گزارش مکتوب؛ قزوین، شهر بزرگ قطعات خودرو
تولید ۷۰ درصد از قطعات خودرو در استان قزوین
برای اینکه چرخ خودرویی بچرخد به ۸۰۰ قطعه نیاز است که ۶۰۰ قطعه از آن یعنی چیزی در حدود ۷۰ درصد در استان قزوین تولید میشود.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، خودروسازی سومین صنعت پس از مواد غذایی و پتروشیمی ست و به لحاظ ارتباط گسترده با زنجیره ای از صنایع قبل و بعد از خود، صنعتی کلیدی محسوب می شود.
در ساخت خودرو مجموعه ای از تکنولوژی های فلزی، پلاستیکی، شیمیایی، چوب، پارچه، عایق، شیشه، الکتریکی، الکترونیکی، متالوژی و طراحی دخالت دارد.
این صنعت سهم ۳،۳ درصدی از تولید ناخالص داخلی و در عین حال سهم ۱۲ درصدی در اشتغال دارد.
برخی برآوردها حاکی از آن است که به ازای تولید هر دستگاه خودرو دو شغل ایجاد می شود که ۱۷ درصد آن اشتغال مستقیم (خودروسازی و قطعه سازی) و ۸۳ درصد آن اشتغال غیر مستقیم (صنایع بالادستی و فعالیتهای خدماتی به خودرو) است.
سهم عمده ی ارزش افزوده صنعت خودرو، به دلیل حضور خط تولید اصلی کارخانه های ایران خودرو و سایپا در تهران، متعلق به این استان است.
و پس از تهران که 60 درصد سهم دارد، خراسان رضوی و قزوین به ترتیب با 7/9 و6/4 درصد سهم از ارزش افزوده، در رتبه های بعدی قرار دارند.
با اینکه این صنعت از نخستین صنایعی بود که از سوی آمریکا تحریم و فرایند تامین مواد اولیه و قطعات در آن با محدودیت شدید روبرو شد. از سوی دیگر افت شدید قیمت ریال ، موجب رکود و تعطیلی قابل توجه صنایع قطعه سازی شد، اما دبیر انجمن صنایع همگن قطعهسازان خودروی کشور می گوید: تداوم تحریم ها موجب توجه به ظرفیتهای داخلی و کاهش واردات و وابستگی به خارج شد.
کاهشی که رزم حسینی وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت ارزش و مقدار آن را ۲.۵ میلیارد دلار عنوان میکند.
در حال حاضر حدود 85 تا 95 درصد از قطعات خودروهای داخلی در کشور تولید می شود و باقی آن وارداتی ست.
ظرفیت قطعه سازی برای تولید ۲ میلیون خودرو در سال
رئیس انجمن صنایع همگن قطعهسازان در سال جدید اعلام کرد: برنامه وزارت صمت برای امسال ، تولید یک میلیون و ۶۰۰ خودرو است که قطعه سازان بیش از این، ظرفیت تولید دارند.
محمدرضا نجفی منش افزود: اگر مواد اولیه مثل مس، فولاد، آلومینیوم و مواد پتروشیمی به هر شکلی تامین شود و دولت دست از قیمت گذاری بردارد و همچنین خودروسازی غیردولتی، اداره شود و دولت فقط کنترل کننده باشد؛ قطعا سایه بحران از سر خودروسازی کوتاه میشود.
ظرفیت های تولید قطعات خودرو در استان قزوین
برای اینکه چرخ خودرویی بچرخد به ۸۰۰ قطعه نیاز است که ۶۰۰ قطعه از آن یعنی چیزی در حدود 70 درصد دراستان قزوین تولید میشود .
حدود 180 واحد قطعه سازی در استان فعال و هفت هزار کارگر هم در این واحدها مشغول به کارند تا چرخ صنعت خودرو بچرخد.
واحدهای قطعه ساز استان، بطور کامل یا بخشی از قطعات خودرو را تولید یا مونتاژ می کنند.
از جمله تولیدات این واحدها می توان به یاتاقان، رینگ موتور و پمپ هیدرولیک فرمان ، سرسیلندر خودرو، استپرموتور، بلوک سیلندر و سیستم تهویه خودرو و.... اشاره کرد .
قطعه سازان استان، کشور را از واردات بسیاری از قطعات موتوری بی نیاز کرده و موفق به بومی سازی بخشهای گوناگون خودرویی مانند توربو شارژر، دریچه هوا ، گیربکس و اویل ماژول شده اند.
همچنین استان قزوین در حال حاضر دارای چهار شرکت فعال در تولید خودروهای سنگین و نیمه سنگین و نیز یک شرکت در حال اخذ پروانه جهت تولید خودروی سواری ست.
خلاقیت جهان کسب و کار ها را احاطه کرده است و مشاغل بدون خلاقیت (حتی در زمینه تولید قطعات خودرو) محکوم به فنا هستند!
در این زمینه، شرکت های بزرگ و با قدمتی چون گروه صنعتی نیرومحرکه، انواع گیربکس دستی و اتوماتیک، موتورسیکلت و قطعات قوای محرکه تولید و کار را برای رقبا بسیار سخت می کنند.
این واحد صنعتی، سالانه ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار عدد از انواع گیربکسهای خودرو را تولید می کند.
