پخش زنده
امروز: -
ساخت و سازهای غیرمجاز و نفس‌های به شماره افتاده رودخانه کارون
رودخانه کارون در سالیان دور تنها رودخانه قابل کشتیرانی در کشور محسوب می‌شد، اما با ساخت و ساز‌ها غیرمجاز و تجاوز به حریم، رنگ و لعاب گذشته خود را از دست داده است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز خوزستان، روزی روزگاری رودخانه کارون در استان خوزستان، بزرگترین، پرآب‌ترین و تنها رود قابل کشتیرانی ایران محسوب می‌شد، رودخانه‌ای که در حاشیه خود اهالی و زمین‌های کشاورزی شهر‌های اهواز، شوشتر، مسجدسلیمان، خرمشهر و ایذه را سیراب می‌کرد و در نهایت با رسیدن به خلیج فارس، آرام می‌گرفت.
اما سالهاست که به دلیل تجاوز به حریم آن، دیگر شباهتی به گذشته ندارد و رنگ و لعاب خود را از دست داده، ساخت جاده و رستوران‌های کوچک و بزرگ بر تن زخمی آن چهره آن را نازیبا کرده و کارون را تا سر حد مرگ برده است.
از آنجائیکه هر گونه فعالیت در حریم رودخانه‌ها بر عهده سازمان آب و برق است و قوانین و مقررات بسیاری درخصوص حفظ حریم و بستر رودخانه‌ها تدوین شده، اما جای تعجب دارد که با وجود کاهش منابع آبی و وخامت حال کارون و وجود قوانین، ساخت و ساز‌ها در این محل‌ها همچنان انجام می‌شود.
به همین دلیل موضوع ساخت و سازهای غیرمجاز در بستر رودخانه کارون در مقطع اهواز مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
رئیس اداره حریم بانی سازمان آب و برق خوزستان گفت: براساس اصل ۴۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آبها، دریاها، آب‌های جاری که در رود‌ها و انهار طبیعی، دره‌ها و مسیر‌های طبیعی اعم از سطحی و زیرزمینی، سیلابها، فاضلابها، زهاب ها، دریاچه ها، مردابها، برکه‌های طبیعی، چشمه‌های ساری، آب‌های معدنی و منابع آب زیرزمینی از مشترکات محسوب می‌شوند که در اختیار حکومت اسلامی هستند و طبق مسائل عامه از آنها بهره برداری می‌شود.
سازمان آب و برق، مسئول حفاظت از حریم رودخانه‌ها
علی غلامعلی نژاد با بیان اینکه مسئولیت حفظ، اجازه و نظارت بر بهره برداری از آنها به دولت محول شده و دولت نیز این مسئولیت را به وزارت نیرو محول کرده است، افزود: سازمان آب و برق خوزستان به نمایندگی از این وزارتخانه این وظیفه را بر عهده دارد.
وی می‌گوید: در قانون توزیع عادلانه آب که برگرفته از اصل ۴۵ قانون اساسی است، ایجاد هرگونه ایانی، حفاری و دخل و تصرف در بستر رودخانه ها، انهار طبیعی، کانال‌های عمومی، مسیل ها، دریاها و دریاچه‌های طبیعی و مخزنی و... ممنوع است، البته اگر وزارت نیرو با توجه به چارچوب‌ها و اصولی که از لحاظ مهندسی تعریف شده، مجوز صادر کند، فعالیت افراد مانعی ندارد.
در بستر رودخانه کارون در مقطع اهواز سازه‌های گوناگون و زیادی از جمله؛ رستوران ها، موزه، تاسیسات آب و فاضلاب، فضای سبز و کارگاه‌های پیمانکاری و... به چشم می‌خورند و این سوال ایجاد می‌شود که آیا همه آنها مجوز دارند یا خیر؟
غلامعلی نژاد در این خصوص عنوان کرد: به جز سازه‌های مربوط به آب و فاضلاب که برای اجرایی کردن طرح‌های خود به منظور رفع معضلات دفع آب‌های سطحی ایجاد کرده است، ولیکن مجوزی صادر نشده، ولی اداره آب و فاضلاب خوزستان تخریب‌هایی انجام داد و نخاله‌ها را در بستر رودخانه رها کرد و برخورد‌های لازم در این رابطه صورت گرفت.
این مقام مسئول ادامه داد: همچنین دستور‌های قضایی دریافت شد و مدیرعامل سازمان آب و برق استان با ارسال نامه و تذکر‌های لازم و ارسال رونوشت آن برای دادستان و فرماندار اهواز در این زمینه انجام شد، این در حالی است که پس از اتمام کار درخواست مجوز دادند.
رئیس اداره حریم بانی سازمان آب و برق خوزستان با بیان اینکه بر اساس آئین نامه ماده ۱۳، قبل از اجرای هر طرحی باید استعلام‌های لازم در این زمینه کسب شود، گفت: این احتمال وجود دارد که مسیری که اداره مربوط می‌خواهد طرح خود را اجرایی کند، مثلا مسیر مترو باشد یا شبکه گاز عبور کرده است که در این صورت نه تنها طرح مدنظر دچار مشکل می‌شود، بلکه سایر طرح‌ها مختل خواهند شد.
سازه‌های حریم رودخانه کارون مجوز ندارند
به گفته غلامعلی نژاد؛ به جز آبفای خوزستان مجوز تجاوز به حریم رودخانه کارون آن هم در مقاطع خاص را دارد، سایر سازه‌ها هیچگونه مجوزی ندارند.
وی با بیان اینکه شهرداری‌ها در سطح استان خوزستان و به ویژه شهرداری اهواز از جمله دستگاه‌هایی هستند که همیشه با آنها مشکل به وجود می‌آید، عنوان کرد: با وجود اینکه اخطاریه‌ها بار‌ها برای آنها صادر و مکاتبه‌های مستمر انجام می‌شود، اما اقدامی انجام نمی‌دهند.
این مقام مسئول به خودداری شهرداری برای جمع آوری و مدیریت نخاله‌های ساختمانی موجود در حریم رودخانه اشاره کرد و افزود: تعداد زیادی از پارک‌ها که در بستر رودخانه ساخته شده اند یا درخت‌هایی که در بخش‌های مختلف از جمله پارک مالیات کاشته می‌شوند، مجوزی برای آنها دریافت نکرده، این در حالی است از آنها برای مذاکره و رفع مشکلات دعوت کرده ایم، ولی تمکین نمی‌کند.
غلامعلی نژاد درخصوص فعالیت شرکت‌های پیمانکاری و خصوصی در حریم رودخانه کارون و سایر رودخانه‌های استان و بکارگیری ماشین آلات گفت: پرونده‌هایی در این زمینه وجود دارد و بار‌ها اخطار‌هایی به پیمانکاران و شهرداری داده شده، اما با توجه به بی توجهی آنها، دستور قضایی از دادستان دریافت و ابلاغ شده، ولی شهرداری درخواست فرصت برای تخلیه می‌کند و با گذشت سالها، طرح‌ها همچنان ناتمام می‌مانند و تصرف به قوه خود باقی می‌ماند و اینگونه برداشت می‌شود که سازمان آب و برق خوزستان به توسعه و زیباسازی شهر اهمیتی نمی‌دهد.
وی درخصوص ساخت موزه منطقه‌ای جامع میراث فرهنگی در رودخانه کارون می‌گوید: این سازه در دهه ۸۰ در مرحله شمع کوبی قرار گرفت و عملیات آن احتمالا به دلیل وجود ممنوعیت‌ها متوقف شد و از ادامه عملیات جلوگیری بعمل آمد.
علی غلامعلی نژاد افزود: به همین دلیل سازمان آب و برق خوزستان هیچگونه مجوزی برای فعالیت اداره میراث فرهنگی استان صادر نکرده و این اداره موظف به دریافت مجوز است.
وی با بیان اینکه اداره میراث فرهنگی با وجود صدور اخطاریه ها، اما مجوزی ارائه نداده است، گفت: این اداره کل باید نسبت به دریافت مجوز و رفع مشکلات موجود در این زمینه اقدام کند.
رئیس اداره حریم بانی سازمان آب و برق خوزستان بیان کرد: توسعه شهر و امکان گردشگری باید به گونه‌ای صورت گیرد که تعارضی ایجاد نشود و مشکلی برای منابع آبی طبیعی به وجود نیاید.
به غلامعلی نژاد، شهرداری بیشترین تجاوز را در حریم و بستر رودخانه کارون در مقطع اهواز انجام داده و با وجود صدور و ابلاغ اخطاریه‌های متعدد، اما همچنان بدون داشتن مجوز در حال فعالیت و دخل و تصرف در رودخانه هستند.
چرا رودخانه کارون برای ساخت موزه جامع میراث فرهنگی انتخاب شد؟
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خوزستان درخصوص انتخاب محل ساخت اولین موزه جامع میراث فرهنگی در پارک جزیره اهواز گفت: ساخت این موزه در سال ۱۳۸۲ یا ۱۳۸۳ از سوی سازمان آب و برق خوزستان آغاز شد و عملیات اسکلت بندی بتنی تا سقف اول ادامه پیدا کرد.
سیدحکمت اله موسوی با بیان اینکه پس از سفر هیات دولت در سال ۱۳۸۵، موزه آب به موزه جامع تغییر کاربری داد، افزود: موزه‌های منطقه‌ای جزو موزه‌های مهم محسوب می‌شوند و در سطح کشور ۱۲ موزه وجود دارد.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه خوزستان یکی از استان‌های به لحاظ میراث فرهنگی است، برخورداری از موزه منطقه‌ای جامع برای توسعه صنعت گردشگری به صورت پایدار در کلانشهر اهواز ضروری است.
موسوی می‌گوید: با توجه به مصوبه هیئت دولت، اداره کل میراث فرهنگی خوزستان ادامه کار در سازه نیمه کاره را با مجوز وزارت نیرو و سازمان آب و برق استان بر عهده گرفت.
مدیرکل اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خوزستان درخصوص چگونگی دریافت مجوز برای فعالیت و ادامه ساخت و ساز در وسط رودخانه کارون گفت: با توجه به اینکه این سازه قبل از این قرار بود موزه آب ساخته شود و سازه نیمه کاره را از سازمان آب و برق استان تحویل گرفتیم، قطعا مجوز داشت و ما نیز کار را ادامه دادیم.
این مقام مسئول با بیان اینکه اسناد و مدارک برای فعالیت و ساخت و ساز این موزه موجود است، گفت: همانگونه که بنا‌ها و آثار تاریخی برای ما اهمیت دارند، قطعا حریم رودخانه‌ها نیز برای دستگاه‌های متولی از اهمیت زیادی برخوردار هستند و ما نیز به این موضوع احترام می‌گذاریم.
امید است دستگاه‌های اجرایی استان خوزستان و متولیان حفاظت از رودخانه کارون با بررسی‌های دقیق و جلوگیری از ساخت و سازهای غیرمجاز از مرگ این رودخانه جلوگیری و زندگی به این رودخانه و چشم و چراغ کلانشهر اهواز هدیه شود.
نظر شما