عملیاتی شدن مبادله گازی؛ بازشدن قفل ۵ ساله
هیئت ترکمنستانی با سفر به تهران با وزیر نفت ایران دیدار و گفتگو کردند.
به گزارش خبرنگار
گروه اقتصادی خبرگزاری صدا و سیما؛در این دیدار که حدود یک هفته پس از عملیاتی شدن مبادله گازی (سوآپ) ترکمنستان به آذربایجان از طریق ایران برگزار شد دو طرف درباره گسترش همکاریهای دو جانبه در حوزه انرژی گفتگو کردند.
جواد اوجی پس از این دیدار با بیان اینکه زیرساخت کافی برای واردات و مبادله گاز وجود دارد، گفت: برای انتقال ۴۰ میلیون مترمکعب گاز در روز یا ۱۰ تا ۱۵ میلیارد مترمکعب در سال، آمادگی داریم.
وی ضمن تشریح عملیاتی شدن مبادله گاز از ترکمنستان از مسیر خاک ایران به کشور آذربایجان از ابتدای ماه ژانویه سال جاری میلادی افزود: همکاران ما که در ایستگاه میترینگ منطقه سرخس ترکمنستان مستقر هستند بر اجرای مبادله گاز با شروع ۴ تا ۵ میلیون مترمکعب در روز یا به عبارتی ۱.۵ تا ۲ میلیارد متر مکعب در سال نظارت دارند.
وزیر نفت با بیان اینکه بزودی اسناد جدیدی بین دو طرف امضا میشود، گفت: در قراردادهایی که بزودی امضا میشود، برای احیای قرارداد گازی و نیز بحث افزایش مبادله گاز با کشورهای همسایه تمرکز میکنیم، همچنین در حوزههای انرژی، تهاتر فرآوردههای نفتی و تبادل خدمات فنی - مهندسی مذاکرات خوبی انجام شد.
بر اساس عملیات مبادله گاز سهجانبه میان ترکمنستان، ایران و آذربایجان که هفتم آذرماه در حاشیه پانزدهمین نشست سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) امضا شده بود، ایران سالانه ۱.۵ تا ۲ میلیارد مترمکعب گاز ترکمنستان را به آذربایجان تحویل میدهد.
بسیاری از کارشناسان بر این موضوع صحه میگذارند که حتی با وجود گازرسانی ۱۰۰ درصدی داخلی، واردات گاز از ترکمنستان نباید قطع شود، زیرا گاز دریافتی از این کشور، ارزان است و برای ما توجیه اقتصادی دارد که میتوان این گاز را در شمال کشور مصرف و گاز معادل خودمان را با قیمت بالاتر به کشورهای همسایه صادر کنیم، بنابراین به عقیده آنان، هر یک از همسایگان ایران ویژگی و مزیتهایی دارند که باید در سبد روابط بینالملل لحاظ کنیم، بهویژه ترکمنستان که همسایه راهبردی ماست، از این رو تداوم همکاری گازی با این کشور، مزیتهای بیشماری برایمان خواهد داشت.
در همین رابطه سرپرست گازرسانی شرکت ملی گاز ایران میگوید: مبادله گازی از افت فشار شبکه در مازندران جلوگیری خواهد کرد.
جلال نور موسوی معتقد است: از آنجایی که استانهای شمالی در انتهای شبکههای گاز رسانی منطقه شمال قرار دارند، مشکلات کمبود و افت فشار گاز از دغدغههای جدی است که با عملیاتی شدن مبادله گاز، یعنی تزریق گاز از ترکمنستان، افت فشار گاز جبران شده است.
عملیاتی شدن این قرارداد پس از تنشهایی که در ۵ سال گذشته بین ایران و ترکمنستان در زمینه تبادلات گاز بوجود آمد، از بازپس گیری سهم ایران درمبادلات انرژی منطقه حکایت دارد.
مجید چگینی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران دراین رابطه میگوید: سیاست قطعی ایران و راهبرد محوری وزارت نفت، گسترش همکاری با همسایگان و دیگر کشورها در حوزه انرژی است و قراردادهای مبادله گاز سبب افزایش تعاملات منطقهای میشود.
وی اضافه کرد: همکاریهای گسترده با دیگر کشور به منظور ارتقای دیپلماسی انرژی در دستور کار قرار گرفته است که قرارداد سهجانبه مبادله گاز برای انتقال گاز ترکمنستان به آذربایجان نیز همسو با این هدف اجرایی شد.
چگینی تصریح کرد: از جمله الزامات قراردادهای مبادله گاز، تعهد بالا برای اجرایی شدن قرارداد بین تولیدکننده، مصرفکننده و کشور ترانزیتکننده گاز است که این موضوع افزون بر گسترش همکاریهای ما در منطقه، این امکان را فراهم میکند تا با همه توان، امنیت انرژی در این مسیر را برقرار کنیم.
مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران با بیان این که در چنین قراردادهایی، نفس قرارداد مهمتر از میزان و حجم گاز مبادله شده است، افزود: قراردادهای مبادله گاز عموماً ابعاد گوناگونی در زمینههای مختلف اقتصادی، ژئوپلیتیک، امنیتی و فرهنگی دارند که میتواند برای همکاریهای بینالمللی ما بهویژه در حوزه انرژی و تجارت جهانی گاز بسیار حائز اهمیت باشد.
حالا پس از اجرایی شدن قرارداد مبادله گازی، ترکمنستان نیز از گسترش همکاریهای دوجانبه با ایران در زمینه انرژی استقبال کرده است. آنطور که رشید مردوف، وزیر امور خارجه ترکمنستان میگوید: ترکمنستان آماده از سرگیری صادرات گاز به ایران است.
وزیر امور خارجه ترکمنستان گفت: با توجه به ظرفیت و زیرساختهای موجود، عزم و اراده قاطع برای توسعه همکاریها داریم و آمادگی برای این موضوع وجود دارد.
معاون رئیس کابینه وزرا ترکمنستان، با اشاره به گذشته خوب همکاریهای حوزه انرژی این کشور با ایران، افزود: امروز مذاکرات شفاف و خوبی درباره قرارداد گازی که در سالهای استقلال ترکمنستان منعقد شده بود؛ همچنین همکاریهای آینده داشتیم.
وی در تشریح تجربه همکاری گازی ترکمنستان و ایران گفت: ما تجربه خوبی برای انتقال گاز طبیعی به ایران که از سال ۱۹۹۷ آغاز شده است، داشتیم و گاز طبیعی از سه مسیر به ایران صادر میشد.
وزیر امور خارجه ترکمنستان با بیان اینکه تجربیات خوب و مثبتی در همکاری با ایران داشتهایم، گفت: با توجه به ظرفیتها و زیرساختهایی که وجود دارد، عزم و اراده قاطعی برای توسعه همکاریها داریم و آمادگی لازم از سوی ترکمنستان برای این منظور وجود دارد.
وی به اشتراکات در حوزه خزر اشاره و تصریح کرد: قصد داریم در حوزه خزر و در میادین نفتی طرف ترکمنستان با جمهوری اسلامی ایران همکاریها را توسعه دهیم و امروز در این زمینه مواردی را با یکدیگر بررسی کردیم و امیدواریم در آینده نزدیک همکاری در میادین نفتی خزر را توسعه دهیم.
عملیاتی شدن قرارداد مبادله گازی یکی از دستاوردهای دولت سیزدهم در زمینه دیپلماسی انرژی است. قراردادی که از عزم جدی دولت برای توسعه روابط با کشورهای همسایه و گسترش تعاملات منطقهای حکایت دارد.
گزارش از: امیر شایان مهر خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما