پخش زنده
امروز: -
انتقال میزبانی اتفاقات فرهنگی هنری از پایتخت به مراکز شهرهای دیگر زمینه رشد فرهنگی و شکوفایی استعدادهای دیگر استانها را فراهم میکند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، استاندار یزد در نشستی که با حضور حسین مسافر آستانه دبیر جشنواره در تالار رودکی برگزار شد، گفت: ما چهلمین دوره جشنواره بینالمللی تئاتر فجر را پیش رو داریم و استان یزد افتخار دارد که میزبانی این دوره را برای اولین بار برعهده گیرد و این اتفاق فرخندهای است که ما آن را به فال نیک میگیریم و ممنونیم که به استانها اطمینان شد تا چنین رویدادهای بزرگی در آنها برگزار شود و انشاالله این اقدام به عنوان الگویی مبارک در سالهای آینده در دیگر استانها به وقوع بپیوندد.
مهران فاطمی افزود: ما در استان یزد اعلام کردهایم که فرهنگ، هنر و محیط زیست در صدر الویتهای توسعه استان قرار دارند چراکه اینها مسائل اساسی و مهمی هستند و ما برنامهریزیهایی کردهایم که به لحاظ شکلی و محتوایی شاهد رخ دادن اتفاقی متفاوت با سالهای پیش باشیم.
دبیر چهلمین جشنواره تئاتر فجر گفت: این جشنواره در ۱۰ بخش برگزار میشود؛ شش بخش اجرایی و چهار بخش دیگر که بخشهایی هدفمند هستند. بخشهای غیراجرایی شامل مسابقه و نمایشگاه عکس، مسابقه و نمایشگاه پوستر، مسابقه نمایشنامهنویسی و نمایشگاه اسناد چهل دوره جشنواره تئاتر فجر است. نگاه جشنواره در بخش پژوهش پرداختن به خود جشنواره در سه ساحت بوده است؛ یکی برگزاری نمایشگاه اسناد چهل ساله جشنواره تئاتر فجر است. بخشی از نمایشگاه اسناد به صورت فیزیکی و بخش عمده آن از طریق فضای مجازی ارائه خواهد شد. ساحت دوم، مرحله اول طرح تاریخ شفاهی جشنواره تئاترفجر است. مشکل ما این است که با تاریخ صرفا در پس خاطرات ذهنی افراد روبهرو هستیم و مرحله اول تاریخ شفاهی جشنواره به همین دلیل آغاز شده است و خروجیاش در تلویزیون تئاتر ایران قابل مشاهده خواهد بود. ساحت سوم، ترجمه و انتشار کتاب راهنمای جشنوارههای بینالمللی شامل مجموعه مقالاتی از انتشارات دانشگاه کمبریج است. این اثر کتاب معتبری است. برای من جذاب بود که بدانم به شکل رسمی استاندارهای کلی که در دنیا به آن رسیدهاند چیست و این کتاب نشاندهنده این اطلاعات است و فکر میکنم میتوان از آن در جشنوارههای تئاتری از جمله جشنواره تئاتر فجر بهرهمند شد.
حسین مسافر آستانه ادامه داد: در چند دوره شاهد برگزار فجر استانی بودیم و آخرین دوره آن در جشنواره سیوهفتم برگزار شد. به این معنا که تعدادی از کارهای پذیرفتهشده در جشنواره به استانها اعزام میشدند و اجراهایی را برای دیگر استانها داشتند. این اتفاق منقطع شده بود و ما مجددا آن را آغاز کردیم، چون فکر میکنیم یکی از بخشهایی است که میتواند فجر را در گستره تئاتر کشور تعمیم دهد؛ چرا که امکان حضور همه در تهران نیست و اگر امکان حضور در تهران هم باشد، ممکن است امکان حضور در سالن وجود نداشته باشد و برای همین تعمیم جشنواره به استانها ضرورت است.
وی افزود: امسال جشنواره استانی به لطف مشارک استان یزد، به این بخش از کشورمان خواهد رفت و تعدادی از اجراهای صحنهای و تعدادی از اجراهای خیابانی در هنگام برگزاری جشنواره در شهر یزد اجرا خواهد شد. همچنین تعدادی از اجراها بنا به درخواست استانداری گیلان در شهر رشت روی صحنه خواهد رفت. زمان اندک بود وگرنه امکان تعمیم به سایر استانها هم وجود داشت و امیدوارم در دورههای بعدی گستره بیشتری را به خود اختصاص دهد.
دبیر جشنواره تئاتر فجر با اشاره به افزایش همه گیری اومیکرون گفت: هر گونه احتمال تغییر در برنامهریزیهایی که در جلسات متعدد با توجه به تمام مشکلات کشور استخراج کردهایم، وجود دارد. متاسفانه شاهد فراگیری سویه اومیکرون هستیم و اتفاقات پیش رو قابل پیشبینی نیست. امیدوارم اتفاقی رخ ندهد که خللی در جشنواره ایجاد کند. برای مواجهه با این اتفاق، سه برنامه در نظر گرفته ایم. با اینکه آماده برگزاری جشنواره با صد در صد ظرفیت سالن بودیم، اما به ما اعلام کردند که ظرفیت سی درصد در نظر گرفته شده که امیدوارم کمتر از این نشود و مجبور به برگزاری رویداد صرفا در فضای مجازی نباشیم. پخش از پیکرههای مختلف باید به صورت یک برنامه نهادینه در جشنوارههای مهم کشوری قرار بگیرد.
مسافرآستانه با اشاره به ۶ بخش اجرایی چهلمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر گفت: ۶ بخش اجرایی شامل نمایشهای صحنهای رقابتی و غیررقابتی، خیابانی رقابتی و غیررقابتی، دیگر گونههای اجرایی، رادیو تئاتر و تئاتر ملل است. بخش رادیو تئاتر شامل ۱۲ نمایش است که در روزهای جشنواره در سالن استاد انتظامی خانه هنرمندان برگزار خواهد شد.
او با اشاره به بخش ملل هم گفت: با توجه به شرایط کنونی تئاتر در دنیا تاکیدمان را روی کشورهای منطقه و همسایه ایران گذاشتیم. با توجه به وضعیت کنونی تئاتر در کشورهای اروپایی و صاحب تئاتر که بسیاری از آنها تولیدی نداشتهاند، این فرصت مغتنم بود و مراوده با کشورهای حوزه ایران فرهنگی که با آنها اشتراکات فرهنگی داریم را غنیمت شمردیم. بین کشورهای منطقه نگاه ویژهتری به رابطه ایران و تاجیکستان داشتیم که علاوه بر فرهنگ مشترک، تمدن مشترک، اسطورههای مشترک و زبان مشترک، در دورهای ارتباط ویژهای داشتهایم که متاسفانه در دورهای متوقف شد، اما خوشحالیم که شاهد بخش ویژه تئاتر تاجیکستان شامل دو نمایش و جلساتی برای تعامل و تبادل فرهنگی خواهیم بود و در بخش ملل نمایشهایی از الجزایر، دو نمایش از عراق (یک اثر مشترک بین ایران و عراق و دیگری نمایشی از عراق)، دو نمایش مشترک بین ایران و افغانستان، دو نمایش از آذربایجان و یک نمایش از بلغارستان خواهیم داشت که نکته جالب توجه در مورد آن مضمونش است که به شاهنامه میپردازد. نمایشی هم از تاجیکستان اجرا میشود که درباره فردوسی است. از ایتالیا و ارمنستان نیز نمایشهایی خواهیم داشت.
دبیر جشنواره با بیان اینکه ما در بررسی آثار و ثبتنام از داوطلبان برای شرکت در جشنواره و انتخاب، موضوع خاصی را تعیین نکردهایم؛ اما در خروجی نتیجه جالبی حاصل شد؛ گفت: ۱۰۹ نمایش روی صحنه هستند که ۱۹ اثر به مضامین مرتبط با مقاومت و شهید سلیمانی و مدافعان سلامت، مقاومتهای ضد استعماری و... میپردازند، ۹ نمایش با موضوع مسایل خانواده و ۲ اثر مرتبط با مشکلات مواد مخدر هستند.
