نقاشی و خط خطی کودکان

به گزارش وب گردي صدا و سيما ،طبق نظر کارشناسان، معمولا شناخت کودکان توسط نقاشی کشیدن، داستان گویی و بازی کردن صورت می‌گیرد. به عبارتی نقاشی به منزله زبان کودک بوده تا دیگران نسبت به دنیای درونی و روح کودک آگاهی کسب کنند و حتی می‌توان مواردی همچون ناسازگاری، بیماری و شغل آینده او را نیز متوجه شد. اغلب افراد، خط خطی کردن کاغذ توسط کودک را کاری بدون مفهوم و معنا تلقی می‌کنند، ولی باید توجه داشت که کودکان بسته به محدوده سنی از خط خطی کردن کاغذ منظور خاصی دارند. طبق دیدگاه روان تحلیلی گری، نقاشی‌های فرا فکن به شکل غیر مستقیم موجب شده که از جهان درونی کودک تصویر درستی به دست آید.آثار نمادین در نقاشی‌های کودکان به منزله مفاهیم، نگرش ها، پویایی، ادراک و پاسخ به محیط بیرون، احساسات و خاطرات اضطراب انگیز است. چنان چه بتوان این نقاشی‌ها را به خوبی تفسیر کرد، می‌توان زمینه را برای رشد و پویایی درونی کودکان در آینده فراهم کرد.

 اولین علائم

اولين علائمي که کودک روی کاغذ رسم می‌کند، بیش‌تر بر اثر ضربه زدن مداد روی کاغذ به وجود می‌آید. در نخستین مراحل یادگیری، کودک خط‌هایی را در جهت‌های مختلف رسم می‌کند. این خط‌ها معمولا تمام صفحه کاغذ را می‌گیرد. او تا جایی که بازوانش اجازه می‌دهد، نیم دایره رسم می‌کند. بعد از مدتی، که معمولا شش ماه پس از شروع خط نگاری است، رابطه‌ای را بین حرکت‌های دست خود و آثار و علائمی که پدید می‌آورد، کشف می‌کند. او متوجه می‌شود که اثر خط روی کاغذ، به دلیل حرکت دست و به کمک مداد به وجود می‌آید. در این مرحله، کودک حرکت‌های دستش را تغییر می‌دهد و می‌تواند خط‌های عمودی و افقی یا گرد رسم کند؛  کودک بی آن که بخواهد، تصویر‌های ذهنی خود را نقاشی می‌کند. نباید او را مجبور به کشیدن اشیای حقیقی کرد. زیرا خط خطی کردن بی نظم و نامفهوم برای او، نوعی بازی است که از آن لذت فراوانی می‌برد. کودک در سن دو تا سه سالگی، برای شکل‌هایی که می‌کشد، اسم می‌گذارد.  او با دقت فراوان، روی هر سطحی که بیش‌تر در معرض دید است، مثل دیوار، میز یا اشیای مورد علاقه والدین، اثر یا علامتی از خود بر جای می‌گذارد.

خط هاي افقي 

خط‌های افقی قبل از خط‌های عمودی ظاهر می‌شوند. در دو سالگی، خط‌های دایره‌ای و زاویه دار ظاهر می‌شود. در ۵/ ۲ سالگی، قدرت عضلانی کودک بیش‌تر می‌شود و هنگامی که خطی را رسم می‌کند، با چشم نیز مراقب آن است تا خط از محدوده تعیین شده خارج نشود. در سه سالگی، خط نگاری کودک دیگر فقط برای لذت بردن نیست؛ بلکه مایل است احساسات درونی خود را که در ارتباط با تجربه‌های زندگی کوتاه مدتش به دست آورده، بیان کند.

خط‌های عمودی

خط‌های عمودی بیانگر اظهار وجود کودک است؛ بنابراین توسعه آن نشان می‌دهد که کودک از وجود خودش آگاه شده و با آن که خط خطی‌های او از نظر بزرگترها، بدون معنی و محتواست، ولی در این مرحله، کودک قصد بیان چیزی را دارد. تکامل خط نگاری در کودکان در دو مرحله کلی انجام می‌شود:

 تکرار یک موضوع ثابت و دوباره دیدن یک شیء آشنا.