پارسال، نخستین خط تولید گیربکس ۶ سرعته کشور در قزوین به همت کارشناسان شرکت نیرو محرکه در شهرک صنعتی البرز افتتاح شد و بر اساس پیش بینیها سالانه ۵۶۸ هزار عدد انواع قطعات گیربکس جعبه دنده صنعتی در این واحد تولید می شود.
مدیرعامل شرکت ایران خودرو می گوید: این گیربکس در خودروی رانا با سقف شیشهای استفاده و سالانه ۴۰۰ ست گیربکس شش سرعته در نیرومحرکه تولید میشود.
فرشاد مقیمی این را هم گفت: هر روز شش دستگاه رانا با این تکنولوژی به بازار عرضه و تا سال آینده ۷۸ هزار و ۵۰۰ دستگاه خودروی شش دندهای تولید و به بازار روانه میشود.
احداث شهرک قطعات خودرو در هاله ای از ابهام
به نظر میرسد شرکت های قطعه سازی در استان با تمام توان در جادهای حرکت میکنند که خودروی ناقصی در پارکینگ دو خودروساز بزرگ کشور زمین گیر نشود.
اما آنچه باعث تمایل سرمایه گذاران و رغبت صاحبان این واحدهای تولیدی برای استقرار در قزوین است نزدیکی به پایتخت و دسترسی آسان به خودروسازان برتر کشور نظیر ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو ست. این ظرفیت ها موجب شد تا ایده احداث شهرک قطعات خودرو در قزوین مطرح شود.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس صنایع پارسال در سفر رزم حسینی وزیر سابق صمت به قزوین از تصویب این طرح خبر داد.
لطف الله سیاهکلی ؛ آمار بالای تعداد واحدهای قطعه سازی در استان و نزدیکی به تهران و دو خودرو ساز بزرگ کشور را فرصتی مغتنم برای تبدیل شدن قزوین به قطب صنعت خودرو در کشور دانست.
سیاهکلی؛ مزایای تمرکز و تجمیع صنایع خودروسازی کشور در قزوین را کاهش هزینه های حمل ونقل ، جابجایی و پشتیبانی می داند که در نهایت موجب افزایش اشتغالزایی در استان می شود.
وی در پاسخ به علت تعلل در اجرای این مصوبه می گوید: این طرح سالهاست که مطرح است و علیرغم محسنات اما متاسفانه تاکنون محقق نشده است و قصد احیای آن را داریم .
ایده ای دیگر
احداث شهرک نمایشگاهی و بورس و مرکز فروش مستقیم قطعات خودرو، ایده دیگری برای رونق این صنعت و عرضه مستقیم محصولات واحدهای تولید قطعه خودرو در استان است.
احداث این نمایشگاه ، یک کانال توزیع جدا از خرده فروشی های بزرگ ایجاد و به رفاه اقتصادی کمک می کند و همچنین این امر می تواند مانع از عرضه قطعات تقلبی تولیدی یا قطعات بیکیفیت وارداتی شود .
برخی از متولیان این صنعت در استان این ایده را بسیار مناسب می دانند تا برای شهروندانی که در شهر قطعات یدکی زندگی می کنند تسهیلی برای خرید مطمئن ایجاد شود.
معاون امور صنایع سازمان صمت استان در مخالفت با این پیشنهاد می گوید: ایجاد نمایشگاه فروش مستقیم در استان توجیه چندانی ندارد.
به گفته میرزا عباسی ؛ تعداد قابل توجهی از قطعهسازان استان، کالای نیمه ساخت تولید می کنند که باید در شرکت دیگری تکمیل شود و برخی واحدها نیز محصول خود را مستقیماً به خودروسازها تحویل می دهند و عرضه مستقیم به بازار ندارند.
اما رئیس اتاق بازرگانی معتقد است، دنیا به سمت بازارهای دیجیتال می رود و این ایده می تواند در بستر الکترونیک محقق شود.
مهدی بخشنده ادامه داد: خرید مستقیم از کارخانه در کشورهایی چون چین، روسیه و ترکیه بسیار رونق دارد و در کشور ما هم تجربه این مدل کسب و کار در برخی از شرکت ها در حال اجراست و همین موضوع می تواند به حوزه صنایع خودرو سازی هم تسری پیدا کند.
سخن پایانی
توجه به ابعاد مغفول مانده و ظرفیت های اشتغال آفرینی صنعت قطعه سازی ، نیاز به نگاه متفاوت مسئولان دارد.
رونق این صنعت به عنوان پیشران صنایع کشور یکی از مسیرهای تحقق جهش تولید در سالی ست که به نام تولید ، دانش بنیان و اشتغال آفرینی نامگذاری شده و شرکت ها و مراکز دانش بنیان استان در این زمینه می توانند نقش مهمی ایفا کنند.
اگر صنعت خودروسازی تقویت شود ۶۰ صنعت دیگر مرتبط با آن، نیز فعال میشود؛ لذا تحقق این مهم، عزم جدی مسئولان را میطلبد.
استان قزوین حدود چهار هزار واحد تولیدی بزرگ و کوچک و ۱۵ شهرک و ناحیه صنعتی دارد؛ که ۱8۰ واحد در زمینه ساخت قطعات خودرو فعالند.
نویسنده: فاطمه غیاثوند