کارخانه ای که نامش شیرین ، اما کامش تلخ است

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز اراک؛ کارخانه قند شازند ، اولین صنعت استان مرکزی و دومین صنعت کشورمان ایران ، سالهاست که نامش شیرین اما کامش تلخ است .

مردم شازند می گویند هویت این شهر کارخانه قندش بوده و هر صبح با صدای سوت آغاز فعالیت او شهر نیز از خواب بر می خواسته است  .

سال 1317 قند شازند نخستین صنعت استان مرکزی در شهرستان شازند احداث شد ، کشاورزان می گویند تمامی مزراع آنها در گذشته به کشت چغندر قند اختصاص داشته است تا سال 1389 یعنی همان زمانی که کارخانه تعطیل شد کشاورزان این شهرستان از این محصول روزگار می گذراندند .

عاجلو رئیس شورای کارگری کارخانه قند شازند در گفتگو با خبر نگار خبر گزاری صدا و سیما گفت : این کارخانه در طول هفت دهه فعالیت خود علاوه بر اینکه برای 500 کارگر و بیش از 4 هزار و 500 کشاورز شغل ایجاد نموده بود به یکی از نشان های معروف تجاری در کشور مبدل گشته بود .

او با نگاه به ساختمان های فرسوده کارخانه و شیشه های شکسته آن بغض نمود و گفت : زمانی که کارخانه فعال بود شور و شوقی در شهر بود و مردم ساعت خود را با سوت فعالیت کارخانه تنظیم می نمودند و خیابان های اطرف کارخانه مملو از ماشین های حمل چغندر بود و محصولاتی شیرین که از درب دیگر کارخانه خارج می شدند .

مدیر جهاد شهرستان شازند هم گفت : 72 سال یعنی تا سال 1389 کشاورزان این منطقه در سطح 2 هزار هکتاری مزارع خود چغندر قند کشت می کردند و دامداری ها و گاوداری های منطقه نیز تفاله های چغندر کارخانه را به مصرف دام های سبک وسنگین خودمی رساندند .

رستمی گفت : اما با تعطیلی کارخانه مزارع کشاورزان به کشت های پر آب بر لوبیا وهندوانه اختصاص داد و تغییر کاربری زمین های زراعی آسیب بزرگی به کشاورزی و منابع آب منطقه زد و از سویی دیگر بسیاری از دامداری ها ی منطقه به دلیل عدم توانایی تامین خوراک دام های خود تعطیل شدند .

این مشاهدات عینی تازه شروع کار من بود و باید علت تعطیلی این کارخانه را می یافتم .

شاید کنکاش در یکی از عظیم ترین پرونده های رانت خواری کشور موسوم به سلطان شکر من را به جواب سوالم می رساند .

دهه 80 تعرفه واردات شکر صفر می شود ، به گفته یکی از کارشناسان حوزه صنعت قند واردات بی رویه شکر خام و شکر سفید حتی از میزان مصرف کشور پیشی می گیرد .

در این بین سود سرشاری عاید سلطان شکر می شود و تعداد بسیاری از کارخانه های تولید قند و شکر ایرانی به مانند کارخانه قند شازند تعطیل می گردند .

اگر چه سلطان شکر بعد تر دستگیر شد اما آثار رانت خواری او با بر جای ماندن کارخانه های تعطیل شده قند و شکر همچنان باقی است .

بنیاد مستضفعان انقلاب اسلامی متولی این کارخانه ، راه اندازی دوباره آن را به دلیل فرسودگی تجهیزات و قرار گرفتن در شهر مقرون به صرفه نمی داند و در سال 1395 آن را به مزایده می گذارد .

مدیر اموال و املاک بنیاد مستضعفان استان مرکزی گفت : برای تعیین ارزش کارخانه توافقی در سال 1397 بین این سازمان و استانداری مرکزی به امضا رسید ، اما از آن زمان تا کنون هنوز استانداری کار کارشناسی را انجام نداده است .

انصاری افزود : دراین سالها سرمایه گذاران بسیاری برای بازسازی و نوسازی کارخانه اعلام آمادگی کردند اما به دلیل نبودن توافق نظر کارشناسی و قرار گرفتن کارخانه درون شهر و بیم آلایندگی آن اقدام سازنده ای صورت نگرفت .

معاون سازمان اموال و املاک بنیاد مستضعفان کشور در جریان موضوع مستند ما قرار گرفت به اراک آمد و پس از بازدید از وضعت کارخانه گفت : طبق نظر استانداری مرکزی به دلیل آلایندگی و فرسوده بودن تجهیزات کارخانه امکان راه اندازی مجدد آن وجود ندارد .

اوسط اضافه کرد : بازآفرینی کارخانه در جایی دیگر و خارج از محدوده شهری شازند پیشنهاد دیگری بود که مطرح گردید و امید است با جذب سرمایه گذار جدید که اهلیت آن از سوی استانداری مرکزی نیز تایید شود کارخانه با همان نشان تجاری قدیمی دوباره آغاز به کار کند .

وی ادامه داد : حتی اگر تصمیم مسئولان استانی مبنی بر فعالیت کارخانه در جای فعلی خود نیز باشد ، بنیاد مستضعفان باز هم تعامل خواهد کرد و تمامی ساختمان ها ، تجهیزات و منابع را در اختیار سرمایه گذار قرار خواهد داد .

فتاح رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی هم دیگر مسئولی بود که در جریان مستند تحقیقی ما قرار گرفت و به معاون اموال و املاک این سازمان دستور ویژه داد تا هر چه سریعتر مشکل این کارخانه را با رایزنی ها برطرف نماید .