توسعه استان البرز به آمایش سرزمین نیاز دارد

این رویکرد سبب می‌شود به حداکثر تولید ثروت و رفاه برسیم که البته شاخص رضایتمندی آن را آمایش مزیت‌ها و ظرفیت‌های سرزمینی تشکیل می‌دهد؛ بنابراین توسعه را باید از دل سرزمین جستجو کرد و باید پیشرفت استانی را در کنار توسعه ملی دنبال کنیم و استان البرز در کنار تهران هم از این قاعده جدا نیست.

ترکیب این رویکرد‌ها با جمعیت یا آمایش جمعیت سبب می‌شود توسعه‌ای عادلانه قابلیت برنامه ریزی پیدا کند و توسعه پایدار و همگرایی با محیط زیست هم شکل بگیرد.

رویکرد عدالت محور هم مورد تاکید دولت ۱۳ است و سفر آقای رئیسی به استان البرز می‌تواند نوید تازه‌ای از برنامه ریزی عادلانه را تقدیم شهروندان البرزی کند.

 این نوع توسعه شامل ایجاد تعادل میان جمعیت، سرزمین و تولید ثروت می‌شود.

استان البرز در بیش از ۴ دهه اخیر تحولات رو به پیشرفت و توسعه متنوعی را تجربه کرده است و این روند همچنان ادامه دارد، اما این روند‌ها بدون آسیب هم نبوده است.

تشکیل استان البرز ایجاب می‌کرد که نظم برنامه ریزی فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی (کشاورزی، صنعتی، خدماتی و فناوری و اقتصاد مجازی) شکل بگیرد و ایران کوچک توسعه یافته را تقدیم ایران کند.

 نظام توسعه شهری کرج و شهرک‌های اقماری در اطراف شهر کرج و تراکم جمعیتی و نرخ بیکاری وبرخی مشکلات اقتصادی سبب شده است استان البرز از مزیت‌های و فرصت‌های مطلوب خود دور شود و تک سبب بینی‌ها یا دو تا سه سبب بینی‌ها باعث شده است این استان نتواند ظرفیت‌های پایدار خود را در مسیر تولید ثروت قرار دهد. 

همسنجی استان البرز با استان‌های دیگر نشان می‌دهد که برغم همه مزیت‌های کشاورزی و جغرافیای طبیعی و کشاورزی و فناوری و دانشگاهی خود و از همه مهمتر ظرفیت‌های همراهی استان تهران هنوز نتوانسته است به طور کامل بهره برداری کند و هنوز 

۱) بخش مهمی از خاک‌های حاصلخیز در مسیر توسعه کشاورزی در همه زیربخش‌ها قرار ندارد

 ۲) یکپارچگی توسعه استان دیده نمی‌شود 

۳) شهرک‌های حاشیه‌ای باید ساماندهی شوند 

۴) ترافیک و حمل و نقل ملی و بین المللی در داخل شهر کرج زیاد است 

۵) ناوگان عمومی کرج و میان مرکز و شهر‌های ها اقماری ساماندهی نشده است

 ۶) کرج باید تابلو زیبا و پیشرفته‌ای از تنوع قومی ایران باشد و ....

 

اما استان البرز برای ساماندهی همه این مسایل ظرفیت و مزیت دارد و کافی است به اصول علمی و منطقی و بومی توسعه و پیشرفت همراه با آمایش سرزمین و توسعه پایدار؛ متعهد باشد. 

استان البرز در پهنه رشته کوه‌های رفیع البرز ملقب به ایران کوچک و پایتخت علم و فناوری که چند سالی از قد کشیدن ساختاری آن در قامت یک استان نمی‌گذرد، هر روز شاهد تحولاتی محسوس است که برگرفته از توجه خدمتگزاران نظام بویژه در دولت انقلابی و جهادگر است. 

استان البرز با جمعیتی حدود سه میلیون نفر در گستره‌ای به مساحت پنج هزار و ۸۰۰ کیلومتر مربع در دامنه جنوبی رشته کوه‌های البرز قرار دارد و بنا بر آمار‌ها هر سال هزاران نفر مهاجر بر جمعیت آن افزوده می‌شود.

طبق بررسی‌ها، جمعیت البرز از حدود ۲۵۰ هزار نفر در دهه ۵۰ اکنون به حدود سه میلیون نفر رسیده و این امر نشان می‌دهد که این گستره کم جغرافیایی شاهد تراکم جمعیت است و باید نیاز‌های زیر ساختی در آن روزآمد شود.

البرز متشکل از ۶ شهرستان کرج، اشتهارد، ساوجبلاغ، نظرآباد، طالقان و فردیس خرداد ماه سال ۸۹ در تقسیمات کشوری به عنوان سی و یکمین استان ایران شناخته شد.

با اینکه بخشی از موسسات و مراکز علمی، تحقیقاتی و اقتصادی کشور در این استان مستقر هستند، اما زیر ساخت‌ها در بخش آب، برق، راه سازی، مراکز بهداشتی و درمانی، مخابرات، آموزشی و فرهنگی به تناسب جمعیت البرز رشد نکرد و مسئولان می‌بایست فراتر از نیاز‌های جمعیتی به مطالبات مردم منطقه پاسخگو باشند.

با این وجود البرز دارای ظرفیت‌های فراوانی بوده که این ظرفیت‌ها عامل جذب مهاجرت‌ها به شمار می‌رود.

 

 

استان البرز در بخش صنایع دارای سه هزار و ۵۰۰ واحد تولیدی و صنعتی بزرگ، متوسط و کوچک است که افزون بر تامین بخشی از نیاز‌های کشور و استان، بخش دیگری از محصولات این صنایع، صادراتی است و حدود ۱۳۰ هزار نفر در مراکز تولیدی و صنعتی این استان مشغول به کار هستند.

 ۶۸ هزار هکتار زمین کشاورزی و باغی حاصلخیز از مزیت‌های اقتصادی استان البرز به شمار می‌رود، بطوریکه سالانه بیش از یک میلیون تن محصول در این استان تولید و بخشی از آن صادراتی است.

استقرار مراکز عمده پشتیبانی و تحقیقات کشاورزی ایران در البرز موجب شده تا کشاورزی این استان در عرصه تولید پیشگام باشد.

در کنار کشاورزی، دامپروری البرز با داشتن نزدیک به ۴۰۰ هزار راس دام صنعتی، نیمه صنعتی و عشایری و ۳۵۰ هزار هکتار عرصه مرتعی از ظرفیت‌های اقتصادی در تامین مواد پروتئینی کشور و استان به شمار می‌رود.

همچنین فعالیت بیش از ۱۵۰ واحد مرغداری گوشتی و تخمگذار به ظرفیت حدود پنج میلیون و ۲۰۰ هزار قطعه مرغ، فعالیت ۶۷۸ بهره برداری زنبور عسل با اشتغال ۷۰۹ نفر و تعداد ۵۳ هزار و ۴۱۴ کلنی مدرن و ۷۰ کلنی بومی زنبور عسل و فعالیت حدود ۱۰۹ واحد پرورش ماهی سردآبی و گرم آبی به ظرفیت حدود ۲ هزار و ۴۰۰ تن ماهی پرورشی و ۲۴ واحد پرورش ماهیان زینتی به ظرفیت سالانه ۱۲ میلیون قطعه ماهی زینتی از دیگر داشته‌های اقتصادی البرز است.

 

 

استقرار بیش از ۱۰ موسسه و پژوهشگاه علمی، تحقیقاتی و تولیدی مانند موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، موسسه تحقیقات علوم دامی، معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، پژوهشگاه مواد و انرژی ایران، سازمان ملی استاندارد ایران و ... از دیگر مزیت‌هایی استان البرز به شمار می‌رود.

فعالیت بیش از ۵۰ مرکز آموزش عالی با حدود ۲۵۰ هزار دانشجو و داشتن حدود ۲ هزار و ۲۰۰ کد مدرسه با جمعیت دانش آموزی ۴۶۰ هزار نفر، وجود حدود ۱۰ فرهنگسرا و مرکز فرهنگی در استان البرز از ثروت‌های علمی و اجتماعی به شمار می‌رود که این استان را به نام مهد علم و فناوری مزین کرده است.

همچنین وجود ۵۵۰ اثر تاریخی و طبیعی مانند کاخ سلیمانیه، کاخ مروارید، تپه تاریخی ازبکی، باغ سیب مهرشهر، جاده گردشگری کرج – چالوس و... از داشته‌های فرهنگی اجتماعی و طبیعی این استان است.

 

 

- رها شدن استعداد خاک حاصلخیز به دلیل فقر منابع آب؛ اگر بخشی از منابع آب استان به کشاورزی اختصاص یابد حتما توسعه کشاورزی به ویژه گلخانه‌ای سرعت می‌گیرد.

- فقر تقسیم کار با استان‌های همسایه 

- گسترش حاشیه نشینی در اطراف کلانشهر کرج و تشدید حاشیه نشینی 

- تراکم شدید جمعیتی و فقر اتینده شناسی در توزیع جمعیت

- فقر برنامه ریزی برای توسعه کامل و جامع و پایدار 

- رها شدن مزیت‌های نسبی در مناطق روستایی

- فقر آمایش سرزمینی و جمعیتی

- کم توجهی به توسعه انسانی و دانش بنیان و دولت الکترونیک

- استفاده نکردن کامل از منطقه ویژه پیام برای توسعه صادرات 

- ناقص بودن طرح‌های گردشگری به ویژه گردشگری طبیعی و سلامت و دانشگاه 

- تحمیل ترافیک شدید برون استانی به شهر کرج و بحران آلودگی‌ها؛ کافی است ترافیک برون شهری از کرج خارج شود تا آلودگی‌ها به شدت کاهش یابد.

- مهارت محور نبودن نظام آموزشی در مقاطع ابتدایی تا دوره‌های عالی

- در دسترس نبودن نظام توسعه مهارت‌های بومی و استانی 

- کم بودن تعداد نمایندگان استان در مجلس 

- تبیین نشدن راهبرد‌های توسعه استانی و شهر کرج در سطح منطقه‌ای و ملی و بین المللی 

- فقر اینده شناسی و اینده گرایی در نظام برنامه ریزی استان و کلانشهر کرج و ...

البته این نکته مهم را همه مد نظر داشته باشیم که استان البرز زیباترین مزیت‌ها را برای توسعه و پیشرفت دارد و هر یک شهروند یک عامل توسعه است و هر وجب خاک این منطقه و هر قطره منابع آب منطقه برای پیشرفت در مسیر تولید ثروت است.