جینسینگ چیست و چه خواص و عوارضی دارد؟

به گزارش وب گردي خبرگزاري صداوسيما؛ جینسنگ نامی است عمومی برای هر یک از ۱۱ گونه گیاهان همیشه سبز از سرده پاناکس از خانواده آرالیاسیه. ویژگی تمام این گیاهان آن است که حاوی نوعی گلیکوزید استروئیدی به نام جینسنوزاید که در ریشه جینسنگ قرار گرفته است.

اعتقاد بر این است که جینسنگ برای بهبود سلامت مفید است. این گیاهان کوتاه، با رشد کم و با ریشه‌های گوشتی دارای یک ریشه رنگی دندانه‌دار شکل، یک ساقه نسبتاً بلند و برگ‌های سبز با شکل بیضوی هستند. این گیاه کوتاه با رشد آهسته و ریشه‌های گوشتی بسته به مدت زمان رشد را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد: جینسینگ تازه، جینسینگ سفید یا قرمز.
 جینسینگ حاوی دو ترکیب است: جینسنوساید و جینتونین. این ترکیبات مکمل یکدیگر بوده و مزیت‌هایی برای سلامتی دارند.

برخي از خواص جینسینگ برای سلامتی
۱. آنتی اکسیدان قوی که می‌تواند التهاب را کاهش دهد
جینسینگ خواص آنتی اکسیدان و ضدالتهاب دارد. برخی مطالعات آزمایشگاهی نشان دادند که عصاره جینسینگ و ترکیبات جینسنوساید می‌توانند از التهاب جلوگیری کنند و ظرفیت آنتی اکسیدان را در سلول‌ها افزایش دهند. 

۲. جینسینگ می‌تواند برای عملکرد مغز مفید باشد
جینسینگ می‌تواند به بهبود عملکرد مغز مثل حافظه، رفتار و خلق وخو کمک کند. برخی مطالعات حیوانی و آزمایشگاهی نشان می‌دهند که ترکیبات موجود در جینسینگ مثل جینسنوساید و پتاسیم می‌تواند از مغز در برابر آسیب ناشی از رادیکال‌های آزاد حفاظت کند.
یک مطالعه روی ۳۰ فرد سالم که هر روز ۲۰۰ میلی گرم panax ginseng به مدت ۴ هفته مصرف می‌کردند، انجام شد. در پایان مطالعه، این افراد با بهبود سلامت روان، وظایف و مسئولیت اجتماعی و خلق وخو مواجه شدند. 

۳. جینسینگ می‌تواند سیستم ایمنی را تقویت کند
جینسینگ می‌تواند سیستم ایمنی را قوی کند. برخی مطالعات با کشف اثرات جینسینگ بر سیستم ایمنی بر بیماران سرطانی که تحت عمل جراحی یا شیمی درمانی قرار گرفتند، متمرکز شدند. نکته جالب اینجاست که این افراد با بهبود عملکرد سیستم ایمنی و کمتر شدن دفعات بروز علایم مواجه شدند. مطالعه دیگر، اثر عصاره جینسینگ قرمز را بر نشانگر‌های سیستم ایمنی در بیماران مبتلا به سرطان معده از نوع پیشرفته که تحت جراحی و شیمی درمانی قرار گرفته بودند، مورد بررسی قرار داد.

۴. جینسینگ می‌تواند مزیت‌های بالقوه‌ای برای سرطان داشته باشد
جینسینگ می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان‌ها مفید باشد. جینسنوساید در این گیاه به کاهش التهاب کمک کرده و خاصیت آنتی اکسیدانی دارد. چرخه سلول، فرایندی است که بواسطه آن، سلول‌ها رشد می‌کنند و تقسیم می‌شوند. جینسنوساید می‌تواند برای این چرخه بواسطه جلوگیری از تولید و رشد غیرطبیعی سلول مفید و مطلوب باشد. جینسینگ می‌تواند به بهبود سلامت بیمارانی که تحت شیمی درمانی هستند، کمک کند و عوارض جانبی شیمی درمانی را کاهش دهد و اثر برخی دارو‌ها را تقویت کند.