 تغییر دائمی موضوع که کودک را تحریک به دیدن چیز‌های جدید می‌کند.

در اواخر سه سالگی، کودک شروع به کشیدن شکل‌هایی می‌کند که شبیه خانه یا خورشید است. سرانجام در چهار سالگی، خط نگاره‌های او جمع و جور می‌شود و حتی برای بزرگتر‌ها نیز معنی پیدا می‌کند.

 سرانجام کودک مرحله خط خطی کردن را به طور کامل پشت سر می‌گذارد و وارد مرحله تمثیلی میشود. در این مرحله، ضرورت کمک‌های آموزشی بیشتر احساس می‌شود. اگر کودک به سمت و سوی درست راهنمایی شود، به روحیه و شخصیت وی در آینده بسیار کمک خواهد کرد.

سیر تکاملی نقاشی کودکان در سنین مختلف
به طور کلی سیر تکاملی ترسیم نقاشی در کودکان شامل مراحل زیر است:

• ۱۲ ماهگی: کودک به شکل تقلیدی، خطوطی را به سمت جلو و عقب می‌کشد.
  ۱۵ ماهگی: معمولا نقاشی‌های کودک در این سن به شکل نقطه نقطه است.
  ۱۸ ماهگی: کودک سعی می‌کند به صورت خود به خودی، خط خطی کردن را آغاز کند.
  ۲ سالگی: کودک ۲ ساله معمولا به تقلید خطوط عمودی می‌پردازد.
  ۵ /۲ سالگی: معمولا در این سن در نقاشی‌های خود به ترسیم خطوط حلقوی، افقی عمودی روی می‌آورد.
  ۳ سالگی: کودک سعی می‌کند مداد را همانند بزرگتر‌ها گرفته و به در خواست دیگران اشکالی را که کشیده، نام گذاری می‌کند.
  ۴ سالگی: کودک قادر است که تصویر انسان را با دو عضو نقاشی کند.
  ۵ سالگی: می‌تواند اشکالی مانند مثلث، مربع و همچنین تصویر انسان را همراه با بدن و گردن بکشد.
  ۶ سالگی: کودک در این سن توانایی کشیدن آدم به صورت دو بعدی دارد و اشکال را به شکل ادغام شده ترسیم می‌کند.
  ۹ سالگی: قادر است که اعضای داخلی بدن را در نقاشی خود بکشد.
  ۱۲ سالگی به بعد: کودک می‌تواند عکس ماشین، پرنده، خانه، هواپیما و ... را کشیده و جزییات آن‌ها را تکمیل کند و همچنین درباره آن‌ها قصه نیز تعریف کند.

یکی از موضوعات مهم برای درک احساسات و روانشناسی کودک تحلیل نقاشی بچه‌ها است.

آیا کودک به شکل کاملا تصادفی خطوط و اشکال را به کاغذ منتقل می‌کند؟ یا اینکه نقاشی‌های فرزند شما واقعا می‌توانند دریچه‌ای به درون ذهن و قلب او باشند؟ معنا و مفهوم نقاشی کودک چیست و چگونه می‌توان از طریق نقاشی، در فهم احساسات و مدیریت آن‌ها به کودک کمک کرد؟یک کودک به روش‌های مختلفی با جهان پیرامون خود ارتباط برقرار می‌کند و ارتباط کلامی تنها یک روزنه‌ی بسیار کوچک به درون ذهن بسیار فعال اوست. درک معنا و مفهوم نقاشی بچه‌ها و تحلیل آن، می‌تواند درک عمیق‌تری را از وضعیت ذهنی و روانی او به دست دهد. آنالیز اشکالی که کودک در نقاشی‌های خود تکرار می‌کند و حتی الگوی نقاشی خط خطی کردنش، درک بهتری را از شخصیت او فراهم کرده و رسانه‌ای را در اختیار والدین و تراپیست قرار می‌دهد تا از طریق آن به کودک کمک کنند که بر موقعیت‌های دشوار و استرس‌زا غلبه کند.

