نقش مدیریت پایدار در کنترل همه‌گیری کرونا

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ دکتر حمید سوری گفت: بیش از دو سال از شروع همه گیری جهانی کرونا در جهان می‌گذرد. کشور ما نیز از کشور‌هایی بود که خیلی زودتر از اغلب کشور‌های جهان درگیر این همه گیری تهدید کننده شد، نخستین مورد گزارش شده در ایران به تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ بود.

وی افزود: از آن تاریخ تاکنون کشور ما ۶ موج همه گیری را تجربه کرده است و هم اکنون نیز با حدود ۲۴۰ مورد مرگ تأیید شده روزانه کرونا، رتبه ششم را در دنیا دارد.

استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: نوسانات ناشی از فراز و نشیب همه گیری کرونا در این مدت و مقایسه آن با کشور‌های موفق‌تر در مدیریت همه گیری نشان می‌دهد، ایران در اغلب مواقع در بین ۱۰ تا ۱۵ کشور دارای بالاترین موارد مرگ روزانه کرونا در جهان بوده است، تعداد موج‌های ما بیشتر از این کشورهاست، برای مثال کره جنوبی با کمتر از ۷ هزار و ۵۰۰ مورد مرگ ناشی از کرونا فقط ۳ موج با ارتفاع خیلی کمتر و ویتنام با ۳۹ هزار و ۵۰۰ مورد مرگ فقط دو موج همه گیری را تجربه کرده‌اند.

وی گفت: تعدد موج‌های همه گیری در ایران و فواصل کم موج‌ها (به جز فاصله بین موج سوم و چهارم که طرح جامع شهید سلیمانی در کشور اجرا شد) مؤید نبود مدیریت پایدار در کنترل همه گیری کرونا در کشور است.

سوری افزود: نبود ساختار مناسب، به روز و چابک مدیریت بیماری‌ها برای آمادگی و مقابله با همه گیری‌ها موجب شد ما در ابتدای ورود بیماری برای شناسایی و اعمال مداخلات فوری و لازم مهیا نباشیم.

استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: روز‌ها در مباحثه بین درست یا غلط بودن رخداد بیماری در کشور بودیم، تصورات اشتباه درباره مدیریت همه گیری داشتیم (برای مثال قرنطینه را مداخله‌ای مربوط به قرون‌وسطی دانستیم، به موقع عمل نکردیم و حتی باگذشت چند هفته چند شهر محدود آلوده شده را قرنطینه نکردیم و بعدتر هم از قرنطینه معکوس استفاده نکردیم).

دکتر سوری گفت: مدیریت پایدار در همه گیری‌های پیش رونده حتی پس از خاموشی همه گیری رویکردی اساسی است تا متولیان همه گیری و مردم دچار عادی انگاری نشوند؛ رعایت این مهم نیازمند رویکرد علمی و مبتنی بر مطالعات بومی، درک درست همه‌جانبه مؤلفه‌های دخیل در همه گیری و پرهیز از هیجان‌زدگی‌های ناشی از برخی مداخلات مانند پوشش واکسیناسیون است.

وی افزود: این‌که اغلب موج‌های ما شیب‌های صعودی تند و شیب‌های نزولی آرامی داشته‌اند هم مزید بر علت است که ما از درک صحیح علائم آغاز موج بعدی غافل بوده و به هشدار‌های متخصصان کم‌توجه بوده‌‎ایم، ضمن آن‌که مداخلات ما متناسب با شرایط خاص آن موج نبوده است و فشار زمان را در اعمال مداخلات سریع و زودبازده و اثربخش نادیده گرفته‌ایم.

استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: یکی از کاربرد‌های تحلیل علمی و عمیق داده‌های مربوط به همه گیری و وجود تیم‌های کشوری همه‌گیری شناسی (اپیدمیولوژی) و واکنش سریع همین است که با حضور مستمر در عرصه (و نه تنها نشستن در اتاق‌های دربسته یا تجربیات محدود به مطب و بیمارستان محل خدمت خود) روند همه گیری را تحلیل و رصد کنند، کانون‌های آلودگی را در سریع‌ترین زمان ممکن شناسایی و مهار و از گسترش همه گیری به سایر نقاط کشور جلوگیری کنند.

دکتر سوری گفت: اعمال مداخلات مناسب و اثربخش و به صرفه را با اتخاذ سیاست نقطه زنی هوشمند به جای رهاسازی مهمات مقابله با دشمن زیستی در فضای کور و عمومی انجام دهیم و مدیریتی پایدار برای مقابله با همه گیری داشته باشیم. انجام این کار در درجه اول نیازمند داشتن نگرش موافق با این نوع مدیریت است و دوم اصلاح اساسی و بنیادی ساختار مدیریت بیماری‌هاست که بتواند به‌خوبی برای همه گیری‌های بعدی مهیا باشد و دچار غافلگیری نشود و هم از منابع موجود بهترین نتیجه را بگیرد و بار کمتری را به جامعه تحمیل کند.