۵. جینسینگ می‌تواند با خستگی مقابله کند و سطح انرژی را افزایش دهد
جینسینگ به مقابله با خستگی کمک کرده و انرژی را افزایش می‌دهد. مطالعات حیوانی به رابطه برخی ترکیبات در جینسینگ مثل پلی ساکارید‌ها و الیگوپپتید‌ها با کمتر شدن استرس اکسیداتیو و افزایش تولید انرژی در سلول‌ها اشاره کردند که این می‌تواند به مقابله با خستگی کمک کند.

۶. جینسینگ می‌تواند قندخون را پایین بیاورد
به نظر می‌رسد که جینسینگ در کنترل گلوکزخون در افراد سالم و دیابتی مفید است. جینسینگ امریکایی و آسیایی، عملکرد سلول پانکراس را بهبود می‌بخشد، تولید انسولین را تقویت می‌کند و جذب قندخون در بافت‌ها را بهتر می‌کند. به نظر می‌رسد که جینسینگ قرمز تخمیرشده می‌تواند در کنترل قندخون موثرتر باشد. جینسینگ تخمیرشده با کمک باکتری زنده تولید می‌شود که این باکتری، جینسنوساید را به یک شکل قوی و قابل جذب تبدیل می‌کند. در واقع یک مطالعه نشان داد که مصرف ۷/۲ گرم جینسینگ قرمز تخمیرشده در پایین آوردن سطح قندخون و افزایش سطح انسولین بعد از مصرف یک وعده غذایی در مقایسه با دارونما موثر است.

عوارض جانبی
بیشتر عوارض با دوز زیاد و مصرف طولانی مدت حاصل می‌شود

- بی خوابی، سردرد، لرزش، فشار‌های عصبی، حالت سرخوشی، بروز دانه‌های جلدی، اسهال، ادم، تحریک پذیری، پرفشار خونی، اضطراب، افرایش ضربان قلب، سرگیجه، خونریزی در خانم‌های یائسه، درد سینه، گیجی، خارش، تغییرات خلق، کاهش اشتها، آسیب‌های ماهیچه‌ای ناپایدار، عوارض معده ای-روده‌ای غیر اختصاصی

- قطع یکباره جین سنگ موجب بالا رفتن فشار خون، ضعف و لرزش در افراد می‌شود
- مصرف ۱۵ گرم از طریق خوراکی ایجاد بهت و تشویش و تزریق آن ایجاد وهم و خیالات واهی می‌کند
- مصرف بیش از ۱۵ گرم در روز موجب اختلال در هوشیاری و افسردگی می‌گردد
- زیاده روی در مصرف موجب تورم دردناک پستان‌ها می‌شود
- جین سنگ می‌تواند موجب التهاب عروق خونی در مغز شده و ایجاد سردرد و سکته می‌کند
- سندرم شبه آنافیلاکسی در مدت کوتاهی بعد از مصرف مقدار کمی شربت جین سنگ مشاهده شده است

موارد منع مصرف و احتیاط

- دوران بارداری و شیردهی و افرادی که قصد بارداری دارند-.
- کودکان و خردسالان
- خانم‌های مبتلا به آندومتریوز، فیبروز رحم، سرطان سینه، تخمدان و رحم
- -سرطان پروستات
-بیماری قلبی و پرفشار خونی
- افراد مبتلا MS
-دیابت (به علت وجود خطر هیپوگلایسمی)
- اختلال در خواب و بی خوابی
- اختلال در انعقاد خون یا خطر خونریزی و جراحی
- بیماران کلیوی
- افراد حساس به جین سنگ

هشدار‌های مهم
۱. از مصرف خودسرانه مکمل‌های گیاهی خوداری کنید.
۲. دارو‌های گیاهی کاملا بی خطر و بدون عارضه نبوده و بدون نظر پزشک در هر شرایطی قابل استفاده نمی‌باشد.
۳. در صورت وجود هر گونه بیماری زمینه‌ای یا مصرف همزمان دارو‌های دیگر با مکمل‌های گیاهی با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
۴. در صورت بروز هر گونه واکنش حساسیتی، باید مصرف این دارو را قطع کنید.
۵. با مشاهده هرگونه عارضه جانبی به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.