نقاشی کودک چه چیزی را به ما نشان می‌دهند؟ ما غالبا برای درک فرزند خود به طور کامل به ارتباط کلامی وابسته هستیم. با این حال، این شکل ارتباط، تنها ده درصد از تمام توانایی انسان برای متصل شدن با جهان اطرافش است. مطالعه بر روی دیگر شکل‌های ارتباطی، بخصوص برای پدر و مادر‌ها مهم است، چرا که بچه‌ها معمولا از احساسات خود آگاه نیستند.

روانشناسان معتقدند که نقاشی، یک روش خوب برای بیان استرس و آرامش یافتن در زمان‌های سخت است. پزشکان موفق شده اند که مشکلاتی مانند شب ادراری، مکیدن شست و لکنت زبان را در طی تراپی‌هایی که شامل نقاشی کشیدن هستند، حل کنند. با این مقاله همراه باشید تا با معنا و مفهوم نقاشی‌های کودک خود بیشتر آشنا شوید.

درک معنا و مفهوم نقاشی‌های کودک بینش ارزشمندی را از وضعیت ذهنی او به دست می‌دهد. این کار می‌تواند درباره‌ی هر نوع تجربه‌ی فیزیکی و حتی احساسی که کودک در آن قرار دارد، چیز‌هایی را به شما نشان دهد.

آیا باید به نخستین احساس خود درباره‌ی نقاشی بچه‌ها اعتماد کنید؟
گاهی اوقات اولین حسی که در مشاهده‌ی نقاشی کودک به شما دست می‌دهد، می‌تواند احساسات او را بر شما آشکار کند. به شکلی که او کشیده است نگاه کنید و ببینید چه حسی دارید. آیا این تصویر به نظر شما افسرده یا پریشان کننده می‌رسد؟ پاسخ این پرسش، سرنخ اولیه را برای رمزگشایی از افکار او به شما خواهد داد.

کودک وضعیت روانی خود را با چه رنگ‌هایی آشکار می‌کند؟ در یافتن معنا و مفهوم نقاشی‌های کودک رنگ‌هایی که او استفاده کرده است، در مرتبه‌ی دوم قرار می‌گیرند. کودکان با رشد خود، در معرض گستره‌ی وسیعی از تجربه‌ها و احساسات قرار می‌گیرند و هر چیزی که با آن مواجه می‌شوند، برایشان جالب و جدید است. پاسخ یک کودک سالم به تمامی این اطلاعات و ورودی‌های احساسی، به کار بردن رنگ‌های مختلف در نقاشی است. هرچه تعداد رنگ‌هایی که کودک در نقاشی‌های خود به کار می‌برد بیشتر باشد، یعنی این کودک نسبت به زندگی خود خوشحال‌تر است و هیجان بیشتری دارد.

استفاده از رنگ‌ها در مقایسه با استفاده از یک مداد ساده، به بیان بهتر احساسات کمک می‌کند؛ بنابراین استفاده‌ی بیش از حد از یک رنگ خاص نیز می‌تواند نماد وضعیت احساسی کودک باشد. این مورد، در راستای یافته‌های موجود در زمینه‌ی روان‌شناسی رنگ است. به طور کلی، کودکی که زیاد از رنگ‌های آبی و سبز استفاده می‌کند، شاد و سرحال است. رنگ‌های تند و گرم مانند نارنجی و زرد، نماد شادابی کودک هستند، در حالی که رنگ‌های تیره، بخصوص در نقاشی‌هایی که به خودی خود حاوی افسردگی و ناراحتی هستند، ممکن است از نیاز کودک به گرفتن کمک، خبر دهند.

آیا ناقص یا کامل بودن نقاشی بچه‌ها به شخصیت آن‌ها ارتباطی دارد؟
اگر کودک نقاشی خود را مدام نیمه کاره رها می‌کند یا خطوط ضعیف مردد می‌کشد، احتمالا به تشویق و دل‌گرمی نیاز دارد. چنین نقاشی‌هایی، به یک کودک مردد و دارای احساس ناامنی اشاره دارند.

نقاشی‌های نیمه تمام همچنین ممکن است از وجود یک شخصیت بی ثبات و دمدمی مزاج خبر دهند. بهرحال، اگر این الگو با گذشت مدت زمان طولانی‌تر ادامه پیدا کرد، والدین کودک بهتر است مشورت با یک روانشناس را مدنظر داشته باشند. وجود جای پاک کن و اصلاحات زیاد در نقاشی، می‌تواند نشانه‌ی سطح بالای اضطراب کودک باشد. برعکس، آرایش و پیرایش زیاد نقاشی، ممکن است نیاز کودک به توجه را نشان دهد.
کودک عناصر مختلف را بر چه اساسی در صفحه می‌چیند؟
اینکه کودک در کجای صفحه، تصویر مورد نظر خود را نقاشی می‌کند نیز، بخشی از وضعیت ذهنی او را به ما نشان می‌دهد، اما این موضوع تنها برای بچه‌هایی قابل بررسی است که آنقدر بزرگ هستند که مهارت‌های حرکتی آن‌ها کامل شده باشد. کودکی که در سمت چپ صفحه نقاشی می‌کند یک بچه‌ی خجالتی و درونگراست. این مورد همچنین ممکن است به این معنی باشد که کودک به دنبال حضور یک بزرگسال مراقب بوده یا اینکه در حال پروش دادن شمایل پدر یا مادر خود است. از سوی دیگر، نقاشی در سمت راست صفحه، نشان‌دهنده‌ی تمایل کودک به ارتباط و برونگرا بودن اوست.
معنا و مفهوم نقاشی‌های کودکان
کودک شما تصاویر را در سه مرحله نقاشی می‌کند:

• مرحله‌ی نقاشی خط خطی کودکانه: کشیدن خط‌های رندوم که دارای هیچ معنی خاصی نیستند.
  مرحله پیش از طرح: این مرحله به زمانی گفته می‌شود که کودک سعی دارد چیز‌هایی را که می‌بیند، شامل شکل‌های ساده، درختان، خانه‌ها و ... را نقاشی کند.
  مرحله طرح ریزی: به زمانی گفته می‌شود که یک تم قابل شناسایی در نقاشی وجود داشته باشد و نقاشی‌ها واقعی‌تر باشند.
  در گذار از مرحله اول به سوم، نقاشی‌های کودک شما از خط خطی‌های تصادفی به تصاویر مشخصی تبدیل می‌شود که یک بزرگتر معنا و مفهوم آن‌ها را بدون پرسیدن از کودک می‌تواند بفهمد.

در طول این سه مرحله، معنا و مفهوم نقاشی‌های کودک، تکامل پیدا می‌کند. در ادامه مقاله، به بررسی موضوعات رایجی خواهیم پرداخت که احتمالا در خط خطی‌های کودک خواهید یافت. به علاوه معنی این اشکال نیز توضیح داده خواهد شد.

معنی و مفهوم نقاشی خط خطی کودکانه چیست؟
اولین مرحله از نقاشی کودک شامل نقاشی‌های خط خطی است. ممکن است بر روی کاغذ منطقی نداشته باشد، اما روانشناسان معتقدند که در این مرحله، نه خود نقاشی بلکه فرایند آن قابل بررسی است. کودک ممکن است مداد را روی کاغذ قرار داده، آن را به این طرف و آن طرف کشیده و صدایی شبیه به صدای روشن شدن موتور از خود تولید کند. اگر از این کودک بپرسید که چه چیزی کشیده است، ممکن است بگوید: «بابا که داره می‌ره سر کار»، که به این معنی است که خط خطی‌های تصادفی در واقع یک ماشین بر روی یک جاده است. برای یافتن معنا و مفهوم نقاشی‌های کودک، در صورت مشاهده‌ی خط خطی‌ها، ممکن است متوجه هیچ چیزی نشوید، اما دقت کردن به فرایند ایجاد آنها، شما را متوجه نکات خاصی خواهد کرد.

نقاشی خورشید خندان به معنی وجود چه احساسی در کودک است؟

یک نقاشی خورشید خندان و کامل در وسط صفحه، نشان‌دهنده‌ی یک کودک سرحال، خوشحال و راضی است.

