایی که بیماری‌های تیروئیدی دارند جز افرادی هستند که ممکن است با احتمال بیشتری دچار بیماری گلوکوم شوند.­
­
وی افزود: مهم‌ترین علامت بیماری گلوکوم بی علامتی است و در اکثر مواقع، بالای ۸۰ تا ۹۰ درصد، هیچ گونه علامتی را بیماران ذکر نمی‌کنند و فقط در حدود ۵ درصد از بیماران هستند که ممکن است علامتی مثل قرمزی چشم، سردرد، چشم درد، کاهش ناگهانی دید را نشان دهند. بیماری گلوکوم معمولاً ابتدا به دید محیطی و سپس دید مرکزی یا دید دقیق ­افراد آسیب می‌زند و این آسیب تدریجی است. اغلب افراد متوجه این تغییر نمی‌شوند و بنابراین زمانی که فرد به علت آگاهی از کاهش دید مرکزی به پزشک مراجعه می‌کند، در واقع بیماری در مراحل خیلی پیشرفت قرار گرفته است. ­
­
نیلفروشان ادامه داد: بنابراین بیماران این نکته را باید در نظر داشته باشند که در اکثر مواقع هیچ علامتی ندارند به این خاطر به این بیماری دزد بی سرو صدای بینایی می‌گویند. ­
­
وی افزود: تشخیص بیماری عمدتا با انجام معاینه توسط چشم پزشک است و در کنار آن­ استفاده از یکسری روش‌های تصویربرداری می‌باشد که ممکن است برای بیماران لازم باشد. در طول زندگی باید هر چند وقت یکبار این تست‌ها تکرار شود، پس از تشخیص بیماران تحت درمان با دارو قرار می‌گیرند که عمدتا به صورت قطره‌های چشمی میباشد. در کنار دارو ممکن است روش‌های لیزری و جراحی نیز برای کنترل بیماری و پیشگیری از پیشرفت بیماری الزامی شود. ­
­
نیلفروشان تاکید کرد: افراد باید بدانند که ممکن است در طول زندگی چندین نوبت نیاز به عمل‌های جراحی مختلف داشته باشند. هدف از اقدام‌های درمانی که برای بیماران انجام می‌شود این است که ما نگذاریم بیماری پیشرفت کند. ما نمی‌توانیم بیماری را درمان کنیم به آن مفهومی که به فرد یک دارویی دهیم یا جراحی و لیزر کنیم و بعد بگوئیم بیماری کاملا برطرف شده و ­نیاز به اقدام دیگری نیست. البته در درصد کمی ازبیماران ممکن است درمان قطعی با لیزر یا جراحی اتفاق بیافتد. ­
­
این متخصص چشم و فلوشیپ گلوکوم و قرنیه، افزود: توصیه‌ای که برای بیماران و پیشگیری از بیماری در جامعه داریم، این است که با توجه به اینکه به گلوکوم، بیماری خاموش لقب می‌دهند توصیه می‌کنیم در افراد بالای ۴۰ سال هر دو تا سه سال یکبار ودر افراد بالای ۷۰ سال هر یک تا دو سال یکبار معاینه چشمی به صورت روتین انجام شود. ­
­
وی ادامه داد: آن‌هایی که زمینه‌های مثبت خانوادگی بیماری گلوکوم را دارند حتماً باید در سنین پایین‌تر و دفعات بیشتر مورد معاینه قرار گیرند و این نکته‌ای است که باید به عنوان توصیه به آن توجه شود. ­
­
نیلفروشان گفت: بیماری گلوکوم دومین علت ایجاد نابینایی در دنیا است و چیزی حدود ۸۰ تا ۹۰ میلیون نفر در دنیا دچار این بیماری هستند که چیزی حدود ۱۰ درصد از این‌ها دچار نابینایی دوطرفه اند و حدود ۱۵ درصد از نابینایی‌هایی که در دنیا داریم ناشی از گلوکوم است که اگر این بیماری زود تشخیص داده شود و زود درمان شود می‌شود از این نابینایی پیشگیری کرد و اگر اتفاق افتاد، دیگر قابل برگشت و درمان نخواهد بود.