وی درباره بودجه جشنواره گفت: سال گذشته بودجه جشنواره ۵ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان بود در برآورد بودجه امسال هم تلاش کردیم تنها افزایش بودجهای را لحاظ کنیم که نصیب هنرمندان شود، چون سال سختی را در تولید تئاتر گذراندند. تلاش میکنیم، هر چه در وسع بودجه باشد و اگر بتوانیم جایی از آن را افزایش دهیم، به دست هنرمندان برسد. برای امسال ۹ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان را پیشنهاد داده بودیم که مصوب هم شده و بخشی از آن اختصاص یافته است که مقداری از کمک هزینه گروهها را از آن پرداخت خواهیم کرد و امیدوارم نگاه بازتری نسبت به جشنواره شکل بگیرد.
دبیر جشنواره تئاتر فجر درباره سی درصد ظرفیت سالنهای تئاتر و تفاوت آن با جشنواره فیلم فجر، گفت: از آنجاکه سینما قبل از اعلام ستاد کرونا، پیش فروش ۵۰ تا ۷۰ درصد سالنهایش را آغاز کرده بود، تعهداتی از پیش داده بودند. قطعا محدودیت ظرفیت سی درصدی ما را دچار مشکل میکند و برای همین مساله «فروش» بلیت را حداقل در سالنهای کوچک منتفی کردیم. امیدوارم با فروکش کردن فراگیری، بتوانیم از ظرفیت ۵۰ یا حتی ۱۰۰ درصدی سالنها استفاده کنیم تا بخشی از مشکلات ما در پذیرایی از مخاطبان و مهمانان برطرف شود.
او همچنین درباره علت مشارکت نکردن استانهای دیگر درفجرهای استانی این دوره گفت: برای مشارکت استانها در بخش فجر استانی جشنواره از خیلی وقت پیش اقدام کردیم، اما با توجه به شرایط کشور، کمتر استانی اعلام آمادگی کرد. با مناطق آزاد هم گفتگوهایی داشتیم که دستخوش تغییرات سیاسی و مدیریتی شد و تفاهمنامهها و توافقها دچار تغییر شد؛ برای همین فعلا به این دو استان بسنده کردیم.
حسین مسافرآستانه در مورد چرایی برگزاری مراسم افتتاحیه هم گفت: برگزاری مراسم افتتاحیه و اختتامیه برای هر رویدادی ضروری است. آنچه از خاطرات هر دوره باقی میماند تاثیر همین مراسمهاست. رویدادهای فرهنگی و ورزشی در همه جای دنیا به خاطر مراسم افتتاحیه و اختتامیهشان از هم متمایز میشوند. امسال هم اگر مشارکت یزد را نداشتیم باید از خیر برگزاری افتتاحیه میگذشتیم. افتتاحیه ما نیز، صرفا زدن زنگ آغاز نیست و اعلام برگزیدگان سه بخش و تجلیل از پیشکسوتان را نیز شامل میشود. پس چه در تهران، چه در یزد و چه در هر کجای کشور به دنبال این باشید و مطالبه کنید که مراسم افتتاحیه حتما داشته باشیم و نداشتنش را دامن نزنیم.
او در مورد همزمانی جشنوارههای تئاتر و فیلم فجر گفت: فکر میکنم اولین بار در سال ۱۳۸۴ با دبیری خود بنده بود که جشنواره تئاتر فجر دقیقا همزمان با جشنواره فیلم فجر برگزار شد. من خواهش میکنم همزمانی و غیرهمزمانی را فقط از زاویه دید خودتان که علاقهمند به هر دو حوزه هستید، نبینید و از دید مردم هم ببینید. اعتقاد من این است که همزمانی جشنواره فیلم و تئاتر هیچ ضربهای به جشنواره تئاتر نمیزند و همان سال هم که انتقادات شدیدی شد، شاهد بودیم که سالنها مملو از تماشاگر بودند و سینما و جذابیتهای آن تاثیری بر تئاتر نگذاشته بود.
حسین مسافرآستانه دبیر جشنواره در انتهای این نشست خبری با یادی از دو کارگردان از دست رفته که اثرشان در این جشنواره حضور دارد، «ساشا کشوادی» که نمایش «اتاق» و «علی سلیمانی» که نمایش «خاموشان» او به صحنه میروند، خواستار قرائت فاتحهای برای شادی روح این دو هنرمند فقید شد.
دبیر جشنواره درباره ناراحتی برخی هنرمندان از این رویداد و انتخابها و حذفها، و در پاسخ به انتقاد از ادبیات جوابیه گفت: اگر از گروهی دعوت نکردم، به این دلیل بوده که طبق فراخوان بخشی به نام «مهمان دبیر» داشتم که سهمیه محدودی داشت، اما با پنج برابر تقاضا در این بخش مواجه بودم و نیازی به دعوت نبود. میخواستم از کسانی که شرکت نکردند، اما نمایششان خوب است، دعوت کنم، اما تعداد تقاضاها پنج برابر سهمیه بود؛ بنابراین ما از هیچ گروهی دعوت نکردیم. با کسانی که تناقضی را در مورد انتخاب داوران حس کرده بودند صحبت کردم و قانع شدند، اما اینکه بعد از این گفتگوی محترمانه، جور دیگری مسأله را در فضای عمومی یا خصوصی مطرح میکنند، ترجیح میدهم، چیزی نگویم. من جواب مستقیم به ادعاهای نادرست در فضای عمومی نمیدهم؛ با همه این عزیزان صحبت داشتم و ماجرا تمام شده بود. چون معتقدم خیلی از مسائل درون خانواده را باید بین خودمان حل کنیم. خلاف این قضیه، اخلاق خوبی برای این قوم فرهیخته نیست. امیدوارم با گفتگوی رودرو با ویژگی تئاتر، بین خودمان مشکلات را حل کنیم.
قائممقام دبیر نیز در مورد وضعیت ناگوار تئاتر شهر گفت: تئاتر شهر حریمی دارد که ملک تئاتر شهراست و متاسفانه برخی نمیخواهند قبول کنند. حریم تئاتر شهر نرده و حفاظ داشت و در سالهای دهه ۷۰، زمان مدیریت غلامحسین کرباسچی در شهرداری تهران، آن را با پارک ادغام کردند؛ و در سالها مدیریت شهری روی محوطه تئاتر شهر اعمال نظرکرد. آن زمان که بنده در تئاتر شهر بودم با شهرداری صحبت کردم که اگر برنامهای قرار است در آنجا اجرا شودبا تئاتر شهر هماهنگ کند، در حالی که سابق بر آن شهرداری مقابل حوض صندلی میگذاشت و برنامه اجرا میکرد و هم اکنون نیز برخی از مدیران با برجسته کردن نظرات هنرمندانی که مخالف این حریم هستند، میگویند مگر میشود؛ دور مرکز فرهنگی را دیوار کشید؟! اگر واقعا اعتقاد به این موضوع وجوددارد چرا دیوارهای پردیس تئاتر خاوران برداشته نمیشود؟
اتابک نادری ادامه داد: امسال به صورت آکادمیکوار انتخابها را انجام دادیم و ثبتنامها هم مجازی و اینترنتی بود. همه دوستان فیلمهایشان را با فرمتی که به آنها اعلام شد در تلویزیون تئاتر ایران بارگذاری کردند و پس از مرتب کردن اطلاعات به بازبینها دسترسی داده شد و همین باعث شد گستره انتخابگران جشنواره هم افزایش یابد.
وی افزود: یکی از نکات جالب جشنواره امسال این است که رضا صابری جوانترین کارگردان دوره اول فجر به عنوان پیشکسوت در دوره چهلم حضور دارند.
طراح پوستر چهلمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر و طراح لوگوی یزد هم گفت: نماد اصلی پوستر، چراغ بود که با توجه به محتوای چهل سالگی انتخاب شد و تعبیری از چراغ عقل بود و دلالت بر پختگی داشت. نوع لوگو جشنواره نیز اگرچه در سالهای گذشته عموما به صورت کامپیوتری بود در این دوره به دست هنرمند خوشنویس، «احمد زیرک» نوشته شد.
مهدی دوایی در مورد انتخاب یکی از پوسترهایش به عنوان یکی از نامزدهای بخش مسابقه پوستر باوجود حضورش در جشنواره به عنوان یکی از دستاندرکاران افزود: بخشهای مختلف در جشنواره تفکیک شدهاند و مدیریت بخش عکس و پوستر با مهدی آشنا بود و ارتباطی بین مسئولیت من به عنوان طراح المان جشنواره با حضور در آن بخش که برآیند کار طراحان در جشنواره است وجود نداشت. من هیچکدام از داوران را ندیدم و صحبتی هم بین ما رد و بدل نشد، اما شاید از بیرون به گونه دیگری دیده شده است.
چهلمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر از ۱۴ تا ۲۶ بهمن برگزار میشود.