آیا صورتک‌ها و آدمک‌ها، افراد خانواده‌ی کودک را نشان می‌دهند؟

نقاشی صورتک می‌تواند نماد مادر در نقاشی کودکان و به طور کلی‌تر خانواده‌ی کودک را نشان می‌دهد. شما می‌توانید مختصری از وضعیت احساسی کودک را با توجه به مکان هر صورتک در نقاشی، اینکه آدمک‌ها چطور در کنار هم قرار گرفته اند (که نشان‌دهنده‌ی فردی است که کودک احساس نزدیکی با او دارد)، اینکه کدام صورتک بزرگتر از همه به نظر می‌رسد (که نشان دهنده‌ی این است که از نگاه کودک، مهم‌ترین فرد خانواده کیست) و غیره، به دست آورید.
چه زمانی کودک به جزئیات نقاشی‌های خود اهمیت می‌دهد؟
هرچه شناخت کودک رشد بیشتری می‌یابد، او جزئیات بیشتری را به نقاشی خود اضافه خواهد کرد. کودکان معمولا به تدریج جزئیاتی از قبیل عینک پدر یا خال مادر خود را به نقاشی‌هایشان اضافه می‌کنند. کودکانی که دارای مشاهده‌ی قوی و دقیق هستند، قادرند که تفاوت‌های ظاهری فیزیکی را ملاحظه و درک کرده و حتی متوجه تفاوت‌های جنسیتی افراد باشد.

چه احساسی در کودک باعث کشیدن نقاشی سوراخی در زمین می‌شود؟
این مورد، نقاشی معمول کودکی است که به تازگی یک فقدان را تجربه کرده است. این فقدان معمولا به صورت مرگ یکی از اعضای خانواده یا مرگ یک حیوان خانگی است. اگر کودک در نقاشی خود تنها باشد، به این معنی است که به شدت احساس تنهایی و بی پناهی می‌کند.

آیا باید از وجود هیولا در نقاشی کودک خود بترسید؟
بسیاری از داستان‌های کودک، دارای موجودات ترسناک و سیاه هستند؛ بنابراین چنین نقاشی‌هایی ممکن است به هیچ چیز غیر از تفسیر کودک از این داستان‌ها اشاره نداشته باشد. از سوی دیگر، روانشناسان معتقدند کشیدن هیولا ممکن است یک مکانیزم مقابله با احساس ضعف و ناتوانی در کودکان باشد.

معنی ابر و باران در نقاشی بچه‌ها چیست؟
وجود ابر‌های زیاد و همچنین باران در نقاشی کودک، می‌تواند نشان از این باشد که کودک در حال تجربه‌ی اضطراب یا ترس است. اگر کودک به طور خاص این حس‌ها را داشته باشد، ممکن است خود را در حالی که زیر یک ابر ایستاده است، نقاشی کند.

کشیدن خانه توسط کودک چه معنی دارد؟

شما می‌توانید جزئیات جالبی در نقاشی بچه‌ها ببینید. برای مثال تعداد پنجره‌ها، باز یا بسته بودن در یا وجود یک راه به سمت خانه و ... را در خانه‌هایی که کودک در نقاشی‌های خود می‌کشد پیدا کنید. تعداد بیشتر پنجره‌ها نشان می‌دهد که کودک می‌خواهد مردم آنچه را که در خانه می‌گذرد ببینند. یک در باز نشان دهنده‌ی استقبال کودک از افراد دیگر است. از سوی دیگر، وجود یک راه به سمت خانه، می‌تواند یک کودک کاملا اجتماعی را نشان دهد. کودکی که دارای تعاملات اجتماعی خوب با همسالان خود است.

وجود افراد عصبانی در نقاشی بچه‌ها، چه چیزی را درباره اعضای خانواده او نشان می‌دهد؟
کودکی که افراد و بخصوص اعضای خانواده را به شکل عصبانی می‌کشد، احتمالا در حال تجربه‌ی یک آسیب عاطفی است. در بسیاری از مواقع، این نقاشی‌ها نتیجه‌ی قرار گرفتن در معرض برخی از فیلم‌های تلویزیون و کلیپ‌های اینترنتی است. وجود این شخصیت‌ها در نقاشی‌ها می‌تواند بخشی از معنی و مفهوم نقاشی‌های کودک را بر ما روشن کند:

بزرگسالی که به شکلی در خطر است، می‌تواند نشان دهنده‌ی ترس از دست دادن یک عزیز برای کودک باشد. یا حتی خشمگین بودن کودک از آن فرد باشد.

همچنین، آسیب زدن بزرگسال به کودک در نقاشی، ممکن است نشان دهنده‌ی سو‌ء استفاده از کودک در خانه یا ترس از بزرگسال باشد.

چه زمانی برای بررسی معنا و مفهوم نقاشی بچه‌ها مناسب است؟
با توجه به گفته‌ی مایکل ویمر، درمانگر هنر و متخصص بین المللی در زمینه‌ی نقاشی بچه‌ها، «والدین، مربیان و روانشناسان، نباید تنها به هدف تشخیص ترس‌ها و پریشانی‌های کودک یا ایجاد تغییرات بزرگ رفتاری، به دنبال تحلیل معنا و مفهوم نقاشی‌های کودک باشند. نقاشی‌ها یک ابزار اضافی و در دسترس برای درک رفتار روزانه است». در واقع، مطالعات و تحقیقات متعددی نشان داده اند که کودکانی که بیشتر نقاشی می‌کنند، واقعا خلاق‌تر و باهوش‌تر هستند.
گاهی اوقات کودکان ممکن است چیز‌های خطرناکی بکشند: اسلحه، آتش، افراد عصبانی و غیره. در حالی که نقاشی‌های عجیب و غریب هیچ ایرادی ندارد، اما اگر کشیدن این جور چیز‌ها یک روند در نقاشی‌های کودک شما شد، بهتر است با یک متخصص مشورت کنید. برخی از چنین موقعیت‌هایی که مشاهده‌ی آن‌ها نیاز به مراجعه به روانشناس دارد، عبارتند از:

کودک به صورت مکرر، تصاویر خشونت‌آمیز را نقاشی کند.
کودک، فرد یا شیئی را بکشد که به صورت چشم‌گیری از خودش بزرگتر باشد.
کودک اجزای بدن انسان را به صورت جداگانه نقاشی کند.
کودک به شدت از رنگ‌های تیره و تصاویر ناخوشایند استفاده کند.
در زمان تحلیل معنا و مفهوم نقاشی بچه‌ها، بسیار مهم است که به کل نقاشی او توجه کنید. هرگز به اتکای تفسیر خود از نقاشی کودک، نتیجه‌ای نگیرید. آن‌ها ممکن است چیز‌های زیبا، گیج کننده، مضحک، دیوانه‌وار و بامزه را بکشند. از کودک بپرسید که چه چیزی کشیده است و به یاد داشته باشید که لازم نیست از معنای هر نقاشی خط خطی کودکانه، یک برداشت جدی و ناخوشایند داشته باشید.

کودک شما در نقاشی‌های خود از چه تصاویری بیشتر استفاده می‌کند شما چگونه این خط خطی‌های کودک خود را تحلیل می‌کنید؟ نظرات و تجربیات خود را از طریق کودکت با ما در میان بگذارید.تحلیل نقاشی‌های آن‌ها قطعاً دید وسیع تری از روحیه و حالات روانی آن‌ها به ما ارائه می‌دهد تا در مشکلات و حالات تنش زا کمکشان کنیم. عموماً بیشتر ما برای درک مشکلات کودک از ارتباطات کلامی استفاده می‌کنیم درحالی که این نوع ارتباط فقط ۱۰%از مشکلات را عنوان میکند. خانواده باید ۹۰%ما بقی راه‌های ارتباطی را مطالعه کند تا شناخت بیشتری از فرزندانشان بدست آورند. چون غالباً کودکان راجع به احساساتشان صحبت نمی‌کنند؛ بنابراین تحلیل نقاشی کودکان یک روش موثربرای شناخت حالت روانی اوست.

مقدار زیادی مداد رنگی دراختیار کودکانتان قراردهید و ببینید کدام یک را انتخاب می‌کنند و از آن‌ها بخواهید یک طرح دلخواه بکشند. این کار احساساتشان را تا حدودی آشکار می‌کند. همچنان می‌توان علت مشکلاتی از قبیل بی خوابی، مکیدن انگشت و لکنت زبان را شناسایی وآن‌ها راحل کرد. حالا ۴ مرحله زیر را به ترتیب پیش می‌رویم:

اولین احساس

به تصویری که کشیده نگاه کنید و ببینید چه حسی پیدا می‌کنید. دلگیر یا آشفته شدید؟ پاسخ به این سوال اولین نشانه از بررسی رفتار کودکان هست.

رنگ‌ها

کودکان هرچقدر بزرگ‌تر شوند با احساسات و تجربیات جدیدی روبه رو می‌شوند و هر چیزی که می‌بینند هیجان انگیز و جدید خواهد بود. نتیجه پاسخ دهی یک کودک سالم به تمام این اتفاقات و احساسات محدودۀ رنگ‌هایی ست که استفاده می‌کند هر چقدر رنگ بیشتری استفاده کند خوشحال‌تر و هیجان زده‌تر هست. به طورکلی کودکانی که از رنگ آبی و سبز استفاده می‌کنند شادترند و تطبیق بیشتری با محیط دارند. رنگ‌های گرم مثل نارنجی و زرد نشان دهنده یک کودک با روابط اجتماعی بالاست. رنگ‌های تاریک و سرد در نقاشی نشان دهنده غم هست و اینکه کودک به کمک نیاز دارد.

کامل کردن

اگرکودکی نقاشی خود را نیمه کاره رها کند یا خطوط کمرنگی بکشد نشان دهنده این موضوع ست که نیاز زیادی به تشویق دارد. یا کودک از لحاظ روحی نامتعادل است، پاک کردن زیاد و تکمیل بیش از حد هم به معنی اضطراب کودک است. تزئین بیش از حد نقاشی با رنگ و لعاب هم یعنی این که کودکتان به توجه نیاز دارد.

موقعیت یابی

کودکانی که در سمت چپ صفحه شروع به نقاشی می‌کنند معمولاً خجالتی و درون گرا هستند و یا اینکه احساس تنهایی می‌کنند. کودکانی که در سمت راست صفحه نقاشی می‌کشند کودکان اجتماعی و برون گرا هستند. فقط صحبت با کودکان راه چاره نیست. اگر مشکلی وجود دارد از او یک نقاشی بخواهید. با دید منفی و پیدا کردن نقاط منفی و اشکالات رفتاری سراغ نقاشی نروید. کودک هم درشرایط نرمال نقاشی بکشد. حالا تحلیل کنید.

خط خطی

اولین چیزی که کودک نقاشی می‌کند. شاید از نظر شما بی معنی باشد، اما شاید پدرش را کشیده که در حال رفتن به سرکار هست. یا مثلا یک موتور سیکلت را کشیده. ولی هرچه کشیدند زیاد نگران نشوید، چون در این حالت تحلیل شفافی وجود ندارد.

نقاشی آدم

آدم‌ها در نقاشی‌های کودکان معنای خانواده را دارند. جایی که کودک آن آدم‌ها را به نسبت خودش کشیده نشان دهنده احساس کودک نسبت به آن فرد است. اگر نزدیک خودش کشید یعنی صمیمی ست و حس خوبی با آن شخص دارد. اگر آن فرد را بزرگ کشید یعنی مهم‌ترین فرد در خانواده از نظر او این آدم است.

یک چاله روی زمین

کودکی که چنین چیزی را نقاشی کند یعنی یک فقدان را تجربه کرده مثل تجربه از دست دادن پدر یا مادر یا حتی یک حیوان خانگی. اگر کودک تک فرزند است و این نقاشی را کشید یعنی تنهاست.

آدم‌های عصبانی

اگر کودک افراد موجود در نقاشی به خصوص افراد خانواده را عصبانی بکشد، احتمالاً تجربه یک ضربه عاطفی شدید را داشته است. یا ترس از دست دادن یکی از والدین را دارد. یا این که والدین کودک را تنبیه بدنی می‌کنند و این ترس در کودک وجود دارد.